Бичкн мультфильм соньн

Зәңгин мөчмүд хоорндан залһлдата. Хоорндан залһлдата үгмүдиг зүүцл үгмүд гинә. Үгәс үгд сурвр тәвәд, зүүцл үг олдм.

10. Зүүцл үгмүд олтн.

Эн җил Айса хойрдгч класст орҗана. Экнь энүг өрүн болһн долан часла босхна. Эдн хоюрн зарядк кенә. Зарядкин хөөн Айса нүр-һаран уһана. Күүкн хотан ууна. Дарунь школдан йовна. Школд Айса сурһуль сурна.

8-гч әңг Умшлһн

ЧЕЕҖӘР ДАСТН

ТОДЛТН Җимбин Андрей

Күн болх – баһасн, Хавр! Хавр!

Күлг болх – унһнасн. Минь одахн Эргндк теегән

Мана теегт Эндр хәлә,

Цаһан мәр Цуг зүсн

ТААҖ МЕДТН Цасн кевтлә. Цецгәс дала.

Күүнә чирә Өңгтә цецгәс

Көл, һар Өмнм гекнә,

Амтинь ясдг Киитн аһарас Мини мендм

Әгр цаһан Көлдн гилә. Медхәр седнә.

Рис. солонка

«Хавр! Хавр!»

Харада җиснә,

«Хавр! Хавр!»

Хун ниснә.

УМШТН

Шинҗлтн: Хальмг улс Цаһан Сарла яһҗ мендлнə?

ЦАҺАН САР

Цаһан Сар – хаврин байр! Хальмг улсин

дурта байр.

шүр тəвлһнə авъяс Хаврин нүүлһнə эклц. Бəəрлҗəсн һазрасн нүүҗ

орман эс сольхла, ик килнц болҗ тоолгддг

бəəсмн. Цуг əмтн малтаһан шачасн хойр һалын

хоорндаһур давҗ һардг бəəсмн. Тернь шүр

тəвлһнə авъяс гиҗ нерəдгднə.

Рис. ритуала – горят два костра, между Байрт ик белдвр кегднә. Шин хувц уйна,

герəн ахулна.

Ними прогоняют овец Олн зүсн кецтə боорцг болһна: целвг,

хорха, җола, мошкмр, өвртə тоһш, кит…

һал « Yвлəс менд һарвт?», - гиҗ əмтн нег-негнлəһəн

мендлнә. Барун һарарн тоха күртлəн харһулҗ

мендлцхәнә. Баһ күн түрүн болҗ мендлдмн.

Рис

Женщина жарит борцоги шьет одежду убирает дом

боорцг болһдм шин хувц уйдм герəн ахулдм

I. КЕЛВРИН УЧР-УТХИНЬ ШИНҖЛЛҺН

Эн келврт юуна тускар келгдҗəхш?

1. Хальмгуд хаврар нүүдг билə.

2. Цаһан Сар – амрлһна өдр.

3. Хальмгуд малтаһан орман сольдг билə.

4. Эдн өвстə, уста һазр хəəдг билə.

5. Малтаһан нүүдг билə.

6. Цаһан Сарла зул өргдм.

7. Олн зүсн кецтə боорцг болһдм.

8. Күүкд боорцган нег-негнләһән сольдм.

Сурврмудт хəрү өгтн:

1. Җилин ямаран цагла Хальмгуд Цаһан Сарин байр темдглнə?

2. Юн ик килнц гиҗ тоолгддг бəəсмн?

3. Шүр тəвлһнə авъяс гисн юмб?

4. Ямаран кецтə боорцг Цаһан Сарла кедм?

5. Цаһан Сарин өмн ямаран белдвр кех кергтә?

II. YГМYДИН БОЛН ГРАММАТИКИН ДААЛҺВР

Дор өггдсн үгмүд хойр багар хуватн:

Көдлмш: ___________________________________________________

Боорцг: ____________________________________________________

Шин хувц уйх, кит, хорха, гер ахулх, мошкмр, боорцг кех, җола, нүүҗ орман сольх, өвртə тоһш, целвг.

Ирлцүлтн:

Байрт ик белдвр мендлдм

Шин хувц ахулдм

Герəн болһдм

Боорцг кедм

«Yвлəс менд һарвт», - гиҗ уйдм

Баһ күн түрүн келдм

III. АШЛТ БОЛН БИЛГИН КӨДЛМШ

Сурврмудт хəрү өгтн:

1. Тана өрк-бүл Цаһаһан кезə кев?

2. Тана бүлд кен зул өргв?

3. Ээҗ ямаран боорцг кев?

4. Цаһаһан яһҗ давулвт?

5. Танаһур кен гиичд ирв?

6. Тадн кенəһүр гиичд одвт?

Багш: «Цаһан Сар – хаврин байр» гидг төрəр зургудын һəəхүл болҗана. Орлцхм.