Шырайлар (Degrees of Comparison)

Ағылшын тілінде сын есімдер екі шырайды құрайды: салыстырмалы шырай (The Comparative Degree) күшейтпелі шырай (The Superlative Degree).

Сын есімдер жай шырайда заттың сапасын ешбір сөзбен салыстырмай көрсетеді: Long –ұзын(жай шырай)

Longer -ұзындау (салыстырмалы шырай)

The longest- ең ұзын (күшейтпелі шырай)

Бір буыннан тұратын сын есімдер. Салыстырмалы шырайды үстеу, сын есімнің жай шырай формасына er [ә], күшейтпелі шырайда est [ist] жалғау арқылы жасайды. Сын есімнің алдында күшейтпелі шырайда the деген артикль тұрады.

Мысалы: Cold-colder-thecoldest

Large-large-thelargest

Hot-hotter-thehottest

Екі және көп буынды сын есімдердің салыстырмалы шырайы more, Күшейтпелі шырайы most сөздері арқылы жасалады. Бұл сөздер more және, most сын есімнің алдында тұрады.

Мысалы: Active-more active-the most active

Difficult-more difficult-the most difficult

Ағылшын тілінде кейбір сын есімнің шырайлары ережеге бағынбай жасалады.

Мысалы: good-better-the best

Жақсы-жақсырақ-ең жақсы

Bad-worse-the worst

Жаман-жаманырақ-ең жаман

Little-less-the least.

Аз-азырақ-ең аз

Much-more-the most

Көп-көбірек-ең көп

Far-farther, further-the farthest, the furthest

Алыс, қашығырақ, тым қашық, ең қашық

Салыстырмалы шырайда Сын есімдерден кейін than деген шылау қолданылады.

Мысалы: Moscow is larger than Leningrad.

Мәскеу Ленинградтан үлкендеу.

Сөйлемде күшейтпелі шырайдағы сын есімдерден кейін зат есім демеулікпен жиі кездеседі.

Мысалы: The Volga is the longest river in Europe.

Волга Европадағы ең ұзын өзен.

@ Exercise 1.

Form the following adjectives in the Comparative and the Superlative Degree:

Small, long, clean, large, dark, light, rich, poor, big, quick, show, sharp, deep, high, strong, near, cheap, thin, thick, interesting, famous, easy, important, beautiful, weak, difficult, comfortable, early, happy, pale, late, lazy, expensive, sad, practical, pretty, full, bright, dirty, fresh, dangerous, nice, useful, talkative, progressive, bad, good, fat, much, wet, powerful, funny, little, far, many.

@ Exercise 2.

Translate into Kazakh language:

A higher price, a lower, price, a longer pencil, a shorter pencil, a more expensive overcoat, a cheaper overcoat, a colder day, a warmer day, a kinder man, a lighter room, a darker room, a prettier girl, a smaller garden, a larger garden, fresher air, fatter meat, a worse dress, a better dress.

@ Exercise 3.

Translate into English:

1. Біздің бақ сіздікінен кіші. 2. Бұл парк үлкен анаған қарағанда. 3. Онда аз жұмыс, өткен жылға қарағанда. 4. Оның пәтері сіздердің пәтерлеріңізден үлкен.

@ Exercise4.