Mobile phone

At present mobile phones have become ingrained in our everyday lives and the majority of people can hardly imagine themselves without cell phones. Is it just a tribute to fashion or a necessity of a modern person?It isn’t a secret that today many people feel quite helpless if they have left their mobile phones at home. First of all cell phones give us an opportunity to keep in touch with people in any place and in any time (it’s especially important for businesspeople). Besides, modern mobile phones are multi-function: they provide access to the Internet, have various games, cameras, memory sticks, etc.Nevertheless we can’t deny that mobile phones provoke a range of problems. People have started to see each other less frequently. Mobile communication requires quite a lot of money and people have to control the amount of money on their accounts constantly otherwise at the most inappropriate moment they won’t be able to phone the people they need. But the greatest disadvantage of cell phones is certainly their harmful influence on people’s health.In my opinion at the present time mobile phones are an integral part of life of any person and we can’t stop it. I personally need it everyday for my work and to keep in touch with my friends and relatives, though I’m aware of its deleterious influence on my health. But I try to avoid idle talks on the phone to reduce the influence of harmful radio waves. I try to find the happy mean.

Мобильный телефон

В настоящее время мобильные телефоны укоренились в нашей повседневной жизни, и большинство людей вряд ли может представить себя без мобильных телефонов. Что же это: просто дань моде или необходимость современного человека?Не секрет, что сегодня многие люди чувствуют себя беспомощными, если они оставляют свои мобильные телефоны дома. В первую очередь мобильный телефон дает нам возможность поддерживать связь с людьми в любом месте и в любое время (это особенно важно для деловых людей). Кроме того, современные мобильные телефоны многофункциональные: они обеспечивают доступ к Интернету, имеют различные игры, фотоаппараты, карты памяти и т.д.Тем не менее, мы не можем отрицать, что мобильные телефоны вызывают ряд проблем. Люди начали видеть друг друга не так часто. Мобильная связь требует довольно много денег, и люди должны контролировать количество денег на их счетах постоянно, иначе в самый неподходящий момент они не смогут позвонить людям, в которых они нуждаются. Но самый большой недостаток мобильных телефонов, конечно, их вредное воздействия на здоровье людей.На мой взгляд, в настоящее время мобильные телефоны являются неотъемлемой частью жизни любого человека, и мы не можем ее остановить. Мне лично телефон нужен каждый день на моей работе и чтобы поддерживать связь с друзьями и родственниками, хотя я знаю о его вредном влиянии на мое здоровье. Но я стараюсь избегать пустой болтовни по телефону, чтобы уменьшить влияние вредных радиоволн. Я пытаюсь найти золотую середину.

Билет №9

1.Grammar: The Present Simple Tense (Қазіргі осы шақ)

Present Simple Tense (Қазіргі осы шақ) – етістігі әдеттегідей, әдетте қайталанып тұрушы белгілі бір уақыт-мезгілді білдірмейтін, жалпы іс-әрекетті білдіреді. Мысалы:I live in Almaty – Мен Алматыда тұрамын. (әрдайымғы жасау жері, сондықтан әдеттегі іс-қимыл)We get up at 7 o’clock – Біз таңертең сағат 7де оянамыз. (әрқашан, әр күні бір уақытта, яғни сағат 7де тұратынын білдіріп тұр)

Singular form (Жекеше түр)

Affirmative (Болымды) Interrogative (Сұрақ) Negative (Болымсыз)

I play Do you play? I don't play

You play Do I play? You don't play

He plays Does he play He doesn't play

She plays Does she play? She doesn't play

It plays Does it play? It doesn't play

Жекеше түрде болымды формада do/does сөйлемде қатыспайды. Бірақ үшінші жақта етістікке -s/-es жалғауы жалғанады.Cұрақ формада I, you есімдіктерінің алдына do көмекші етістігі, he/she/it есімдіктерінің алдына болса, does көмекші етістігі шығу арқылы жасалады. Болымсыз формада болса, do/does көмекші етістіктерінен соң, not шылауы қосылады.

Plural form (Көпше түр)

Affirmative (Болымды) Interrogative (Сұрақ) Negative (Болымсыз)

We play Do you play? We do not play

You play Do we play? You do not play

They play Do they play? They do not play

Көпше түрде болымды формада сөйлемдер тек ғана do көмекші етістігінің қатысуымен қолданылады. Болымды формада бірақ do көмекші етістігі сөйлемде қатыспайды. Сұрақ формада do көмекші етістігі есімдіктер алдына шығу арқылы жасалады. Болымсыз формада do көмекші етістігінен соң, not шылауы жалғанады.

Frequency Adverbs (Уақыт үстеулері)

Present simple Tense төмендегі үстеулер арқылы жасалады:

Frequency adverb (Уақыт, жиілік үстеуі) Percentage of frequency, % (Жиіліктің пайызбен көрсеткіші, %) Translation (Аудармасы)

Always 100% Әрқашан

Usually 99-90% Әдетте

Often 90-50% Жиі

Sometimes 50-25% Кейде

Seldom 25-10% Сирек

Rarely 10-1% Өте сирек

Never 0% Ешқашан

Frequency Adverbs (Уақыт үстеулері)

Simple Present етістігі үстеумен жасалғанда түзілісі төмендегідей болады:

Subject (бастауыш) Frequency adverb (Уақыт, жиілік үстеуі) Simple Present VERB (Simple Present етістігі)

Bolat always comes to class

Maral usually comes to class

We often watch TV at night

I sometimes drink tea with dinner

They seldom go to the movies

Asel rarely makes a mistake

I never eat paper

2. Translate the text: «Business trip»

«Бизнеске саяхат»

Дүние жүзінің тарихында бұрын ешқашан кәсіпкерлер қазіргі таңдағыдай саяхаттай алған жоқ. Бұл таңғалатын жайт емес, себебі біз халықаралық сауданың және экономиканың кеңейуі, техникалық коорпорация әлемінде өмір сүреміз. Сонымен, бұл турист саяхатшылары үшін таңғажайып, бұл кәсіпкерлер мен эксперттер үшін барлық кәсіптердің ең көп шаршататыны болып келеді. Сол себепті, аялдауы үшін ең маңыздысы ыңғайлы қонақ үй таңдау болып есептеледі. Дүние жүзінде негізгі бизнес орталықтарында ыңғайландырылып орналастырылған көптеген жақсы қонақ үйлер, мотельдер, қонақ жайлар бар.

Үндістан, Египет, Алжир, Ливия, және т.б. сияты көптеген дамып жатқан елдерде өте жақсы қонақ үйлер бар. Олардың көп санды жеңілдіктеріне үлкен және кіші коктейль бары, барбердің дүкені және біруақытта, көптілді аударма жүйесімен жабдықталған конференция залдары қосылады. Көптеген көліктер сиятын автотұрақ алаңдары бар. Саяхаттаушы кәсіпкерлер мен туристтер үшін жеке дүкендердің, аяқ-киім жөндеу дүкендерінің, жуып кептіру қызметтерінің қонақтар үшін ашық екенін білу пайдалы болуы мүмкін. Кеңсе адамдары қонақтарға пойыз немесе кеме билеттерін брондауға және көлікті жалға алуға көмектеседі. Сондай-ақ олар қажетті ақпараттың барлығын беруге дайын. Қазіргі таңдағы бизнес барысында саяхаттайтын адамдардың көпшілігі ауа арқылы саяхат жасайды, бұл саяхаттаудың ең жылдам әдісі. Жолаушылардан әуежайға халықаралық ұшу уақытынан 2 сағат бұрын келуі және қажетті әуежай ережелерін толтыру үшін жеткілікті 1 сағаттай уақыт сұралады. Жолаушылар билеттерін тіркеуі және багажды өлшетіп тіркеуі тиіс.

Көптеген әуекомпанияларына саяхаттаудың кем дегенде екі класы бар:т бірінші класс және арзандауы эконом класс. Әрбір жолаушының 2 жылдан көбірек тегін жүк рұқсаты бар. Әдетте, мұның шектеуі – эконом класқа 20 кг және бірінші жолаушы класына 30 кг. Тегін жүзеге асырылатын жоғары нормативті жүк бірнеше бап аралығында төленуі тиіс. Әрбір жолаушыға қақпадан шыққанда және қайтадан ұшаққа отырғанда стюардессаларға көрсететін борт карточкасы берілген. Сіз бортта болғаныңызда электрлі жылпылдақ белгісіне қараңыз, «Белдіктеріңізді тағыңыздар» деген белгі болғанда оны тез орындау қажет және сондай-ақ «No smoking» сигналына бағыну қажет. Ұмытпаңыз, сіздің жеке қылықтарыңыз ұшақтан шыққаннан кейін болады.

3. Speak on the topic: “Education in Britain”

In England and Wales compulsory school begins at the age of five, but before that age children can go to a nursery school, also called play school. School is compulsory till the children are 16 years old. In Primary School and First School children learn to read and write and the basis of arithmetic. In the higher classes of Primary School (or in Middle School) children learn geography, history, religion and, in some schools, a foreign language. Then children go to the Secondary School. When students are 16 years old they may take an exam in various subjects in order to have a qualification. These qualifications can be either G.C.S.E. (General Certificate of Secondary Education) or "O level" (Ordinary level). After that students can either leave school and start working or continue their studies in the same school as before. If they continue, when they are 18, they have to take further examinations which are necessary for getting into university or college. Some parents choose private schools for their children. They are very expensive but considered to provide a better education and good job opportunities. In England there are 47 universities, including the Open University which teaches via TV and radio, about 400 colleges and institutes of higher education. The oldest universities in England are Oxford and Cambridge. Generally, universities award two kinds of degrees: the Bachelor's degree and the Master's degree.