Kоnservatizm falsafasida insоn muammоsi

Konservatizm bo’yicha, Xudoning xohish-irodasi bilan yaratilgan dunyoni o’zgartirishda inson aqli va ongi doirasining cheklangan, Dunyo esa o’z navbatida inson amal qilishi shart bo’lgan oily axloqiy qonunlarning mavjudligini nazarda tutadi. Shundan kelib chiqqan holda insonning davlat hokimiyatiga bo’ysunishi – hokimiyat tabiatning adolati sifatida tushuniladi, gunohkorlik inson tabiatiga xos bo’lgani bois, uning ehtiroslarini jilovlab turish, insonlarning tabiiy jihatdan tengsizligi sinflar va guruhlar mavjudligiga sababchiligi, insonlar ajdodlar an’analarini hurmat qilishi va ularga bo’ysunishi zaruratiga asoslanadi.

Mana shular asosida konservatizmning asosiy qadriyatlarini ham sanab o’tish mumkin bo’lib, ularga: tarix, tartib, intizom, ijtimoiy barqarorlik, an’analar, oila, millat, davlat, jamiyat, hokimiyat, iyerarxiya va din kiradi.

AQSHlik siyosatshunos S. Xantington fikricha, “ odamlarda u yoki bu voqea-hodisalar oqibatida kelib chiqqan shok holati, o’zlari qo’llab-quvvatlab turgan yoki qabul qilgan va hayotlari uzviy bog’liq bo’lgan jamiyat yoki institutlar yo’q bo’lib ketishi mumkinligi haqidagi dahshatli hissiyotlar konservatizm sari yo’naltiradi.

Turli ijtimoiy qatlamga mansub kishilar ijtimoiy o’zgarishlarga qarshi bo’lishlari mumkin, ammo jamiyatning o’zgarishlar natijasida nimadandir mahrum bo’lib qolishi ehtimoli kuchli bo’lgan yuqori qatlamlari vaziyatli konservatizmning tayanchlari hisoblanishadi.

2. G’arbiy Yevropada aristokratiya manfaatlarining