Widzę i opisuję, bo tęsknię po tobie

Panno Święta, co jasnej bronisz Częstochowy

I w Ostrej świecisz Bramie! Ty, co gród zamkowy

Nowogródzki ochraniasz z jego wiernym ludem!

Jak mnie dziecko do zdrowia powróciłaś cudem

(Gdy od płaczącej matki pod Twoją opiekę

Ofiarowany, martwą podniosłem powiekę

I zaraz mogłem pieszo do Twych świątyń progu

Iść za wrócone życie podziękować Bogu),

Tak nas powrócisz cudem na Ojczyzny łono.

Tymczasem przenoś moja duszę utęsknioną

Do tych pagórków leśnych, do tych łąk zielonych,

Szeroko nad błękitnym Niemnem rozciągnionych;

Do tych pól malowanych zbożem rozmaitem,

Wyzłacanych pszenicą, posrebrzanych żytem;

Gdzie bursztynowy świerzop, gryka jak śnieg biała,

Gdzie panieńskim rumieńcem dzięcielina pała,

A wszystko przepasane, jakby wstęgą, miedzą

Zieloną, na niej z rzadka ciche grusze siedzą.

Drugim wieszczem XIX wieku był:

Juliusz Słowacki (1809-1849)

Juliusz Słowacki urodził się 4 września 1809 roku w Krzemieńcu, dzisiaj Ukraina.

Był synem Euzebiusza Słowackiego - profesora Liceum Krzemienieckiego, wykładowcy historii literatury.

Matka Juliusza Słowackiego - Salomea z Januszewskich - organizowała w Krzemieńcu spotkania w ktorych

uczestniczyła miejscowa inteligencja.

W 1814 roku rodzina poety przeprowadziła się do Wilna, gdy ojciec poety otrzymał etat profesora na Uniwersytecie

Wileńskim. W krotkim czasie ojciec Juliusza Słowackiego zmarł na gruźlicę.

Juliusz Słowacki ukończył studia na Wydziale Nauk Moralnych i Politycznych Uniwersytetu Wileńskiego. W 1829

roku przybył do Warszawy, gdzie podjął pracę aplikanta w Komisji Rządowej Przychodow i Skarbu.

W 1831 roku Juliusz Słowacki wyjechał do Drezna, skąd jako kurier dyplomatyczny wyruszył przez Paryż do

Londynu.

W czasie pobytu w Londynie dużo zwiedzał, często bywał w teatrze.

W 1832 wrocił do Paryża gdzie wydał w 1832 roku dwa tomy "Poezji", zawierające powieści poetyckie: "Jan

Bielecki", "Hugo", "Mnich", "Arab" i dramaty "Maria Stuart", "Mindowe".

W tym samym 1832 roku wyjechał do Genewy. Przebywając w Szwajcarii 4 lata napisał "Kordiana", "Balladynę",

"Holsztyńskiego" oraz poemat "W Szwajcarii".

W 1836 roku Juliusz Słowacki udał się w podroż na Wschod. Przebywał we Włoszech, Grecji, Palestynie i Egipcie.

Powstały wowczas następujące utwory: "Anhelli", "Ojciec zadżumionych", "Poema Piasta Dantyszka" oraz "Podroż do

Ziemi Świętej z Neapolu".

W 1838 roku Juliusz Słowacki wrocił do Paryża. Powstały tu kolejne utwory: "Lilia Weneda", "Mazepa", "Beniowski",

"Jan Kazimierz", "Ksiądz Marek", "Sen srebrny Salomei", "Zawisza Czarny".

W 1848 roku, pomimo ciężkiej choroby (gruźlicy), Juliusz Słowacki wyjechał do Poznania, a stamtąd do Wrocławia,

gdzie spotkał się po osiemnastu latach ze swoją matką. Następnie wrocił do Paryża, gdzie zmarł 3 kwietnia 1849 roku.

Został pochowany na cmentarzu Montmartre w Paryżu. Z polecenia Marszałka Piłsudskiego, wielbiciela poezji

Słowackiego, w 1927 roku prochy poety sprowadzono do Polski i złożono w Krypcie Wieszczow na Wawelu.

W podświadomości polskiej wiele strof Słowackiego funkcjonuje „na zawsze”: „kamienie na szaniec”, „kto

wybrał zamiast domu/ Gniazdo na skałach orła/ niech umie/ Spać, gdy źrenice czerwone od gromu/ I

słychać jęk szatanow w sosen zadumie/ Tak żyłem” (Beniowski, napis na grobowcu z sercem Piłsudskiego w

Wilnie). „Testament” Słowackiego uczą się wszystkie polskie dzieci na pamięć w szkołach.