Предложения для чтения и перевода. Прочитайте и переведите предложения, выпишите словарные формы и сделайте грамматический разбор каждого слова. 1. Abiens, abi! 2. Dormītum ibo. 3. Difficĭle dictu est

Прочитайте и переведите предложения, выпишите словарные формы и сделайте грамматический разбор каждого слова.

1. Abiens, abi! 2. Dormītum ibo. 3. Difficĭle dictu est. 4. Epistŭlam missam expectā! 5. Erranti viam monstrā! 6. Amor foedĕre conjungit amantes. 7. Dictum sapienti sat est. 8. Epistŭlae acceptae statim rescrībe. 9. Intolerabĭle id dictu visūque! 10. Multa cupientĭbus desunt multa. 11. Nauta navigatūrus ventum exspectat. 12. Nihil difficĭle volenti est. 13. Nihil facĭle scitu est. 14. Ver aperiet navigantĭbus maria. 15. Ab audientĭbus probāri jucundum est. 16. Audientium benevolentiā crescit dicentium facultas. 17. Ducunt volentem fata, nolentem trahunt. 18. Equi donāti dentes non inspiciuntur. 19. Haec etiam audītu acerba sunt. 20. In ignem incĭdi, fumum fugiens. 21. Libertātis restitūtae dulce audītu nomen. 22. Miles fortĭter pugnans hostem necāvit. 23. Milĭtes fortĭter pugnantes hostes vicērunt. 24. Noctu venit piscatum ad mare. 25. Penelŏpa absenti marīto fida fuit. 26. Rogantĭbus potius, quam imperantĭbus parebĭmus. 27. Timeo Danaos et dona ferentes. 28. Apelles pinxit Alexandrum Magnum fulmen tenentem. 29. Arma in armātos capĕre jura sinunt. 30. Discipŭlus meus fabŭlam lectam nobis narrat. 31. Equi albi currum imperatōris triumphantis vehēbant. 32. Erripĕre arma, non dare irāto decet. 33. Helvetii patriam reliquērunt novas sedes quaesitūri. 34. Homĭnes magis defendenti, quam accusanti favent. 35. Homo, verum non dicens, mendax appellātur. 36. In theātrum homĭnes veniunt ludos spectātum. 37. Inimīci copias suas, castris eductas, instruēbant. 38. Injuriam qui factūrus est, jam fecit. 39. Qui injuriam factūram est, jam facit. 40. Quis vestrum fabŭlam narrātam recitāre potest. 41. Romāni, a Camillo servāti, valde gaudēbant. 42. Terra est possessio commūnis omnium laborantium. 43. Terra salutāres herbas eademque nocentes nutrit. 44. Vox audīta perit, littĕra scripta manet. 45. Aedui legātos ad Caesărem rogātum auxilium mittunt. 46. Amīcus memĭnit praeterĭta, praesentia videt, futūra provĭdet. 47. Capitolium, a Gallis paene captum, ansĕres servavērunt. 48. Catilīnam duos equĭtes ad Cicerōnem salutātum misit. 49. Epistŭlae, a me acceptae, gaudio mihi sunt. 50. Ex agro non culto frumentum frustra expectātut. 51. Helvetii legātos ad Caesărem petītum pacem misērunt. 52. Hostes appropinquant urbem oppugnatūri et agros vastatūri. 53. Hostes suas copias, e castris eductas, instruxērunt. 54. Leges a victorĭbus dicuntur, accipiuntur a victis. 55. Multae urbes, olim florentes, nunc dirŭtae jacent. 56. Non quaerit aeger medĭcum eloquentem, sed sanantem. 57. Quidquid dictūri aliis es, prius dic tibi. 58. Tarquinius Superbus legātos misit Delphos oracŭlum consultum. 59. Virtus, quae venientĭbus malis obstat, fortitūdo nominātur. 60. Alexander magnus statuas a Xerxe captas Atheniensĭbus misit. 61. Ario cum divitiis acceptis in Graeciam reversūrus erat. 62. Ario Italiam et Siciliam peragrāvit divitias sibi paratūrus. 63. Filius meus fabŭlam, a se lectam, amīcis narrat. 64. Hannĭbal patriam defensum revocātus bellum gessit adversus Scipiōnem. 65. Magna pars homĭnum navigatūra de tempestāte non cogĭtat. 66. Mendāci homĭni, etiam verum dicenti, saepe non credĭmus. 67. Ubi Midas cenatūrus est, cibus in aurum mutātur. 68. Bellum scriptūrus sum, quod popŭlus Romānus cum Germānis gessit. 69. Bellum, quod popŭlos oppressos libĕrat, justum ac necessarium est. 70. Catōnem, in bibliothēcā sedentem, multis circumfūsum stoicōrum libris, vidi. 71. Multa commŏda anni venientes secum ferunt; multa recedentes adĭmunt. 72. Qui visūri domos, parentes, conjŭges, libĕros estis, ite mecum! 73. Romāni et Graeci cenantes capĭta corōnis et florĭbus ornābant. 74. Sagitta in lapĭdem nunquam figĭtur; interdum resiliens ferit dirigentem. 75. Est ille vir bonus, sed non satis doctus et erudītus. 76. Galli ad Clusium oppĭdum veniunt, castra Romanōrum, prope posĭta, oppugnatūri. 77. Juppĭter, in taurum conversus, Eurōpam rapuit et in Cretam transportāvit. 78. Luna lucet non suā propriā, sed a sole acceptā luce. 79. Plebēji a patriciis vexāti Romam relinquunt et Montem Sacrum occŭpant. 80. “Troja, vale, rapĭmur”, -- clamant Trojāni et patriae fumantia tecta relinquunt. 81. Beneficium non in eo consistit, quod datur, sed in dantis anĭmo. 82. Legāti Romanōrum, de pace ad Gallos missi, illos superbis verbis offendēbant. 83. Milĭtes Romānos incurrentes diutius hostes ferre non potuērunt ac terga vertērunt. 84. Non est consuetūdo popŭli Romāni ullam accipĕre ab hoste armāto condiciōnem. 85. Alexandro, cum parvis copiis in Asiam procedenti, rex Persārum ingentes copias praemīsit. 86. Phrixus et Helle, a noverca apud patrem perfĭde accusāti, absentes damnāti sunt. 87. Phrixus, mortem sorōris deplōrans, cum ariĕte ad Colchos, in oriente habitantes, pervēnit. 88. Anguis, qui centum ocŭlos habēbat, vellus aureum, in silva sacra collocātum, semper custodiēbat. 89. Brevis a natūrā vita nobis data est, at memoria bene reddĭtae vitae sempiterna. 90. Aeēta, rex Colchōrum, Argonautas in fines suos venientes et vellus aureum poscentes aspĕre accēpit. 91. Mаssilienses omnĭbus defessi malis, frumenti inopiā adducti, bis navāli proelio superāti, se dedĕre constituērunt. 92. Graecia Romānos doctrīnā et omni litterārum genĕre superābat, in quo erat facĭle vincĕre non repugnantes. 93. Leonĭdas milĭti nuntianti: “Hostes nobis propinqui sunt” -- “Et nos, -- inquit, -- hostĭbus propinqui sumus”.

Занятие 23. Perfectum indicatīvi passīvi. Plusquamperfectum indicatīvi passīvi. Futūrum II indicatīvi passīvi. Datīvus auctōris. Ablatīvus copiae. Ablatīvus inopiae

Perfectum indicatīvi passīvi (прошедшее время совершенного вида изъявительного наклонения страдательного залога)

Образуется аналитически: сочетанием participium perfecti passīvi исходного глагола и глагола-связки sum, fui, --, esse в praesens indicatīvi.

		1 amo, amāvi, amātum, amāre любить	2 video, vidi, visum, vidēre видеть	3 scribo, scripsi, scriptum, scribĕre писать	4 audio, audīvi, audītum, audīre слушать
sg.		amātus, a, um sum	visus, a, um sum	scriptus, a, um sum	audītus, a, um sum
	amātus, a, um es	visus, a, um es	scriptus, a, um es	audītus, a, um es
	amātus, a, um est	visus, a, um est	scriptus, a, um est	audītus, a, um est
pl.		amāti, ae, a sumus	visi, ae, a sumus	scripti, ae, a sumus	audīti, ae, a sumus
	amāti, ae, a estis	visi, ae, a estis	scripti, ae, a estis	audīti, ae, a estis
	amāti, ae, a sunt	visi, ae, a sunt	scripti, ae, a sunt	audīti, ae, a sunt

Plusquamperfectum indicatīvi passīvi (предпрошедшее (давнопрошедшее) время совершенного вида изъявительного наклонения страдательного залога)

Образуется аналитически: сочетанием participium perfecti passīvi исходного глагола и глагола-связки sum, fui, --, esse в imperfectum indicatīvi.

		1	2	3	4
sg.		amātus, a, um eram	visus, a, um eram	scriptus, a, um eram	audītus, a, um eram
	amātus, a, um eras	visus, a, um eras	scriptus, a, um eras	audītus, a, um eras
	amātus, a, um erat	visus, a, um erat	scriptus, a, um erat	audītus, a, um erat
pl.		amāti, ae, a erāmus	visi, ae, a erāmus	scripti, ae, a erāmus	audīti, ae, a erāmus
	amāti, ae, a erātis	visi, ae, a erātis	scripti, ae, a erātis	audīti, ae, a erātis
	amāti, ae, a erant	visi, ae, a erant	scripti, ae, a erant	audīti, ae, a erant

Futūrum II indicatīvi passīvi (предбудущее время изъявительного наклонения страдательного залога)

Образуется аналитически: сочетанием participium perfecti passīvi исходного глагола и глагола-связки sum, fui, --, esse в futūrum I indicatīvi.

sg.		amātus, a, um ero	visus, a, um ero	scriptus, a, um ero	audītus, a, um ero
	amātus, a, um eris	visus, a, um eris	scriptus, a, um eris	audītus, a, um eris
	amātus, a, um erit	visus, a, um erit	scriptus, a, um erit	audītus, a, um erit
pl.		amāti, ae, a erĭmus	visi, ae, a erĭmus	scripti, ae, a erĭmus	audīti, ae, a erĭmus
	amāti, ae, a erĭtis	visi, ae, a erĭtis	scripti, ae, a erĭtis	audīti, ae, a erĭtis
	amāti, ae, a erunt	visi, ae, a erunt	scripti, ae, a erunt	audīti, ae, a erunt

Datīvus auctōris (дательный действующего лица)

Обозначает лицо, которым производится действие. Употребляется:

1) при глаголе в страдательном залоге (вместо ablatīvus auctōris), обычно лишь при аналитических формах глагола, состоящих из participium perfecti passīvi и глагола-связки sum;

2) при герундиве.

Переводится творительным падежом. Возможен вариант перевода с помощью предлога «у».

Mihi captum consilium jam diu est.

Мною решение уже давно принято.

Ablatīvus copiae (творительный изобилия)

Употребляется при глаголах и прилагательных, обозначающих изобилие (изобиловать чем-либо, наполнять чем-либо, напитывать чем-либо, осыпать чем-либо, снабжать чем-либо; богатый чем-либо, нагруженный, наполненный чем-либо). Переводится творительным падежом.

Templum Aesculapii donis dives est.

Храм Эскулапа богат дарами.

Ablatīvus inopiae (творительный недостатка)

Употребляется при глаголах со значениями “лишать, лишаться, нуждаться” (лишать (кого-либо) чего-либо, нуждаться в чем-либо), а также при прилагательных с соответствующим значением (например, осиротелый, обнаженный, лишенный чего-либо). Переводится родительным падежом или другими падежами с предлогами.

Murus defensorĭbus nudātus est

Стена была лишена защитников.