Теориясы

Мақсаты: Электролиттер мен бейэлектролиттер

туралы,диссоциациялану константасы, диссоциациялану дәрежесі, күшті

және әлсіз электролиттер, сутектік көрсеткіш, индикаторлар туралы ұғымды

қалыптастыру;

1 тәжірибе. Конденсация әдісімен темір (│││) гидроксидінің золін алу және оның оптикалық қасиеттерін зерттеу.

Поливалентті металдардың кейбір тұздарының гидролиз процесі кезінде молекулалық дисперсті бөлшектердің конденсациялануы мүмкін, мысалы FeCl₃ тұзы Fe³⁺ ионының гидролизі мынадай сатылар арқылы жүреді:

Fe³⁺ + H₂O ↔ FeOH²⁺ + H⁺ (│)

FeOH²⁺ + H₂O ↔ Fe(OH)₂⁺ + H⁺ (││)

Fe(OH)₂⁺ + H₂O ↔ Fe (OH)₃ + H⁺ (│││)

Темір гидроксиді Fe(OH)₃ тұнбаға түспейді, себебі FeCl₃ тұзының үшінші саты бойынша гидролиздену дәрежесі өте аз. Золь түзілу процесі кезінде заряд түзетін Fe³⁺, FeOH²⁺, Fe(OH)₂⁺ иондары болуы мүмлін, ал қарсы зарядты иондар –Cl^-.

Пробиркаға (оның жарты көлеміндей) су құйып, оны ыстық су моншасына қойыңдар. 5-7 минут өткеннен кейін сол пробиркаға 2-3 тамшы концентрлі FeCl₃ ерітіндісін қосыңдар. Қызыл – қызғылт сары Fe(OH)₃ золінің түзілгенін байқаңдар. Ерітіндіні келесі тәжірибелерді жасау үшін сақтаңдар.

Тәжірибе нәтижелерінде алынған зольдің коллоидтық бөлшектерінің ядро құрамын, коллоидтық бөлшектің құрамын және мицелла құрамын көрсетіңдер.

3 тәжірибе. Электролит әсерінен зольдің коагуляциялануы.

1 және 2 тәжірибелерде алынған коллоидтық ерітінділерге бірнеше тамшы алюминий сульфатының Al₂(SO₄)₃ концентрлі ерітіндісін қосыңдар. 2-3 минут өткеннен кейін бөлшектердің үлкейіп, тұнба түзілгенін байқаңдар.

Тәжірибе нәтижелерін жинақтағанда, коллоидтық жүйенің дисперстік фаза бөлшектерінің құрамын көрсетіңдер: а) Al₂(SO₄) ₃ қосқанға дейін; б) Al₂(SO₄)₃ қосқаннан кейін; в) түзілген тұнбаның құрамын. Зольдің коагуляция процесі кезінде Al₂(SO₄)₃ тұзының атқаратын ролін түсіндіріңдер.

4 тәжірибе. Коагуляциядан қорғау.

Әрбір пробиркаға алюминий сульфатының Al₂(SO₄)₃ концентрлі ерітіндісін қосардың алдында 5 тамшыдан желатинаның 0,5 % - тік ерітіндісін қосып, 3 тәжірибені қайталаңдар. Осы сияқты 0,5 % - тік крахмал ерітіндісінің әсерін байқаңдар. Темір (│││) гидроксидінің Fe(OH)₃ золі үшін желатина мен крахмал ерітінділерінің қорғау әсерлерін салыстырыңдар.