Жеке-даралықты оқу-үйретім технологиясының кемшіліктері және ол проблеманы шешу жолдары

Жеке-даралықты оқу-үйретім идеяларының ізгілікті сипатын атай отырып, оның кемшілікті тұстарын елемеуге болмайды. Бұл мәселе мектептер тәжірибесінде практикалық та, теориялықта шешімін тапқан емес. Мұндай түйіні жазылмаған сұрақтар қатарында келесілерін атауға тұрарлық: 1) мұғалімнің тікелей басшылығының мәні кемиді; 2) оқу-үйретім материал мазмұнын қайталай жаңғыртуға негізделген; 3) шәкірт жұмыстарының біртекті жалпы тәлімдік қор мен шектерінің болмауынан оқу-үйретім деңгейі өздігінен төмендейді; 4) оқу-үйретімді ұйымдастырудың өзі үлкен қиындықтармен сабақтас. Аталған кемшіліктер әрқилы салалар, мектептерде ғана емес, тіпті бір сынып ішінде де әрқилы тәлімдік сапаларға тап қылады. Егер кез-келген шәкірт оқу-үйретім пәндерін (міндеттілерінен басқа) және қиындық деңгейін таңдау құқына ие болса, ол өз кезегінде белгілі сандағы балл топтауға, осыдан рейтингтік кестеде орын иелеуге мүмкіндік берсе, шәкірттің оқу орнын бітіргені жөніндегі құжат алуы және оның болашақ тәлімдік тағдырының анықталуы, жоғарыда аталған жәйіттерге тәуелді болып қалады.

Қазіргі күнде Қазақстанда жүргізіліп жатқан педагогикалық зерттеулердің көбі жоғары жетілген тәлімдік жүйені іздестірудің күрделі жолын өтуде. Бұл орайда Батыстық тәжірибені талдап, үйрену (А.Құсайынов, Ж.Қараев) өткендегі қателіктердің қайталанбауына себін тигізіп, өнімді жаңалықтарды тиімді пайдалануға жәрдем берер сөзсіз. Олардың қатарында елеуге тұрарлық ұсыныстар: 1) оқу-үйретім үдерісінің икемшіл құрылымын түзу; 2) жеке ақыл-ес қабілеттерін ескерумен белгілі қиындықтар деңгейінде шұғылдануға мүмкіндік беру; 3) ұжымдық (топтық) жұмысты шәкірттің жеке-дара қабілетін есепке ала орындап бару. Осылайша, елдегі тәлім-тәрбиені жеке-дараландыру бағытында іске асыру тәлім жүйесін жаңаша құруға бағышталған ізденістер нәтижесінде шәкірттер топқа бірігіп, бригада-зертханалық әдіс негізінде құрастыру (конструкциялық) жұмыстармен, экологиялық зерттеулермен, тарихи мұралар жинақтау істерімен айналысуда.Осының арқасында қоршаған дүние болмысына тікелей араласып,оның сапаларына сай келген пәндер бойынша нақты білім,ептілік және дағдылар қолдауда.