Культуралагічнае значэнне дзейнасці Ф.Скарыны і яго паслядоўнікаў.Праграма адраджэння нацыянальнай культуры ў “Прадмове” да “Евангелля” В.Цяпінскага

Ф.С. нарадзіўся ў Полацку у 1490г. у сям'і купца. Першапачатковую адукацыю атрымаў дома, потым вучыўся ў кракаўскім універсітэце. З вялікай энергіяй аддаецца паглыбленаму вывучэнню грамацкіх навуК.Каб пашырыць свае веды, ён едзе ў Італію, вучыцца ў Падуанскі універсітэт. З Італіі ён вяртаецца на Радзіму і пачынае рыхтавацца да кнігадрукавання. І дзеля гэтага едзе ў Прагу. За 3 гады прыбывання ў Празе Ф.С. выдаў па таму часу шмат кніг. Найбольш распаўсюдж. быў "Псалтыр" (1507). Па ёй вучыліся грамаце, ахвотна чыталі. Выданне "Псалтыря" на зразумелай беларускай мове мела станоўчае значэнне для пашырэння пісьменнасці на Беларусі. У Празе Ф. С. выдаў і пераклаў на белар. мову 22 кнігі, Бібліі. Пасля Чэхіі ен пераязджае ў Вільню, дзе былі надрукаваны 2 кнігі "Апостал", "Малая падарожная кніга".
Значэнне яго дзейнасці: ён дамагаўся, каб кнігі асвета, здабыткі навукі належылі простым людзям, служылі размнажэнню мудрасці і вельмі многа зрабіў для развіцця і ўзбагачэння бел. літар. мовы і перакладаў кнігі на бел. нар. мову. Ён уводзіў яе ў літар. Ужытак.. Скарына клапаціўся,аб захаванні сваей мудрасці, роднай культуры, мовы,выдаваемыя ім кнігі былі даступны і зразумелы. А для гэтага ен перакладаў царскія кнігі на зразумел. народн. мову, пісаў для іх прамовы і пасляслоў'і, змяшчаў на палях заўвагі, тлумачыў незразумелыя словы.”Прадмова”: У літаратуры таго часу няма больш рашучага выступлення ў абарону роднай мовы і нацыянальнай культуры. В. Цяпінскі быў перакананы, што толькі з дапамогай асветы і адукацыі на роднай мове можна супрацьстаяць асімілятарскай палітыцы з боку Польшчы. Ён першым з беларускіх асветнікаў выступіў супраць паланізацыі роднага краю, заклікаў духоўных і свецкіх феадалаў агульнымі намаганнямі ствараць і падтрымліваць нацыянальныя школы і навуку.