ЛЕКСИКа

ЛЕКСИКа

СӨздердің топтары	Ережесі	мысалдар
Синоним	Дыбысталуы мен жазылуы әр түрлі, мағыналары ұқсас сөздер	Әдемі, сұлу, көркем
Омоним	Дыбысталуы мен жазылуы ұқсас, мағыналары әр түрлі сөздер	Жаз, ай
Антоним	Мағыналары қарама-қарсы сөздер	Үлкен-кіші, биік-аласа
КӨп мағыналы сӨз	Жазылуы мен айтылуы ұқсас, мағыналары әр түрлі, бір сөз табынан жасалған сөздер	Түс (обед, сон, цвет – зат есімдер)
ТУРА МАҒЫНАЛЫ СӨЗ	Сөздің бастапқы (негізгі) білдіретін тура ұғымы – оның тура мағынасы болып есептеледі	Терең көл, ашық терезе
аУЫСПАЛЫ МАҒЫНАЛЫ СӨЗ	Бастапқы мағынасынан ауыстырылып, өзге мағынада қолданылған сөздер	Терең ой, ашық мінез
АРХАИЗМДЕР	Әр дәуірде өзгеріп, әр түрлі басқаша сөздермен аусып отыратын, яғни қазір басқаша аталатын ұғымның бұрынғы атауы болатын сөздер	Аэрофлот (әуежай) Адрес (мекен-жай) Проспект (даңғыл) Таможня (кеден)
НЕОЛОГИЗМДЕР	Ғылым мен техниканың дамуына байланысты тілге енген жаңа сөздер	Жарнама, делдал, саябақ, құжат, ұшақ
ДИАЛЕКт сөздер	Белгілі бір аймақта ғана тек ауызекі тіл де қолданылатын сөздер	Сым (шалбар) Азанда (таңертең) Оттық (сіріңке)
ТЕРМИН СӨЗдер	Белгілі бір ғылымның, техниканың, спорттың салаларына жататын сөздер	Оптика, энергия, фонетика, сюжет
КІРМЕ СӨЗдер	Ана тілімізге шет тілінен енген сөздер	Араб тілі: қалам, кітап, ғылым, мұғалім т.б. Орыс тілі: кино, парта, цирк т.б.
КӘСІБИ СӨЗдер	Белгілі бір кәсіпке, шаруашылыққа, өнерге байланысты қолданылатын сөздер	Жылым, күнжара, ау, атыз, көнек