Бөлім. Макроэкономикалық реттеу 6 страница

+д) A,Б,В,Г.

762. Кедейшілік туралы айтылғандардың қайсысы дұрыс емес:

а) кедейшілік үғымы белгілі дәрежеде салыстырмалы

б) адамның кедейлер категориясына жатқызылуы жанұяның орташа табысына байланысты

+в) Қазақстандағы кедейлердің көпшілігі халқы аз ұлттарды кұрайды

г) уакыт өтуіне байланысты кедейліктің сандық мазмұны өзгереді

д) кедейлік экономикалық өсудін төмен деңгейінің нәтижесі.

763. Кедейшілік деңгейін төмендету мақсатында Үкімет табыстарды қайта бөлуге байланысты қандай шаралар кешенін іске асырады:

а) кәсіптік білім беру

б) табыс индексациясы

в) еңбек ақының тұрақтандырылуы

+г) прогрессивті салық салу

д) жәрдем ақылардың төленуі.

764. Жеке төмен табыстар болуы ол:

а) жұмысберушілер жалдамалы еңбекшілерге еңбек ақыны төмендетеді

б) салықтар өте жоғары болады

в) жалдамалы еңбекшілер жұмыс істегісі келмейді

+г) экономикада төмендеу байқалады

д) жалдамалы жұмысшылар сегіз сағаттық жұмыс күніне ие

765. Өнекәсібі дамыған елдерде табыс индексациясының жүйесі әсер етеді:

а) жай саудагерлерге

+б) мемлекеттік қызметкерлерге

в) жеке фирмалардың менеджерлеріне

г) қызметкөрсету сферасындағы жұмыстыларды

д) еркін мамандық тұлғаларына.

766. Табыстар индексациясы бұл:

а) еңбек өнімділігіне жағдай жасайды

б) әртүрлі әлеуметтік категориядағы адамдар табыстары теңсіздігінің қысқаруына мүмкіндік туғызады

+в) белгіленген табысы бар адамдардың өмір сүру деңгейін қолдау үшін пайдаланады

г) әлеуметтік теңсіздікті күшейтуге апарады

д) жеке түлғаның қалыпты дамуына әсер етеді.

767. Тұтыну бағаларының индексі мынаны бағалау үшін қолданылуы мүмкін:

а) осы және келесі жыл арасындағы өндіріс құрылымының айырмашылығы

+б) екі әртүрлі кезеңдегі товар корзинасының нарықтық кұнындағы айырмашылық

в) әртүрлі елдердің баға деңгейіндегі айырмашылығы

г) бөлшек сауда мен көтерме сауда бағаларының айырмашылығы

д) нақты және номиналды жалақы арасындағы айырмашылық.

768. Нарықтық экономикадағы елдердің табыстар жөніндегі саясаты қандай мақсаттарды көздей алады:

а) мемлекеттік бюджет тапшылығын жабу

б) инфляцияға қарсы шаралар

в) отандық тауарлардың бәсекелестігінің жоғарылауы

+

д) мемлекеттік карыздың өтелуі.

769. Төменде Қазақстан халқының бірнеше жылдардағы ақшалай табыс құрылымы %-пен келтірілген:

Табыс көздері	1970 ж.	1980ж.	1990ж.	2000 ж.
Еңбекке ақы төлеу	80,6	77,3	71,4	39,5
әлеуметтік трансферттер	14,8	15,8	15,7	16,7
Кәсіпкерлік қызметтен иемденетін табыстар	4,6	6,9	12,9	43,8

Қазақстан халкының әртүрлі табыс көздері бөліктерінің өзгеруі нені көрсетеді:

а) өндірістің қысқаруы нәтижесінде енбек төлем ақысының төмендеуі

б) мемлекеттің әлеуеттік саясаты нәтижесінде трансферттердің қатысты тұрақтылығы туралы

в) елдегі жеке меншік бөлігінің өсуі

г) кәсіпкерлік қызметтің жандануы туралы және жекешелендіру процесінің тездетілуі

+д) A,Б,В,Г.

770. Протекционизмді жақтаушылардың пікірінше пошлина, квота және басқа да сауда барерінің қажеттігі мынада:

а) отандық товар өндірушілерді шет ел бәсекесінен қорғау

б) елді толық жұмыспен қамтуды көтеру

в) елдің қорғанысын қамтамасыз ету

г) экономикалық қауіпсіздікті күшейту

+д) жоғарғы барлық жауаптар дұрыс.

771. Импорт пошлинасы мен квотаның айырмашылығы мынада тек пошлина:

а) халықаралық сауданың қысқаруына әкеледі

б) бағаның өсуіне әкеледі

+в) мемлекеттік бюджетке табыстар әкеледі

г) елдің тұрмыс денгейінің төмендеуіне әсер етеді

д) халықаралык сауданы кеңейтеді.

772. Активті төлем баланысы мынадан байқалады, егер:

а) шет елден келіп түсетін валютаның түсімі төлемнен жоғары болса

б) белгілі бір елдің валюта рыногында шет ел валюта курсы төмендесе

в) сол елдің валюта курсы жоғарласа

г) шет елден келетін валюта түсімі артса

+д) барлық жауаптар дұрыс.

773. Төмендегі пункттер тарифтік емес сауда шектеулерін сипаттайды, бірақ оған кірмейді:

а) импортталатын сиыр етіне деген тазалық сақтау ережелерін қатаңдату

б) Қазақстанға әкелінетін товарларға импорттық квотаны енгізу

+в) Қазақстанға әкелінетін американдық темекіге импорттық кедендік баж салығын арттыру

г) араластыру талабын қолдану, яғни мемлекет болаттың шетел импортерлеріне отандық өндірістегі қымбатырақ болаттың белгілі бір мөлшерін алуға мәжбүрлейді

д) ішімдік импортына мемлекеттік монополияны енгізу.

774. Импорттық квота қоғам үшін импорттық тарифпен салыстырғанда көбірек шығын әкеледі., өйткені:

а) дүниежүзлік бағамен салыстырғанда импортталатын тауардың бағасы өседі

+б) нарықта ұқсас отандық тауарға монополиялық биліктің орнауына әкеледі

в) импорт тауардың төлем кабілеті бар ішкі сұранысымен салыстырғанда азайады

г) импорттық лицензиялар тиімсіз бөлінеді

д) экспорт көлемі төмендейді.

775. Сіздің пікірінізше, дүниежүзіндегі сыртқы сауданың қандай ерекшеліктері ХХ ғ-ң сонғы ширегін сипаттай алады:

а) ассортименттің кеңейуі

б) сыртқы сауда көлемінің өндіріс өсімінен қалуы

в) бағалардың интернационализациясы

г) мемлекеттік және мемлекетаралық реттеуді күшейту

+д) A,Б,В,Г.

776. Импорттың кандай шектеулері тарифтік болады;

а) ұлттық техникалық стандарттарды орнату

+б) импорттық кедендік баж салығын енгізу немесе жоғарлату

в) импорттық квоталарды енгізу

г) барлық жауаптар дұрыс

д) импорт тауарларын шектеу.

777. Импорттың қандай шектеулері тарифтік емес болады;

а) ұлттық техникалық стандарттарды орнату

б) мемлекет заказдарын тек қана отандық кәсіпорындарда орналастыру

в) импорттық лицензияларды енгізу

г) импорттың ерікті шектеулері жөніндегі келісімді істеу

+д) A,Б,В,Г.

778. Импортталатын тауарларға кедендік баж салығын алып тасталуы әкеледі:

а) берілген товардың ішкі бағасының төмендеуін

б) товарды тұтынудың ұлғаюын

в) товардың ел ішіндегі өндірілуінің төмендеуі

г) бюджеттік шығындарға әкеледі

+д) A,Б,В,Г.

779. Экспорттық жоспарлау операциясын сипаттайтын шараларды таңдаңыз:

а) өнім өткізу жүйесін ұйымдастыру

б) делдалдармен келісімді қортындылау

в) сатып алынатын тауарларға техникалық талаптардың жетілдірілуі

г) келіссөз жүргізу немесе саудаласу және келісім шартқа отыру

+д) бәсекелес өнімдердің жетілдірілуі және оларды экспортқа шығару жөніндегі тауарды ұсынушылар мен келісілген қатынастардың белгіленуі.

780. АҚШ-н проценттік ставкасының жоғары болу нәтижесінде американдық мемлекеттік облигацияларға деген жоғарғы сүраныс:

а) АҚШ-н сыртқы қарызын және доллардың халықаралық кұндылығын арттырады

б) АҚШ-ң сыртқы қарызын арттырады жәке доллардың халықаралық күндылығын азайтады

+в) АҚШ-ң сыртқы қарызын қыскартады және доллардың халықаралық құндылығын арттырады

г) АҚШ-ң сыртқы қарызын қьісқартады және доллардың халықаралық кұндылығын азайтады

+д) доллардың халыкаралық құндылығы жоғарлайды

781. Аталған қай функциялар салықтың ел экономикасындағы функциясын атқарады;

а) фискалды

б) әлеуметтік

+в) реттеуші (экономиканың мемлекеттік реттелуі)

г) қайта бөлу

д) барлық жауаптар дұрыс.

782. Төменде көрсетілген қай салықтар соңғы тутынуышыға өтуі мүмкін:

а) сыйлықтарға және мұраға салықтар

+б) бірлестік пайдасына салық

в) қосалқы қүн салығы (НДС)

г) жеке табысқа салық

д) жылжымайтын мүлік салығы

783. Дамыған елдердегі мемлекеттік бюджет табысының басты төрт маңызды көзін ретпен көрсетініз:

а) мемлекеттік меншіктен түсетін табыстар

б) қосалқы құн салығы (НДС)

в) кедендік баж салығы

+г) бірлестік, кәсіпорын пайдасына салық

д) жеке табысқа салық

784. Мемлекеттің фискалды саясаты:

+а) еңбек етушілердің жалақы дәрежесі мен еңбек өнімділігінін үйлесімділігін камтамассыз ету:

+б) баға қалыптасуының саясаты

+в) үкіметтің салық өндіру және бюджет қүралдарын шығындау мүмкіндігін пайдалану

+г) мемлекет бюджетінің реттелуі

д) сыртқы және ішкі қарызды реттеу

785. Төменде көрсетілгендердің қайсысы мемлекеттік бюджет табысына жатпайды:

а) мұраға салықтар

б) еркін капитал нарығындағы құралдарды тартудан түскен таза түсімдер

в) халыққа берілетін трансферттік төлемдер

г) баж салықтары

+д) қосымша кұн салығы.

786. Төменде көрсетілгендердің кайсысы мемлекеттік бюджет шығындарына жатпайды:

а) мемлекеттік қарыз бойынша төлемдер

б) мемлекеттік меншіктен түсетін табыстар

+в) әкімшілік —басқару шығындары

г) займы және шетел мемлекетіне көмек

д) қоршаған ортаны қорғаумен байланысты шығындар

787. Мемлекеттік бюджет шығысының басты үш бабының реттілік маңызын төменнен көрсетініз:

а) әкімшілік басқару шығындары

б) мемлекеттік қарыз бойынша төлемдер

в) қорғаныс

г) шаруашылық қажеттілікке бағытталған шығындар

+д) қоршаған ортаны қорғау мен оны жақсартуға кеткен шығындар

788. Жерге салықтың өсуі төменде көрсетілген қандай салдарға байланысты болуы мумкін:

а) Ауылшаруашылығындағы жұмысбастылықтың кыскаруы

б) Фермерлердің табыстарының азаюы

+в) Пәтер төлемақысының жоғарылауы

г) Жерді жақсы пайдалану

д) Ұлттык ауылшаруашылық өнім бағасының импорттық өнімдердің бағаларына дейін көтерілуі

789. Төменде көрсетілген қай салықтар соңғы тутынуышыға өтуі мүмкін:

а) акциздер

+б) сыйлықтарға және мұраға сыйлық

в) бірлестік пайдасына салық

г) қосалқы құн салығы (НДС)

д) жеке табысқа салық

790. Кедейшілік туралы айтылғандардың қайсысы дұрыс емес:

+а) кедейшілік үғымы белгілі дәрежеде салыстырмалы

+б) адамның кедейлер категориясына жатқызылуы жанұяның орташа табысына байланысты

+в) Қазақстандағы кедейлердің көпшілігі ұлттық азшылыкты кұрайды

г) уакыт өтуіне байланысты кедейліктің сандық мазмұны өзгереді

д) кедейлік экономикалық өсудің төмен деңгейінің нәтижесі

791. Кедейшілік деңгейін төмендету мақсатында Үкімет табыстарды қайта бөлуге байланысты қандай шаралар кешенін іске асырады:

а) кәсіптік білім беру

+б) табыс индексациясы

в) еңбек ақының тұрақтандырылуы

г) протрессивті салық салу

д) жәрдем ақылардың төленуі

792. Жеке төмен табыстар болуы ол:

+а) жүмысберушілер жалдамалы еңбекшілерге еңбек ақыны төмендетеді

+б) салықтар өте жоғары болады

в) жалдамалы еңбекшілер жұмыс істегісі келмейді

+г) экономикада төмендеу байқалады

+д) жалдамалы жұмысшылар сегіз сағаттық жұмыс күніне ие

793. Өнекәсібі дамыған елдерде табыс индексациясының жүйесі әсер етеді:

+а) жай саудагерлерге

+б) мемлекеттік қызметкерлерге

в) жеке фирмалардың менеджерлеріне

+г) зейнеткерлерге

д) еркін мамандық тұлғаларына

794. Табыстар индексапиясы бұл:

а) еңбек өнімділігіне жағдай жасайды

б) әртүрлі әлеуметтік категориядағы адамдар табыстары теңсіздігінін қысқаруына мүмкіндік туғызады

в) белгіленген табысы бар адамдардың өмір сүру деңгейін қолдау үшін пайдаланады

г) әлеуметтік теңсіздікті күшейтуге апарады

+д) жеке түлғаның қалыпты дамуына әсер етеді

795. Тұтыну бағаларының индексі мынаны бағалау үшін қолданылуы мүмкін:

а) осы және келесі жыл арасындағы өндіріс қүрылымының айырмашылық

+б) екі әртүрлі кезеңдегі товар корзинасының нарықтық кұнындағы айырмашьшык

в) екі әртүрлі елдердің баға деңгейіндегі айырмашылығы

г) бөлшек сауда мен көтерме сауда бағаларының айырмашылығы

д) нақты және номиналды жалақы арасындағы айырмашылық

796. Нарықтық экономикадағы елдердің табыстар жөніндегі саясаты қандай мақсаттарды көздей алады:

а) мемлекеттік бюджет тапшылығын жабу

б) инфляцияға қарсы шаралар

в) отандық тауарлардың бәсекелестігінің жоғарылауы

+г) табыстар теңсіздігінің жұмсаруы

д) мемлекеттік карыздың өтелуі

797. Төменде Қазақстан халқының бірнеше жылдардағы ақшалай табыс құрылымы %-пен келтірілген:

Табыс көздері	1970 ж.	1980ж.	1990ж.	2000 ж.
Еңбекке ақы төлеу	80,6	77,3	71,4	39,5
өлеуметтік трансферттер	14,8	15,8	15,7	16,7
Кәсіпкерлік кызметтен иемденетін табыстар	4,6	6,9	12,9	43,8

Қазақстан халқының әртүрлі табыс көздері бөліктерінің өзгеруі нені көрсетеді:

а) өндірістің қысқаруы нәтижесінде енбек төлем ақысыньң төмендеуі

б) мемлекеттің әлеуметтік саясаты нәтижесінде трансферттердің қатысты тұрақтылығы туралы

в) елдегі жеке меншік бөлігінің өсуі

+г) көсіпкерлік қызметтің жандануы туралы және жекешелендіру процесінің тездетілуі

д) бөлу сферасында мемлекеттің әлеуметтік салаға карсы бағытталған саясаты

798. Протекционизмді жақтайтындардың пікірінше пошлина, квота және басқа да сауда барерінің қажеттігі мынада:

+а) отандык товар өндірушілерді шет ел бәсекесінен қорғау

б) елді толық жұмыспен қамтуды көтеру

в) елдің қорғанысын қамтамасыз ету

г) экономикалық қауіпсіздікті күшейту

д) жоғарғы барлық жауаптар дұрыс

799. Импорт пошлинасы мен квотаның айырмашылығы мынада тек пошлина:

а) халықаралық сауданың қысқаруына әкеледі

б) бағаның өсуіне әкеледі

+в) мемлекеттік бюджетке табыстар әкеледі

г) елдің тұрмыс денгейінің төмендеуіне әсер етеді

д) халықаралык сауданы кеңейтеді

800. Активті төлем баланысы мынадан байқалады, егер:

а) шет елден келіп түсетін валютаның түсімі төлемнен жоғары болады

б) белгілі бір елдің валюта рыногында шет ел валюта курсы төмендейді

в) сол елдің валюта курсы жоғарлайды

г) шет елден келетін валюта түсімі артады

+д) барлық жауаптар дүрыс

801. Жекеден жалпыға қорытынды шығаруға негізделген тану әдісі-бұл:

а) экстраполяция

+б) индукция

в) абстракция

г) дедукция

д) логика.

802. Негізгі экономикалық таңдау нені шешеді?

а) не, қашан және қалай

б) қанша, қандай түсте және қандай көлемде

в) қашан, не және қалай

+г) не, қалай және кімге

д) кімге, қайда және қанша.

803. Ақшаның сатып алу қабілеттілігі:

а) инфляция кезеңінде артады

+б) инфляция кезеңінде азаяды

в) дефляция кезеңінде азаяды

г) инфляциялық байланыста өзгеріске ұшырамайды

д) дефляциялық байланыста өзгеріске ұшырамайды

804. Специфика бойынша экономикалық құлдыраулар мынадай болуы мүмкін:

а) қысқамерзімді, ортамерзімді, ұзақмерзімді

б) өндірістік және аграрлық

+в) мұнайлық, азық-түлік, энергетикалық

г) құрылымдық, салалық

д) ұлттық, әлемдік, ұлтаралық.

805. Өндірістік құлдырауының тоқтауы, жаппай жұмыссыздық, төмен еңбекақы, несие капиталының деңгейі төмен – бұл қандай фазаның белгісі:

а) құлдырау

+б) дағдарыс

в) жандану

г) өрлеу

д) экспансия.

806. Экстенсивті экономикалық өсім - бұл:

а) ұлттық өнімді қолданылатын факторлардың санын ұлғайту және техника мен

технологияны жетілдіру арқылы ұлғайту

б) ұлттық өнімді техника мен технологияны жетілдіру арқылы ұлғайту

в) ұлттық өнімді сандық ұлғайту және сапалық жетілдіру

+г) ұлттық өнімді өндіріске қосымша өндіріс факторларын тарту арқылы ұлғайту

д) ұлттық өнімді экономиканың барлық салаларында капиталдың қорлануы арқылы ұлғайту.

807. Экономикалық өсім - бұл:

а) құлдырау алдындағы өндіріс деңгейінің өсуі

б) бір экономикалық циклдің басынан екінші экрномикалық циклге дейінгі кезең

+в) ұлттық өнімнің сандық ұлғаюы және сапалық жетілдіруі

г) берілген жылдағ инвестиция өсімінің алдыңғы жылғы ұлттық табыс өсіміне

сандық қатынасын көрсететін жағдай

д) экономиканың барлық салаларында капиталдың қорлануы.

808. Орталық банк циклдық төмендеуді тежеу үшін:

а) кәсіпорындардан және жеке тұлғалардан мемлекттік бағалы қағаздарды сатып

алады

б) банктің резерв мөлшерін төмендетеді

в) есептік мөлшерді төмендетеді

+г) мемлекеттік бағалы қағаздарды сатып алуға, банктің резерв мөлшерін төмендетуге және есептік мөлшерді төмендетуге болады.

д) экономикаға араласпауы керек.

809. Мемлекеттік шығындар мен салықтардағы қажетті өзгерістер автоматты түрде енгізетін саясат:

+а) дискреционды фискалды саясат

б) аралас фискалды саясат

в) дискреционды емес фискалды саясат

г) жай фискалды саясат

д) күрделі фискалды саясат.

810. Дүниежүзілік сауда ұйымына мемлекеттің кіруіндегі кемшілігі:

а) экономикалық қауіпсіздік

б) сыртқы сауда көлемінің өсуі

в) төлем балансының құрылымының жақсаруы

г) әлемдік нарықта бәсекелестік қабілеттілігі бар тауарлардың сапасын көтеру

+д) ауылшаруашылығының мүмкін дағдарысы

811. Барлық мемлекеттердің резиденттік құжаты:

+а) төлем балансы

б) мемлекеттік бюджет

в) жергілікті бюджет

г) капитал қозғалысының балансы

д) валюта айырбастау курсы.

812. Стипендияны төлеу кезінде ақша қандай қызмет атқарады:

а) құн өлшеуші

б) айналым құралы

+в) төлем құралы

г) жинақтау құралы

д) дүниежүзілік ақша.

813. Егер экономикалық қорытынды фактілерге сүйенсек, онда мұндай талдау әдісі:

+ а) сипаттамалық

б) гипотезалық

в) дедуктивті

г) индуктивті

д) В) және Г) жауаптары.

814. Постиндустриалды қоғамның негізгі экономикалық саласы:

а) ауыл шаруашылығы

б) машина жасау

в) құрылыс

+г) өндіріс саласы

д) машина жасау және құрылыс..

815. Егер экономикалық проблемалар әрі нарықпен, әрі үкіметпен шешілсе, онда

экономика:

а) жоспарлы

б) нарықтық

в) натуралды

+г) аралас

д) монопалистік.

816.Нарықтық бәсекенің мәнділігі мынада:

а) ұсыныс пен сұранысқа әсерін шектейді

б) пайда алу ынтасы төмендейді

+в) өндірушілердің тиімді жұмыс істеу ынтасын арттырады

г) өндірушілер бағаны бақылай алатын нарық қалыптастырады

д) монополияның пайда болуына әкеледі

817.Нарықтың негізгі үш элементі:

+а) баға,сұраныс және ұсыныс

б) баға,сапа және бәсеке

в) сапа,пайдалылық,қажеттілік

г) сапа,саны,баға

д) сапа,ұсыныс және сұраныс7

818.Фирмалар мен салалардың санының қысқаруы ұсыныс көлеміне қалай әсер етеді:

а) ұсыныс көлемі жоғарылайды

+б) ұсыныс көлемі төмендейді

в) ұсыныс көлемі өзгермейді

г) сұраныс төмендейді

д) сұраныс өседі.

819. Жетілген бәсеке жағдайына не жатпайды:

а) нарыққа еркін кіріп және шыға алу

+б) еркін баға белгілеу

в) ақпараттың шектеулілігі

г) бір текті тауарлар

д) сатушы мен сатып алушылардың көп алуы.

820.Төмендегілердің қайсысы физикалық шығынды сипаттамайды:

+а) негізгі капитал жұмыс істемей тұрғанда өз құнының бір бөлігін жоғалтады

б) ҰТП нәтижесінде жақсы өндіргіш техникалар пайда болады

в) машина мен жабдықтарды пайдалану өнімді еңбектің аз шығынымен өндіреді

г) өндірістегі машина құны ұдайы өндіріске қажетті жаңа машина шығынымен анықталады

д) амортизация нормасының жылдық өсуі.

821.Негізгі капитал түсінігі нені қамтиды:

+а) машиналар мен құрал-жабдықтарды

б) дайын өнімді

в) жұмыс ақысын

г) жерді

д) шикізаттар мен материалдарды.

822. Банк ай сайын 4% алады.Сонда 1 жылда банкке қанша пайда түседі:

+а) 48%