Rok 2011 Sejm RP ogłosił Rokiem Marii Skłodowskiej-Curie

Maria Skłodowska-Curie urodziła się w 1867 r. w Warszawie w domu przy ul. Freta, gdzie dziś znajduje się

poświęcone jej Muzeum.

W stolicy spędziła 19 pierwszych lat swojego życia. Poźniej podjęła studia na paryskiej Sorbonie. - Pochodziła z

rodziny, w ktorej kultywowano tradycje patriotyczne. Była osobą wszechstronnie uzdolnioną: znała pięć językow,

interesowała się socjologią, psychologią oraz naukami ścisłymi

Maria Skłodowska Curie jedyna dotąd dwukrotna laureatka nagrody Nobla: z fizyki i z chemii.

Jako fizyk i chemik pracowała nad promieniotworczością pierwiastkow i stała się prekursorem tej dziedziny nauki.

Przyczyniła się do powstania pracowni radiologicznej Warszawskiego Towarzystwa Naukowego, a poźniej Instytutu

Radowego w Warszawie. Była jedną z najpopularniejszych postaci świata naukowego. Otrzymała wiele nagrod i

wyrożnień. Była członkiem honorowym setek towarzystw naukowych oraz profesorem honorowym wielu wyższych

uczelni. Nagrodę Nobla w 1903 r. otrzymała wraz z mężem Piotrem Curie w dziedzinie fizyki za odkrycie polonu i

radu. Po raz drugi wręczono Nobla naszej rodaczce w 1911r. w dziedzinie chemii, za pracę nad chemicznymi i

fizycznymi właściwościami polonu i radu, oczyszczania i pomiaru aktywności pierwiastkow promieniotworczych.

Zmarła we Francji w 1934. W 1995 roku grob jej i męża, Pierre Curie, przeniesiono do paryskiego Panteonu.

Henryk Sienkiewicz (pisarz), nagroda Nobla w 1905

W 1905r. Nagrodę Nobla w dziedzinie literatury dostał jeden z najpoczytniejszych powieściopisarzy i nowelistow

polskich drugiej połowy XIX wieku, Henryk Sienkiewicz (1846-1916). Wyrożniono go za całość tworczości.

Docenione zostały jego powieści tłumaczone na wiele językow świata. W Polsce olbrzymi autorytet społeczny zjednały

mu zwłaszcza powieści historyczne o silnych tendencjach patriotycznych. W Trylogii przedstawił barwny obraz życia i

wydarzeń dziejowych w XVII-wiecznej Polsce, w „Krzyżakach” - za czasow Władysława II Jagiełły. Pisał dla Polakow

w czasie zaborow powieści historyczne o wspanialej Polsce: „ ku pokrzepieniu serc ”. Dla młodzieży napisał „ W

pustyni i w puszczy ”. „ Quo vadis ” jest z kolei wizją upadku imperium rzymskiego za czasow Nerona. Powieść została

zekranizowana w Hollywood jako łatwiejsza do zrozumienia dla nie-polskiej publiczności. Pochowany w Katedrze

Świętego Jana na Starym Mieście w Warszawie.

Władysław Reymont (pisarz), nagroda literacka Nobla w 1924

Drugą Nagrodę Nobla w dziedzinie literatury i czwartą dla Polaka dostał w 1924 roku pisarz Władysław Reymont

(1867-1925). Otrzymał ją za powieść " Chłopi " ukazującą wszechstronny i wierny obraz wsi polskiej ujęty w ramy

czterech por roku. Reymont oceniany jest jako powieściopisarz i nowelista dysponujący bezpośrednią i rozległą

znajomością życia rożnorodnych środowisk społecznych. Obok „Chłopow” jego najbardziej znane utwory to " Ziemia

obiecana ", " Komediantka " oraz zbiory nowel " Spotkanie ", " Z pamiętnika ". Pochowany w Alei Zasłużonych na

Cmentarzu Powązkowskim w Warszawie, a serce wmurowano w filarze kościoła Św. Krzyża w Warszawie na

Krakowskim Przedmieściu.

Czesław Miłosz (poeta), nagroda literacka Nobla w 1980

Urodzony na Litwie w 1911 roku, Czesław Miłosz był przed II wojna światową. młodym ale znanym poetą.

Kilka lat po wojnie Czesław Miłosz pracował w dyplomacji nowych władz komunistycznych (w Nowym Jorku,

Paryżu). W związku z sytuacja polityczną w kraju podjął decyzję o wyjeździe z Polski na stałe.

Nagrodę Nobla przyznano Polakowi za „wybitne wartości humanistyczne całokształtu tworczości poetyckiej”.

W Polsce, w 1980 roku po wyborze Jana Pawła II na papieża, był to kolejny szok dla komunistow:

większość dorobku Miłosza powstała poza granicami naszego kraju. A sam poeta był jako zdrajca zakazany w Polsce.

Do 1980 roku utworow Milosza w Polsce nie drukowano. Był wydawany jedynie na emigracji.

W dorobku Miłosza znajdziemy poezję, eseistykę, prozę powieściową i przekłady. Jest autorem m.in. tomow

poetyckich "Trzy zimy", " "Świat", "Poema naiwne". Pod koniec życia, już w czasie III Rzeczpospolitej poeta wrocił

do kraju. Pochowany w Krypcie Zasłużonych na Skałce w Krakowie.

Lech Wałęsa nagroda pokojowa Nobla w 1983

Trzy lata po uzyskaniu nagrody Nobla przez Mi ł osza, po delegalizacji pierwszej Solidarności, po 13 grudnia 1981, za

wybitny wkład w propagowanie i utrzymanie pokoju na świecie, Nagrodą Nobla uhonorowano Lecha Wałęsę (ur.

1943) - polityka, działacza związkowego, wspołzałożyciela Wolnych Związkow Zawodowych Wybrzeża i

Tymczasowej Rady NSZZ "Solidarność".

Zasłynął pokojowymi działaniami na rzecz demokracji m.in. poprzez dialog z komunistycznym rządem dla

rozładowania społecznego napięcia. Swoim uporem zapoczątkował zmiany, ktore potem lawinowo objęły inne kraje

Europy Wschodniej i spowodowały bezkrwawy rozpad radzieckiego imperium. Kiedy w 1983 roku Lech Wałęsa

otrzymał pokojową Nagrodę Nobla, władze nie zgodziły się na jego wyjazd po odbior nagrody. W Sztokholmie

reprezentowała go żona Danuta z synem. Sam Wałęsa nie starał się o wyjazd. Zdawał sobie sprawę, że gdyby opuścił

Polskę władze ludowe nie wpuściłyby go z powrotem.

Po przemianach 1989 roku Lech Walesa został pierwszym wybranym w powszechnych wyborach Prezydentem III

Rzeczpospolitej. Lech Walesa mieszka w Gdańsku.

Wisława Szymborska (poetka), literacka nagroda Nobla w 1996

Rok 1996 okazał się ponownie wielkim świętem literatury i kultury polskiej. Krolewska Akademia przyznała Nagrodę

Nobla Wisławie Szymborskiej (ur. 1923) za całokształt tworczości poetyckiej. Tworczość Szymborskiej oceniono jako

mistrzostwo artystyczne nawiązujące do doświadczeń poezji XX wieku oraz tradycji humanistycznej. Cechuje ją

precyzja słowa, posługiwanie się ironią i paradoksem, przetworzone poetycko treści filozoficzne. Wydała m.in.

tomy poezji: "Dlatego żyjemy", "Pytania zadawane sobie. Poezje", "Ludzie na moście", "Koniec i początek"