Дмг альдас ирдв?

Υвлд, хаврт, зунд,

Өрк-бүл болһнд –

Υнәрнь авад келхд:

Өдмг – үнтә хот.

(Калян Санҗ)

Славикин эцк колхозд агрономчар көдлҗәнә. «Би бас агрономч болнав», – гиҗ долата көвүнь эцктән келв.

– Йир сән. Энд буудя урһа гиһәд эцкнь гериннь терз тус өргндән нег метр, утдан бас нег метр бәәр заав.

– Яһсн бичкн һазр нанд өгчәхмч? – гиҗ көвүнь һундв.

–Иим һазрас чигн сән урһц авч болхмн гиһәд эцкнь көвүндән нөкд болад, тәрә тәрлцв.

Тәрән бултаһад һархла, Славик йир байрлв. Эн школасн ирн буг өвсинь түүһәд, услад, арднь орҗ тәрәһән хәләв.Υүрмүднь энүнд бас нөкд болдмн.

Нег дәкҗ мөндртә* хур орв. Тәрәһинь мөндр бичә цоктха гиһәд Славик эцкиннь ик чачр тәрән деер бәрв.

Удлго хур гиив. Көвүн хурт норад даарвчн, тәрәһән мөндрт үрәлһсн уга.

Энүгинь үзсн эцкнь Славикиг буульв.

Тәрә хурах цаг ирв. Көвүн буудян толһасиг* керчҗ авад, хагсаһад, толһа болһнас дала буудян эк цокҗ авв.

– Эн буудяһичн тәрхлә, зөвәр ик һазр кергтә, – гив эцкнь.

– Дарук җилд мадн школын һарудт тәрнәвидн. Яһҗ буудя урһадгинь ода би медүв, – гиҗ Славик байрлв.

(Евгений Пермяк)

___________________________________________________________________

Славик агрономч болхан яһҗ медүлв?

Хөөннь көвүнә класс тәрә тәрсн болхий? Тадн юн гиҗ санҗанат?

Текст нерлтн, зура тогтатн.

♦ Υүлдәгчс текстәс олад, цагинь зааҗ келтн.

♦ Харар барлата үгмүдин эгшгүдин таарлт цәәлһтн.

♦ Буудя гидг үгд алӊтрулгч эгшг зааҗ келтн.

*мөндр – град

*буудян толһа – колос

Тавта Төлә эцктәһән

Тәрәнә һазрур ирнә.

Толһалсн* буудя үзәд,

Тенкән уга өврнә.

– Эн юмб? – гиҗ

Эцкәсн Төлә сурна.

– Өлссн кү цадхдг

Өдмг энчн гинә.

Эцкин келсиг соңсад,

Эңдән көвүн харна.

Өдмг альд бәәхмб?

Өкәһәд Төлә хәәнә.

Өдр болһн эдлдг

Өдмг, балта, боорцг –

Өрк-бүлин теткүл,

Өөрчн бәәхинь тодл!

Төлә эцктәһән альдаран ирҗ?

Көвүнә сурврт эцкнь ямаран хәрү өгв?

Өдмг кеер урһдв?

♦ Харар барлата бәәлһнә нерд ямаран баг киисклһнд бәәнә?

♦ Удан эгшгүдтә үгмүд олад чикәр умштн, зокалынь келтн.

♦ Текстәс үүлдәгчсин олад, цагинь, нүүринь зааҗ келәд, өңгрсн цагт хүврәтн.

*толһалх – колоситься