Саяси мәдениет: түсінігі, құрылымы, қызметтері

С.м.саяси жүйенің сипатын, қазіргі саяси тәртіптің мәнін, қоғамдық топтардың саяси санасы мен іс-әрекетінің ерекшеліктерін, саяси процестің даму жолын және бағытын түсінуге мүмк.береді.

20-ғ.50-жылд.2-жарт.-60-жылд.бас.Г.Алмонд, С.ВЕрба, Л.Пай дег.америк.зерттеуші-р мен олардың шәкірт-і мәд-ке де, саясатқа да қатысы бар өзгеше қоғ.құбылыс жөнінде бірнеше жұмыстар шығарды. Олар кейін «саяси мәд.» атпен кең таралды.

С.м.тұжырымдамасын белгілеп, нег.пікірлерін жасауға М.Вебер, Дюргейм, Веблен, Парсонс та елеулі үлес қосты. Жалпы ғылымға «с.м.» ұғымын енгізуші деп 18 ғ.неміс ағартушысы, философы Иоганн Гердерді санайды.

С.м.құрылымы жөн.әртүрлі пікірлер бар:

-Алмонд, Верба – с.м. – адамның психолог.бағдар-ң жиынтығы.

-Басқалар- саяси қазына-ң, наным-ң, нұсқау-ң жиынтығы.

-Р.Карр, Бернстейн – с.м-ке саяси идеялар мен әлеум.тәжірибе, адам-ң саяси өзін-өзі ұстауы да кіреді дейді.

С.м.- деп белг.бір қоғамға не әлеум.қауымдастыққа тән саяси сана мен іс-әрекет-ң ұқсастық жиынтығы.

Қызмет-і:

- Танымдық - қоғ.мен саясаттың дамуын айқындайтын заңдылық-р мен принцип-ді танып-білуге, субъектіні саяси салада табысты жұмыс істееуге керекті біліммен, қоғ.басқару-ң әдіс-тәсілдерімен қаруландыру.

- Реттеушілік – саяси жүйенің қалыпты жұмысын, дамуын, саналы қоғ.тәртіпті қамт.ету, әлеум.-таптық, ұлттық қатынас-ды реттеу.

- Тәрбиелік – әркімді қоғ.-саяси қызметке, әрекетке, саяси белсенділікке ынталандыру, табандылыққа, кеңшілікке, төзімділікке, қоғ.алдында жауапкершілікке баулу.

- Біріктірушілік – қазіргі өмір сүріп отырған саяси жүйені қолдау арқылы әлеум.топтар, таптарды біріктіру, бұқараны мемл.пен қоғ.жұмыстарын басқаруға жұмылдыру.

- Қорғау – қоға-ң қарыштап алға дамуына сәйкес келетін саяси құндылықтарды, қазына-ды сақтау.

- Сабақтастық – саяси тәжірибені бір ұрпақтан 2-ші ұрпаққа жалғастырып, саяси процес-ң тоқтаусыз ұласып дамуын қамт.ететін тарихи сабақтастық.

Құрылымы:

1.Қоғ-ң саяси өмірінің әр түрлі жақ-ын бейнелейтін әдеттегі қалыптасқан түсінік-р.

2.Саяси қазыналар мен құндылықтар.

3.Адамның мемл-ке, саяси партиялвр мен ұйымдарға қатынасы.

4.Саяси бағдар ұстау.

5.Әдет-ғұрып, жүріс-тұрыстың да орны зор.

6.С.м.ерекше белгісі – саяси рәміздер.

7.Саяси жүйенің және оның институт-ң қызмет етуі кіреді.