Тін өсуінің бұзылуы, ісіктер

Тек қана қатерсiз iсiкке тән iсiктi тiннiң қасиеттерiн көрсетiңiз:

1. бақылаусыз өсу

2. жылдам өсу

3. метастаздану

4. экспансивтi өсу, айналасындағы тiннiң қысылуы

5. инфильтративті өсу

Қатерсiз iсiктiң өсу ерекшiлiктерiн көрсетiңiз:

1. бояу өсу, әлсiз көрiнген клеткалық және тiндiк атипизм

2. метастаздану

3. рецедивтену

4. инфильтративтi өсу

5. гипербиотикалық өсу

Iсiктi өсуге тән емес өсудiң сипаттамасын таңдаңыз:

1. экспансивтi өсу

2. инфильтративтi өсу

3. өсу полярлығы

4. метастаздану

5. рецидивтену

Қатерлi iсiкке тән қасиеттердi көрсетiңiз:

1. айналасындағы тiннiң қысылуы

2. өсу полярлығы

3. экспансивтi өсу

4. метастаздану, жылдам өсу

5. баяу өсу

Iсiктердiң жалпы қасиеттерiн көрсетiңiз:

1. өсудiң шектеусiздiгi, автономды

2. өсу полярлығы

3. комплектiлiк

4. өсу бағыттылығы

5. өсудің шексіздігі

Iсiктердiң өсу шексiздiгiн анықтайтын механизмдi көрсетiңiз:

1. өлi және регенерациялық клеткалардың санының арасында динамикалық тепе-теңдiктiң бұзылуы,бөлiнетiн клеткалардың саны 50% жоғарылағанда

2. лейкоциттер санының бiршама азаюы

3. митоздар санының төмендеуi

4. ц ГМФ клеткасының құрамының азаюы

5. клеткалар дегидратациясы

Iсiктердiң өсу шексiздiгiн анықтайтын механизмдi көрсетiңiз:

1. кейлондар құрамының жоғарылауы

2. цГМФ клеткаларындағы құрамның төмендеуi

3. митоздар санының азаюы

4. гистондардың реттеушi маңызын жоғалту, белок синтезiнiң жоғарылауы,цАМФ клеткаларының құрамының азаюы

5. клеткалар гипергидратациясы

Iсiктiң өсуiнiң автономды механизмiн көрсетiңiз:

1. жүйке жүйесiнiң әсерiнен салыстырмалы тәуелсiздiк,iсiктi тіннiң физико-химиялық құрамының өзгеруi, оның қышқылдығының жоғарылауы

2. эндокриндi жүйенiң қызметiнiң күшеюi

3. адреналин белсендiлiгiнiң күшеюi және оған iсiктiң сезiмталдығының жоғарылауы

4. соматотропты гормон гипофункциясы (СТГ), қалқанша және тыныс бездердiң гиперфункциясы

5. соматотропты гормон гиперфункциясы

Iсiктiң өсуiнiң полярлығын жоғалту механизмiн көрсетiңiз:

1. базальды мембранның бұзылуы, iсiк осуiнiң бағытын жоғалту

2. тiннiң гидрофильдiлiгiнiң төмендеуi

3. контактiлi тәжелудiң күшеюi

4. тiндi клеткалардың адгезивтiлiгiнiң күшеюi

5. комплексттіліктің жоғалуы

Iсiктiң өсуiнiң полярлығын жоғалту механизмiн көрсетiңiз:

1. қарым-қатынасты (контактiлi) тежелудiң күшеюi

2. тiндi клеткалардың адгезивтiлiгiнiң күшеюi

3. өлi және ескi бөлiнетiн клеткалардың арасынан жаңа клеткалардың пайда болуы, эпителиалды тiнде базальдi мембрананың бұзылуы

4. тiннiң гидрофильдiлiгiнiң төмендеуi

5. тіннің гидрофильділігінің өсуі

Iсiктiң биохимиялық атипиясының механизмiн көрсетiңiз:

1. тотығу ферменттерiнiң белсендiлiгiнiң жоғарылауы

2. белок алмасуында анаболитикалық ферменттердiң сөнуi

3. гликолиз ферменттерiнiң белсендiлiгiнiң және әсерiнiң жоғарылауы, глюкоза үшiн iсiктi клеткалардың өткiзгiштiгiнiң жоғарылауы

4. нуклеин қышқылдардың және белоктардың анаболизмде iсiктi клеткалардың азаюы

5. тотығу фосфорлаудың ажырауы

Рак кахексиясы патогенезiнiң топтарын атаңыз:

1. iсiктi тасымалдағыш ағзада зат алмасудың бұзылуы

2. энергияны экономды қолдануы, оның аралық өнiмдерiмен жоғарылауының төмендеуi

3. iсiк-глюкоза мен азоттың қақпаны,iсiктердiң алмасуы мен ыдырау өнiмдермен интоксикация

4. iсiкпен тамырлардың қысылуы, соның салдарынан қан айналымының бұзылуы

5. ағзалардың оң азотты балансы

Iсiктiң физика-химиялық атиптiлiгiнің көріністерін көрсетiңiз:

1. клеткалардың төмен гидрофилдiлiгi

2. клетка мембранасының төмен өткiзгiштiгi

3. клеткалардың беткей созылуының төмендеуi электр өткiзгiштiгi мен олардың зарядының көбеюi, iсiктi клеткаларда екi валенттi иондардың (Са²⁺,Мg²⁺) төмендеуi

4. iсiктi клеткаларда бiр валенттi иондардың (Nа⁺,К⁺) құрамының төмендеуi

5. клеткалар зарядтарының және электрөткізгіштігінің азаюы

Iсiктiң физика-химиялық атиптiлiгiн анықтайтын механизмдi көрсетiңiз:

1. клетка мембраналарының өткiзгiштiгiн жоғарылауынан калий иондарының көп болуы, клеткалардың жоғарғы гидрофилдiлiгi

2. клеткалардың беткей созылуының көбеюi

3. калий иондарының жетiспеушiлiгi клетка мембранасының өткiзгiштiгiне әсер етпейдi

4. iсiктi клеткаларда бiр валенттi иондардың (Na⁺, К⁺ ) құрамының төмендеуi

5. клеткалардың беттің керілуінің өсуі

Iсiктiң морфологиялық атиптiлiгiн сипаттайтын белгiлердi көрсетiңiз:

1. митохондрий санының, жоғарылауы,олардың ісінуі

2. гипохроматоз жағдайы

3. дифференцировка деңгейiнiң төмендеуi

4. арнайы тiндi белгiлердiң сақталуы

5. ісік тінінде паренхима және строма мөлшері бірдей

Қатерлi iсiктердiң инфильтрлеушi өсуiнiң механизмiн ажыратыңыз:

1. клеткалардың жоғары қозғалғыштығы, концероагрессивтi заттардың және протеолитикалық ферменттердiң түзiлуi

2. клетка адгезивтiлiгiнiң күшеюi

3. iсiктi клеткаларда Са²⁺ иондарының көбеюi

4. контактiлi тежелудiң күшеюi

5. клеткалық элементтердің өзара байланысының бұзылуы

Қатерлi iсiктердiң инфильтрлеушi өсуiнiң механизмiн ажаратыңыз:

1. өсу полярлығының күшеюi

2. айналасындағы тiндердiң деструкциясы және бұзылуы, клеткалардың псевдоподиялар шығару қаблеттiлiгi, жеке бөлiнуi және көшуi

3. клетка қозғалғыштығының төмендеуi

4. клеткалық адгезивтiлiктiң күшеюi

5. контактілі тежелудің жоғарылауы

Iсiктi операция жолымен алғаннан кейiн рецидивтiн этиологиялық факторларын ажыратыңыз:

1. себептi фактор әсерiнiң тоқтатылуы

2. операция кезiнде сау тiндердiң iсiктi клеткалармен дән тастауы (обсеменение), эндогендi канцерогендердiң түзiлуiмен зат алмасудың бұзылуының сақталуы

3. iсiк құрылысында строманың паронхимадан жоғары болуы

4. ОНЖ және эндокриндi жүйелерiнiң қызметтерiнiң нормализациясы

5. ағзаның иммунологиялық реактивтілігінің жоғарылауы

Iсiктi операция жолымен алғаннан кейiн рецидивтiн этиологиялық факторларын ажыратыңыз:

1. бiрiншiлiк iсiктiң толық алынбауы, ОНЖ және эндокриндi жүйелердiң қызметтерiнiң болмауы

2. сау тiннiң РНК мен ДНК-ң iсiктi жасушаларға әсерi

3. iсiк құрылысының ерекшелiгi-строманың паренхимадан жоғары болуында

4. себептi фактордың әсерiнiң болмауы

5. зат алмасудың төмендеуі

Iсiктерде көмiрсу алмасудың ерекшелiгiн көрсетiңiз:

1. анаэробты гликолиз, Пастер эффектiсiнiң төмен болуы

2. Биккель-Медведев коэффициентiнiң төмендеуi (көмiрсудың зәрдегi азотқа қатынасы)

3. қанда гиполактацидемия

4. аэробты гликолиз

5. Кребс циклінің бұзылуы

Iсiктердiң инвазиясының I этапында метастазды анықтайтын факторларды ажыратыңыз:

1. метастаздардың латенттi жағдайда болуы және операциядан кейiн олардың өсуiнiң жылдамдатылуы

2. үйлесiмдi мүшелерге қарсы аутоантиденелердiң түзiлуi

3. iсiк жасушаларының болбыр қосылуы, олардың жоғары гидрофилдiлiгi және қозғалғыштығы, саркома жасушаларының оттегiне тропизмi, тамырдың қуысына өсуi

4. РЭС жасушаларының белсендiлiгiнiң төмендеуi

5. натрий,калий иондарының төмендеуі

I этап метастазды анықтайтын iсiк-инвазия факторларын атаңыз:

1. iсiк клеткаларының беткей зарядының жоғарылауы, iсiк клеткаларындағы заттардың өнiмi, тамырлардың дамуын, стимульдейтiн iсiктерiнiң ангиогенез факторы

2. ұйытқыш жүйесiнiң белсендiлiгiнiң жоғарылауы

3. иммунодепрессия. иммуноглобулиндер құрамының өзгеруi

4. үйлесiмдi органдарға қарсы аутоантиденелердiң түзiлуi

5. қан тұтқырлығының жоғарылауы

1-этаптағы метастазды анықтайтын iсiк-инвазия факторын атаңыз:

1. ұйытқыш жүйенiң белсендiлiгiнiң жоғарылауы

2. iсiк жасушаларының жоғары гидрофилдiлiгi, белсендi қозғалысы, плазмалық мембраналардың адгезивтiлiгiнiң төмендеуi

3. иммунодепрессия, лимфоциттердi блоктайтын факторларының түзiлуi

4. лизосомальды ферменттерге плазматикалық мембрананың өткiзгiштiгiнiң төмендеуі

5. макрофагтардың активтілігінің жоғары болуы

Iсiктердiң метастаздануының 2-этапта клеткалардың қанмен немесе лимфамен тасымалдануын анықтайтын факторды атаңыз:

1. iсiк клеткаларының жоғары гидрофильдiлiгi, белсендi қозғалғыштығы

2. плазматиклық мембрана адгезивтiлiгiнiң төмендеуi

3. үйлесiмдi мүшелерге қарсы аутоантиденелердi түзу

4. лимфа немесе қан ағысының бағыты,биологиялық сұйықтардың карцинолитикалық қасиетiнiң төмендеуi

5. клетка мембранасының адгезивтілігінің жоғарылауы

Iсiктердiң метастаздануының 2-этапында жасушалардың қанмен немесе лимфамен тасымалдауын анықтайтын факторларды атаңыз:

1. иммунодепрессия, лимфоциттердiң блокадасы,iсiктi жасушалардың бетiнде фибриндi торлардың түзiлуi

2. эпителий және дәнекер тiнiнiң анатомиялық, физика-химиялық қасиеттерiнiң ерекшелiктерi

3. ұйытқыш жүйесiнiң белсендiлiгiнiң жоғарылауы

4. үйлесiмдi мүшелерге қарсы аутоантиденелердi түзуi

5. қан ағысының жылдамдығының азаюы

Гипербиотикалық процестердiң iшiнде, викарлы гипертрофия мысалдарын ажыратыңыз:

1. бүйрек үстi безiн алып тастағаннан кейiн басқа бүйрек үстi безiнiң үлкеюi, бiр бүйректi алғаннан кейiн екiншi бүйректiң үлкеюi

2. спортшыларда кеуде және басқа бұлшықеттердiң үлкеюi

3. көкбауырдың бiр бөлiгiн алғаннан кейiн басқа бөлiгiнiң үлкеюi

4. қалқанша безiн алғаннан кейiн гипофиздiң үлкеюi

5. жүрек ақаулары кезінде эритроциттер мөлшерінің көбеюі

Iсiктi тiнде белокты зат алмасудың ерекшелiгiн көрсетiңiз:

1. анаболитикалық процестердiң жоғарылауы

2. катаболитикалық процестердiң төмендеуi

3. анаболитикалық процестердiң төмендеуi

4. катаболитикалық процестердiң жоғарылауы

5. глютаматдегидрогеназа ферментiнiң белсендiлiгiнiң төмендеуі

Арықтап жүдеу кезеңiнде iсiк тасымалдаушының ағзасында көмiрсу алмасуының бұзылуын көрсетiңiз:

1. гипергликемия

2. глюконеогенездiң төмендеуi,гипогликемия

3. глюконеогенездiң стимуляциясы

4. гексокиназа блокадасы

5. амилаза активтілігінің жоғарылауы

Iсiктi тiнге тән зат алмасудың бұзылуын көрсетiңiз:

1. глюкоза утилизациясының төмендеуi

2. аминоқышқылдар утилизациясының жоғарылауы, глюкоза утилизациясының көбеюi

3. Пастер эффектiсiнiң күшеюi

4. iсiктiң белсендi өсуi кезiндегi алкалоз

5. Пастер эффектiсiнiң оң болуы

Қалыпты клетканың iсiктi клеткаға ауысуының трансформациясының мүмкiндiгi бар механизмiн көрсетiңiз:

1. хромосоманың бөлiнуi

2. хромосома бөлiгiнiң транслокациясы

3. онкорновирустың ДНК геномына енуi, митоз кезiнде ядролы ДНК-ң мутациясы

4. митоз кезiнде ядролы ДНК-ң екi еселенуi

5. хромосом учаскесінің инверсиясы

Iсiктiң инфильтративтi өсу мүмкiндiгi бар механизмдi көрсетiңiз:

1. байланысқан тежелудiң белседiлiгiнiң төмендеуi,iсiктi клеткалардың амебоидты қозғалысқа бейiмдiлiгi

2. сау клеткаларда адгезивтiлiктiң жоғарылауы

3. iсiкте кейлондардың белсендiлiгiнiң төмендеуi

4. жергiлiктi тiндi иммунитеттiң күшеюi

5. антикейлондардың активтілігінің жоғарылауы

Антибластомды резистенттiлiктiң негiзгi механизмдерiнiң бiреуiн таңдаңыз:

1. симпато-адреналды жүйенiң реттелуi

2. антимутационды

3. липогенездiң белсендiлiгi

4. протеосинтездiң белсендiлiгi

5. глюконеогенездiң тежелуi

Iсiктi клеткалардың өсуiн тежеуге және жоюына қандай факторлар бағытталған:

1. фагоцитоз, кейлондар

2. аллогендi ингибирлеу

3. клетка бетiндегi фибриндi пленка

4. байланысқан тежелудiң әлсiреуi

5. антикейлондар

Ағзаның антибластомды резистенттiлiгiн төмендету мүмкiндiгi бар механизмдi көрсетiңiз:

1. гемопоэздiң бұзылуы

2. тура пайда болған иммун жетiспеушiлiк жағдайы, СПИД

3. гепато-лиеналды синдром

4. жүктiлiк

5. жыныс гормондарының синтезінің төмендеуі

Iсiктiң қай өсу түрi айналасындағы тiндердi итерiп, өзiммен-өзiм өсемiн деп сипатталады:1. оппозиционды өсу

2. экспансивтi өсу

3. инфильтративтi өсу

4. инвазивтi өсу

5. корреляционды өсу

Эпителиальді iсiктердің метастаздану жолын көрсетіңіз:

1. гематогендi

2. лимфогендi,имплантационды

3. аралас

4. серозды қабаттар арқылы

5. ликворлы

Iсiктi клеткалардың серозды қабаттарын тарататын iсiктiң түйiнiне жанасуымен сипатталатын iсiктiң қандай метастаздық әдiсi:

1. гемотогендi

2. лимфогендi

3. имплатационды

4. аралас

5. ликворлы

Төменде көрсетiлген тiндiк бұзылыстардың қайсысы гипобиотикалыққа жатады:

1. iсiк

2. атрофия, гипоплазия

3. гипертрофия

4. регенерация

5. гиперплазия

Органикалық химиялық канцерогендердiң iшiнде эндогендiлерге жататындарды көрсетiңiз:

1. органикалық бояулар

2. полициклды көмiрсулар

3. аминоқосылыстар

4. жыныс гормондары

5. афлотоксиндер

Химиялық канцерогендердiң iшiнде бейорганикалық қосылыстарға жататынын ажыратыңыз:

1. жыныс гормондары

2. холестерин туындылары

3. дезоксихол қышқылының туындылары

4. аминоқосылыстар, нитроқосылыстар

5. триптофан туындысы

Мына берiлген теориялар iшiнде қалыпты клетка және вирус геномының интеграциясында, онкогендi вирустардың неоплазмасының дамуында негiзгi мән атқаратын iсiктердiң пайда болу теориясын көрсетiңiз:

1. физико-химиялық теория

2. инфекциялық теория

3. вирусо-генетикалық теория

4. полиэтиологиялық теория

5. биохимиялық

Берiлген канцерогендердiң iшiнде эндогендiлердi ажыратыңыз:

1. ортоаминоазотолуол, диоксиндер

2. холестерин, триптофан

3. метилхолантрен, бензприн

4. нитрозаминдер

5. ароматикалық көмірсутектер

Берiлген канцерогендердiң iшiнде экзогендiге жататынын ажыратыңыз:

1. жыныс гормондары

2. холестерин

3. тирозиназа

4. бензпирен, метилхолантрен

5. триптофан

Төменде көрсетiлген канцерогендердiң iшiнде экзогендiлердi көрсетiңiз:

1. холестадиендер

2. карцинолипин

3. 3-4 бензпирен, 7,12-диметилбензантрацен

4. эстрогендер

5. триптофан

Берiлген канцерогендердiң iшiнде эндогендiлердi көрсетiңiз:

1. ацетилхолинтирозин

2. эстрогендер

3. метилхолантрен

4. аминоазоқосылыстар

5. бензпирен

Төменде көрсетiлген теорияларының қайсысы iсiктердiң пайда болуында химиялық заттардың (канцерогендер) және әртүрлi физикалық фактордың әсер етуiне әкеледi:

1. вирусты-генетикалық теория

2. физика-химиялық теория, полиэтиологиялық теория

3. дисонтогенетикалық теория

4. биохимиялық, радиациялық

5. мультифакториальды

Аталған теориялардың қайсысы iсiктер эмбриональды тiндi-клеткалық жылжуынан және зақымдаушы заттардың әсерiнен, тiндердiң дұрыс дамымауынан пайда болады деп тұжырымдайды:

1. вирусты-генетикалық теория

2. физика-химиялық теория

3. полиэтиологиялық теория

4. дисонтогенетикалық теория

5. биохимиялық теория

Төменде аталған теориялардың қайсысы iсiктердiң пайда болуына әртүрлi факторлардың маңызын (химиялық, физикалық, вирустық, паразитты) көрсетедi:

1. вирусты-генетикалық теория

2. полиэтиологиялық теория

3. дисонтогенетикалық теория

4. биохимиялық теория

5. радиационды

Төменде көрсетiлген гипербиотикалық процестердiң қайсысы зақымдалған мүшенiң немесе тiннiң клеткаларының күштi көбеюiмен байланысты мүшенiң көлемiнiң үлкеюiмен сипатталады:

1. регенерация

2. iсiктер

3. тiннiң және мүшелердiң гипертрофиясы, тiндердiң және мүшелердiң гиперплазиясы

4. грануляция

5. пролиферация, репарация

Төменде көрсетiлген iсiктi өсуiнiң атипизмдiк түрлерiнiң қайсысы органотипикалық және гистотипикалық дифференцировканың бұзылуымен сипатталады:

1. морфологиялық атипизм

2. биохимиялық атипизм

3. гистохимиялық атипизм, клеткалық

4. антигендi атипизм

5. өсу және функциональды атипизм

Төменде көрсетiлген канцерогендердiң iшiнде экзогендiлердi көрсетiңiз:

1. холестадиендер

2. карцинолипин

3. 3-4 бензпирен, 7,12-диметилбензантрацен

4. эстрогендер

5. тироксин

Төменде көрсетiлген iсiктiң өсуiнiң атипизмдiк түрлерiнiң қайсысы зат алмасу ерекшелiктерiмен (мысалы, гликолитикалық процестердiң тотығу процестерден асуы) қалыпты тiннен айырмашылығы бар болуымен сипатталады:

1. морфологиялық атипизм

2. биохимиялық атипизм

3. гистохимиялық атипизм

4. антигендi атипизм

5. клеткалық атипизм

Берiлген iсiктi өсудiң атипизмдiк түрiнiң қайсысы тiнде тотығу-тотықсыздану процестердiң бұзылу салдарынан (нуклеопротеидтердiң, гликогендердiң, липидтердiң тағы басқа жиналуы) гистохимиялық бұзылыстармен сипатталады:

1. морфологиялық атипизм

2. биохимиялық атипизм, гистохимиялық атипизм

3. антигендi атипизм

4. клеткалық атипизм

5. функциональды атипизм

Төменде аталған қайсысы iсiктi өсудiң атипизмдiк түрi ағзаға бiртүрлi антигендердiң немесе эмбрионалды антигендердiң көрiнуiмен сипатталады:

1. морфологиялық атипизм

2. биохимиялық атипизм

3. гисмтохимиялық атипизм

4. антигендiк атипизм

5. клеткалық атипизм

Қатерлi және қатерсiз iсiкке тән iсiктi өсу қасиетiн көрсетiңiз:

1. бақылаусыз өсу, клеткалық және тiндiк атипизм

2. метастаздану

3. инфильтративтi өсу

4. жылдам өсу

5. рецидивирлеу, кахексия

Төменде көрсетiлген канцерогендердiң iшiнде экзогендiлердi көрсетiңiз:

1. холестадиендер

2. карцинолипин

3. 3-4 бензпирен, 7,12-диметилбензантрацен

4. эстрогендер

5. тироксин

Қатерлi iсiкке тән қасиеттердi көрсетiңiз:

1. баяу өсу, комплексті өсуін жоғалту

2. экспансивтi өсу

3. рецидивтену, инфильтративтi өсу

4. өсу полярлығы

5. клеткалық және тіндік атипизм

Iсiктiң инфильтративтi өсу механизмiн көрсетiңiз:

1. жергiлiктi тiндi иммунитеттiң күшеюi

2. iсiкте кейлондардың белсендiлiгiнiң күшеюi

3. iсiк клеткаларының адгезивтiлiгiнiң көбеюi, қарым-қатынасты (контактiлi) тежелу белсендiлiгiнiң төмендеуі

4. қарым-қатынасты (контактiлi) тежелу белсендiлiгiнiң төмендеуi

5. қарым-қатынасты (контактiлi) тежелу белсендiлiгiнiң жоғарылауы

Iсiктi тiндегi көмiрсу алмасудың ерекшелiктерiн көрсетiңiз:

1. гексокиназының белсендiлiгiнiң жоғарылауы,ауада гликолиздің болуы

2. анаэробты гликолиз

3. глюкозаның утилизациясывның төмендеуi

4. алкалоз

5. тотығу фосфорлаудың ажырауы

Iсiктердiң жалпы қасиетiн көрсетiңiз:

1. өсу шектеулiгi, антигендік дифференцировка

2. органоидтiлiк, биологиялық атиптiлiк (морфологиялық, биохимиялық, функционалдық)

3. өсу полярлығы

4. комплекстiлiк

5. инфильтративті өсуі метастаздану

Iсiктердiң жалпы қасиетiн көрсетiңiз:

1. органоидтiлiктi жоғалту

2. биологиялық атипизм, комплекстiлiктi жоғалту, өсу полярлығын жоғалту

3. өсу шектiгi

4. метастаздану

5. рецидивтелу

Iсiктердiң шектеусiз өсуiн қамтамасыз ететiн механизмiн көрсетiңiз:

1. иммунды бақылаудың бұзылуы нәтижесiнде болатын гендердiң белоктан шығуы, цГМФ жасушаларының құрамының жоғарылауы

2. гистондардың реттеушi қызметiнiң күшеюi, тотықтырғыш ферменттердің активтілігінің төмендеуі

3. кейлондар құрамының көбеюi

4. цАМФ жасушаларының құрамының жоғарылауы

5. клеткада белокты алмасудың жоғарылауы

Iсiктердiң шектеусiз өсуiн қамтамассыз ететiн механизмдi көрсетiңiз:

1. клеткаларда холестериннiң жетiспеушiлiгi

2. белок синтезiнiң азаюы

3. бөлiнетiн клеткалар саны 50%-тен жоғарылағанда, өлi және регенерациялық клеткалардың санының арасында динамикалық тепе-теңдiктiң бұзылуы

4. кейлондар құрамының көбеюi

5. митоз санының азаюы

Iсiктiң биохимиялық атипиясының механизмiн көрсетiңiз:

1. тотығу ферменттердiң (ЦХО,каталаза,СДГ) белседiлiгiнiң төмендеуi, нуклейин қышқылдардың және белоктардың анаболизмі iсiктi клеткаларда көбеюi

2. гликолиз ферменттерiнiң әсерiнiң және белсендiлiгiнiң төмендеуi

3. аминқышқылдар,глюкоза үшiн iсiктi клеткалардың өткiзгiштiгiнiң төмендеуi

4. ісік клеткаларында белок пен нуклеин қышқылдары катоболизмінің төмендеуі

5. глюконеогенездің, глюкозаның тотығуы, глактоза мен фруктозаның глюкозаға айналуының бұзылыстары

Iсiктiң биохимиялық атипиясының механизмiн көрсетiңiз:

1. iсiктi клеткаларда белок ыдырауының синтезден басым болуы, аммиак пен фенол жиналуы

2. iсiктердiң карцинолитикалық әсерi, iсiктердiң субстраттың төмендеуiнде қажеттi қосылыстардың синтездеу мүмкiншiлiгi, гликолиз ферменттерiнiң әсерiнiң және белсендiлiгiнiң жоғарылауы

3. оң азоттық баланс

4. липопротеидтер синтезінің бұзылысы

5. қан сарысуында бос аминқышқылдар мөлшерінің жоғарылауы және дезаминирлеу деңгейінің төмендеуі

Iсiктiң бихимиялық атипиясының механизмiн көрсетiңiз:

1. арнайы анаболикалық ферменттердiң сөнуi

2. тотығу ферменттердiң (ЦХО, каталаза, СДГ) белсендiлiгiнiң жоғарылауы

3. ісік клеткаларында белок ыдырауының синтезден басым болуы, оң азоттық баланс

4. iсiк клеткаларында белок синтезiнiң ыдыраудан басым болуы, терiс азоттық баланс

аминқышқылдар мен глюкоза үшiн iсiктi клеткалардың өткiзгiштiгiнiң жоғарылауы

5. амирнқышқылы мен глюкоза үшін ісік клеткалардың өткізгіштігінің төмендеуі

Iсiктiң физика-химиялық атипиясын анықтайтын механизмдi көрсетiңiз:

1. iсiк клеткаларының жоғары гидрофильдiлiгi, клеткалардың заряды мен оның электр өткiзгiштiгiнiң жоғарылауы

2. мембраналардың төмен өткiзгiштiлiгi

3. клеткалардың беткей созылудың жоғарылауы

4. iсiктi клеткаларда екi валенттi иондардың (Са²⁺,Мg²⁺) жоғарылауы

5. ісік клеткаларында бір валентті иондардың азаюы

Iсiктi тканнiң комплекстi жоғалту механизмiн көрсетiңiз:

1. ретсiз құрылыс, iсiк паренхимасының стромадан жоғары болуы

2. строманың паренхимаға қарағанда жоғары болуы

3. iсiктi тканьде паренхима мен строманың құрамының бiрдей болуы

4. iсiктiң паренхимасы құрамында тамыр мен нервтан тұратын талшықты дәнекер тiнiнен тұрады

5. базальді мембрананың бұзылуы

Клеткалы және тiндiк анаплазияны сипаттайтын белгiлердi көрсетiңiз:

1. дифференцировка деңгейiнiң жоғарылауы

2. хромосома санының азаюы

3. клетка элементтерiнiң қарым-қатынасының бұзылуы, арнайы тiндi белгiлердi жоғалту

4. митоз санының азаюы

5. функциональды атипизм

Iсiктiң биохимиялық атиптiлiгiн сипаттайтын белгiлерiн көрсетiңiз:

1. бездi iсiктерде бөлшектердiң болмауы

2. митоздардың атиптiлiгi

3. гиперхроматоз жағдайы

4. митохондрий санының азаюы және тотығу процесстерiнiң бұзылуы

5. антигенді дифференцировка атипизмі

Iсiктiң биохимиялық атипиясының механизмiн көрсетiңiз:

1. тотығу ферменттердiң (ЦХО,каталаза,СДГ) белседiлiгiнiң төмендеуi

2. белок алмасуында арнайы катоболитикалық ферменттердің өшуі

3. гликолиз ферменттерiнiң әсерiнiң және белсендiлiгiнiң төмендеуi

4. ісік клеткаларында белок пен нуклеин қышқылдары катоболизмінің төмендеуі

5. аминқышқылдар, глюкоза үшін ісікті клеткалардың өткізгіштігінің төмендеуі

Iсiктiң биохимиялық атипиясының механизмiн көрсетiңiз:

1. iсiктi клеткаларда белок ыдырауының синтезден басым болуы

2. ісік тінінің дегидратациясы

3. теріс азотты баланс

4. субстраттың мөлшері төмен болған кезде ісіктердің қажетті қосылыстар түзу қабілеті

5. гликолиз ферменттерінің белсенділігінің төмендеуі

Ісіктерге тән:

1. ісікті клеткаларда белок ыдырауының синтезден басым болуы

2. ағзадағы оң азотты балланс

3. арнайы анаболикалық ферменттердің сөнуі

4. тотығу ферменттердің (ЦХО, каталаза, СДГ) белсенділігінің жоғарылауы

5. аминқышқылдар мен глюкоза үшін ісікті клеткалардың өткізгіштігінің жоғарылауы

Iсiктiң физика-химиялық атипиясын анықтайтын механизмдi көрсетiңiз:

1. iсiк клеткаларының жоғары гидрофильдiлiгi, клеткалардың заряды мен оның электр өткiзгiштiгiнiң жоғарылауы

2. мембраналардың төмен өткiзгiштiлiгi

3. клеткалардың беткей созылудың жоғарылауы

4. iсiктi клеткаларда екi валенттi иондардың (Са2+,Мg2+) жоғарылауы

5. ісік клеткаларында бір валентті иондардың азаюы

Клеткалы және тiндiк анаплазияны сипаттайтын белгiлердi көрсетiңiз:

1. клетка элементтерiнiң қарым-қатынасының бұзылуы, клеткалар мен олардың көлемінің бір түрлілігі

2. дифференцировка деңгейiнiң жоғарылауы

3. арнайы тінді белгілерді жоғалту

4. хромосома санының азаюы

5. ядерно-цитоплазматикалық индекстің төмендеуі

Ісіктің биохимиялық атиптілігін сипаттайтын белгілерін көрсетіңіз:

1. безді ісіктерде бөлшектердің болмауы

2. митоздардың атиптілігі

3. Са²⁺ иондарының жоғарылауы

4. гиперхроматоз құбылысы

5. митохондрия санының төмендеуі және тотығу процесстерінің бұзылуы

Iсiктерде көмiрсу алмасуының ерекшелiгiн көрсетiңiз:

1. гликолиздiң әлсiреуi

2. Пастер-эффектiсiнiң оң болуы

3. 4/5 энергияның жоғарылауымен сүт қышқылға дейiн көмiрсулардың ыдырауы

4. қанда гиполактацидемия

5. СО₂ /О₂ тыныс алу коэффициентінің жоғарылауы

Iсiктерде энергетикалық алмасудың ерекшелiктерiн ажыратыңыз:

1. митохондрияда АТФ құрамының жоғарылауы

2. май қышқылдарының тотығының құрамының түсуі

3. iсiктi ағзадағы тiндерде рО2 төмендеуi, митохондрияда АТФ құрамының төмендеуi

4. май қышқылдарының тотығының құрамының төмендеуі

5. холестерин жоғырылауы

Iсiктердiң функциональды атиптiлiгiнiң белгiлерiн ажыратыңыз:

1. клетка элементтерiнiң қарым-қатынасының бұзылуы

2. тiндердiң тiршiлiгiнiң әлсiзденуi мен бұзылуы, медиаторлардың және гормондардың әсерiне реакциялардың қарсылығы

3. арнайы тiндiк белгiлерiн жоғалту

4. митохондрий санының төмендеуi

5. митоз санының көбеюі, тотықтырғыш ферменттер белсенділігінің күшеюі

Қатерлi iсiктердiң инфильтрлеушi өсуiнiң механимiн ажыратыңыз:

1. клеткалық адгезивтiлiктiң төмендеуi, байланысқан тежелудiң әлсiздiгi

2. iсiктi клеткаларда Са²⁺ иондарының көбеюi

3. өсу полярлығын сақтау

4. протеолитикалық ферменттердiң түзiлуiнiң төмендеуi

5. бөлінудің жоғарғы санының және комплексті өсуінің жоғалуы

Iсiктерде көмiрсу алмасуының ерекшелiгiн көрсетiңiз:

1. гликолиздiң әлсiреуi

2. Пастер-эффектiсiнiң оң болуы

3. 4/5 энергияның жоғарылауымен сүт қышқылға дейiн көмiрсулардың ыдырауы, Биккель-Медведев коэффициентiнiң жоғарылауы (көмiрсудың зәрдегi азотқа қатынасы)

4. қанда гиполактацидемия

5. глюконеогенездің, глюкоза тотығуының және глюкоза мен фруктозаның айналуының бұзылыстары

Iсiктерде энергетикалық алмасудың ерекшелiктерiн ажыратыңыз:

1. митохондрияда АТФ құрамының жоғарылауы

2. май қышқылдарының тотығының құрамының төмендеуi

3. iсiктi ағзадағы тiндерде рО2 төмендеуi, митохондрияда АТФ құрамының төмендеуi

4. ісікті ағзадағы тіндерде pО₂ жоғарылауы

5. тотықтырғыш ферменттер белсенділігінің жоғарылауы

Iсiктердiң метастаздануының 2-этапында клеткалардың қанмен немесе лимфамен тасымалдануын анықтайтын факторды атаңыз:

1. тамырлардан iсiктi клеткалардың шығуы

2. метастаздардың латенттi жағдайда болуы

3. саркома клеткаларының О₂-ге тропизмi, тамырларға тiкелей өсуi

4.ісік клеткаларының жоғары гидрофильділігі және белсенді қозғалғыштығы

5. РЭС (көкбауыр) клеткаларының белсендiлiгiнiң төмендеуi, iсiк клеткаларынан және фибриннен эмболдардың түзiлуi

Метастаздын 3-этапында iсiк-имплантацияны анықтайтын факторларды көрсетiңiз:

1. мукополисахаридтердiң түзiлуi және тромбоциттермен iсiктi жасушалардың адгезивтiлiгiнiң жоғарылауы, метастаздардың латеиттi жағдайда болуы және олардың операциядан немесе жарақаттан кейiн өсуiнiң жылдамдауы

2. РЭС жасушалардың белсендiлiгiнiң жоғарылауы

3. iсiк жасушалардың беткей зарядының жоғарылауы

4. лизосомалық ферменттерге плазматикалық мембрана өтгізгіштігінің жоғарлауы

5. қан ұю жүйесі белсенділігінің төмендеуі

Гипербиотикалық процестердiң iшiнде, регенерационды гипертрофия мысалдарын анықтаңыз:

1. лактация кезiнде сүт бездерiнiң үлкеюi

2. бүйректi алғаннан кейiн екiншi бүйректiң үлкеюi

3. бiр бөлiгiн алғаннан кейiн көкбауырдың үлкеюi

4. аналық бездi алғаннан кейiн бүйрек үстi безiнiң үлкеюi

5. миокардтың патологиялық гипертрофиясы

Гипербиотикалық процестер iшiнде корреляционды гипертрофияның мысаларын ажыратыңыз:

1. лактация кезiнде сүт бездерiнiң үлкеюi

2. қалқанша безiн алғаннан кейiн гипофиздiң ұлғаюы

3. көкбауырдың үлкеюi, бiр бөлiгiн алғаннан соң

4. бiр бүйректi алғаннан кейiн екiншi бүйректiң үлкеюi

5. бауырдың үлкеюі, бір бөлігін алғаннан соң

Iсiктердiң метастаздануының 2-этапында клеткалардың қанмен немесе лимфамен тасымалдануын анықтайтын факторды атаңыз:

1. тамырлардан iсiктi клеткалардың шығуы

2. метастаздардың латенттi жағдайда болуы

3. РЭС (көкбауыр) клеткаларының белсендiлiгiнiң төмендеуi, iсiк клеткаларынан және фибриннен эмболдардың түзiлуi

4. саркома клеткаларының О₂-ге тропизмi, тамырларға тiкелей өсуi

5. артериальді қысым жоғарылауы

Метастаздың 3- этапында ісік- импиантацияны анықтайын факторларды көрсетіңіз:

1. тромбоциттерге қарсы аутоантиденелердің түзілуі

2. ісік клеткаларының адгезивтілігінің жоғарылауы

3. метастаздардың латентті жағдайда болуы және олардың операциядан немесе жарқаттан кейін өсуінің жылдамдауы

4. РЭС жасушалардың белсенділігінің жоғарылауы

5. клеткалардың контактілі тежелуінің жоғарылауы

Гипербиотикалық процесстердің ішінде, регенерационды гипертрофия мысалдарын анықтаңыз:

1. лактация кезінде сүт бездерінің үлкеюі

2. бүйректі алғаннан кейін 2-ші бүйректің үлкеюі

3. бөліктерін алғаннан кейін көкбауырдың және бауырдың үлкеюі

4. аналық безді алғаннан кейін бүйрек үсті безінің үлкеюі

5. қалқанша безді алғаннан кейін гипофиздің ұлғаюы

Гипербиотикалық процесстер ішінде корреляционды гипертрофияның мысалдарын ажыратыңыз:

1. лактация кезінде сүт бездерінің үлкеюі

2. қалқанша безін алғаннан кейін гипофиздің ұлғаюы, аналық безді алғаннан кейін бүйрекүсті безінің үлкеюі

3. бір бөлігін алған соң көкбауырдың үлкеюі

4. бір бүйректі алған соң екінші бүйректің үлкеюі

5. жүрекке күш түскеннен кейінгі гипертрофия

Тiннiң регенерациясын стимульдейтiн гормондарды ажыратыңыз:

1. кортизол

2. жыныс гормондары

3. кортикостерон,минералкортикоидтар

4. тироксин, альдостерон

5. адреналин, норадреналин

Ісік метастазының II- ші кезкңін көрсет:

1. қанда және лимфада ісікті клетканың циркуляциясы

2. ісікті клеткалардың негізгі түйіннен бөлініп және оларды қан және лимфа тамырларына енуі

3. тамырда жатқан тінге шығуы және метастазды түйін түзіп жүретін пролиферациясы

4. тамыр қабырғасына жабысу және ісіктік эмболдың түзілуі

5. үйлесімді мүшелерге қарсы аутоантиденелердің түзілуі

Организмнiң iсiктi тасымалдаушы иммунокомпоненттi жасушаларының арнайы функциясының әлсiреуiнiң этиологиялық факторын атаңыз:

1. нуклеин қышқылының алдындағы мөлшерiнен артық болуы

2. пуриндi алмасудың ферментiнiң-аденозиндезаминазаның белсендiлiгiнiң жоғарылауы

3. Т-лимфоцит супрессордың белсендiлiгi, иммунокомпетенттi жасушалардың пролиферациясы мен дифференцировкасының әлсiреуi

4. бұлшықет белоктарының синтезiнiң стимуляциясы

5. белок катоболизмінің күшеюі

Төменде аталған трансплантациялар iшiнде аутотрансплантация мысалын көрсетiңiз:

1. бiр топты қан құю

2. бiр адамнан екiншi адамға мүшелердi ауыстыру (бүйрек, буындар)

3. ер маймылдардың жыныс бездерiң алып,қарт адамға ауыстыру (жасарту мақсатында)

4. бiр науқасқа аùы iшектiң бiр бөлiгiн алынып тасталған өңеш орнына қою

5. жүрек ауыстыру

Төменде аталған трансплантациялар iшiнде гетеротрансплантация мысалын көрсетiңiз:

1. бiр топты қан құю

2. бiр адамнан екiншi адамға мүшелердi ауыстыру (бүйрек, буындар)

3. ер маймылдың жыныс бездерiн алып, қарт адамға ауыстыру (жасарту мақсатында)

4. бiр науқасқа аùы iшектiң бiр бөлiгiн алынып тасталған өңеш орнына қою

5. жүрек ауыстыру

Төменде көрсетiлген трансплантация кезiнде қолданылатын тiндiк сәйкессiздiктi басу тәсiлiнiң қайсысы спецификалық емес тәсiлге жатады:

1. донор мен реципиентiң иммунологиялық сәйкес парларын алу

2. иммунодепрессанттардың көмегiмен ағзаның иммунологиялық реактивтiлiгiн басу

3. реципиентте трансплантационды иммунитетті басу

4. донор қаның реципиентке қан құюдың көптеген жолдары (өзара алмастыру) арқылы қан құйып отырып реципиенттi донордың антигендерiне үйрету

5. антигистаминдi терапия

Тіннің регенерациясын стумульдейтін гормондарды ажыратыңыз:

1. тироксин, альдостерон

2. кортизол

3. жыныс гормондары

4. кортикостерон

5. антидиуретикалық гормон

Трансплантация кезiнде қолданылатын тiндiк сәйкессiздiктi басудың қайсысы арнайы әдiске жатады:

1. иммунодепрессанттарды қолдану (циклоспорин А)

2. цитостатикалық препараттар

3. рентген сәулелерiмен сәулелендiру

4. десенсибилизация

5. антилимфоцитарлы қан сарысуы, иммунологиялық үйлесімді донор мен реципиентті табу

Тканьдiк сәйкессiздiктi басушы арнайы емес тәсiлдерге жатады:

1. рентген және U- сәулелермен сәулелендiру, цитостатикалық препараттарды қолдану

2. трансплантационды иммунитет алу

3. антилимфоцитарлы қан сарысу қолдану

4. иммунологиялық үйлесімде донор мен реципиентті табу

5. десенсибилизация

Қатерлi iсiк көбінесе ер адамдарда байқалады:

1. өкпенің, асқазанның

2. нефробластома

3. ретинобластома

4. жедел лимфолейкоз

5. меланома

Ісік метастазының II- ші кезкңін көрсет:

1. қанда және лимфада ісікті клетканың циркуляциясы

2. ісікті клеткалардың негізгі түйіннен бөлініп және оларды қан және лимфа тамырларына енуі

3. тамырда жатқан тінге шығуы және метастазды түйін түзіп жүретін пролиферациясы

4. тамыр қабырғасына жабысу және ісіктік эмболдың түзілуі

5. үйлесімді мүшелерге қарсы аутоантиденелердің түзілуі

Организмнiң iсiктi тасымалдаушы иммунокомпоненттi жасушаларының арнайы функциясының әлсiреуiнiң этиологиялық факторын атаңыз:

1. нуклеин қышқылының алдындағы мөлшерiнен артық болуы

2. пуриндi алмасудың ферментiнiң-аденозиндезаминазаның белсендiлiгiнiң жоғарылауы

3. Т-лимфоцит супрессордың белсендiлiгi, иммунокомпетенттi жасушалардың пролиферациясы мен дифференцировкасының әлсiреуi

4. бұлшықет белоктарының синтезiнiң стимуляциясы

5. фагацитоз әлсіреуі

Төменде аталған трансплантациялар iшiнде аутотрансплантация мысалын көрсетiңiз:

1. бiр топты қан құю

2. бiр адамнан екiншi адамға мүшелердi ауыстыру (бүйрек, буындар)

3. ер маймылдардың жыныс бездерiң алып,қарт адамға ауыстыру (жасарту мақсатында)

4. бiр науқасқа аùы iшектiң бiр бөлiгiн алынып тасталған өңеш орнына қою

5. жүрек ауыстыру

Төменде аталған трансплантациялар iшiнде гетеротрансплантация мысалын көрсетiңiз:

1. бiр топты қан құю

2. бiр адамнан екiншi адамға мүшелердi ауыстыру (бүйрек, буындар)

3. ер маймылдың жыныс бездерiн алып, қарт адамға ауыстыру (жасарту мақсатында)

4. бiр науқасқа аùы iшектiң бiр бөлiгiн алынып тасталған өңеш орнына қою

5. жүрек ауыстыру

Төменде көрсетiлген трансплантация кезiнде қолданылатын тiндiк сәйкессiздiктi басу тәсiлiнiң қайсысы спецификалық емес тәсiлге жатады:

1. донор мен реципиентiң иммунологиялық сәйкес парларын алу

2. иммунодепрессанттардың көмегiмен ағзаның иммунологиялық реактивтiлiгiн басу

3. реципиентте трансплантационды иммунитетті басу

4. донор қаның реципиентке қан құюдың көптеген жолдары (өзара алмастыру) арқылы қан құйып отырып реципиенттi донордың антигендерiне үйрету

5. антигистаминдi терапия

Трансплантация кезiнде қолданылатын тiндiк сәйкессiздiктi басудың қайсысы арнайы әдiске жатады:

1. иммунодепрессанттарды қолдану (циклоспорин А)

2. цитостатикалық препараттар

3. антилимфоцитарлы қан сарысуы, иммунологиялық үйлесiмдi донор мен реципиенттi табу

4. рентген сәулелерiмен сәулелендiру

5. антигистаминді препараттарды енгізу

Тканьдiк сәйкессiздiктi басушы арнайы емес тәсiлдерге жатады:

1. иммунодепрессанттарды қолдану

2. рентген және U- сәулелермен сәулелендiру, цитостатикалық препараттарды қолдану

3. трансплантационды иммунитет алу

4. антилимфоцитарлы қан сарысу қолдану

5. иммунномодуляторды қолдану