Контркейс

Мысалы, Үкімет мынандай бір тұжырым жасаған болсын: «Америка Құрама Штаттарында қару-жарақ сатуға тиым салу керек». Тура шаба жөнелетін және қарапайым ойлайтын Оппозиция келесідей жауап берер еді: «Жоқ, қару-жарақ сатуға тиым салуға болмайды». Ал тәжірибелі Оппозиция өз көзқарасын келесідей етіп жасар еді: «Әрине, біз қару-жарақтың қолда жүруі үлкен қауіп төндіретіндігін мойындаймыз, дегенмен Азматттардың негізгі құқықтарын да ескеру керек. Сондықтан біз қару-жарақты иемденуді шектеу керек, ал оның сатылуына толықтай тиым салуға болмайды деп санаймыз».

Тактиканың мұндай түрі «контркейс» деп аталады. Контркейс дегеніміз – Үкіметтің ұсынған болжамдарына байланысты жасаған ұсынысынан тиімді болмақ Оппозицияның іс-әрекеттерінің жоспары. Контркейс ретінде бойында Үкіметтің жасаған кемшіліктері жоқ кез-келген жоспар бола алады. Қойылатын жалғыз ғана талап бар. Ол – кейс пен контркейс біріне-бірі қарама-қарсы болуы шарт. Яғни, екі жоспарды бір уақытта орындау мүмкін болмауы керек немесе оларды бір уақытта орындау тиімсіз болуы тиіс.

Толықтырулар

Егер Оппозиция Премьер-министр аталған критерилерді (тавтология, арнайы білімді қажет ету, труизм) бұзатын кейс ұсынды деп санаса, онда Оппозиция Лидері сөзінің алғашқы минутында оларды атап көрсетіп дәлелдеп беруі тиіс.

Егер Оппозиция осы жерде айтып кетпеген болса, онда Оппозиция раунд бойы үкімет ұсынған кейс бойынша пікірсайыстыруы тиіс болады.

Ал егер кейс өзгертілген болса, онда ОЛ Үкіметтің кейсін толықтырып оған қосқан ұсыныстары арқылы пікірсайыстыруға болатындай жасауы қажет. Бірақ барлық өзгертулер алдыңғы кейстің ізімен жүргені дұрыс. Толықтыруларды енгізудің мақсаты пікірсайысты қамтамасыз ету. Себебі басқа жағдайда: «Бұл труизм»/ «Жоқ, бұл трузм емес» деп дауласқаннан ешкімге де пайда әкелмесе керек.

Толықтырудың алғашқы қадамында қарастырылып отырған кесте Оппозиция үшін терістеуді күрделендіретін немесе мүмкін етпейтін жақтарын түсіндіру талап етіледі. (Барынша салмақты болып, құрғақ айқайдан аулақ болу керек). Осыдан кейін Оппозиция өз ұсыныстарының қажеттілігін түсіндіріп, екі міндетті атқаратындығын дәлелдеп беруі керек. Біріншіден, Үкімет ұсынған кейстің ізімен өзгертілгендігін, яғни Үкіметтің негізгі ойын дамытатын, ал екіншіден, Оппозицияға терістеуге мүмкіндік беретіндігін көрсетуі керек.

Мысалы,

• Кейс: «Ата-аналар балаларын себепсіз жазаламауы керек» – труизм.

Толықтырулардан кейін: «Ата-аналары балаларын сабамауы керек».

• «Үкімет полиция қызметінің қатаңдығын шектеуі керек» – труизм.

Толықтырулардан кейін: «Полиция қызметін реттеуші Заң қаталдануы тиіс».

• «1994 жылы саяси тұтқындауға жол бергендіктен АҚШ Гвенея-Биссау үкіметіне қолданылатын санкция ретінде астыққа эмбарго енгізуі керек» – арнайы білім.
• Толықтырулардан кейін: «АҚШ адам құқықтарын сақтамайтын және оларды бұзу тіркелген елдерге экномикалық санкциялар қолдануы керек».

Егер кейске Оппозиция Лидермен толықтырулар енгізілген болса, онда Үкімет Мүшесінің екі амалы бар. Біріншісі, кейстерінің тавтология немесе труизм еместігін дәлелдеу. Бұл үшін ол саналы адамның қақтығыста жасауға мүмкіндік беретін кем дегенде бір (мүмкіндігінше екі немесе үш) дәйек ұсынуы керек. Екіншіден, кейстің труизм екендігімен келісе отырып, толықтырулар енгізілген кейс бойынша пікірсайыстыру. Бұл жағдайда Үкімет мұндай кейсті ұсынғаны үшін жазалануы мүмкін, дегенмен Оппозиция да жаңартылған кейспен пікірсайыстырып та жеңілуі мүмкін нәрселер.

Арнайы білім

Арнайы білімнен қорғанудың Оппозиция қолдана алатын екі түрі бар. Біріншісі – білімдерінің жетпейтіндіктерінен пікірсайыстыра алмайтындығы туралы ойнай алмайтындығын хабарлау және осы бойынша пікірсайыстыру. Бұл жағдайда мүмкін болатын шара ретінде толықтырулар енгізуді қарастыруға болады. Екіншіден – Төреші мен Үкіметке Оппозиция тарапының ақпараттары жетпесе дағы пікірсайысты философиялық құндылықтардың негізінде жалғастыра беретіндігін жеткізу.