	Главная \| Случайная страница \| Контакты \| Мы поможем в написании вашей работы!

Астана, 2015 8 страница

⇐ Предыдущая 4 5 6 7 8910 11 12 13 Следующая ⇒

2. Сақтандырушының төлемқабілеттілігі проблемасы.

3. Сақтандырушының қаржылық жағдайын бағалау.

4. Сақтандыру операцияларына салық салу ерекшелігі.

Ұсынылатын әдебиеттер

1. ҚР-ның Заңы «Сқтандыру қызметі туралы» 18.12.00 ж.

2. Архипов А.П. Страхование: Современный курс / А. П. Архипов, В. Б. Гомелля, Д. С. Туленты. - М.: Финансы и статистика, 2006 ж. - 416 б.

3. Никулина Н.Н. Страхование: теория и практика: учеб. пособие / Н. Н. Никулина, С. В. Березина. - 2-е изд., испр. и доп. - М.: ЮНИТИ-ДАНА, 2007 ж- 511 б.

4. Страховое дело. Учебник под ред. проф. Рейтмана Л.И. – Москва, 2012 ж.

5. Страхование: теория, практика, зарубежный опыт. Жуйриков К.К., Назарчук, Жуйриков Р. – Алматы, 2001 ж.

6. Маянлаева Г.И. Теория и практика страхового дела (В схемах и таблицах). ТОО «LEM», Алматы 2005 ж.

7. Гостенко Л.Н. Страхование. Учебное пособие. Алматы, типография ЧП «Мертенов Р.А», 2003 ж.

Тақырып 14. Қайта сақтандыру - сақтандыру компанияларының қаржылық тұрақталығының құрамдас бөлігі

Дәрістің мақсаты – қайта сақтандыру тәуекелдері мәселелерін оқып тану.

Дәріс сұрақтары:

5. Қайта сақтандырудың экономикалық мәні.

6. Ативті және пассивті қайта сақтандыру.

7. Қайта сақтандыру шарттары.

8. Қайта сақтандыру пулдарының қызметі.

Дәріс мазмұны

Қайта сақтандыру – бұл сақтандырушының (қайта сақтанушының) ірі тәуекелдерді сақтандыру міндеттемесін өз жауапкершілігіне ала отырып, оның бір бөлігін және сонымен қоса сақтандыру сыйақысының сәйкес үлесін басқа сақтандырушыларға (қайта сақтандырушыларға) беруді қарастыратын экономикалық қатынастардың жүйесі болып табылады. Қайта сақтандырудың мақсаты – сақтандырылған тәуекелдердің қалыпты қоржынын қалыптастыру, сақтандыру операцияларының қаржылық тұрақтылығын қамтамасыз ету болып табылады. Тәуекелді шектеу, яғни қайта сақтандыру жекелеген сақтандырушының сақтандыру тәуекелін шектейді. Қайта сақтандыруда әріптес болатын сақтандыру ұйымдарын дамыту. Қайта сақтандырудың көмегімен сақтандырушылар олардың қарамағына түсетін сақтандыру сыйақыларының сомасын арттыра алады. қайта сақтандыру шеңберінде сақтандыру компаниялары маркетинг, ескерту шараларын ұйымдастыру жөнінде тәжірибе алмасады, сақтандыру мәселелері бойынша бір-біріне практикалық көмектер мен кеңестер береді. Қайта сақтандыру арқылы тартылған меншікті капиталды алмастыру. Халықаралық стандарттар бойынша төлем қабілетінің деңгейін анықтау негізіне «нетто» принципі қойылған, яғни тек өз меншігінде қалған тәуекелдер ғана ескеріледі.

Тәуекелді қайта сақтандыруға беру әдісіне және құқықтық қатынастарды ресімдеу тәртібіне қарай. Факультативтік (ерікті) қайта сақтандыру. Қайта сақтанушының ұсынған тәуекелін қайта сақтандырушы қабылдауы да, қабылдамауы да мүмкін. Сонымен қатар, қайта сақтанушы мен қайта сақтандырушы арасындағы келісім бойынша әрбір тәуекел өз алдына жеке қайта сақтандырылуы мүмкін. Мысалға, тасымалданатын жүк барлық тәуекелдерден сақтандырылған болса, онда сақтандырушы қайта сақтандыруға жүктің тек жоғалып кету тәуекелін ғана ұсынуы мүмкін. Өз тарапынан қайта сақтандырушы бұл ұсынысты қабылдауы да мүмкін, қарсы болуы да мүмкін.

Факультативтік қайта сақтандыру қазіргі кезде кеңінен қолданылады, өйткені аса ірі тәуекелдерді тиімді орналастырудың ең қолайлы (икемді) әдісі болып табылады. Екінші жағынан, қайта сақтандыру шарттарын келісу және ресімдеу бойынша үлкен уақыт шығындарына байланысты сақтандыру жағдайы орын алғанға дейін тәуекел тіпті де сақтандырылмай қалуы мүмкін.

Облигаторлық (міндетті) қайта сақтандыру. Қайта сақтандыру келісіміне сәйкес сақтандырушы сақтандыруға алған «барлық және әрбір» тәуекелдерді дереу қайта сақтандыруға міндетті, ал қайта сақтандырушы – оларды сөзсіз түрде өз жауапкершілігіне алуға міндетті. Бұл қайта сақтандырудың басты артықшылығы – оның оперативтілігі болып табылады. Сонымен қатар, кейде шағын тәуекелдер де қайта сақтандыру шеңберінде қалып қояды, ал мұнда шағын тәуекелдерді сақтандырушы өз жауапкершілігінде қалдырып, сол арқылы сақтандыру сыйақыларының айтарлықтай үлкен сомасын сақтап қала алар еді.

Өз-өзін бақылау сұрақтары

1. Ативті және пассивті қайта сақтандыру.

2. Қайта сақтандыру шарттары – пропорционалды және пропорционалды емес.

3. Қайта сақтандыру пулдарының қызметі.

Ұсынылатын әдебиеттер

1. ҚР-ның Заңы «Сқтандыру қызметі туралы» 18.12.00 ж.

4. Страховое дело. Учебник под ред. проф. Рейтмана Л.И. – Москва, 2012 ж.

5. Страхование: теория, практика, зарубежный опыт. Жуйриков К.К., Назарчук, Жуйриков Р. – Алматы, 2001 ж.

6. Маянлаева Г.И. Теория и практика страхового дела (В схемах и таблицах). ТОО «LEM», Алматы 2005 ж.

7. Гостенко Л.Н. Страхование. Учебное пособие. Алматы, типография ЧП «Мертенов Р.А», 2003 ж.

Тақырып 15. Шетел мемлекеттеріндегі сақтандыру

Дәрістің мақсаты – ш етел мемлекеттеріндегі сақтандырудың ерекшелігін оқып тану.

Дәріс сұрақтары:

1. Шет елдерде сақтандыру нарығын ұйымдастыру принциптері.

2. АҚШ, Ұлыбритания, Германиядағы сақтандыру ерекшеліктері.

3. Шетел мемлекеттеріндегі сақтандырудың ерекшеліктері.

Дәріс мазмұны. АҚШ- та 8000 мыңнан аса мүліктік сақтандырумен және 2014 мыңнан аса өмірді сақтандыру компаниялары қызмет етеді.

Сақтандыру компанияларының 2 типі бар:

1) АҚ;

2) Өзара сақтандыру қоғамы.

Компания сақтандырудың 3 түрін қамтамасыз етеді:

1. бекефиттер (өмірді сақтандыру, денсаулықты сақтандыру, зейнетақыны сақтандыру, жинақтық);

2. коммерциялық;

3. жеке (құрылысты сақтандыру, көлік құралы және азаматтардың мүліктері).

Ұлыбританияның сақтандыру компаниялары Лондонда шоғырланған. Жеке сақтандыру арнайы сақтандыру компанияларында, яғни зейнетақы қорларында және инвестициялық компанияларда шоғырланған. Сақтандыру рыногының дербес буыны “Ллойд” компаниясы. Онда 400 сақтандыру сендикаттары, олар сақтандыру бизнесін қамтамасыз ететін жеке тұлғалар –андеррайтингтерді біріктіреді.

Барлық дамыған елдер үшін нарықтық экономиканың орнықты даму факторы және маңызды институты ретінде сақтандыруды мойындау өз мәні бар экономикалық аксиомаға айналды. Барлық дамыған елдерде сақтандыру ұлттық экономикада маңызды орынға ие және құрамдас бөлігі бола отырып оның қалыпты, тепе-тең және болжағандай деңгейде дамуына ықпал етеді. АҚШ, Швейцария, Ұлыбритания, Жапония сияқты елдердегі сақтандыру төлемдеріндегі жалпы ұлттық өнімнің 10%- шамасын құрайтынын айтсақ, жоғарыдағы қағида толық дәлелденеді. 1991-1993 жылдары біздің Республикада сақтандыру бизнесінің қалыптасуы жер сілкінісіне ұқсас стихиялы түрде басқарылмай және бақылаусыз күйде өтті. Мемлекеттік статистика комитетінің мәліметтері бойынша 1994-ші жылдың сәуірінде Қазақстанда 350-ге жуық акционерлік, коммерциялық, жеке және т.б. тәуелсіз сақтандыру компаниялары мен олардың филиалдары қызмет жасалса, 1993-ші жылы олардың саны 253 болған болатын. Қаржы-қарыздың, өндірістік-коммерциялық, инвестициялық және т.б. сақтандыру компаниялары өз қалауынша сақтнадыру шарттарын жасаған, сақтандыру төлемі көлемін анықтаған, сақтандыру қорлары көлемін бекіткен жағдайларды туғызды. Нәтижесінде бұл мемлекеттік бүкіл қаржы жүйесінің қалыптылығы мен тұтастығына кері әсерін тигізді.

Сақтандырудың осы заманға теориясы мен пракатикасы 20-ғасырдағы дамыған сақтандыру ісінің қайта сақтандыру институтының мүмкін еместігін көрсетіп отыр. Қайта сақтандыру сақтандыруды оған ірі сақтандыру оқиғаларының ықпалынан қорғауға мүмкіндігін береді.

ТМД елдері аумағынан ірі жерлерде қайта сақтандыру, сақтандыру бизнесінің ажырамас бөлігіне айналды. Мысалы, Европада ерте уақыттан бері экономикалық қуатты тек қайта сақтандыруға маманданған компаниялар қызмет көрсетеді. Мысалы: «Мюних Ре», «Свис Ре», «Скор», «Кельн Ре», «Меркантайль энд Женерал-груп» және т.б. айналымы млрд. АҚШ долларын құрап отыр. Бірақта қайта сақтандыру нарықтық экономиканың пайдалылығын 2012ж. шілдеде қабылданған да «Қазақстан Республикасын сақтандыру туралы» заңында ескерілмеген. Тек қана 1994 жылы 16 сәуірдегі №1658-ші Заң күші бар Қазақстан Республикасы Президентінің Жарлығында қайта сақтандыру саласындағы мемлекеттің саяси және экономикалық мүдделерін қорғау және жүзеге асыру идеясы қамтылған.

Халықаралық экономикалық қатынастарды мемлекеттің мүдделерін қорғау үшін Қазақстан Республикасының Қаржы Министрлігі «Қазақшетсақтандыру» қайта сақтандыру жөніндегі республикалық компаниясының құрылтайшысы ретінде танылсын, «Қазақшетсақтандыру» Республикадағы түскен төлемдер мен жарналар жинақтаушы компаниялар мен фирмалардың қатысумен барлық сақтандыру және қайта сақтандыру бойынша операцияларды жүзеге асырушы ұйым болып көтерілсін.

Шетелдік капиталдың қатысуымен байланысты барлық қауіптерді/мүліктік, жеке, жауапкершілік/Қазақстан аумағында тек қана аталған компания арқылы міндетті түрде сақтандыру қажет. Жалпы қайта ұйымдастырудың мақсаты- «Қазақшетсақтандыру»-дың жеке капиталының деңгейін көтеру болып табылады. 2002 жылы сақтандыру нарығындағы компаниялардың ішінде «Қазақшетсақтандыру» компаниясының үлесі АҚШ долларымен есептегенде жоғары болды.

Өз-өзін бақылау сұрақтары

1. АҚШ-тың сақтандыру рыногына сипаттама беру.

2. Ұлыбританияның сақтандыру ісінің ерекшеліктері.

3. Германиядағы сақтандыруды ұйымдастыру.

Ұсынылатын әдебиеттер

2. ҚР-ның Заңы «Сқтандыру қызметі туралы» 18.12.00 ж.

3. Архипов А.П. Страхование: Современный курс / А. П. Архипов, В. Б. Гомелля, Д. С. Туленты. - М.: Финансы и статистика, 2006 ж. - 416 б.

4. Никулина Н.Н. Страхование: теория и практика: учеб. пособие / Н. Н. Никулина, С. В. Березина. - 2-е изд., испр. и доп. - М.: ЮНИТИ-ДАНА, 2007 ж- 511 б.

5. Страховое дело. Учебник под ред. проф. Рейтмана Л.И. – Москва, 2012 ж.

6. Страхование: теория, практика, зарубежный опыт. Жуйриков К.К., Назарчук, Жуйриков Р. – Алматы, 2001 ж.

7. Маянлаева Г.И. Теория и практика страхового дела (В схемах и таблицах). ТОО «LEM», Алматы 2005 ж.

8. Гостенко Л.Н. Страхование. Учебное пособие. Алматы, типография ЧП «Мертенов Р.А», 2003 ж.

7.ТӘЖІРИБЕЛІК (СЕМИНАР) сабақтарЫН жүргізу жоспары

Тақырып 1. Сақтандырудың экономикалық мәні және арналымы

Талқылауға арналған тапсырмалар мен бақылау сұрақтары

1.Сақтандырудың пайда болу тарихы

2. Сақтандыру туралы түсінік: оның қажеттілігі, мәні, функциясы, қазіргі қоғамдағы принциптері.

3. Сақтандыру кезінде болатын қайта бөлу қатынастарының ерекшелігін ашыныз.

4.Сақтандырудағы қажеттілік пен субьектілердің мүліктік мүдделерінің арасындағы байланысты анықтаныз.

5. Сақтандыру және қаржы, сақтандыру және кредит ұғымдарының ұқсас және айрықшабелгілерін көрсетініз.

Тапсырманы орындауға арналған әдістемелік нұсқау сұрау жүргізілетін тапсырма алдын-ала таратылады, студенттерге негізгі және қосымша әдебиеттер ұсынылады. Студенттер сұраққа жеке жауап береді. Ауызша сұрау, пікір және сұхбат алмасу

Тақырып 2. Сақтандырудың сыныпталуы

Талқылауға арналған тапсырмалар мен бақылау сұрақтары

1. Сыныпталудың жалпы негіздері.

2. ҚР-дағы сақтандырудың сыныпталуы.

3. Обьектісі бойынша және қауіп-қатер сипаты бойынша сыныпталу критерийлерін көрсетіңіз.

4.ҚР-дағы "өмірді сақтандыру" және "жалпы сақтандыру" деп бөлінуінің себебі неде?

5. ҚР-да және шетелде жүргізілетін сақтандырудың міндеті сақтандыру түрлерін анықтау.

6. Сақтандыруды жүргізу әдістеріне мысал келтіріңіз.

Тақырып 3. Тәуекел ұғымы және оның экономикалық зардаптары

Талқылауға арналған тапсырмалар мен бақылау сұрақтары

1.Сақтандыру тәуекелінің сыныпталуы және оларды бағалау.

2. Тәуекелді басқару.

3."Сақтандыру тәуекелі" терминінің мазмұндық маңызын түсіндір.

4. Сақтандырудың мүмкіндігі бар және мүмкіндігі жоқ тәуекелді анықтаныз.

5. Тәуекелді шектеу формаларына мысал келтіріңіз.

6.Сақтандыру қорларының мемлекеттік резервтік қордан айырмашылығы неде.

Тақырып 4. Сақтандыру мәселелерінің заңнамалық регламенттеуі

Талқылауға арналған тапсырмалар мен бақылау сұрақтары

1.Сақтандыру бойынша заңдылықтар негізін жетілдіру бағыттары.

2. ҚР-ның сақтандыру қызметін мемлекеттік қадағалау.

3. Сақтандыру рыногына кәсіби қатысушыларды лицензиялау.

4. Сақтандыру қызметін тұтынушылардың құқығын қорғау.

5. 3 қазан 1995 жылғы "Сақтандыру туралы" ҚР-ның Президентінің заң күші бар жарлығының прогресивті мазмұнын көрсетініз.

6. 18.12.2014 жылғы " Сақтандыру қызметі туралы" заңның алғашқы заңдардан өзгешелігі неде?

7. Сіздің ойыңызша, ҚР-ғы сақтандыру бойынша заңнамалық негізді жетілдірудің манызды бағыты қандай.

Тақырып 5. Қазақстан Республикасының сақтандыру рыногының иститутционалдық құрылымы

Талқылауға арналған тапсырмалар мен бақылау сұрақтары

1. Сақтандырудың міндеттері және оның мазмұны.

2.ҚР-дағы сақтандыру рыногын дамыту проблемалары.

3.Сақтандыру рыногының қызмет ету шарты.

4.Сақтандыру рыногының инфроқұрылымын не құрайды?

5.Сақтандыру рыногын ұйымдастырушының – құқықтық аспекте сипаттаныз.

6. ҚР-ның сақтандыру нарығының ұйымдастыру схемасын қөрсетініз.

7. 18.12.2014 жылығы "Сақтандыру қызметі туралы" заңға сәйкес ҚР-дағы сақтандыру рыногының қатысушыларын көрсетініз.

Тақырып 6. Сақтандыру компанияларының қызметін ұйымдастыру

Талқылауға арналған тапсырмалар мен бақылау сұрақтары

1. Сақтандыру компаниясының ұйымдастырушылық құрылымы.

2. Сақтандыру ұйымын лицензиялау.

3. Сақтандыру қызметін реттеу.

4. Сақтандыру компаниясы міндетті түрде қалыптастыратын колегиялық органды атаңыз.

5.Сақтандырушы ұйымының басқарушыларына қойылатын талаптар.

6.Сақтандыру компаниясына санкция ретінде уәкілетті органның қолдану шарасын атаңыз.

Тақырып 7. Актуарлық қызмет

Талқылауға арналған тапсырмалар мен бақылау сұрақтары

1.Актуарлық есептердің мәні, міндеттері, ерекшеліктері.

2.Актуарлық есептердің әдістемелік мәселелері.

3.Сақтандыру ісінде қандай ерекшеліктерді ескеру керек.

4.Актуарлы есептердің маңызды шараларын анықтандар.

Тақырып 8. Қазақстан Республикасындағы сақтандыру төлемдеріне кепілдік беру қоры

Талқылауға арналған тапсырмалар мен бақылау сұрақтары

1. 03.06.2003 жылы шыққан ҚР "Сақтандыру төлемдеріне кепілдік беру туралы" заңының жалпы ережелері.

2. Сақтандыру төлемдеріне кепілдік беру қорына қатысушылардың типтік шартының негізгі ережелері.

3. Сақтандыру төлемдеріне кепілдік беру жүйесіне қатысушылардың құқықтары мен міндеттерін көрсетініз.

4. Шетел мемлекеттерінде осыған ұқсас қорлар бар ма; олардың қызметі қандай?

Тақырып 9. Жеке сақтандыру. Рентаны (аннуитетті) сақтандыру, зейнетақыны сақтандыру

Талқылауға арналған тапсырмалар мен бақылау сұрақтары

1. Жеке сақтандырудың түрлері.

2. Өмірді сақтандыру полистерінің негізгі түлерін көрсетініз.

3. "Өмірді мерзіміне дейін сақтандыру" мен рентаны сақтандыру келісім шарттарының ерекшеліктері.

4. Мемлекеттік аннуитеттік компаниясының қызметі.

5. ҚР-ның өмір мен аннуиттерді сақтандыру бойынша компанияның сақтандыру өнімдері.

6. Келесі ұғымдарға анықтама беріп, мысал келтіріңдер, қайта сатып алу сомасы; күту уақыты; полистің редукциясы; редуцирлік полисті қалпына келтіру.

7. ҚР-дағы зейнетақылық аннуитеттер нарығының дамуы қалай жүріп жатыр.

Тақырып 10. Мүлікті сақтандыру

Талқылауға арналған тапсырмалар мен бақылау сұрақтары

1. Мүлікті сақтандырудың экономикалық және қаржылық арналымы.

2. Ерікті және міндетті түрлердегі мүлікті сақтандыруды жүргізудің шарттары мен негізгі түрлері.

3. Зиянның көлемін анықтау.

4. Мүлікті сақтандырудың обьектісі не?

5. Сақтандыру төлемдерін төлеуге әкелген сақтандыру жағдайлары мен оқиғаларына мысал келтіріңдер.

6.Сақтандыру төлемдері төленбейтін сақтандыру жағдайына мысал келтіріңіз.

7.Мүлікті сақтандырудың даму перспективаларын көрсетіңдер. (міндетті түрлері жағынан).

Тақырып 11. Азаматты-құқықтық жауапкершілікті сақтандыру (АҚЖС)

Талқылауға арналған тапсырмалар мен бақылау сұрақтары

1. Міндетті және ерікті формада жүретін ҚР-дағы АҚЖС-дың түрлері.

2. Кәсіби қызмет және шаруашылық процесінде келтірілген зиян бойынша жауапкершілікті сақтандыру.

3. АҚЖС-дың мақсаты.

4. Мүлікті сақтандырудың АҚЖС-дан айырмашылығы.

5. ҚР-да АҚЖС-дың міндетті түрін енгізудің себебі неде?

6. Жұмыс берушілердің жауапкершілігін сақтандыру ерекшеліктері.

Тақырып 12. Кәсіпкерлік тәуекелділікті сақтандыру

Талқылауға арналған тапсырмалар мен бақылау сұрақтары

1.Кәсіпкерлік қызметпен байланысты обьекттердің сипаттамасы.

2.Коммерциялық тәуекелді сақтандыру.

3.Биржалық және валюталық тәуекелді сақтандыру.

4. Банктік тәуекелді сақтандыру.

5.Несиелік тәуекелді сақтандыру.

6.Экспорттық коммерциялық несиелерді сақтандыру.

7. Биржалық және валюталық тәуекелді сақтандырудағы хеджерлеудің ролі қандай.

8. "АҚ экспортық несиелер мен инвестицияларды сақтандыру бойынша мемлекеттік сақтандыру корпорациясы" қызметінің негізгі мазмұны.

⇐ Предыдущая 4 5 6 7 8910 11 12 13 Следующая ⇒

Дата публикования: 2015-10-09; Прочитано: 967 | Нарушение авторского права страницы | Мы поможем в написании вашей работы!

studopedia.org - Студопедия.Орг - 2014-2024 год. Студопедия не является автором материалов, которые размещены. Но предоставляет возможность бесплатного использования (0.024 с)...