Структура предложения

Порядок слов в латинском предложении свободный и зависит от логического ударения (намерений автора). Общепринятым и наиболее часто встречающимся порядком слов является следующий:

1. Подлежащее (Nom.) или глагол повелительного наклонения;

Определения, относящееся к подлежащему;

2. Второстепенные члены предложения (в медицинской терминологии определение всегда стоит после определяемого слова; но вне медицинской терминологии определение стоит перед определяемым словом, как в русском языке);

Дополнение;

3. Сказуемое.

Medicus peritus fracturam claviculae completam curat.

Врач опытный перелом ключицы полный лечит.

Таблица падежных окончаний.

ТЕКСТЫ ДЛЯ ДОМАШНЕГО ЧТЕНИЯ

(I семестр)

DE VERTEBRIS

In corpore humano triginta tres seu triginta quattuor vertebras distinguimus. Compages vertebrarum columna vertebralis vocatur. Vertebra forma similis est anulo osseo. Vertebra ex tribus partibus constat, quarum prima est corpus vertebrae, secunda arcus vertebrae, tertia processus. Processus vertebrae sunt: processus spinosus, duo processus transversi, quattuor processus articulares superiores et inferiores. Prima vertebra atlas, secunda axis nominatur, vertebra septima prominens. Vertebrae dividuntur in septem vertebras cervicales, duodecim vertebras thoracales, quinque vertebras sacrales et quattuor seu quinque vertebras coccygeas. In columna vertebrali distinguimus quinque partes: cervicalem, thoracalem, lumbalem, sacralem et coccygeam. Omnes vertebras praeterea dividimus in partes duas, quae sunt: vertebrae verae et vertebrae spuriae. Vertebrae verae ex cervicalibus, thoracalibus et lumbalibus vertebris constant. Vertebrae sacrales, quae os sacrum formant, et vertebrae coccygeae, quae os coccygis formant, vertebrae spuriae nominatur.

DE CRANIO

Sceleton capitis cranium nominatur. Cranium per atlantem cum columna vertebrali iungitur. Cranium dividitur in cranium cerebrale, sive neurocranium, et cranium viscerale, sive splanchnocranium. Cranium cerebrale ex octo ossibus componitur: osse frontali, duobus ossibus temporalibus, duobus parietalibus, osse sphenoidali, ethmoidali, occipitali. Cranium viscerale ossa quindecim formant: ossa palatina, zygomatica, nasalia, lacrimalia, conchae nasales inferiores, vomer, mandibula, os hyoideum. Cavum cranii cerebralis per foramen occipitale magnum cum canale vertebrali communicatur. Suturis ossa cranii iunguntur. Suturae variae sunt: sutura coronalis, lambdoidea, sagittalis et ceterae. Ossa cranii immobilia sunt, mandibula solum mobilis est. Varii musculi cranium tegunt: musculi frontales, occipitales, auriculares, nasales, zygomatici, temporales. In ossibus cranii multa foramina et tubera observamus.

DE OSSIBUS

Complexus ossium corporis sceleton vocatur. Forma et magnitudine ossa diversa sunt: distinguimus ossa longa, lata, brevia. Tibia est os longum, scapula os latum, vertebra os breve. In ossibus distinguimus corpus ossis et extremitates. Ossa inter se ligamentis et cartilaginibus junguntur. In osse foramina nutritia sunt. Foramina nutritia ossium plerumque in corpore ossis et in extremitatibus locata sunt.

STERNUM

Sternum e tribus partibus constat: parte superiore — manubrio, parte me­dia — corpore sterni, parte inferiore — processu xiphoideo. Manubrium habet in margine superiore incisuram jugularem. Margo inferior manubrii et margo superior corporis angulum sterni formant. In margine corporis sterni incisurae costales sunt.

HEPAR

Hepar glandula maxima corporis humani est. Substantia hepatis mollis rubrofusca est. Hepar in cavo abdominalis sub diaphragmate locatur et secretioni bilis inservit. Illud in lobos duos impares dividitur: lobum dextrum majorem et lobum sinistrum minorem. Lobus sinister dextro tenuior est. In hepate facies tres distinguimus: faciem superiorem, inferiorem, posteriorem. Facies superior convexa, facies inferior concava sunt. In hepate margines duo sunt: margo anterior acutus, qui impressiones duas seu incisuras habet – incisuram vesicalem et umbilicalem, et margo posterior obtusus. Fel per ductum choledochum in intestinum duodenum intrat. Usus hepatis est, ut fel secernat.

DE SYSTEMATE NERVOSO

Systema nervosum in partes dividitur, quae sunt: systema nervosum centrale, systema nervosum periphericum et systema nervosum vegetativum. Systema nervosum centrale est encephalon et medulla spinalis. Systema nervosum periphericum ex truncis nervosis seu nervis et corpusculis nervosis terminalibus constat. Corpuscula nervosa terminalia sunt receptores stimulorum, qui in cute, in musculis, in ossibus, in articulationibus et organis externis locati sunt. Ad receptores etiam organon visus, auditus, olfactus et extremitates motoriae musculorum attingunt. Systema nervosum vegetativum partem centralem et periphericam habet. Figura medullae spinalis cylindrica, resticulo similis est. Medulla spinalis a foramine occipitali magno ad tertiam vertebram lumborum descendit. In medulla spinali duae intumescentiae considerantur: intumescentia lumbalis et cervicalis. Medulla spinalis, ut etiam encephalon, ex substantia grisea et alba constat.

DE CORDE

Cavum cordis in quattuor cameras dividitur: in duo atria et duos ventriculos. Atrium sinistrum et ventriculus sinister nominatur cor sinistrum seu arteriosum. Atrium dextrum et ventriculus dexter nomiriatur cor dextrum seu venosum. Cor est musculus, qui continenter contrahitur et dilatatur. Contractio parietum cordis systole, dilatatio autem diastole nominatur. Parietes cordis ex tribus stratis constant: endocardio — strato interno, myocardio — strato medio, et epicardio — strato externo. Epicardium est folium viscerale pericardii. Pericardium est saccus clausus serosus. In pericardio duo strata considerantur, quae sunt: stratum fibrosum externum, seu pericardium fibrosum et stratum internum serosum seu pericardium serosum. Stratum internum serosum etiam in duo folia dividitur: in folium viscerale et parietale. Inter folium viscerale et parietale est cavum pericardii, quod liquorem pericardii continet.

DE ABDOMINE

Corpus hominis e capite, trunco et membris constat. Abdomen, trunci pars, inter pectus et pelvim siturn est. Pectus ab abdomine diaphragmate, membrana solida et musculosa, seiungitur. Regio abdominis dividitur in partes tres: epigastrium, mesogastrium, hypogastrium. Varii musculi cavum abdominis tegunt, ut musculus rectus abdominis, musculus externus, internus, transversus abdominis et ceteri. In cavo abdominis viscera locata sunt: hepar, stomachus, renes, lien, intestina et cetera. Morbi viscerum interdum aegre dignoscuntur.

DE RENIBUS

Renes in regione lumborum in posteriore parte ventris locati sunt. Ren dexter sub hepate, ren sinister sub liene siti sunt. Renibus urina secernitur. Cum renes sani sunt, urina limpida est. Inflammatio renis nephritis nominatur. Si sanguis aut pus in urina est, vel vesica, vel renes exulcerati sunt.

DE MUSCULIS

Musculi organismi humani forma varii sunt; sunt musculi longi, lati, breves. Musculi fasciis, quasi sacculis elasticis cinguntur. Fasciae in fascias proprias et fascias subcutaneas dividuntur. Fascia propria sive profunda e tela fibrosa compacta constat. Inter musculos distinguimus musculos rectos, obliquos, transversos. Sunt etiam musculi interni, externi, profundi. Magni musculi dorsi sunt: musculus trapezius, musculus latissimus dorsi, musculus rhomboideus et celeri.

OS COCCYGIS

Coccyx, seu os coccygis hominis adulti ex quattuor vertebris constat. Prima vertebra coccygis cornua coccygea habet. Cornua coccygea per ligamenta cum cornibus sacralibus coniunguntur. Primae et secundae vertebrae habent etiam processus lateralis, sed tertiae et quartae habent formam subrotundam et minores primis sunt. Vertebrae ossis coccygis processus spinosos et arcus non habent.

CORONA DENTIS

In dente distinguuntur tres partes: corona, collum et radix.

Corona dentis est pars externa dentis, prominens super marginem gingivalem. In parte coronali dentis est cavum dentis, quod in canalem radicis dentis transit. Canalis radicis dentis foramine apicis radicis dentis finitur. Per foramen in cavum dentis vasa et nervi penetrant. In cavo dentis pulpa coronalis et pulpa radicularis sunt.

In pulpa multa vasa et nervi sunt.

In corona dentis quinque facies distinguimus: faciem lingualem, faciem buccalem, masticatoriam et faciem contactas (faciem medialem et distalem).

Coronae dentium series dentium superiorem et inferiorem formant. Omnis series dentium sedecim dentes continet.

ТЕКСТЫ ДЛЯ ДОМАШНЕГО ЧТЕНИЯ

(II семестр)

DE LARYNGE

Larynx multas articulationes et cartilagines habet. Articulationes laryngis sunt: articulatio cricothyreoidea, articulationes cricoarytenoideae. Cartilagines laryngis sunt: cartilago cricoidea, cartilago thyreoidea, cartilagines arytenoideae, cartilagines corniculatae, cartilagines cuneiformes et epiglottis.

Inflammatio laryngis laryngitis nominatur. Laryngitis, vel angina laryn­gis saepissime apud liberos, raro autem apud adultos evenit. Causa morbi saepe est frigus tempestate subito mutata, frigus humidum periculosissimum est.

Symplomata laryngitidis acutae sunt: calor, aegritudo, titillatio, xerosis, raucedo, interdum aphonia, tussis sicca, saepius tussis phlegmatica, hyperaemia tunicae mucosae chordarum vocalium, oedematosis chordarum vocalium spuriarum.

In casibus anginae simplicibus vel incomplicatis morbus aliquot dies, plerumquae sex vel septem, perseverare solet.

DE SYSTEMATE NERVOSO

Prolongatio medullae spinalis, quae in cavo cranii in facie superiore partis basilaris ossis occipitalis locata, medulla oblongata nominatur. Cerebrum diminio spherae similis est, et in parte superiore fissura longitudinali in duas partes dividitur, quae hemispheria vocantur. Tres meninges encephalon et medullam spinalem tegunt: pia mater, seu leptomeninx, arachnoidea et dura mater seu pachymeninx. Pia mater, cerebro, cerebello, medullae spinali et oblongatae accreta, est membrana crassa et fibrosa, quae internae faciei cranii praecipue circa sellam turcicam et suturas forfiter adhaeret.

Arachnoidea, intra duram et piam matrem locata, est membrana solida et tenuissima telae araneae similis, tunicis serosis viscerum similis est.

DE CORDE

Cor est organon centrale systematis sanguinei. Cor in sinistra parte pectoris locum obtinet. Substantia cordis muscularis est. Cor sanguinis motui inservit. Vasa sanguinea in venas et arterias dividuntur. Arteriae sanguineae a corde ad partes corporis sanguinem vehunt. Venae autem sanguinem a partibus corporis ad cor reducunt. Sanguinem arteriosum et venosum distinguimus. Sanguis venosus per venas cavas superiorem et inferiorem in atrium dextrum cordis infunditur. Color sanguinis varius est, sanguis arteriosus rubro colore, sanguis venosus fusco colore est. Omnis circulatio sanguinis in corpore humano in circulum sanguinis majorem et minorem dividitur. Circulus sanguinis major est circulatio sanguinis a ventriculo cordis sinistro usque ad atrium dextrum. Circulus sanguinis minor seu pulmonalis est circulatio sanguinis per pulmones (per ventriculum dextrum, pulmones, atrium sinistrum). Est etiam circulus cardialis, qui ex arteriis cordis et venis parietem cordis constat et in cavo cordis finitur.

DE CAPSULIS

Capsulae gelatinosae et amylaceae sunt. Capsulae gelatinosae e gelatina, aqua et glycerino fabricantur. Sunt capsulae gelatinosae elasticae, capsulae durae et capsulae operculatae. Capsulae forma variae sunt. Capsulae gelatinosae elasticae et durae formam globuli aut ovi habent. Capsulae operculatae forma cylindricae sunt. Capsulae gelatinosae remediis liquidis aut duris implentur.

Capsulae amylaceae ex amylo et farina Tritici fabricantur. Forma capsularum amylacearum rotunda est. Capsulae amylaceae aliter oblatae nominatur.

DE CUTE

Cutis integumentum commune corporis humani format et organismum defendit. In cute duo strata considerantur: epidermis et corium. Epidermis est stratum superficiale, corium autem est stratum profundum et solidum. Epidermis exectodermate, corium exmesodermate formatur. Corium in stratum superius solidum et stratum inferius dividitur. In strato superiore solido corii papillae cutis sunt. In papillis cutis vasa capillaria, sanguinea et lymphatica atque corpuscula nervosa terminalia locata sunt. Papillae in parte superiore cutis cristas cutis et sulcos cutis formant. In cristis cutis foramina parva glandularum sudoriferarum sunt. E foraminibus sudor in sulcis destillat et cutem aspergit. Pili, caput, cilia, supercilia et alias partes corporis humani tegunt. Pilus radicem et scapum habet. Radix pili cum bulbo in folliculo pili locatur. Quisque folliculus pili musculum arrectorem pili habet. Musculus arrector pili ad folliculum pili adhaeret. Contractio musculorum pilos arrigit et folliculi sub cute tubercula parva, quasi varos, formant. Cutis in formam asperam, similis cuti vulso anseris, devenit et in anatomia cutis anserina nominatur.

DE SENSIBUS

Quinque sunt sensus principales: auditus, visus, olfactus, gustus tactusque. Visus in oculis, auditus in auribus, olfactus in naribus, gustus in lingua et palato, tactus denique in omnibus corporis partibus locantur. Optimus tactus in digitis nostris est. Digiti manus nostrae nominantur: pollex, index, medius, innominatus vel anularius, minimus vel quintus. Organon auditus e tribus partibus constat: ex aure externa, media atque interna. Sonitus concha captantur. Animalia multa nonnullis sensibus, praecipue visu, auditu, olfactu homines superant.

LITTERA YPSILON (Y, y)

Littera ypsilon in verbis Graecis adhibetur. Exempli causa, in verbis: Amylum, Oryza, Glycyrrhiza, Cyanatum, Hyoscyamus, Amygdala, Icnthyolum etc. Saepius litteram ypsilon scribimus in praepositionibus «hyper» et «hypo»: Natrium hyposulfurosum (Natrium thiosulfuricum), injectio hypodermica etc. Saepissime ypsilon videmus in verbis compositis cum radicibus Graecis: oxy-, hydr-, pyr — Oxygenium, Zinci oxydum, Hydrogenium, Hydrargyrum, acidum pyrophosphoricum etc.

PANCREAS

Pancreas in regione epigastrica jacet. Pancreas in caput cum processu uncinato, corpus et caudam dividitur. Corpus pancreatis habet tres facies: faciem anteriorem, posteriorem et inferiorem. In corpore et in cauda pancreatis insulae Langerhansi sunt. Insulae Langerhansi insulinum elaborant et in sanguinem secernunt. Insufficientia insulini in sanguine diabeten provocat.

PULMONES

Pulmones in cavo dextro et sinistro pectoris locati, majorem partem cavi sinistri occupant. Pulmo dexter in tres lobos, pulmo sinister in duos lobos dividitur. Pulmones ex multis alveolis constant. Parietes alveolorum tegit rete vasorum sanguiferorum. Sub pulmonibus et corde diaphragma situm est, quod cavum pectoris a cavo abdominis seiungit. Arteriae circuli sanguinis minoris in pulmones sanguinem venosum afferunt.

DE RESPIRATIONE

Respirationis motus duplex est: inspiratio et exspiratio. Motu inspirationis aer in pulmones, qui dilatantur, per asperae arteriae ramos ingreditur. Motu exspirationis ex pulmonibus se contrahentibus egreditur. In inspiratione vesiculae loborum replentur aere. Per accessionem particularum oxygenii ad sanguinem sanguis venosus in arteriosum mutatur.

DIVISIO PELVIS

Pelvis est cavum, quod inter columnam vertebrarum et membra inferiora locatur. Pelvis dividitur in pelvim majorem et minorem, vel superiorem et inferiorem. Pelvis major et pelvis minor linea innominata seiunguntur. Pelvis major ultimis vertebris lumbalibus, ossibus ilium et integumentis cutaneis abdominis limitatur. Pelvis minor osse sacro, ossibus coccygeis, ligamentis et musculis terminatur.

DE ARTERIIS

Arteriae sunt canales longi, membranacei, qui pulsant, sensim angustiores fiunt et sanguinem a corde ad alias partes vehunt. Origo omnium arteriarum est a corde:

1) arteria pulmonalis, quae a dextro;

2) arteria aorta, quae a sinistro ventriculo incipit.

Divisio unius arteriae est in truncum, ramos, ramulos et vasa capillaria.

PAPAVER SOMNIFERUM

Planta «Papaver somniferum» in medicina vetuste adhibetur. Papaveris somniferi succus lacteus ad aerem spissatus vocatur Opium (a verbo Graeco «opos» – succus). Multa alcaloida utilissima ex Opio fiunt. Exempli causa, alcaloidum Papaverinum, alcaloidum Morphinum (a verbo Graeco «Morpheos» – nomen dei somni apud Graecos antiquos), Codeinum (a vebro Graeco «codeia» — capitulum Papaveris) etc. Opium pulveratum et praeparata Opii (tincturae, extractum, praeparatum neogalenicum «Pantoponum» seu «Omnoponum») sunt analgetica.

DE PULVERIBUS

Pulvis est forma medicamentorum dura. Nomina pulverum varia sunt. Sunt pulveres grossi, grossissimi, subtiles, subtilissimi; sunt pulveres simplices et compositi; sunt pulveres ad usum internum et pulveres ad usum externum. Pulveres indivisi plerumque sunt pulveres ad usum externum, qui aspersiones nominantur. Pulveres divisi pro usu interno adhibentur.

DE AESCULAPIO

Multi apud Graecos clari medici sunt. Primus Graecorum medicus, Aesculapius est, vir doctus, peritus et ingeniosus. Postea, Aesculapius medicorum deus est. In libris Homeri de liberis Aesculapii legimus. Multa templa Graecorum Aesculapio sacra sunt. Templa Aesculapii plerumque in lucis surit: luci quoque deo sacri sunt. Medici Graecorum ad templa domicilia habet. Virum aegrum medici in templo ponere solent. Cum aeger addormit, deus ei in somno medicinam demonstrat. Aeger somnium medicis narrat, et medici remedium designant. Si convalescit aeger, morbus suus et remedium in tabula inscribit et in muro templi ponit. Ita gratias deo agit.

CAVUM ORIS

Cavum oris initium apparatus digestorii est. Cavum oris dividitur in duas partes: vestibulum oris et cavum oris proprium.

Spatium inter labia et buccas, dentes et gingivae vestibulum oris nominatur.

Musculus orbicularis oris, tela conjunctiva, cutis, et tunica mucosa labia formant. Labia cavum oris claudunt et riman oris limitant. Extremitates rimae oris anguli oris nominantur. In angulis rimae oris commissuram labiorum videmus.

Facies externa labiorum cute, facies posterior labiorum tunica mucosa tegitur. Tunica mucosa labiorum in gingivas transit et frenulum labii superioris et frenulum labii inferioris format.

DE DENTIBUS

In ore hoimnis adulti triginta duo dentes sunt. Infantes usque ad septem annos habent dentes lacteos sive primarios numero ad viginti. Post dentes lacteos dentes permanents increscunt. In utraque maxilla seni deni dentes haerent: quaterni incisivi, bini canini, quaterni praemolares sive bicuspidales, seni molares.

Dentes incisivi, canini et praemolares habent radices singulas; radices dentium molarium sunt duplices in mandibula et triplices in maxilla.

Sunt etiam dentes serotini sive dentes sapientiae. Dens ex corona dentis, collo dentis, radice et apice dentis constat. Corona dentis est pars externa dentis. In cavum dentis vasa et nervi penetrant. Dens pulpam, dentinum (substantiam eburneam), enamelum, caementum dentalem habet. In pulpa dentis multa vasa et nervi sunt.

Stomatologus cariem dentium et stomatorrhagiam curat. Gingivitis, pulpitis, periodontitis, stomatitis, gangraena pulpae morbi stomatologici sunt. Aegrotus odontorrhagia et stomatorrhagia laborat. Aegrotus dolorem dentis sentit. Aegrotus adentia laborat.

DENTES

Dentes in cavo oris locati sunt. In aetate puerili dentes lactei increscunt.

Postea dentes lactei decidunt et dentes permanentes increscunt. In omni dente corona dentis, collum dentis et radix dentis distinguitur. Alii dentes unam radicem, alii plures radices habent.

Materia dentium ex substantia eburnea, adamantina et substantia ossea constat. Radix dentis periodonto cingitur. Gingivae dentes cingunt item et periosteum.

In apice radicis dentis est foramen apicis dentis. Per foramen apicis dentis in cavum dentis, ubi pulpa dentis est, vasa sanguifeira et nervi intrant. Dentes forma coronae sunt: dentes incisivi, dentes canini, dentes praemolares, dentes molares et dentes sapientiae (serotini).

LINGUA

Lingua organon musculare est. In lingua corpus linguae et radicem linguae distinguimus. Corpus linguae apice linguae finitur.

Facies superior linguae dorsum nominatur. In dorso linguae est sulcus medianus linguae, qui corpus linguae in partes dextram et sinistram dividit. In sulco mediano linguae septum linguae situm est. Septo linguae musculi linguae etiam in duas partes dividuntur. In dorso etiam partes anterior et posterior distinguuntur. Inter partem anteriorem et partem posteriorem foramen caecum linguae est. Tunica mucosa partis anterioris linguae multas papillas habet. In parte posteriore linguae tonsilla lingualis est.

In facie inferiore linguae est frenulum linguae, apud quod caruncula sublingualis iacet.

PERIODONTITIS

Inflammatio periodontii periodontitis nominatur. Periodontitis acuta et chronica est. Periodontitides chronicae foci infectionis larvatae habent. Curatio generalis et localis aegrotis designatur, ut dens cum laesione periodontii servetur.

Dens sub periodontitide chronica interdum extrahitur, ut focus infectionis chronicae destruatur.

CARIES

Caries morbus telarum durarum dentis est. Distinguimus cariem chronicam et acutam. Caries acuta dentes deciduos saepius laedit. Caries complicata abscessum saepe excitat. Ad curationem cariei omnes telae durae laesae amoventur.

ВАРИАНТ МОДУЛЬНОГО КОНТРОЛЯ

(I семестр)

1. Запишите словарные формы слов, разберите, переведите, просклоняйте термины.

Os zygomaticum; fovea costalis superior.

2. Используя предложенные суффиксы, образуйте новые слова, запишите их в словарной форме, переведите.

-ul-, -cul-, -ol- arteria ae f; pila ae f; uva ae f; glandum i n; gingiva ae f.

-ari-, -ori- aqua ae f; vivum i n; serpens entis; terra ae f.

-ism- botulus i m; Sad; alcochol is m; lunatus a um; organon i n.

-ic- carbo carbonis m; chirurgus i m; chronos chroni m; splen splenis m; gaster tris f.

-e-, -ace- Amylum i n; Aurum i n; cartilagо inis f; pharynx yngis m; vitrum i n.

-os-, -lent- fibra ae f; ulcus eris n; arteria ae f; caries ei f; bilis is f.

-ide- mastos i m; corax cos; rhombus; sphaera ae f; cubus i m;

-al-, -ar- scapula ae f; pectus oris n; medulla ae f; cortex icis m; frons ntis f.

-il-, -bil- medico are; miror are; utor uti; frango ere 3; ago ere;

-or- indico indicavi indicatum are; curo curavi curatum are; roto rotavi rotatum are; amo amavi amatum are; facio feci factum ere 3.

-us- efficio feci fectum ere 3; duco duxi ductum ere 3; tracto tractavi tractatum are; texo textui textum ere 3; transeo ii itum ire;

3. Используя терминоэлементы и латино-греческие дублеты, образуйте термины с предложенным значением.

Болезни воспалительного характера;

Опухоли;

Сыпи, отеки, нарывы;

Болезни невоспалительного характера, состояния, симптомы, схожесть с чем-то;

Общие заболевания, нарушения, патологии;

Удаление, иссечение;

Кровотечение.

4. Переведите, запишите существительное в словарной форме, согласуйте с ним ряд прилагательных.

Сплетение – зубное, солнечное, нервное, поясничное, шейное, брюшное, аортовое, грудное, ушное, основное, плечевое, сердечное, глубокое, нижнее, верхнее, поверхностное, сонное, внешнее, внутреннее, общее, пещеристое, копчиковое, венечное, желудочное, правое, левое, подслизистое, поджелудочное, резцовое, седалищное, языковое, лимфатическое, верхнечелюстное, носо-небное, легочное, тазовое, глоточное.

Пазуха – пещерная, лобная, верхнечелюстная, каменистая, затылочная, сигмовидная, венечная, поперечная, дополнительная, передняя, решетчатая, задняя, нижняя, верхняя, сонная, шейная, копчиковая, черепная, твердая, межпещерная, молочная, гортанная, лимфатическая, полумесячная, краевая, сосцевидная, мозговая, верхнечелюстная, слизистая, клиновидная, грушевидная, прямая, стреловидная, поперечная, барабанная, венозная.

Мышца – широкая, длинная, внешняя, внутренняя, челюстно-подъязычная, глубокая, лестничная, портняжная, квадратная, гладкая, приводящая, отводящая, поднимающая, сгибающая, разгибающая, выпрямляющая, круглая, суставная, копчиковая, двухголовая, сердечная, дельтовидная, лицевая, жевательная, резцовая, тонкая, ягодичная, вращатель, крыловидная, квадратная, грудинная, белая, красная, перстнечерпаловидная.

Двуглавая мышца бедра, длинная головка трехглавой мышцы, боковая задняя носовая артерия, центральный канал спинного мозга, основная часть решетчатой кости, складка радужной оболочки глаза, нижнее отверстие грудной клетки, поперечное волокно моста, канал корня зуба, червячок мозжечка, длинная мышца отводящая большой палец руки, нижний рог щитовидного хряща.

5. Сделайте морфологический разбор и перевод текста. DE RENIBUS

Renes in regione lumborum in posteriore parte ventris locati sunt. Ren dexter sub hepate, ren sinister sub liene siti sunt. Renibus urina secernitur. Cum renes sani sunt, urina limpida est. Inflammatio renis nephritis nominatur. Si sanguis aut pus in urina est, vel vesica, vel renes exulcerati sunt.