Электролиттер теориясы

Электролиттердіњ сандыќ теориясы 1887 ж. швед ѓалымы, Сванте Аррениус ±сынѓан электролиттік диссоциация теориясы болды, теорияда электролит ерітінділерініњ электр µткізгіштігі туралы жања кµзќарастар айтылды. Аррениус теориясыныњ негізгі ќаѓидалары мынадай:

1. бейорганикалыќ жєне органикалыќ ќышќылдар, негіздер жєне т±здар ерітіндіде зарядталѓан бµлшектер - иондарѓа ыдырайды;

2. иондар идеал газ молекулалары сияқты бір-бірімен єрекеттеспейді;

3. электролиттер к‰шті жєне єлсіз электролит болып екіге бµлінеді. Сол себепті электролиттік диссоциация дєрежесі (a) деген ±ѓым енгізілді:

_{a =} ионѓа ыдыраѓан молекулалар саны

ерітіндідегі жалпы молекулалар саны

Электролиттіњ (МА) бір молекуласы (ионѓа ыдырайды дейік, сонда ерітіндініњ кµлем бірлігінде т‰зілген иондардыњ саны (), ионѓа ыдырамай ќалѓан молекулалардыњ саны болады, с - электролит ерітіндісініњ концентрациясы.

Сонда ерітіндідегі бµлшектердіњ жалпы саны

і= , м±ндаѓы і - Вант-Гоффтыњ изотондыќ коэффициенті, ол диссоциацияның нєтижесінде бµлшектер саны неше есе µсетінін кµрсетеді.

Егер a=1 болса к‰шті электролит, a=0 болса электролит емес, ал болса єлсіз электролит болады.

4. Єлсіз электролиттердіњ диссоциациясы ќайтымды процесс болатындыќтан, бұл процестіњ тепе - тењдік константасын диссоциация константасы деп атайды (K_дис).

Егер MA электролитініњ диссоциациясын келесі т‰рде беретін болсаќ: МА®Mⁿ⁺+A^n-, онда массалар єрекеттесу зањын ќолданып диссоциациялану константасын былай жазуѓа болады:

(1)

Б±л (1) - тењдеу Оствальдтыњ с±йылту зањы ретінде белгілі, м±ндаѓы -с±йылту. Осы тењдеуден, егер К_дис -ны т±раќты деп алатын болсаќ, онда диссоциалану дєрежесін (a) табуымызѓа болады, немесе керсінше, a-ны біле отырып, диссоциалану константасын аныќтауымызѓа болады.

Жоѓарыдаѓы (1) - тењдеу бинарлы бір -бір зарядты электролиттерге ќолданылады, егер электролит молекуласы к‰рделі болса, онда тењдеу массалар єрекеттесу зањына байланысты к‰рделенеді.