Цывілізацыйны і фармацыйны тэорыі развіцця. Перыядызацыя гісторыі

У сучаснай навуцы існуюць розныя падыходы да разгляду і вывучэння гістарычнага працэсу:

· Культуралагічны.

· фармацыйны

· цывілізацыйны.

Фармацыйны падыход займаў пануючае месца ў савецкай гістарыяграфіі. К. Маркс распрацаваў перыядызацыю гісторыі чалавецтва на аснове змены спосабаў вытворчасці і грамадска-эканамічных фармацый (першабытнаабшчынны лад, феадальны, капіталістычны, сацыялістычны). Вызначальнай прыкметай пры характырыстыцы грамадска-эканамічнай фармацыі з'яўляецца матэрыяльны спосаб вытворчасці, які разглядаецца ў дыялектычным адзінстве прадукцыйных сіл і вытворчых адносін.

У сучаснай гістарычнай навуцы пануючым з’яўляецца цывілізацыйны падыход. Цывілізацыя лічыцца галоўнай умоўнай адзінкай гісторыі. Сутнасць цывілізацыйнага падыхода заключаецца ў тым, што чалавек уяўляе галоўную каштоўнасць у грамадскія навукі, дазваляе ўлічваць ўсе формы жыццядзейнасці грамадства (матэрыяльныя, духоўныя, культурныя, рэлігійныя і інш.).

Цывілізацыя разглядаецца як гістарычная ступень развіцця чалавецтва