Кер һалзн хуцта Кеедә гидг өвгн

Тана му хар хуцин өвр

Мошклдур-тошклдурий?

Мана му хар хуцин өвр

Мошклдур-тошклдурий?

Рисунок (у скульптуры «Кеедә өвгн» стоят Девәлә и Байрта)

– Байр, эн бумбиг кезә тәвсмн?

– Ай, чи, Байгуш, медхшийч? Эн бумбиг 1996 җилд тәвсмн.

– Байр, чи скульпторин неринь меднч?

– Меднәв, Н.Эледжиев. Мана седкүлд умшлав.

***

– Байрта, хуц деер юн өвгн суухмб?

– Энчн Кеедә. Хальмг туулин дүр.

– Ямаран туулин?

– «Кер һалзн хуцта Кеедә гидг өвгн»

– Би эн тууль медхшв.

– Чамд соньн болхла, би келҗ өгнәв,Девәлә.

***

Кезәнә Кер һалзн хуцта Кеедә гидг угатя өвгн бәәҗ. Эн һанцхн хуцан унад һарад йовна. Зуурнь хөөнә хумха *дал кевтҗ. «Нег цагт кергтә чигн болад бәәх» - гиһәд өвгн далыг авад өвртән дүрчкнә. Асхлад эн нег байна хотнд ирәд, герт орхла, байнахн цәәһән ууҗаҗ.

Өвгнд эдн цәәһәсн өгсн уга.

Мал хотнд орсна хөөн байнахн махан чанв.

«Эн махнасн эдн бас өгшгө бәәдлтә», - гиҗ санҗаһад:

- Би нег бичкн махтав, түүгән чанҗ идх хәәс өгит, - гив.

-Мана махнла чанад ид, - гиҗ байн келв.

- Махнтн махим идчклә, яахв? – гиҗ өвгн сурв.

- Ю-у-у, тиим юмн бәәдв? Мана махн махичн идхлә, махан цугтнь өгнәв, - гиһәд байн инәмсклв. Өвгн босад, хумха далан күүнд үзүлл уга хәәснд тәвчкнә. Болсн махиг һарһхла, өвгнә дал нүцкн болна.

- Я-а-а, хәләтн, махнтн махим идчкҗ! - гиҗ өвгн хәәкрв. Арһ уга болад,байн өвгнд махан өгчкнә. Өвгн хәәсәр нег мах идчкәд, хуцан архлх^* нег арһмҗ^* сурна.

- Хө күн архлдв? Хуцан мана хөөнлә хашад орулчк, – гиһәд байн хүүкрдв*.

- Уга, болшго, хөөнтн хуцим идчклә, яахв? – гиҗ өвгн келв.

- Мини хөд чини хуциг идхлә, цуг хөөдән чамд өгнәв, – болна байн.

Өвгн хуцан хашад орулчкна.

Әмтн цуһар унтв. Сө өвгн арһул босад, Кер һалзн хуцан кеер авч одад, бултулчкна. Хәрү ирәд, байна хөөдәс негинь алад, цуг хөөдин амнд цусинь түркәд, махинь нохаст өгчкнә. Бийнь орҗ ирәд унтна.

Өрүнднь босхла, өвгнә хуц уга, хөөдин амн ху цусн:

- Нә, һарад хәләтн, хөөдтн хуцим идчкҗ. Би келлүс танд, ода хөөдән өгтн, - гиҗ Кеедә аздлв.

Байн арһ уга болад, хөөдән өгчкнә. Өвгн байна хөд тууһад һарна. Зууран Кеедә Кер һалзн хуцан авад, хәрҗ ирәд, амрад - җирһәд бәәнә.

Кеедә хаалһдан ю олҗ авна?

Кенә герт өвгн ирнә?

Байнахн ямаран улс бәәҗ?

Кеедә өвгн яһҗ байниг меклнә?

* хумха – выгоревший

* архлх – привязывать

* арһмҗ – веревка

*хүүкрдх – быть недружелюбным

* кенкәсн – самодовольный