Построение изометрии предмета по ортогональным проекциям

Блок

10. Ажырайтын біріктіру. Бұранданың сызбадағы бейнелеуі. Ажырамайтын біріктірулер.

Кез келген машина өзара біріктірілген бірнеше болшектерден тұратын қүрастыру бірлігі болып табылады. Бөлшектер өзара жылжымалы (тісті екі доңгелектің байланысы, поршень-цилиндрдің біріктесуі және т.б.) және жылжымайтын /ауылшаруашылық машиналардың пісірмелі рамалары, двигательдің блок-головка біріктірулері/ болып бөлінеді. Жылжымайтын біріктірулер өз ретімен ажырайтын және ажырамайтын біріктірулерге бөлінеді.

Ажырайтын біріктірулерге оны қүрастырып тұрған болшектерді бүлдірмей ажыратуға болатын біріктірулер жатады. Мүндай біріктірулерді бірнеше рет құрастырып бөлшектеуге болады. Құрастыру элементтері ретінде бұрандалар, шпонкалар, штифтер, шлицтер қолданылады.

Ажырамайтын біріктірулерге қатаң механикалық байланысы бар бөлшектерді бүлдірмей ажыратуға болмайтын біріктірулер жатады. Бүл біріктірулердің мысалдары ретінде пісірмелі дәнекерлеуді және желімдеуді қарастыруға болады.

"Бөлшектерді біріктіру" техникалық сызудың негізгі бөлігі және оны оқып-үйренудің логикалық жалғасы болып табылады.

2.1. Бұраңда туралы жалпы түсінік

Жазық фигураны (квадрат, үшбұрыш, трапеция және т.с.с) винттік бағытымен жылжытқанда шығатын денені бұранда деп атайды. Бұранданы жасайтын жазық фигураны бұранданың профилі дейді.

Профиліне қарай бұрандаларды үшбұрышты, тікбұрышты және трапеция тәріздес бұранда деп ажыратады. Үшбұрыштың винттік қозғалысынан шығатын бұранданы трапеция таріздес бұранда деп атайды.

Бүранда профилінің ось төнірегінде бір толық айналымынан шығатын бұранда бөлігін бұранданың орамы деп атайды.

2.2. БҰРАҢДАНЫҢ ШАРТТЫ КЕСКІНІ

Бұранданың әрбір орамын нақты кескіндеу өте күрделі және көп уақыт қажет етеді, сондықтан сызбада МЕСТ 2.311-68 (СТ СЭВ 284-76) сәйнес бұраңда профильдерінің пішіндерін ескермей, барлық түрлі бұрандаларды ортақ ережені пайдаланып шартты түрде кескіңдейді.

Бұрандалы сырықтың сыртқы диаметрі бойынша жуан негізгі тұтас сызық, ал оның фаскасын қоса ішкі диаметрі бойынша тұтас жіңішке сызық жүргізіледі. Сырықтың осіне перпендикуляр жазықтықтағы кескінінде екі шеңбер сызылған: олардың біріншісі сыртқы диаметрге, екіншісі ішкі диаметрге сәйкес сыртқы шеңбер жуан сызықпен, ал ішкі шеңбер тұтас жінішке сызықпен, шамамен шеңбердің 3/4 бөлігіне ғана жүргізіледі, оны кез келген жерден үзуге болады (2-сызба). Бұранданың ішкі диаметрімен сәйкес келген фасканың шеңбер сызығы жүргізілмейді.

2-сызба

d - бұранданың сыртқы (номинал) диаметрі;

d_f - бұранданың ішкі диаметрі. Сызуға d_f = 0,85 d_f қабылданады.

Тесіктегі бұранданың тіліктегі кескіні 3-сызбада көрсетілгендей кескінделеді.

Тесіктегі және сырықтағы бұрандалардын сыртқы және ішкі диаметрлерінің кескімделу ерекшеліктеріне аса коніл аударыңдар (2 - ші және 3-сызбалар).

Сырықтағы және тесіктегі бұранданың шегін анықтайтын сызықты бұранданың толық профилінің аяқталған шетінен жуан негізгі сызықпен бұранданың сыртқы диаметрінің сызығыне жеткізе жүргізеді (2 және 3-сызба).

Тіліктегі штрих сызықтары жуан негізгі сызықтарға дейін жүргізіледі (3-сызба).

3-сызба

D - бұранданың сыртқы (номчнал) диаметрі;

D₁ - бұранданың ішкі диаметрі. Сызу үшін D=d және D₁=d₁ деп қабылдаймыз.

Блок

11. Нормативті-техникалық құжаттар. Бұйымдар түрлері. Конструкторлық құжаттаманы және оның түрлерін құру сатылары.

Бұйым-кез келген зат немесе заттар жиыны,өнеркәсіпте жасалады.

Бұйымның түрлері мынадай:

-Құрастырылған бірлік – бұл спецификацияланған бұйым. Оның бірліктері құрастыру операцияларымен құрастырылады.

-Құрастырған бұйым – бұл бөлшектерден тұратын бұйым. Бұл спецификацияланбаған бұйым.

-Комплекс – бұл спецификацияланған бұйым, өнеркәсіпте құрастыру операциясымен байланысты емес. Комплекс екі немесе одан да көп бұйым, өнеркәсіпте құрастыру операциясымен жасалмаған,бұйымдардың жиыны.

Конструкторлық құжаттар – бұйымдарды жасау үшін және оны тексеру үшін арналған.

/*Эскизді жоба - Конструкторлық құжаттардың түсініктемелі жазбасы (пояснительная записка).

Техникалық жоба –Т әрпімен белгіленеді, конструкторлық құжаттар жиыны.*/

Стандарт 2.103-68 устанавливает следующие стадии разработки конструкторской документации изделий всех отраслей промышленности и этапы выполнения работ.

Техническое предложение предусматривает подбор материалов, а также технические и технико-экономические обосно­вания целесообразности разработки документации изделия. Техническое предложение обычно содержит обзор существующих конструкций отечественного и зарубежного производства, оценку их конструктивных особенностей и эксплуатационных показателей, варианты процессов работы и компоновки будущего изделия. В техническом предложении указываются преимущес­тва и недостатки каждого варианта, даются технико-экономи­ческие показатели, описание конструкции оптимального вариан­та будущего изделия.

Документам на стадии технического предложения присваи­вается литера "П". После согласования и утверждения техни­ческого предложения разрабатывается эскизный проект.

Из конструкторских документов, в техническом предложении могут быть: чертеж общего вида, габаритный чертеж, схема.

Обязательными документами являются: ведомость технического предложения, пояснительная записка.

Эскизный проект является совокупностью конструкторских документов (литера «Э»), которые содержат принципиальные конструктивные решения, дающие общие представления об устройстве и работе изделия. В эскизном проекте дается описа­ние конструкции, ее работа, уточняется производительность, дается технико-экономический расчет.

При разработке эскизного проекта детально прорабатывается оптимальный вариант, составляется кинематическая схема, эскизно выполняются основные сборочные единицы изделия.

Из конструкторских документов в эскизном проекте могут быть: чертеж общего вида, теоретический чертеж, габаритный чертеж, схемы, ведомость покупных изделий, ведомость согласования применения покупных изделий. Обязательными документами являются ведомость эскизного проекта, пояснительная записка.

Технический проект - совокупность конструкторских документов - литера «Т», которые содержат окончательные технические решения, дающие полное представление об устройстве разрабатываемого изделия и исходные данные для разработки рабочей документации.

Из конструкторских документов в техническом проекте могут быть: чертежи деталей, чертеж общего вида, теоретический чертеж, габаритный чертеж, схемы, ведомость покупных изделий, ведомость технического проекта, пояснительная записка, технические условия, программа и методика испытаний, таблицы, расчеты, патентный формуляр, карта технического уровня и качества продукции. Обязательными документами являются: чертеж общего вида, ведомость технического проекта и пояснительная записка.

Рабочая конструкторская документация предназначена для изготовления и испытания изделия – это заключительная стадия проектирования.

Указанные стадии разработки конструкторской документации относятся, в основном, к изделиям серийного и массового производства.

Разработке рабочей документации индивидуального производства может предшествовать выполнение отдельных стадий проектирования (технического задания, технического предложения и т.д.). Обязательной в этом случае является разработка технического проекта, содержащего, как уже было сказано, исходные данные для составления рабочей документации.

К конструкторским документам, согласно ГОСТ 2.102-68, относятся графические и текстовые документы, которые в отдельности или в совокупности определяют состав и устройство изделия и содержат необходимые данные для его разработки или изготовления, контроля, приемки, эксплуатации и ремонта.

Конструкторские документы подразделяют на следующие виды:

Чертеж детали - документ, содержащий изображения детали и другие данные, необходимые для ее изготовления и контроля.

Сборочный чертеж - документ, содержащий изображения изделия и другие данные, необходимые для сборочных операций и контроля.

Чертеж общего вида - документ, определяющий конструкцию изделия и поясняющий принцип его работы, взаимодействие его основных составных частей и геометрическую форму деталей. Подробные требования к выполнению чертежа общего вида устанавливаются в зависимости от стадии разработки и приводятся соответственно в ГОСТах 2.118-73; 2.119-73; 2.120-73.

Монтажный чертеж - документ, содержащий контурное (упрощенное) изображение изделия, а также данные, необходимые для его установки (монтажа) на месте применения.

Габаритный чертеж - документ, содержащий контурное (упрощенное) изображение изделия с габаритными, установочными и присоединительными размерами. Количество видов должно быть минимальным, но достаточным, чтобы дать представление о внешних очертаниях изделия и его выступающих элементах.

Изображения изделия выполняют сплошными основными линиями, а очертание частей, перемещающихся в крайние положения -тонкими штрихпунктирными с двумя точками. На габаритном чертеже допускается изображать тонкими линиями «обстановку» - детали и сборочные единицы, не входящие в состав изделия.

Схема - документ, на котором показаны в виде условных изображений или обозначений составные части изделия и связи между ними.

Спецификация - документ, определяющий состав сборочной единицы, комплекса или комплекта.

Таблица перечня составных частей изделия - документ, определяющий состав изделия, представленного на чертеже общего вида. В таблицу перечня составных частей изделия составные части заносятся в определенной последовательности. Подробно об этом будет сказано при оформлении чертежа общего вида.

Пояснительная записка - документ, содержащий описание устройства и принцип действия разрабатываемого изделия, а также обоснование принятия при его разработке технических и технико-экономических решений.

Технические условия – документ, содержащий потребительские (эксплуатационные) показатели изделия и методы контроля его качества.

Программа и методика испытаний - документ, содержащий технические данные, подлежащие проверке при испытании изделия, а также порядок и методы их контроля.

Таблица - документ, содержащий в зависимости от его назначения, соответствующие данные, сведенные в таблицу.

Расчет - документ, содержащий расчет параметров и величин.

Оформление того или иного документа встретится студенту при выполнении заданий по различным учебным дисциплинам. Конструкторские документы в зависимости от стадии разработки подразделяют на проектные (техническое предложение, эскизный проект, технический проект) и рабочие (рабочая документация).

Блок

12. Құрастырылған және бөлшектерген сызбалар. Спецификациялар.

Құрастырылған сызба – бұйымның көріністерімен оны жасауға арналған мәліметтерден тұрады.

Бөлшектерген сызбалар - бөлшекті жасау үшін арналған көріністермен тіліктер.

Жалпы сызбалардың мынадай түрлері бар,мысалға:

-Жалпы көріністі сызба – бұйымның конструкциясын және жұмыс істеуін түсіндіреді.

-Монтаждық сызба – бұйымның контурлық сызбалары немесе осы бұйымды басқа жерге орнату үшін қажет.

- Габаритті сызба – бұйымның контурлық көрінісін орнату үшін қажет.

Спецификация – бұйымның құрамына енетін бөлшектер, құрастырылған бұйымдар және материалдар туралы мәліметтер көрсететін кесте. Құрастыру сызбасы спецификациясымен бірге орындалады, бұл жағдай А4 форматта орындалады. Ол негізгі конструкторлық құжат болып есептеледі.

Блок.

13 сұрақ. AutoCAD жүйенің командаларын қандай әдіспен енгізуге болады.

В AutoCAD существует 3 способа вызова команд: