Объктивтілік смета

№... ОБЪЕКТІЛІК СМЕТА

(объектінің атауы)

Құрылысқа

Сметалық құн мың теңге

Қалыпты еңбек сыйымдылығы мың теңге

Сметалық жалақы мың теңге

Жеке құнды есепті өлшеуіш мың теңге

Бағалармен жасалды

№№ р. р.	№ сметалар мен есептер	Жұмыстар мен шығындардың атауы	Сметалық құн, теңге	Қалыпты еңбек сыйымдылығы, мың теңге	Жеке құнның көрсеткіштері, теңге	Сметалық жалақы, мың теңге
Құрылыс жумыстары	Монтаж жұмыстары	Құрал-жабдықтар	Басқа шығындар	барлығы

Жинақтық сметалық есепті жасау. Жинақтық сметалық есеп объектілік сметалар негізінде жасалып, №3 нысан бойынша, сондай-ақ объектілік және локальдық сметалардың ескерілмеген қосымша шығындарға сметалық есептер негізінде жасалады.

Оған жекелеген жолдармен барлық объектілік сметалар, объектілік сметалық есептер мен шығындаодың жекелеген түрлеріне сметалық есептер құрылыс және монтаж жұмыстарының, құрал-жабдықтардың, жиһаздар мен мүкәммалдардың, басқа да шығындардың сметалық құны айқындалады. Жинақтық сметалық қаржы 12 тарау бойынша бөлінеді.

Ұсынылатын әдебиеттер

1. Экономика предприятия. Тесты, задачи, ситуации. - М.: 2003

2. Баяхметов Т. Құрылыс экономикасы, Алматы. 1998

3.В.В.Костюченко, К.М.Крючков, О.А.Кудинов Менеджмент в строительстве, "Феникс", 2002

4. Степанов И.С. Менеджмент в строительстве, Юрайт, 2004.

СДЖ арналған бақылау тапсырмалары

1. Локальдық, жиындық және объективтік сметаны жеке құру

2-тақырып Бағдарламалық өнімді қолданумен сметалық іс-қағаздарды дайындау (4 сағ.)

Практикалық (семинарлық) сабақтың жоспары

1. Бағдарламалық өнімді қолданумен сметалық іс-қағаздарды дайындау

2. Есеп шығару

Құрылыс ұйымдарында меншікті күшімен орындалған құрылыстық-құрастыру жұмыстарының өзіндік құны мына формула бойынша анықталады

СС_с = ПЗ + HP, (2)

мұнда ПЗ — тікелей шығындар; HP — үстеме шығындар.

Құрылыстық-құрастыру жұмыстарының сметалық өзіндік құны сметалық норма және оны есептеу сәтіндегі ағымдық баға бойынша жобалау құжаттарының қажетті кешенін құрастыру барысында жобалау ұйымымен анықталады.

Сметалық өзіндік құн — құрылыстық-құрастыру жұмыстарының жоспарлы өзіндік құнын есептеуге арналған база; ол өзінің болашақ шығындарының деңгейін алдын ала жобалауды құрылыстық ұйымдастыруға, ал тапсырысшыға — мердігерлік құрылыс ұйымымен сауда-саттықты жүзеге асыру шегін бағалауға мүмкіндік береді.

Сметалық өзіндік құны негізгі көрсеткіш болып табылады, сол бойынша салық салу мемлекеттік органдары құрылыс ұйымдарының нақты мәміленің пайдалылығын бақылайды.

7. «барнс жэне к» жшс шұжық өнімдерін өндіретін бірлескен кэсіпорны 2004 жылға мынадай есептік көрсеткіштер береді.

кэсіпорынның 2004 жылға қаржы-шаруашылык қызмет нәтижелері туралы есебінен.

мың тецге көрсеткіш мағынасы өнімді еткізуден түскеи кіріс   өткізілген өнімнің взіндік едны   кезең шығыстары, оның ішівде:   - жалпы жэне экімшшік шығыстар   - өткізуге жұмсалатын шығыстар   негізгі емес кызметіен түскен кіріс   табыс салыгына жұмсалатын шығыстар

2010 жылғы 31-желтоқсандағы баланстан

мың. тецге керсеткіш магынасы ¥зак мерзімді активтер   агымды активтер, оның ішінде:   - тауарлы-материалдық қор   - ақшалай қаражат   - дебиторлык берещек   меншік капиталы

тапсырмалар:

• кейінгі талдауға негіз ретінде қаржы-шаруашылық қызмет нәтижелері бойынша жьшдық есеп құрасты- рыңыздар (жасаңыздар);

• фирманың табыстьшығын сипаттау үшін негізгі индика- торды есептеп шығарыңыздар;

• өнімнің табыстьшығын сипатгау үшін негізгі индикатор- ларды есептеп шығарыңыздар;

• негізгі индикаторлардың табылған мәніне қысқаша түсініктеме беріңіздер.

2 егер төмендегі деректер белгілі болса, «береке» ақ кэсіпорныньщ өндірістік кызметінің тиімділік көрсеткіштерін есептеп шығару керек.

	көрсеткіш	2009 ж.	2010 ж.
	өткізілген өнімнен түскен кіріс, мың теңге
	таза табыс, мың теңге
	активтердің жылдық орташа кұны, мың теңге
	акционерлік капиталдың жылдық орташа құны, мың теңге
	жай акциялар: - атаулы кұны, теңге
	- шығарылған акциялар, мың дана
	- акцияға шакқандағы дивиденд, мың тенге
	айрықша акция: - атаулы кұны, теңге
	- шығарылған акциялар, мың дана
	- дивидендтер мөлшері, %

3. егер деректер белгілі болса, «береке» ақ кәсіпорны- ның өтімділік жэне қаржы орнықтылығы көрсеткіштерін есеп- теп шығару керек.

мың теңге № р.с. көрсеткіш 2003 ж. 2004 ж.   қолда бар ақшалай қаражат       бағалы қағаздар құны       дебиторлық берешек       тауарлы-материалдық қор       активтердің жылдық орташа құны       қысқа мерзімді міндеттемелер       ұзақ мерзімді міндеттемелер       акционерлік капиталдың жылдық ор- таша құны

4. нан өнімдерін өндірумен айналысатын кәсіпорынның өтімділік және қаржы орнықтылығы көрсегкіштерін есептеп шығарып, талдау негізінде қай жылы кэсіпорын қызметі нэтижелі болғанын анықтау керек. 2003 жэне 2004 жылдар соңындағы баланстан бастапқы дерекгер төменде бсрілген.

Ұсынылатын әдебиеттер

1. Экономика предприятия. Тесты, задачи, ситуации. - М.: 2003

2. Баяхметов Т. Құрылыс экономикасы, Алматы. 1998

3.В.В.Костюченко, К.М.Крючков, О.А.Кудинов Менеджмент в строительстве, "Феникс", 2002

4. Степанов И.С. Менеджмент в строительстве, Юрайт, 2004.

СДЖ арналған бақылау тапсырмалары

Нан өнімдерін өндірумен айналысатын кәсіпорынның өтімділік және қаржы орнықтылығы көрсегкіштерін есептеп шығарып, талдау негізінде қай жылы кэсіпорын қызметі нэтижелі болғанын анықтау керек. 2003 жэне 2004 жылдар соңындағы баланстан бастапқы дерекгер төменде бсрілген.

мың тецге

№ р.с.	көрсеткіш	2003 ж.	2004 ж.
	активтердің жалпы сомасы	286706,1	319694,5
	меншік капиталы	96343,2	133409,0
	тауарлы-материалдық қор	30827,5	51080,2
	ақшалай қаражат жэне қысқа мерзімді қаржылай жұмсалым (бағалы қағаздар)	3951,2	9217,8
	дебиторлық берешек	76597,3	24697,5
	үзақ мерзімді міндеттемелер	156624,0	100684,8
	қысқа мерзімді міндеттемелер	33738,9	85600,7

3-тақырып Құрылыс өнімінің өзіндік құның есептеу (2 сағ.)

Практикалық (семинарлық) сабақтың жоспары

1. Құрылыс өнімінің өзіндік құның есептеу

2. Есеп шығару

1. Кәсіпорынның жыл басындағы болжалды өндірістік қуа- тының құндық көрінісі 19,2 млн теңгені, ал а бұйымы бойынша заттай көрінісі - 63 дананы, б бұйымы бойынша - 1340 дана, в бұйымы бойынша - 15000 дана құрады. жоспарлы кезеңце жаңа өндірістік қуатты іске қосу көзделіп отыр. жалпы енгізу бойынша жылдық орташа енгізу қуаты 0,6 млн теңгені құрайды; а бұйымы бойынша - 5 дана, б бұйымы бойынша - 50 дана, в бұйымы бойынша - 500 дана. енгізу мерзімі а бұйымы бойынша - 31-шілде, б бұйымы бойынша - 3 наурыз, в бұйымында - 4 қазан. зауыт үшін жоспарлы номенклатура а бұйымы - 60 дана, б бұйымы - 1300 дана, в бұйымы - 12000 дана. жалпы зауыт бойынша жылдық шығарылым құны - 17,2 млн теңге.

2. Өнеркэсіптік кәсіпорында бір бүйымныц үш түрі: А, В жзне С өндіріледі. Оларды өндіруге жүмсалган шыгындар бір-біріне мынадай арақатынаста: 1: 1,2 және 1:1,5. Өндіруге жүмсалган шыгын 380000 тецгені цүрайды. Бүйымдар мынадай мөлшерде дайындалады: А - 600 кг, В - 400 кг, С - 100 кг.

Шартты-табиги калъкуляцияльщ бірліктіц өзіндік цүнын пайдаланът өнімніц зрбір түрініц өзіндік қүнын есептеу керек.

5. Шешуі:

I. Шартты-табиги калъкуляциялъщ бірліктің өзіндік цүнын (Өнег) жэне мына формула бойынша А бүйымының өзіндік цүнын есептейміз:

Өнег = Шжал I (1 Бнег + Кі Бі + Кг • Б і +... + Кі Б 0,

мүнда Шжал—барлъщ бүйымды өндіруге жүмсалатын жалпы шыгындар (өндірістің өзіндік қүны);

Бнег - негізгі бүйымның шыгарылу көлемі;

Кі -і-бүйымына жүмсалган шыгынның негізгі бү- йымга жүмсалган шыгыннан айырмашылыгын көрсететін коэффициент;

Б і — і-бүйымның шыгарылу көлемі.

Шартты-табиги калъкуляциялык бірліктің өзіндік қүны (Өнег) жэне А бүйымының өзіндік цүны(Өл) тең:

Өл = 380000 тецге: (1 ■ 600 дана. + 1,2 ■ 400 дана + 1,5 ■ 100 дана) —

= 308,94 теңге.

II. і-бүйымның әзіндік -қүны (ӨО мына формула бойытиа есептеледі:

Өі = Өнег ■ Кі.

Осыдан:

а) В бүымының әзіндік к;үны:

Өв = 308,94 тецге ■ 1,2 = 370,73 теңгені цүрайды;

э) С бүйымыныц өзіндік цүны:

Өс = 308,94 тецге • 1,5 = 463,41 тецге.

6. 3. Тапсырма шарты:

I. Кэсіпорын өндіріс процесініц жекелеген бөлігінің және өцделу мөлшері бойынша өнімніц бір операциясынан екіншісіне кезекті ауысуын эрбір өндірістік бөлімшеніц орындауын көздейтін техн- ологияны колданады. Өндіріске жүмсалатын шыгын калъкуляциясын калъкуляциялаудыц процестік әдісімен жасау керек және 24000 бірлік шъиару болжанып, эрбір процесте жүмсалатын шыгын туралы акпарат болган жагдайда өнім бірлігініц өзіндік цүнын есептеу керек.

7.

8.

9. Шешуі:

• Өндіріске жүмсалатын шыгын калъкуляциясын калькуля- циялаудъщ процестік әдісімен жасау үшін процестік калъкуляция сызбасын пайдаланамыз.

Процестік калъкуляция сызбасы:

Шжал = Ші + Шг +... + Ші,

мүнда Ші, ІІІ2, Ші- 1 -2 жзне і-процестерге сэйкес өндіріске жүмсалатын шъиындар.

Сонда:

а) 1- процестегі өндіріске жүмсалатын шытн:

Ші = 320000 + 142000 + 28900 + 31100 = 522000 (тецге);

з) 2-процестегі өндіріске жүмсалатын шыгын:

Шг = 117200 + 243000 + 45300 + 139600 = 545100 (теңге) қүрайды;

б) 3-процестегі өндіріске жүмсалатын шыгын.

Шз = 380400 + 140850 + 31600 + 25400 = 578250 (теңге) қүрайды;

в) Жалпы шыгын:

жүмсалатын шыгын калъкуляциясын калъкуляциялаудыц процестік әдісімен

жасау керек және 24000 бірлік шъиару болжанып, эрбір процесте жүмсалатын шыгын

Шжал = 522000 + 545100 + 578250 = 1645350 (теңге) қүрайды.

• Бүйым бірлігінің өзіндік қүны (Өі) процестік әдісті қолданганда мына формула бойынша есептеледі:

Өі = Шжал / Иі. Біздің мысалымъізда бүйъшныц өзіндік қүны (Өі):

Өі = 1645350:24000 = 68,56 (теңге) тец.

Ұсынылатын әдебиеттер

1. Экономика предприятия. Тесты, задачи, ситуации. - М.: 2003

2. Баяхметов Т. Құрылыс экономикасы, Алматы. 1998

3.В.В.Костюченко, К.М.Крючков, О.А.Кудинов Менеджмент в строительстве, "Феникс", 2002

4. Степанов И.С. Менеджмент в строительстве, Юрайт, 2004.

СДЖ арналған бақылау тапсырмалары

1.Құрылыс – монтажды жұмыстардың өзіндік құны туралы түсінігі және оның шығындар құрамы

2 Құрылыс-монтажды жұмыстардың сметалық құны: түсінік, белгілеу, анықтаудың тәртібі

4-тақырып Капиталды салымдардың экономикалық тиімділігін есептеу (1 сағ.)

Практикалық (семинарлық) сабақтың жоспары

1 Есеп шығару

Салыстырмалы экономикалық тиімділікті есептеу жаңа кәсіпорындарды салудың немесе қолданылып жүрген кәсіпорындарды қайта салудың нұсқаларын құрастыру кезінде, өнімнің өзара алмасымдылығын таңдау, техниканың жаңа түрлерін ендіру бойынша есептерді шешу кезінде қолданылады.

Инвестицияның салыстырмалы экономикалық тиімділігін анықтау кезінде минимум келтірілген шығындар жасалады, олар белгіленген нормативтік тиімділік көрсеткіштеріне сәйкес жылдық мөлшерлілікке келтірілген, ағымдағы шығындар мен бір мезгілдік шығындардың сомасын білдіреді.

(1.8) П

Бұдан басқа, салыстырмалы экономикалық тиімділік қосымша инвестициялардың өтелімділігі мерзімінің формуласы бойынша.

Т=

С - өтемділік мерзімі

К - коэффициент

немесе өтелімділік мерзіміне кері шаманы білдіретін, қосымша инвестициялардың салыстырмалы экономикалық тиімділігі коэффициентінің формуласы бойынша анықталуы мүмкін

Е=

1-есеп. Өнімнің көлемін, өндірісін ұлғайтуды қамтамасыз ету үшін, осы есепті шешудің 5 нұсқасы әзірленген, олар өз араларында негізгі техника-экономикалық көрсеткіштері, меншікті салымдары және өнім бірлігінің өзіндік құны бойынша ерекшеленеді.

(1.8) П =С +Е К Өндірістік тағайындалған Жылдық өнімнің

объектілердің сметалық құны, өзіндік құны, мың теңге

мың теңге

В1 920(600) 760(500)

В2 980(640) 745(490)

В3 1025(670) 735(485)

В4 1055(695) 725(480)

В5 1030(680) 732(483)

Анықтау керек: Егер Е_н=0,2 болса, қай нұсқа аса тиімді және басқа нұсқалармен салыстырғанда қаншалықты тиімді болып табылады?

2-есеп. Жаңа қаланың құрылысын қамтамасыз ету үшін қуаты жылына 70 мың м³ темірбетон конструкциялары заводының ғимараты көзделеді. Жобаның екі нұсқасы құрылыс учсакелерімен ерекшеленеді; қалғанында олар салыстырылады; нұсқалардың техника-экономикалық көрсеткіштері төменде келтірілген:

Бұл есепті инвестицияның өтелімділік мерзімін анықтау жолымен шешу керек

Меншікті инвестициялар, теңге Өнім бірлігінің өзіндік құны, теңге

В1 55,7 18, 8(19,4)

В2 46,7 21,4(22,0)

Анықтау: Инвестицияның қай нұсқасы бойынша тиімдірек болады? Инвестицияның қалыпты өтелімділік мерзімі Т_н=8,3 жыл.

Ұсынылатын әдебиеттер

1. Экономика предприятия. Тесты, задачи, ситуации. - М.: 2003

2. Баяхметов Т. Құрылыс экономикасы, Алматы. 1998

3.В.В.Костюченко, К.М.Крючков, О.А.Кудинов Менеджмент в строительстве, "Феникс", 2002

4. Степанов И.С. Менеджмент в строительстве, Юрайт, 2004.

СДЖ арналған бақылау тапсырмалары

Есеп шығару

Жоспарланған жобаның дамуына 750 (700; 600) мың теңге негізгі өндірістік қорларды іске асыру қарастырылған. Бұл саланың негізгі өндірістік қорларының құны өткен кезеңнің аяғында 1500 (1450; 1400) мың теңгеден құрады. Ағымдағы мерзімде қорлардың кемуі жоспар бойынша 200 (175; 150) мың теңге құралады. Бұл саланың пайдасы кезеңнің соңғы сатысында жоспар бойынша 300 (275; 250) мың теңге қарастырылған. Өткен жылдың жоспарында өндірістік қорлардың пайдалылығы коэффициенті 0,1 тең болды.

Анықтау керек: Соңғы жылдағы жоспарланатын кезеңде саланың негізгі өндірістік қорларының пайдалылығы қандай және өткен кезеңнің соңғы жылына қарағанда, қаншаға жоғары болады?

Шешімі:

Ф₁- Жоспарланған жобаның дамуына - 750 (700; 600) мың теңге

Ф₂- жоспар бойынша 200 (175; 150) мың теңге

Ф₃- өткен кезеңнің аяғында - 1500 (1450; 1400) мың теңге

П_р - пайдасы кезеңнің соңғы жоспар б-ша 300 (275; 250) мың теңге

пайдалылығы коэффициенті 0,1

5-тақырып Бизнес-жоспарды құрудың әдістемесі (2 сағ.)

Практикалық (семинарлық) сабақтың жоспары

1. Бизнес-жоспарды құрудың әдістемесі

2 Есеп шығару

1. Өндірісті қамтамасыз етуге және өнімді таратуға белгілі бір қаражат мөлшері қажет. Өндірістік жоспар 1 жылда 200 бөлшек, бір бөлшектің өзіндік құны – 720 теңге. Аяқталмаған өндірісте шығындардың өсу коэффициенті – 0,66.

Артық 25 күн бар жағдайда бір өнімге кететін негізгі материалдар шығыны – 480 тг. Жылдық шығаруға көмекші материалдардың шығыны – 28800 тг артық 40 кун бар жағдайда, отын – 15360 тг және 30 күн, басқа да өндірістік артықтар 43200 тг және 60 күн.

Болашақ кезеңдердің шығыны – 4800 тг. Дайын өнімнің артықтарының мөлшері – 5 күн.

Айналымдағы қпрпжаттың элементтері бойынша мөлшерін табыңыз (өндірістік артықтар, аяқталмаған өндіріс және дайын өнім) және олардың жалпы құнын анықтаңыз.

2. өндірістік жоспарды 1000 бірлік орындауды қамтамасыз етудегі металдың өндірістік артықтарының көлемін есептеңіз және жоспарды түрде металды жұмсау коэффициенті 0,72 болған жағдайда өнімнің таза салмағын есептеңіз.

Металды әкелу 1 айда 1 рет жасалынады, жылдық металдың қажеттілігі – 800 т.

3. Өндірістік қамтамасыз етуге және өнімді таратуға белгілі бір қаражат керек. өндірістік жоспар – 700 өнім, тарату көлемі – 554400 теңге, бір өнімнің өзіндік құны – 720 теңге. өндірістік циклдың 45 күніне шығындар тағайындалады.

Артық 25 күн болған жағдайда негізгі материалдың бір өніміне шығыны – 480 теңге. Көмекші материалдың жылдық шығыны 28800 теңге және 40 күн. Алдағы кезеңнің шығындары – 4800 теңге. Дайын өнімнің артықтарының көлемі - 5 күн.

Табу керек:

а) элементтері бойынша айналымдағы қаражатты (өндірістік артықтар, аяқталмаған өндіріс және дайын өнім) және олардың жалпы құнын.

б) егер таратылған өнімнің көлемі 17 % өсетін жағдайда және сол нормаланатын айналымдағы қаражат құны болатын кезде айналымдағы қаражат қайтуының өсуін.

Ұсынылатын әдебиеттер

1. Экономика предприятия. Тесты, задачи, ситуации. - М.: 2003

2. Баяхметов Т. Құрылыс экономикасы, Алматы. 1998

3.В.В.Костюченко, К.М.Крючков, О.А.Кудинов Менеджмент в строительстве, "Феникс", 2002

4. Степанов И.С. Менеджмент в строительстве, Юрайт, 2004.

СДЖ арналған бақылау тапсырмалары

Есеп шығару

Айналымдағы қаражаттың орташа қалдығы 120 мың теңге болған жағдайда өндіріс есеп беру 3 айлықта өнімді 480 мың теңгеге таратты.

Егер айналымдағы қаражаттың өзгеріссіз көлемінде тарататын өнім көлемі 10 % - ға өсетін болса, қаражаттың қайтымдылығының өсуін (күндерде) және олардың 3 айда қайтымдылық коэффициентінің өзгеруіне байланысты босатылуын анықтаңыз.

6-тақырып Құрылыс ұйымдарының пайдасын есептеудің әдістемесі (1 сағ.)

Практикалық (семинарлық) сабақтың жоспары

1 Құрылыс ұйымдарының пайдасын есептеудің әдістемесі

Есеп шығару

Есеп: Болаттан жасалған бұйымның таза салмағы – 96 кг, болаттың шығын нормасы 108 кг. Жылына 3000 бұйым шығарылады. Болат кварталына бір рет жеткізіледі. Транспорттық артықшылық - 2 күн. Өндірістік артықшылықтың көлемін және болаттың қолданылу коэффициентін анықтау керек.

Шешімі.

Н_ө..а=А_қолд+А_сақт+А_тр

Мұнда Н_ө..а – өндірістік артықшылық нормативі;

А_қолд, А_сақт, А_тр – материалдың (сәйкес) қолданыстық, сақтандыру, транспортты артықшылықтары.

q

мұнда Қ_м.о – материалдың ортакүндік қажеттігі;

Ж_м.ш – металдың жалпы шығыны;

Н_шығ – материал шығынының нормасы;

Q - әр бұйым бойынша өнімнің шығарылу көлемі;

Т_п – периодтағы күндер саны.

Қ_м.о= кг, немесе 0,9 (888:1000)

А_қолд= Қ_м.о*И_ж

Мұнда И_ж – материалды кезекті жеткізулердің екі ортасындағы интервал.

А_қолд=0,9*90күн=81 т

А_сақт =50%* А_қолд =50%*81=40,5 т (50%(ауытқу) - өткен жеткізулер нәтижелерімен анықталады)

А_тр =0,9*2=1,8 т

Н_ө..а =81+40,5+1,8=123,3 т

К_қ=φ_м.с: Ж_м.ш(Н_шығ)

Мұнда К_қ - металдың қолданылу коэффициенті

φ_м.с – бұйымдағы металдың таза салмағы

К_қ = 96:108=0,89

Ұсынылатын әдебиеттер

1. Экономика предприятия. Тесты, задачи, ситуации. - М.: 2003

2. Баяхметов Т. Құрылыс экономикасы, Алматы. 1998

3.В.В.Костюченко, К.М.Крючков, О.А.Кудинов Менеджмент в строительстве, "Феникс", 2002

4. Степанов И.С. Менеджмент в строительстве, Юрайт, 2004.

СДЖ арналған бақылау тапсырмалары

1 Есеп шығару

Өндіріс бір түрлі өнім шығарады, өнімнің бағасы – 846000 теңге, орташа өзгеретін шығындар – 42300 теңге; жалпы тұрақты шығындар 70500 мың теңге.

Өнімнің шығарылуын және таратылуының критикалық көлемін ақшалы және шынайы түрде табыңыз.

7-тақырып Құрылыс ұйымдарының рентабельділігін есептеудің әдістемесі (1 сағ.)

Практикалық (семинарлық) сабақтың жоспары

1 Құрылыс ұйымдарының рентабельділігін есептеудің әдістемесі

2 Есеп шығару

1 Өндіріс өнімнің бірлігін 1786 теңгемен шығарды. Тұрақты шығындардың жалпы мөлшері 1-ші 3 айда 3384000 теңге құрайды,жеке тұрақсыз шығындар – 1410 теңге. 2-ші 3 айда тұрақты шығындардың мөлшері 10 % төмендеді.

Тұрақты шығындардың өзгеруі өнімнің критикалық көлеміне әсерін тигізгенін есептеп табыңыз.

2. Өндіріс өнімді 987 теңгеге шығарады. Оған кететін жалпы тұрақты шығындар 940000 теңге. Өзгеретін шығындар 1-ші 3 айда 752 теңгені құрады. 2-ші 3 айда материалдың бағасы 10 % төмендеді, бұл өзгеретін шығындардың 10 % төмендеуіне әкеп соқты.

Материалдың бағасының өзгеруі өнімнің критикалық көлеміне әсер етуін есептеп табыңыз.

3. 1-ші 3 айда өнімнің бағасы – 752 теңге, 2-ші 3 айда 10 % көтерілді. Тұрақты шығындар 7050 мың теңге, жеке тұрақсыз шығындар 470 теңге.

Бағаның көтерілуі өнімнің критикалық көлеміне қалай әсер етед3

4. 1-ші 3 айда 10 мың өнім шығарылды, бір өнімнің бағасы 329 теңге. Тұрақты шығындар 752000 мың теңге құрайды, жеке тұрақсыз шығындар – 235 теңге. 2-ші 3 айда пайданы 8 % ға көтеру жоспарланып отыр.

Пайданы 8 % ға көтеру үшін қанша қосымша өнім шығару керек.

Ұсынылатын әдебиеттер

1. Экономика предприятия. Тесты, задачи, ситуации. - М.: 2003

2. Баяхметов Т. Құрылыс экономикасы, Алматы. 1998

3.В.В.Костюченко, К.М.Крючков, О.А.Кудинов Менеджмент в строительстве, "Феникс", 2002

4. Степанов И.С. Менеджмент в строительстве, Юрайт, 2004.

СДЖ арналған бақылау тапсырмалары

1 Есеп шығару

1-теңге тауар өнімнің нақты және жоспарлы деңгей шығындарын және жылына өзіндік құны 2538 теңге болатын 17000 бұйым жасалатыны белгілі болса, онда оның есептеме кезеңіне қарсы проценттік өзгерісін анықтандар. Жоспар бойынша келе жатқан жылда өнім шығаруын 10%-ке көбейтуге және өзіндік құның 5%-ке кемітуге қарастырылған. Бұйымның құны – 2820 теңге.