Тоталитаризм тарихи және саяси феномен ретінде

Авторитаризммен органикалық байланыстағы және одан тек тоталдығымен,яғни акциялардың, әрекеттердің бәрін қамтып, жекелікті жоққа шығарушылығымен ерекшеленетін ерекше саяси режим. Тоталитарзмнің белгілері:-Идеологиялығы-Бұқаралық партияның болуы -Мемлекеттік қоғамның барлық саласында бақылау орнату -Қоғамда плюрализм болмайды -Оппазиция болмайды Мемлекеттік биліктің тоталитарлық режимді ұйымдастырудың ерекшелітері: -Биліктің орталықтандырылуы, биліктің басында диктаторлар болады, репрессивті ақпарат жұмыс жасайды; - Билеуші партияның монополиясы; - Биліктің легитимділігі күшке негізделеді; Азаматтардың еркіндігі мен бостандығы болмайды.Тоталитарлық жүйелер әр түрлі нышандарға ие болса да оларды саяси практика мен режимнің өзіндік ерекшелітері принциптері саяси процестерде қолданатын әдістері мен құралдары біріктіреді.

Тотал. (латын. бүтіндей, тұтас, жалпы) қоғам, адам өмірінің барлық салалары тұтасымен мем. бақылауға алын. мем. саяси құрылым. Онда өндіріс, экон, БАҚ, білім, мәд., адамдардың жеке өмірі т.б. бәрі тегіс бақыллаудың астында болады. Азаматтардың конст. құқы мен болстандығына, демок. ұйымдар жұмысына тыйым салынады, жазалау, қуғын сүргін күшейеді, территор. полициялы бақылау орнайды. Тотал. тәртіпте жалғыз көпшілік партия қалыптасады. Билікті сол жүргізеді. Партия оған кірген мүшелердің өз еркімен және демок. жолмен ұйымдастырмайды. Көсем қарқымен, соның айналасында (Гитлер, Сталин) құрылады. Ондай қоғада идеологияның ролі үстемдік етеді. Ол барлық ақпарат құралдарын пайд. Тоотал. режим үшін тән үрдістер «этаистік» тенденцияның болмауы. Этаизм барлық экон-қ маңызды мем. меншікке берілуі формасы ретінде, мем-тің экономиканы қатаң бақылауы формасында жүзеге асуы мүмкін. Сонымен қатар экон. мен қоғамның барлық өмірінің милитарлануы тән. Қоғамды үстемдік етуші бір партия басқаратындықтан, саяси өмір тоқырауға ұшырайды. Саяси өмірде жандандыратын саяси ойлар мен саяси мәд-тің дамуының себепкері болатын саяси бәсекелестік болмайды. Бір ғана партияның үстемдік етуі бұқаралы күшке ие моноидеологияның қаллыптассуына әкеп соғады. Тотал. режим үшін заңның қатаңдығы, тәртіп орнату үшін бұқараны жаппай идеологиялық және ұйымдастырушылық жұмылдыру тән. Биліктің қатал вертикалық жүргізілуі қалыптасады. Негіз. саяси процеске айтаррлықтай таңба қалдырған тотал. режим 20ғ. п.б.