Бөлім. Макроэкономикалық реттеу 4 страница

д) барлық жауаптар дұрыс.

638. Нақты жалақы бұл:

а) тағайындалған жалақы

б) номиналды жалақы

+в) номиналды жалақыға сатып алынған заттар мен қызметтерге шағылған жалақының сомасы

г) номиналды жалақы және салықтар

д) мерзімді және кесімді.

639. Нақты жалақы деңгейінің өзгерісін номиналды жалақының келесі көрсеткіштерінің динамикасымен салыстыра отырып анықтауға болады:

а) пайда нормасы

+б) тауар мен қызметтер бағасы денгейі

в) салык салу ставкасы

г) жұмыс аптасының жалғасуы

д) өндіріс көлемін.

640. Жалақының негізгі формаларын атаңыз:

а) нақты, номиналды, кесімді

+б) мерзімді және кесімді

в) нақты, мерзімді

г) номиналды, нақты

д) нақты және аккорттық.

641. Жалақы жүйесі бұл:

а) мерзімді —сыйлықты

б) кесімді-сыилықты

в) акорттық

г) кесімді-прогрессивті

+д) A,Б,В,Г.

642. Кәсіподақ қызметі бұл:

а) жалақыны көтеру

б) еңбек қауіпсіздігін көтеру

в) еңбек жағдайын жақсарту

г) еңбекке сұраныстың артуы

+д) A,Б,В,Г.

643. Пайданы молайту кімдердің мүддесін көздейді:

+ а) жекелеген фирмалар

б) жерді меншіктенушілерді

в) жұмысшыларды

г) тұтынушылардың

д) мемлекеттің

644. Қазіргі кезендегі экономика ғылымы пайда мәнін былай түсіндіреді:

а) қосымша кұнның өзгерген формасы деп атайды

б) өзгермелі капитал өнімі

+в) кәсіпкердің қызметіне төленетін төлем

г) үлестірілген қосымша құн

д) тұрақты капитал өнімі

645. Экономикалық таза пайда;

+а) жалпы түсім нен жалпы шығынның шегерілгеніне тең (сырткы және ішкі, қалыпты пайда)

б) тауарды өткізгеннен түскен кіріс пен еңбек ақы, амортизация, материалдық шығындар сомасының айырмасына тең

в) жалпы кірістен сыртқы шығындарды шегергендегіге тең

г) жалпы кірістен ішкі шығыдарды шегергендегіге тең

д) жалпы шығын мен қалыпты пайданың айырмасына тең.

646. Облигацияға қойылатын процент денгейі соғұрлым төмен болады, егер:

+ а) қолданыстан мерзімі қысқа болса

б) тәуекелге барса

в) инфляция мүмкін болғанда

г) номиналды баға рыноктық бағаға карағанда жоғары болса

д) күтілетін инфляция денгейі төмен болса

647. Проценттік ставка өссе онда:

а) қарыз қорына сұраныс өседі

б) қарыз қорына ұсыныс өседі

в) қарыз қоры ұсынысы төмендейді

+г) қарыз қорының ұсыныс көлемі өседі

д) инфляция денгейі өседі.

648. Номиналдық процент ставкасы бүл:

+а) ағымдағы курс бойынша проценттік ставка

б) инфляция денгейін есепке алғандағы проценттік ставка

в) проценттік ставка минус инфляция денгейі

г) өндіріс денгейін есепке алғандағы процентгік ставкасы

д) A,Б,В,Г.

649. Егер номиналдық процент ставкасы 10% ті құраса, ал инфляция карқыны жылына 4% болса, онда нақты ставка болады, % есебінен:

а) 14 %

+б) 6%

в) 2,5%

г) 40%

д) 30%

650. Жер рентасы мынадай жағдайларда өседі егер:

а) жердің бағасы төмендесе

+б) жерге деген сұраныс артса

в) жерге сұраныс азайса

г) жерге ұсыныс артса

д) жерге деген ұсыныс оған деген сұранысты арттырса.

651. Жерге ұсыныс:

+а) абсолютті икемді

б) бірлікті икемділікпен сипатталады

в) абсолютті икемді

г) икемді

д) икемсіз.

652. Өзгермелі және тұрақты шығындар ұғымы мынадай кезде ғана орын алады:

+а) қысқа мерзімді кезеңде

б) ұзақ мерзімді кезеңде

в) монополист фирмасы үшін

г) жетілген бәсеке нарығы үшін

д) жетілмеген бәсеке нарығында.

653. Қысқа мерзім кезеңде фирманың өзгермелі шығындарын арттыратын факторлар:

а) банк несиелеріне проценттік ставкасының артуы

б) жергілікті салықтардың өсуі

+в) шикізат бағаларынын өсуі

г) фирманың құрал-жабдықтарына деген жалгерлік төлемінің өсуі

д) қорғайтын баскару персоналына кеткен жалақының өсуі.

654. Бухгалтерлік шығындар-бұл;

а) айқын шығындар

б) өнімнің өндірісіне жұмсалған шығындардың ақшалай формасы

+в) өнімді өндіруге және өткізуге кеткен шығындардың ақшалай формасы

г) сатып алу кезіндегі бағалар бойынша ресурстар кұны

д) өнімді өткізудегі шығындардың ақшалай формасы

655. Жалпы шығындар-бұл:

а) бухгалтерлік шығындар

б) экономикалық шығындар

в) түрақты шығындар

г) өзгермелі шығындар

+д) тұрақты және өзгермелі шығындар.

656. Орташа шығындар-бұл:

а) өнімнің бір бірлігіне жұмсалған шығындар

б) орташа өзгермелі және орташа тұрақты шығындардың қосындысы

в) бірлік өнімге кеткен айнымалы шығындардың қосындысы

г) бірлік өнімге есептегендегі түрақты шығындар

+д) өнімнің бір бірлігіне кеткен жиынтық шығындар.

657. Қысқа мерзім кезеңінде фирма мынадай жағдайда өндірісті тоқтатады:

а) баға минималды орташа жалпы шығындардан кем болса

б) қалыпты пайда саладағы орташа пайдадан аз болса

в) жалпы табыс жалпы шығындардан аз болса

+г) жалпы табыс жалпы өзгермелі шығындардан аз болса

д) орташа өзгермелі шығындар бағадан кем болса.

658. Экономикалық мағынада шығындарға(экономикалық шығындар):

+а) қалыпты пайда есепке алынғандағы айқын және айқын емес шығындар кіреді

б) айқын шығындар кіреді, бірақ айқын емес шығындар кірмейді

в) айқын емес шығындар кіреді, бірақ айқын шығындар кірмейді

г) айқын емес және айқын шығындардың екеуі де кірмейді

д) айқын емес және айқын шығындардан қалыпты пайда мөлшеріне артық болады.

659. Ұзақ мерзімді кезеңде:

+а) барлық шығындар өзгермелі болады

б) барлық шығындар тұрақты болады

в) өзгермелі шығындар тұрақты шығындарға қарағанда тезірек өседі

г) тұрақты шығындар өзгермелі шығындарға қарағанда тезірек өседі

д) барлық шығындар айқын емес болады.

660. Егер фирма ресурс шығындарын 10% арттырғанда өндіріс көлемі осы жағдайда 15%-ке артса, онда бұл жағдайда:

а) өндіріс ауқымының теріс әсері байқалады

+б) өндіріс ауқымының оң әсері байқалады

в) кемімелі өнімділік заңы әсер етеді

г) ұсыныс қисығы жоғары жылжиды

д) фирма максималды пайда алады

661. Ұлттық есептеу жүйесінің басты көрсеткіштері

а) жалпы ұлттық өнім (ЖҰӨ)

б) жалпы ішкі өнім (Ж ІӨ). ұлттық байлық (ҰБ)

в) таза үлттық өнім (ТҰӨ), ұлттық табыс (ҰТ)

г) үлттық табыс және ұлттық байлық

+д) A,Б,В,Г.

662. Жалпы ұлттық өнім бұл:

+а) белгілі елдің азаматтарының өз елінде және шет елдегі өндірген барлық тауармен қызметтердің соңғы құны

б) елдің ішіндегі резиденттік және резиденттік емес субъектілермен өндірілген барлық тауар мен қызметтердің соңғы құны

в) белгілі елдің әр отбасындағы жеке тұтыну үшін өндірілген барлық тауар мен қызметтердің соңғы құны

г) белгілі елдін азаматтарының өз елінде және шет елде астыртын экономикада өндірілген барлық тауармен қызметтердің соңғы құны

д) белгілі елдің фирмасының басқа елдегі өндірген тауарлары мен қызметінің сонғы құндары.

663. Жалпы ішкі өнім (ЖІӨ) — бұл:

+а) елдің ішіндегі резиденттік және резиденттік емес субъектілермен өндірілген барлық тауармен қызметтердің сонғы құны

б) отандық кәсіпорындардың шет елде өндірген барлық тауалармен қызметтердің соммасы

в) белгілі елдің азаматтарының өндірген тауарлары мен қызметтері нің соммасы

г) белгілі елдің кәсіпорындарының өз елінде және шет елдердегі өндірген барлық дайын товарлары мен кызметтерінің соммасы

д) белгілі бір елдің фирмасының өз елінде өндірген дайын тауарлары мен қызметінің барлық сомасы.

664. Номиналды жалпы ұлттық өнім өлшенеді:

а) экспортық баға бойынша

+б) рыноктық баға бойынша

в) базалық баға бойынша

г) ресми баға бойынша

д) есептелген баға бойынша.

665. Нақты ЖҰӨ, бұл:

+а) өзгермейтін базалық бағаға есептелген ЖҰӨ, яғни инфляцияның деңгейіне бейімделген

б) ағымдағы рыноктық бағаға есептелген ЖҰО

в) экспорттық бағаға есептелген ЖҰӨ

г) ресми базалық бағаға есептелген ЖҰО

д) есептік баға базасында есептелген ЖҰӨ.

666. Жалпы ұлттық өнім дефляторы:

а) нақты ЖҰӨ-нің номиналды ЖҰӨ қатынасына тең

+б) номиналды ЖҰӨ-нің нақты ЖҰӨ қатынасына тең

в) номиналды ЖҰӨ-нің нақты ЖІӨ қатынасына тең

г) нақты ЖҰӨ-нің номиналды ЖІӨ қатынасына тең

д) номиналды ЖҰӨ-нің нақты ЖҰӨ қатынасы.

667. Таза ұлттық, өнім мөлшерін анықтау үшін:

+а)ЖҰО мөлшерінен негізгі құралдардың орнын толтыру құнын шегеру қажет

б) ЖҰӨ мөлшерінен негізгі қор тозығы соммасын шегеру қажет

в) ЖҰӨ-нен жанама салықтар соммасымен мемлекеттік субсидияларды шегеру қажет

г) ҰТ-тан жанама салықтарды (акциздік, қосымша құн салығын, кеден салығы тб.) шегеру қажет

д) ЖҰӨ-нен ҰТ сомасын шегеру қажет.

668. ҰТ-ты аңықтау үшін қажет:

+а)ТҰӨ-нен кәсіпкердің жанама салығын шегеру

б) ЖҰӨ-нен амортизацияны шегеру

в) ЖҰӨ-нен негізгі қор тозығын шегеру

г) ҰТ-тан жанама табыстарды шегеру

д) ЖҰО-нен жанама салықтар сомасын шегеру.

669. ҰТ мөлшерін анықтау үшін:

а) ЖІӨ мөлшерінен негізгі қор тозығы соммасын шегеріп тастау қажет

+б) ЖІӨ мөлшерінен осы жылғы амортизациялық қор соммасын, жанама салықты және мемлекеттік субсидияларды шегеріп тастау қажет

в) ЖІӨ-ге осы елдің азаматтарының шет елдегі табыстарының соммасын қосу қажет

г) ЖІӨ-нен тек жанама салықтар сомасын шегеру қажет

д) барлық жауаптар дұрыс.

670. Тауардың қосымша құнына салық бұл:

а) кәсіпорынның жалпы өнімі минус (одан шегеріледі) ағымдағы материалдық шығындар

+б) кәсіпорынның жалпы өнімі минус (одан шегеріледі) ағымдағы материалдық шығындар, амортизация

в) кәсіпорынның бір жылдағы өндірген өніміне төленетін еңбекақылар және амортизация сомасы

г) кәсіпорынның барлық өнімінен шекті шығындарын алып тастау

д) кәсіпорынның барлық өнімінен тұрақты шығындарын шегеру.

671. Ұлттық байлық -бұл:

а) осы жылда ЖҰӨ өндіруде, өндіріс факторлары иелерінің алған жиынтықты табысы

б) негізгі өндіріс құралдарына төленген құнның шегеріліп тастағаннан қалған ЖҰӨ -нің бөлігі

+в) қоғамның бүкіл ғүмырында жинаған тұтыну құралдарының жиынтығы

г) ел экономикасының бір жылда өндірілген барлық соңғы тауармен кызметтердің рыноктық бағасы

д) белгілі бір уакыт аралығындағы қоғамның құрауымен пайда болған игіліктердің барлығы.

672. Жалпы ішкі өнім (ЖІӨ) жалпы ұлттық өнімнен(ЖҰӨ) айырмашылығы:

+а) ЖҰӨ. ЖІӨ-нен берілген ел резиденттерінің шетелде алатын табыстары мен берілген ел территориясындағы шетел резиденттерінің табыстары арасындағы сальдо мөлшеріне өзгешеленеді

б) ЖҰӨ-ге берілген ел территориясында орналасқан ұлттық резиденттерінің өндірген және сатқан барлық дайын тауарлар мен қызметтер ғана кіреді

в) ЖІӨ-бұл өндірілген барлық тауарлар мен қызметтердің сомасы және ЖҰӨ-нен айырмашылығы, ол сатылған барлық тауарлар мен қызметтердің сомасы

г) ЖҰӨ, ЖІӨ-нен берілген елдің занды және жеке тұлғалардың шетелде алған табыстары мөлшеріне өзгешеленеді

д) ЖҰӨ, ЖІӨ-нен берілген шет елдің занды және жеке тұлғаларының осы ел территориясында алған табыстары мөлшеріне өзгешеленеді

673. Енбек рыногы мүмкіндік туғызады:

а) экономика саласында жұмыс күшін бөлуді

б) еңбектің жоғарғы тиімділігін арттыруға ынталандыруды

в) еңбектің қандайда бір түрінің маңыздылығы мен қажеттілік бағасын

г) экономиканың түрлі саласы мен байланысты еңбек ресурстарын реттеу

+д) A,Б,В,Г.

674. Жұмыссыздықтың түрін атаңыз:

+а) циклдық, фрикциондық, құрылымдылық

б) ашық және жабық

в) тұрақты және табиғи

г) потенциалды

д) мезгілдік.

675. Қазіргі экономистер жұмыссыздықтың себептерін мыналармен байланыстырады:

а) сұраныстың жеткіліксіздігімен

б) жалақының жоғары болуы

в) жұмыс күшінің қажетті резервінің болу керектігімен

+г) еңбек рыногының икемділігінің жеткіліксіздігімен

д) кейбір азаматтардың қоғамдық пайдалы еңбекпен айналысқысы келмеуімен.

676. Экономикалық құлдырауға байланысты жұмысынан айырылған, жұмыссыздықтың категориясын құрайтын:

а) фрикциондық жұмыссыздық түрі

+б) циклдық жұмыссыздық

в) құрылымдық жұмыссыздық

г) пернаментті жұмыссыздық

д) жасырын жұмыссыздық.

677. Жұмыспен толық қамтамасыз етілген жағдайда фрикциондық жұмыссыздық денгейі болу керек.

+а) 0-гетең

б) 1 %- тен кем емес

в) 2 % -тен жоғары болуға тиіс

г) барлық жауаптары дұрыс

д) 1 %-ке тең.

678. Жұмысқа орналасуға үміткер адам:

а) жұмысшы қатарына жатады

+б) жұмыссыздар қатарына жатады

в) жұмыс күші қатарында саналмайды

г) жұмыс орнын табудан үмітін үзген адам

д) жұмыссыздар разрядына жатпайтындар.

679. Жеткіліксіз жиынтық сұраныс:

а) фрикциондық жұмыссыздық формасын өсіреді

б) құрылымдық жұмыссыздық формасын өсіреді

+в) циклдық жұмыссыздык формасын өсіреді

г) жабық жұмыссыздық формасын өсіреді

д) мезгілдік жұмыссыздық формасын өсіреді.

680. Жұмыс күшіне деген сұраныс:

+а) жалақы мөлшеріне кері тәуелділікті көрсетеді

б) жалақы мөлшеріне тікелей тәуелділікті көрсетеді

в) жалпы халық санына кері тәуелділікті көрсетеді

г) еңбекке қабілеті халықтың санына тікелей тәуелділікті көрсетеді

д) өндіріс көлеміне кері тәуелділікті білдіреді

681. Еңбек ұсынысы ол:

+а) жалақы мөлшеріне тікелей тәуелділігі

б) жалақы мөлшеріне кері тәуелділігі

в) жалпы халыктың санына кері тәуелділігі

г) еңбекке қабілеті бар белсенді халық санына тікелей тәуелділігі

д) жұмыс күшінің жастық құрамына тікелей тәуелділігі.

682. Жұмыссыздықтың пайда болу себебі:

+а) жалақының тепе-тендік деңгейінен жоғары болғандықтан, еңбекке деген ұсыныс сұраныстан артып түседі

б) жалақының тепе-теңдік деңгейінен төмен болғандықтан, еңбекке деген сұраныс ұсыныстан артып түседі

в) еңбек күшіне сұраныс жалақы мөлшерінің кері төуелділігінде болады

г) еңбекке деген ұсыныс жалақы мөлшеріне тура тәуелді болады

д) еңбекке деген ұсыныс жалақы мөлшеріне кері тәуелді болады.

683. Мемлекеттің жұмысбастылық саясаты мына негізгі бағыттармен іске асырылады:

а) жұмысбастылық сұрақтарын реттейтін құқықтық негізінің құрылуы

б) мамандарды оқыту, қайта оқыту және олардың біліктілігін жоғарылату

в) демографиялық процесстердің және халықаралық жұмыс күшінің ағымының реттелуі

г) жұмыссыздарды әлеуметтік қорғау

+д) A,Б,В,Г.

684. Мына аталған бағыттардың қайсысы еңбек биржасының қызметін сипаттайды:

а) жұмыссыздарды тіркеу

б) бос жұмыс орындарды тіркеу

в) жұмыс іздейтіндерді жұмысқа орналастыру

г) жұмысшылардың кәсіптік бағыты (ориентация)

+д) A,Б,В,Г.

685. Келесі аталған адамдардың кайсылары жұмыссыздар қатарына жатқызылады:

а) жұмыс істегісі келетін, бірақ жұмыс іздеумен айналыспаған студент

б) 6 аптадан кейін жұмысқа кіруге уәделескен, бірақ жұмыс іздеуді тоқтатпаған

втудент

в) әр апта сайын колайлы жұмыс жағдайына газеттердегі хабарламаларды қарап жүретіін зейнеткер

г) 6 апта бойы жұмыс іздеген, бірақ экономикалық жағдайдың жақсаруын күтуге шешім қабылдап, жұмыс іздеуді тоқтатқан адам

+д) жұмыстан уақытша босатылған және сол жұмыссқа оралуды күтетін, және басқа жұмысты іздеумен айналыспайтын адам.

686. Оукен заңы бойынша, жұмыссыздықтың нақты денгейінің оның табиғи денгейінен екі проценттік өсуі, нақты ЖҰӨ мөлшерінің оның потенциалды мүмкін денгейінен мынадай мөлшерге қалуын білдіреді:

а) 1%

б)4%

+в) 5%

г) 7%

д) 3%.

687. Төмендегі жауаптардың қайсысы жұмыссыздық салдарына жатқызуға болады:

а) ЖҰӨ өсуі

б) нақты ЖҰӨ-нің өсуі

в) номиналды ЖҰӨ өсуі

г) ұлттық табыстың өсуі

+д) еңбек тиімділігінің кемуі.

688. Жұмыссыздарға жататындар:

а) экономикалық белсенді халық

б) халықтың әуесқой бөлігі

в) жұмысты өздері іздейтіндер

г) еңбек биржасында тіркелмеген, жұмысты жеке іздеумен айналысатын тұлғалар

+д) еңбек биржасында тіркелген, өмір сүру жағдайы жоқ еңбекке қабілетті адамдар.

689. Инфляция-бұл:

+а) ақшаның құнсыздануы

б) ақшаның сатып алу қабілетінің түсуі

в) сұраныс және ұсыныстың теңсіздігі

г) халықтың өмір сүру денгейінің төмендеуі

д) A,Б,В,Г.

690. Инфляцияны жеңу үшін:

а) қағаз ақшаның шығарылымын тоқтату керек

+б) мемлекет бюджетінің шығындарын қысқарту, салық және несиелік саясатын қаталдату, іскерлік белсенділікті ынталандыру керек

в) бағаларды тұрақтандыру

г) табысты тұрақтандыру

д) негізгі тұтыну тауарларына бағаны реттеу.

691. Инфляцияның қандай салдары сізге мәлім?

а) процент ставкасының арттырылуы

б) бағалардың өсімі, халықтың әл-ауқаттылығының нашарлауы

в) өндірістің төмендеуі (спад), өмір сүру деңгейінің төмендеуі

г) сыртқы тауар айналысының қысқаруы

+д) A,Б,В,Г.

692. Болжамсыз инфляция әдетте:

а) экономикалық шығындалудың болмауынан

+б) экономика тиімділігінің төмендеуімен

в) табыс және байлықтың қайта бөлінуімен сипатталады

г) жұө өсуі

д) өндірістің құлдырауынан.

693. Үдемелі инфляция кезеңінде проценттік ставка;

а) төмендейді, өйткені ақша бағасы түседі

б) төмендейді өйткені жұмыс бастылық денгейі түседі

+в) өседі, өйткені ақша бағасы түседі

г) өседі, өйткені жұмыс бастылық денгейі түседі

д) төмендейді, өйткені өндіріс денгейі құлдыраған (түскен).

694. Ұсыныс инфляциясы:

а) жиынтық сұраныс қисығының солға жылжуы

б) жиынтық сұраныс қисығының оңға жылжуы

+в) жиынтық ұсыныс қисығының солға жылжуы

г) жиынтық ұсыныс қисығының оңға жылжуы

д) жиынтық ұсыныс қисығының солға төмен жылжуы.

695. Артық сұраныс нәтижесіндегі инфляция:

а) жиынтық сұраныс қисығының солға жылжуы

+б) жиынтык, сұраныс қисығының оңға жылжуы

в) жиынтық ұсыныс қисығының солға жылжуы

г) жиынтық ұсыныс қисығының оңға жылжуы нәтижесінде пайда болады

д) A,Б,В,Г.

696. Инфляция кезінде:

а) нақты ЖҰӨ қалай өссе, номиналды ЖҰӨ де солай өседі

+б) номиналды ЖҰӨ нақты ЖҰӨ-ге қарағанда шапшаңырақ өседі

в) номиналды ЖҰӨ нақты ЖҰӨ-ге қарағанда баяу өседі

г) олардың өсуі бір-біріне байланысты емес

д) нақты ЖҰӨ қалай өссе, номиналды ЖҰӨ де дәл солай өспейді.

697. Күтілетін инфляцияның жағымсыз әсері тиеді ол:

+а) ақша ұстаушыларға

б) бекітілген табыс алатындарға

в) ресторан иелеріне

г) жоғарғы аталғандардың барлығына зиян келтіреді

д) қызмет көрсету сферасындағы жұмысшыларға.

698. Қазіргі кейнсиандықтың өкілдері инфляцияға карсы шаралар ретінде:

а) белсенді бюджет саясатын жүргізу- яғни төлем қабілеті бар сұранысқа әсер ету мақсатында мемлекет шығысын және салықтарды шебер пайдаланады

б) төлем қабілеті бар сұранысты шектеуге бағытталған экономикадағы ақша —несие реттеуін жүргізу

в) еңбек ақының өсуін шектеуге бағытталған баға және табыс саясатын жүргізу

г) белсенді фискалды саясат жүргізеді