Szcz (żcz), żdż, dżdż, ść, źdź

szcz [штˆш] - Встречается часто. Согласные не сливаются в один звук, произносятся раздельно и твердо. Иногда встречается сочетание żcz, которое произносится так же, как szcz (вследст­вие регрессивной ассимиляции по глухости):

szczyt (вершина, пик) mężczyzna (мужчина)

deszcz (дождь) jeszcze (еще)

żdż [ждˆж] - Является звонкой парой соче­тания szcz. B некоторых словах встречается двойное dż, т.е. dżdż:

wyjeżdżam (уезжаю) dżdżysty (дождливый)

jeżdżę (езжу) dżdżownica (дождевой червь)

ść [ш’ч’] - Встречается часто. Оба сог­ласных произносятся четко и не сливаются водин звук:

iść (идти) usiąść (сесть) część (честь)

Необходимо четко различать в произношении и на слух сочетания ść и szcz:

gość (гость) gąszcz (чаща)

puści (пустит) puszczy (пущи; Р.п.)

ściera (стирает) szczera (искренняя)

treść (содержание) dreszcz (дрожь)

wieść (весть) wieszcz (прорицатель)

źdź [ж’дˆж’] - Является звонкой парой со­четания ść:

paźdźernik (октябрь)

jeździć (ездить)

jeździmy (мы ездим)

gwoździk (гвоздик)

Задания для самостоятельной работы

Задание 1. Научитесь читать и запомните

а). Названия дней недели:

poniedziałek czwartek

wtorek piątek

środa sobota

niedziela

б). Название месяцев и времен года:

styczeń lipiec

luty sierpień

marzec wrzesień

kwiecień październik

maj listopad

czerwiec grudzień

zima lato

wiosna jesień

Задание 2. Прочитайте и постарайтесь перевести польские пословицы и поговорки. Попробуйте подыскать русские аналоги.

l. Nie wsadzaj nosa do cudzego prosa.

2. Każdy ma swój rozum.

3. Każdy orze jak może.

4. Co kraj to obyczaj.

5. Co z wozu upadło, to przepadło.

6. Nie dla psa kiełbasa.

7. Mucha nie siada.

8. Lepiej późno niż wcale.

9. Ja o kozie, a on o wozie.

10. Wiedzą sąsiedzi, jak kto siedzi.

11. Pokorne cielę dwie matki ssie.

12. Darowanemu koniowi nie patrzą w zęby.

13. Morze przepłynął,na brzegu utonął.

14. Mądrej głowie dość dwie słowie

15. Bić głową o ścianę

16. Zrzucać odpowiedzialność na czyją głowę

17. Siedzieć z założonymi rękami

18. Z rąk do rąk

19. Być jedną nogą tutaj, a drugą gdzie indziej

20. Nie móc ruszyć ani ręką, ani nogą

21. Krzyczy, aż w uszach trzeszczy

22. Słuchać jednym uchem, a drugim wypuszczać.

23. Dostać ucho od śledzia

24. Nie patrzeć dalej, niż koniec swego

25. Dostać po uszach

26. Gęba od ucha do ucha

27. Ani oko nie widziało, ani ucho nie słyszało

28. Nie tabakiera dla nosa, lecz nos dla tabakiery (оборот, выражающий неправильный подход между обязательной платой услуг и их получателем)

Задание 3. Научитесь читать и запомните числительные количественные / порядковые:

0 - zero zerowy 5 - pięć piąty

1 - jeden pierwszy 6 - sześć szósty

2 - dwa drugi 7 - siedem siódmy

3 - trzy trzeci 8 - osiem ósmy

4 - cztery czwarty 9 - dziewięć dziewiąty

10 - dziesięć dziesiąty

11 - jedenaście jedenasty

12 - dwanaście dwunasty

13 - trzynaście trzynasty

14 - czternaście czternasty

15 - piętnaście piętnasty

16 - szesnaście szesnasty

17 - siedemnaście siedemnasty

18 - osiemnaście osiemnasty

19 - dziewiętnaście dziewiętnasty

20 - dwadzieścia dwudziesty

30 - trzydzieści trzydziesty

40 - czterdzieści czterdziesty

50 - pięćdziesiąt pięćdziesiąty

60 - sześćdziesiąt sześćdziesiąty

70 - siedemdziesiąt siedemdziesiąty

80 - osiemdziesiąt osiemdziesiąty

90 - dziewięćdziesiąt dziewięćdziesiąty

100 - sto setny

200 - dwieście dwusetny

300 - trzysta trzechsetny

400 - czterysta czterechsetny

500 - pięćset pięćsetny

600 - sześćset sześćsetny

700 - siedemset siedemsetny

800 - osiemset osiemsetny

900 - dziewięćset dziewięćsetny

1000 - tysiąc tysięczny

l 000 000 - milion milionowy

(ПРИМЕЧАНИЕ: Числительные czt e rysta, si e demset, o siemset, dzi e więćset имеют ударение на третьем слоге от конца.)