Мини хайг

Рис. панорама центра Элисты

3 Оньган өг!

4 Зоопаркд яһҗ күрхм?

Рис. мамы с подарками

5 Моһа сарин нəəмн –

күүкд улсин байр.

6 Аавд Элст балһс үзүлҗəнəвидн.

Һəрə: Та альд бəəнəт?

Баатр: Би Элстд Б.Б. Городовиковин нертə уульнцд бәәдүв.

Б. Б. Городовиков – хальмгин ачта үрн.

Һəрə: Ирх сəн өдрлə гиичнртəн балһс

үзүлхəр бəəнəвидн.

Баатр: Юуһар йовнат?

Һəрə: Йовһар.

Балһсна уульнц үзүлхм. Два мальчика перед стеной дома

Хамдан йовий? на которой напмсано название

улицы

Городовикова 5

Рис. мальчика с бусами в руках.

Баатр: Цаг уга.

Күүкдин сəн өдр болҗана.

Экдəн белг белдхəр бəəнəв.

Һəрə: Би экдəн шур белглхв.

Герлə: Мадн зоопарк орҗанавидн.

Маднта йовнчи?

Баатр: Зоопарк альд бəəнə?

Герлə: «Иньгллт» паркд бəəнə.

Баатр: Сəн. Би ирнəв.

Рис. бегущих детей

1-гч әңг Элст – хотл балһсн

Һәрә: Оньган өгтн!

Мана үүрмүд ирҗәнә.

Өлзәт: Нууц эс болхла, альдас?

Һәрә: Ямаран нууц, селәнәс.

Өлзәт: Юуһар ирҗәнә?

Һәрә: Автобусар.

Маңһдур арвн часла ирхм.

Өлзәт: Ямаран кергәр ирҗәнә?

Һәрә: Балһс хәләхәр бәәнә.

Өлзәт: Элст сәәхн балһсн.

Гиичнртән ю үзүлнәч?

Һәрә: Талвң, хурл, шатрин балһс…

Өлзәт: Бичкдүдин цутхлң бичә март.

Сансн сананчн күцтхә!

Рис. понорама Элисты

1. Һəрə: Сəн өдрлə селəнəс мана үүрмүд ирх. Тедн балһс хəлəхəр бəəнə. Би балһсна цутхлңгин зура авч ирүв. Тодлтн. Күүндтн.

Фото белый дом

«Иньгллт» парк

Залврин гер

1.

4.

Фото скульпт.

Ээлəн Овла

9.

Алтн босх

5.

Кинотеатр

«Родина»

Бурхн Багшин көшə.

6.

Рис. план расположения названных объектов

А.С. Пушкина

бумблв.

8.

Ах сурһулин бəəшң.

2.

Фото фонтана «Дракон»

7. «Лу».

Иим янзар күүндтн: А.: Эн юмб?

Ә.: Эн цутхлң.

2. Һəрə: Мана үүрмүд йир шинҗлəч. Күн болһн нег юм сəəнəр хəлəхəр бəəнə. Таднас нөкд сурҗанав. Кен ю хəлəхəр седҗəхинь таблицд темдглҗ өгтн.

Иим янзар күүндтн: А.: Чи А.С. Пушкина бумблв хəлəхвч?

Ə.: Э-э, хəлəхүв.

А.: Чи «Иньгллтин» паркд одхвч?

Ə.: Э-э, одхув.

А.: Чи Залврин герт одхвч?

Ə.: Уга, одшгов.

	Сарң
кинотеатр «Родина».	+
Бурхн Багшин көшə.	+
залврин гер.	-
көгҗмин гер.	-
ах сурһулин бəəшң.	-
Талвң	+
сойлын гер.	-

3. Һəрə: Элстд дала ончта орм бəəнə. Би эднə зургуд авч ирв. Хəлəһəд, шүүҗ авхм.

Панорамный вид города

Элст – хотл балһсн.

Фото или рисунки

Цаһан Аавин бумблв

Һундлһна Ова

Номин саң

Сəкүсн сүм

О. И. Городовиковин бумблв

Суврһн

Мөңк һал.

4. Һəрə: Оньган өгтн! Бичг ирв. Селəнə күүкд балһс хəлəхəр седҗəнə. Ю хəлəхəн бичгтəн бичҗ. Соңстн. Тааҗ медтн, ямаран бичгт бичҗ?

Алтн босх. 3.

Алтн босх. Музей.

Музей. 1. Сəкүсн сүм.

Сəкүсн сүм. Сойлын гер.

Сойлын гер. «Иньгллт» парк.

Бурхн Багшин көшə. Номин саң.

«Иньгллт» парк.

Алтн босх.

Бурхн Багшин көшə.

Музей.

Сəкүсн сүм. 2.

Мөңк һал

О. И. Городовиковин бумблв.

5. Һəрə: Элстд ю хəлəхəн күүндəд, диглəд авчквидн. Цаһан Нуурин сурһульчнр ю хəлəхинь медүвидн. Зураһан батлхм.

1. Бичкдүд Элстүр кезә ирх?

2. Сурһульчнр юуһар ирх?

3. Тедн ю хәләхәр седҗәнә?

4. Теднд ю үзүлхм?

2-гч әңг Мини хайг

1. Һəрə: Селəнд бəəдг мини үр нанд бичг илгəв. Мини үүрин нерн Дорҗ.

Дорҗин үүрмүд маднла үүрлхəр седҗəнə. Тедн бичг бичхəр

бəəнə. Мана хайг сурҗана.

Өлзәт: Һəрə, чини хайг ямаран?

Һəрə: Элст балһсн, рис. конверт с адресом

О.И.Городовиковин нертə уульнц,

5-гч гер, 3-гч патьр.

Чи альд бəəнəч?

Өлзәт: Би Амур Санана нертə уульнцд бəəнəв.

2. Һəрə: Мана уульнцд дала юмн бəəнə: делгүр, номин саң, спортивн

талвң, пошт бәәнә. Чини уульнцд юн бəəнə? Соңстн.

Рис. фрагмент городского района, здания с названиями: базар, загс, магазин, клиника

Герлə: Мана уульнцд базр, делгрмүд, машина зогсал, бичкдүдин сад, шүд эмнлһнə гер бəəнə. Мини санаһар болхла, уульнцд юн бəəхинь бичгтəн бичҗ болҗана. Медхд соньн, тана уульнцд юн бəəнə?

Иим янзар күүндтн: А.: Тана уульнцд юн бəəнə?

Ə.: Мана уульнцд театр бəəнə.

3. Багш: Балһсна уульнцс алдр улсин нер зүүнə. Һəрə Б.Б. Городовиковин нертə уульнцд бəəнə. Герлəн «Олн шинҗтə дегтрт» Б.Б. Городовиковин тускар бичəтə.

Рис. аллея героев

Фото памятник Б.Б.Городовикова

Басан Бадьминович Городовиков

Басан Бадьминович Городовиков хальмгин ачта үрн. Олн əмтнə баатр. Басан Бадьминович Городовиков Хальмг Таңһчин һардач билə. Энүнə нилчəр аэропорт, төмр хаалһ, шин гермүд тосхгдла. Басан Бадьминович Городовиковин бумб мана балһснд бəəнə. Энүнə нер уульнцс, школмуд зүүнә.

Мадн Басан Бадьминович Городовиковин ач-тусинь мартшговидн.

Сурврт хәрү өгтн:

1. Басан Бадьминович Городовиков гисн кемб?

2. Энүнә нилчәр юн тосхгдв?

4. Багш: Мана школын радио «Мини уульнц» гидг зəңгллһ белдҗəнə. Интервью авчана. Җииҗəһəс интервью бас авч. Соңстн. Җииҗə ямаран нертə уульнцд бəəнə? Энүнə уульнцд юн бəəнə?

Җииҗəн интервью: Би йистəв. Мини хайг: Элст балһсн, Кедмнə нертə уульнц, 7-гч гер, 13-гч патьр. Мана уульнц шин. Дала юмн уга. Хот-хоолын делгүр болн өөмлһнə бассейн бəəнə.

5. Багш: Школын радио мадниг зəңгллһңд орлцхинь сурҗана. Белдвр кетн. Эврәннь уульнцин тускар келвр тогтатн.

3-гч әңг Оньган өг! Хәлә!

1. Багш: Соньн йовдл! Мана үүрмүд хаалһин зака дасчана. Эдн юуһар ирхəн ухалҗана. Шинҗлтн. Күүндтн.

Рис. грузовой машины всадник

Ацана машин. Мөртə күн.

Велосипед санки гужевой транспорт

Төгə. Цан. Мөрн тергн.

Автобус легковая машина

Автобус. Гиигн машин.

Иим янзар күүндтн: А.: Үүрмүд юуһар йовхар седҗәнә?

Ә.: Тедн машиһәр йовхар седжәнә.

2. Багш: Бичкдүд хаалһ яһҗ һатлхан дасчана. Тодлтн.

Зогс!

Рис. светофора

Оньган өг!

Йов!

3. Багш: Үүрмүд наад наачана. Җииҗә светофорин өңг зааҗана. Наадкснь эн өңг ю медүлҗəхинь келнə. Мадн бас наадый.

Иим янзар күүндтн: А.: Улан өңг – зогс!

4. Шинҗлтн: Җииҗә Дорҗд хаалһин зака дасхҗана. Дорҗ сəəнəр тодлҗ авсн уга. Дорҗ ямаран эндү һарһҗ? Соңстн.

Рис.мальчик перебегает дорогу на красный свет,

светофор в ужасе

Җииҗән завр: Оньган өг! Өмнчн хаалһ. Улан һал шатхла – зогс! Шар һал шатхла – йовхан белд! Ноһан һал шатхла – өмәрән йов! Эн һурвн зака сәәнәр дасҗ ав!

5. Багш: Көвүд Элстин «Иньгллт» паркд күрх саната. Ямаран көлгəр күрч болх? Маднас дөң сурҗана.

Рис.группа зверей кидается к маршрутке, за рулем которого заяц

Паркд көдлдг көлгн.

Элст ик балһсн. Элстин уульнцсар олн көлгн гүүнə. Ик ацана машид балһсна захар йовна. Гиигн машид болн автобусмуд һол уульнцсар йовна. Җил болһн машидин то иктəд йовна.

Манҗин эцк залач. Эн автобус зална. Энүнə автобус парк күртл йовна.

Манҗин аав җолач. Паркд көдлнə. Мөрн тергəр бичкдүд зөөнə. Паркд темəн тергн бас бəəнə. Мини үүрмүд төгəһəр гүүлгнə. Төгә дулан цагин көлгн. Yвлəр цанар дөшҗ болҗана.

Рис. разных видов транспорта

4-гч әңг Зоопаркд яһҗ күрхм?

1. Һәрә: Мана балһснд зоопарк ирҗ. Хəлəтн! Би зəңгллһ авч ирүв.

Зоопаркд ямаран аңгуд ирҗ? Тодлтн.

Рис. огромной афиши, где нарисованы обезьяна, лось, олень, слон, медведь

Моһа сарин

1 - 10 обезьяна

ө-шуһу модна сар мөчн

аңгуд

змея

моһа лось

хандһа

олень

буһ марл

слон медведь

слон аю

телефон: 2 – 12 – 19

2. Һəрə: Зоопарк альд көдлҗəнə? Зəңгллһнд зоопаркин хайг бичсн юмн уга. Телефона тойг бəəнə. Җиңнүлəд медҗ авхм. Герлəн «Олн шинҗтə дегтрт» аңгуд яһҗ телефоһар күүнддгин янз бəəнə. Умштн.

Зан: Мендвт.

Туула: Мендвт.

Зан: Сурҗ болхий? Рис. говорящего слона

Туула: Э-э, ямаран кергтəвт?

Зан: Зоопарк альд көдлҗəнə?

Туула: «Иньгллт» гидг паркд.

Зан: Яһҗ күрч болх?

Туула: 5-гч тойгта автобусар күрч болх.

«Иньгллт» паркин зогсалд буутн.

Рис. зайчика с мобильником Хаалһин заавр хəлəтн.

Зан: Ханҗанав. Байрта харһий.

3. Багш: Һəрə давсн амрлһна өдрлə парк орв. Паркд хаалһ олхд йир амр. Эргндəн хаалһин зааврмуд өлгəтə. Умшҗ чаддг улст йир амр. Зуг аңгуд умшҗ чадхш. Эднд дөң болтн.

«ИНЬГЛЛТ» парк

Рис. думающего зайца

зооглң зоопарк

Зүн тал. Барун тал.

каруселькиоск

4. Туула чонд зоопаркд яһҗ күрхинь зааҗ өгчəнə. Чон туулан келсинь зурҗ авб. Соңстн. Эн һурвн зургас чонын зург заатн.

зоопарк зоопарк зоопарк

киоск ≥≥ киоск ≤≤ киоск

Туулан заавр: 5-гч тойгта автобусар «Иньгллт» паркин зогсал күртл йовтн. Цааранднь хаалһин зааврас барун тал эргтн. Тана өмн көк киоск үзгдх. Киоскин ард паркин һазр эклҗəнə.

5-гч әңг Моһа сарин нәәмн – күүкд улсин сән өдр

1. Багш: Экдəн, эгчдəн, ээҗдəн, дү күүкндəн белг белдвт? Күүкд улсин байрин өдр өөрдҗ йовна. Ямаран белг белглҗ болх? Җииҗə белглх юман зурад авчкҗ. Хəлəтн.

Рис. подарков

Бусы чехол для кос

шур шиврлг серьги

сиик

Цепочка

шүлз Колечко гребень

сам

билцг

Браслет картина подвески для кос

буһу зург токуг

Платок калм. Жен. Шапочка цветок

альчур халмг цецг

Иим янзар күүндтн: А.: Чи ээҗдəн ю белглнəч?

Ə.: Би ээҗдəн альчур белглнəв.

2. Багш: «Байр» седкүлд күүкд улсин сән өдрт нерəдəд келврмүд барлҗана. Мадниг орлцтн гиҗ сурҗана. Герлə ээҗиннь тускар бичв. Умштн. Герлəн ээҗ ямаран күн? Герлə ээҗдəн ямаран белг белглх?

Фото бабушки в национальном костюме

Мана ээҗ.

Мана ээҗин нерн Булһн.

Мана ээҗ 80.

Хальмг бүшмүд өмснə.

Шиврлг, токуг зүүнə.

Сəəхн халмг махлата.

Мини ээҗ цаһан седклтə.

Җөөлн заңгта.

Ээҗдəн сиик белглнəв.

3. Багш: Мана школын радио күүкд улсин байрин өдрт нерəдсн соңсхвр белдҗəнə. Һəрəһəс интервью авч. Соңстн. Һəрə эгчдəн ю белглхəр бəəнə?

Рис. картина, бусы, серьги, цветок картина, бусы, серьги картина, бусы, серьги, пояс

Һəрəн интервью: Би эгчтəн шур, сиик, бүс хулдҗ авбув. Күүкд улсин байрин өдрлə белглнəв. Дакад болхла, би бамб цецгəс зурв. Эн белгт мини эгч йир байрлх.

4. Багш: «Байр! седкүлд бичсн келврəн илгəй. Келвртән ю бичхəр бəəнт? Селвлцтн.

6-гч әңг Аавд Элст балһс үзүлҗәнәвидн

1. Өлзәт: Аав мана балһс хəлəхəр седҗəнə. Ю үзүлхмб? Ямаран ончта ормс үзүлхмб? Альдас эклхм?

Фото примечательных мест Элисты

2. Өлзәт: Кен ямаран уульнцд бəəхинь аав медхəр седҗəнə. Келҗ өгтн.

Рис. одной из улиц

3. Багш: Аав зоопаркд одхар седҗəнə. Хаалһинь зааҗ өгтн.

Рис. вход в зоопарк

Дед в костюме туриста

4. Өлзәт: Аав эмгндəн күүкд улсин байрла соньн белг белдҗ. Ю белдсн болх? Медҗ автн. Соңстн.

Рис. дед с подарком в руке

1. Рис. платок, пиала, лампадка

2.

Рис. платок, лампадка

Аавин келвр: Мини эмгнə нерн Киштə. Эн сəəхн юмнд дурта. Белг авхдан дурта. Би делгүрəс сəəхн альчур болн эрəтə ааһ хулдҗ авбув. Эмгм байрлх.

7-гч әңг Үг. Үгин тогтац. Хөөт үг. Үүлдвр медүлгч үг. Кен?

Юн? сурврмудт хәрү өгчәх үгмүд

1. Багш: Үгмүд шинҗлтн. Әдл хүв олтн.

Шир, ширдәч, ширдх, ширдлһн. Умш, умшач. умшлһн. Бич, бичәч, бичлһн.

Чинр-утхарн өөрхн үгмүдин әдл хүвиг үгин уңг гинә. Әдл уңгта үгмүдиг нег уңгта гиҗ келнә.

2. Багш: Умштн. Үгмүд яһҗ хүврҗәхинь шинҗлтн. Үгмүдин чинр заатн.

Зур зурач зурачнр

Бич бичәч бичәчнр

Умш умшач умшачнр

Уңгин хөөтк хүвиг суффикс гиҗ нерәднә. Шин үгмүд суффиксар дамҗҗ бүрднә. Үлгүрнь: зур, зура, зурач, зурлһн.

3. Багш: Буулһҗ бичтн. Әдл үгмүд шинҗлтн.

Багш класст орҗ ирв. Багшин һарт «Олн шинҗтә» гидг дегтр бәәнә. Мадн багшан йир күндлнәвидн. Багш дегтр умшхинь цугтан күләҗәнәвидн.

Үгин сольгдг хүвиг чилгч гинә. Үлгүрнь: Багш, багшин, багшан, багшиг.

4. Багш: Юн альд бәәхинь келтн. Күүндтн.

Рис.

На окне букет цветов под стулом сидит котенок в коробке щенок мальчик у двери

терз деер сандл дор яршг дотр үүднә өөр

Иим янзар күүндтн: А.: Багла цецгә альд бәәнә?

Ә. Багла цецгә терз деер бәәнә.

5. Багш: Цегмүдин ормд хөөт үгмүд бичтн.

Ширә … хот бәәнә. Үкүг …дегтр кевтнә. Киитрүл … махн бәәнә. Орн … миисин кичг кевтнә. Терз … хааһул өлгәтә.

Олзлх үгмүд: деер, дотр.

Деер, дор, дотр, һаза, өмн, ард, ца, на, өөр – хөөт үгмүд. Эдн юм медүлҗәх үгмүдин дару бичгднә. Үлгүрнь: ширә деер, терзин өөр.

6. Багш: Ямаран үгмүд үүлдвр медүлҗәнә? Аавд бичг энүнә тускар бичтн. Зааҗ өгтн.

Рис. Стол, на столе чашка бәәнә. рис. Стул, под стулом кошка сууна. Рис. Коробка, в ней щенок сууна. Рис. Дверь, около нее стоит мальчик зогсна.

7. Багш: Соньн таблиц авч ирүв. Шинҗлтн.

ах ахлач темән шүр

эгч Кен? эмч гөрәсн Юн? бүс

дү адуч харада хальмпр

8. Багш: Үгмүдиг яһҗ хойр багд хуваҗ болхмн? Тааҗ медтн.

Ээҗ, зоопарк, байрин өдр, эгч, эмч, бүс, белг, аав, багш.

9. Багш: Дөрлдә давулхм. Хойр багин сурһульчнр нег-негнләһән дөрлдх зөвтә. Кенә баг цугтаһаснь икәр үгмүд таблицд бичнә?

Кен?

Юн?

КЕН? гидг сурврт кү медүлҗәх үгмүд хәрү өгнә. Наадк юм медүлҗәх үгмүд ЮН? гидг сурврт хәрү өгнә.

10. Багш: Мини бичсн келвриг компьютер хаҗһрар һарһҗ. Дөң болтн. Зәңгс чикәр тогтатн. Үүлдвр медүлгч үгмүд темдглтн.

7. Зурмн, бәәнә, дотр, нүкн.

8. деер, сууна, гер, Шовуд.

9. деер, Ширә, ааһ, бәәнә.

10. өмн, сандл, Ширән зогсчана.

11. өөр Эрсин, түндгтә орн зогсчана.

12. Сандл, ноха, кевтнә, дор.

13. ард, Герин, зогсчана, машин.

8-гч әңг Умшлһн

ТОДЛТН

ЧЕЕҖӘР ДАСТН

Орчлң нарар гегәрдг, Эрнҗәнә К.

Күн медрләр гегәрдг!

Эв.

Рис. Старика Эвәс тосн һарна,

Эвдрләс цусн асхрна.

Делкән күч-көлсчнр,

Дегц чидлән негдүлий!

ТААҖ МЕДТН

Эвәр бәәдг йостав,

Аавин девлиг алхҗ эс болҗ, Эвин туг өргнәв.

Ээҗин девлиг эвкҗ эс болҗ. Эрклү бичкн настав,

Ээҗ – Төрскән харснав!

УМШТН

Шинҗлтн: Мана Төрскн ямаран?

Төрскн һазр.

Мана төрскн һазр – Хальмг Таңһч. Хальмг Таңһч у, өргн теегт бәәнә. Тег йир сәәхн. Хаврар энд олн-зүсн бамб цецгәс урһна. Мана төрскн байн. Дала мал бәәнә: үкр, хөн, мөрн, темән. Зерлг гөрәсн чигн бәәнә. Хальмг Таңһч үс, мах, ноос, буудя хулдна. Теегт газ, нефть, нүүрсн бәәнә. Би Хальмг Таңһчдан дуртав.

Рис. степь

1. КЕЛВРИН УЧР-УТХИНЬ ШИНҖЛЛҺН

Сурврмуд хәрүтәһинь ирлцүлтн.

1. Хальмг Таңһч альд бәәнә? Үкр, хөн, мөрн, темән бәәнә.

2. Хаврар теегт юн урһна? Газ, нефть, нүүрсн бәәнә.

3. Ямаран мал теегт бәәнә? У, өргн теегт бәәнә.

4. Хальмг Таңһч ю хулдна? Бамб цецгәс урһна.

5. Хальмг теегт юн бәәнә? Үс, мах, ноос, будя хулдна.

Чик эс гиҗ буруһинь келтн:

1. Хальмг Таңһч урһа модн заагт бәәнә. ______

2. Теегт бамб цецгәс урһна. ______

3. Теегт ирвсг, зан, аю бәәнә. ______

4. Газ, нефть, нүүрс хулдна. ______

5. Үс, мах, ноос, буудя хулдна. ______

Рис.калмыцкая степь

Сурврмудт хәрү өгтн:

1. Мана төрскнә нерн ямаран?

2. Теегт юн урһна?

3. Хальмг Таңһчд ямаран мал

өскнә?

4. Ямаран зерлг аңгуд бәәнә?

2. ҮГМҮДИН БОЛН ГРАММАТИКИН ДААЛҺВРМУД

Дора өггдсн үгмүд хойр багд хуватн.

Урһа модн, үкр, ноһан, гөрәсн, темән, бамб цецг.

Урһмл: ________________________________

Мал, зерлг аң: ________________________________

Үгмүдәс зәңг тогтатн.

1. төрскн, мини, Таңһч, Хальмг.

2. тег, Мана, байн. Рис. слона

3. теегт, урһна, Хаврар, бамб цецгәс.

4. уга, Мана, зан, теегт.

КҮҮНДВР

1. Чини төрскн юмб? 4. Теегт юн уга?

2. Хальмг тег ямаран? 5. Мадн ю хулднавидн?

3. Теегт юн бәәнә?

Багш: Тавн тө сахлта нег тө өвгн маднд дала даалһврмуд илгәҗ. Умшхм.