Бөлім. Макроэкономикалық реттеу 7 страница

б) 64%

в) 10%

г) 50%

д) 14%

823. Тауардың альтернативтік құны былай өлшенеді:

а) берілген тауарды өндіру үшін кеткен ресурстар шығындарымен.

б) баға индексімен.

в) берілген тауарды өндіру үшін кеткен ақша санымен.

г) берілген тауарды өндіру үшін басқа тауар санымен бас тарту қажет.

+д) үнемделген ресурстар көмегімен.

824. А. Смиттің «жиналған бөлшек заттары» туралы капитал трактовкасын қандай

бағытқа келтіруге болады:

а) монетарлық.

+б) натуралистік концепцияға.

в) «адами капиталы» теориясына.

г) буржуазиялық.

д) кейнсиандық.

825. Егер ЖҰӨ көлемі 6 % өссе, тұрғындар саны да осы асылы 6%ке өссе, онда:

а) жан басына ЖҰӨ көлемі төмендейді

б) жан басына ЖҰӨ көлемі өседі

+в) жан басына номиналды ЖҰӨ өзгермейді

г) номиналды ЖҰӨ төмендейді, ал реалды жоғарылайды

д) жан басына реалды ЖҰӨ жоғарылайды.

826. Экономикалық теория:

а) тек шаруашылықты жүргізудің капиталистік жүйесін зерттеуге арналған

+б) барлық экономикалық жүйелерді оқуға арналған

в) социализмге тән экономикалық қатынастарды оқуға жарайды

г) экономикалық жүйелердің дамуы, болжаумен ғана айналысады

д) технологияны қарастырады

827. Қоғамның өндірістік күшін не құрайды:

а) еңбек құралдары мен заттары

+б) жұмыс күші мен өндіріс құралдары

в) дайын өнім

г) өндірісте қолданылатын табиғи ресурстар

д) А және С жауаптары

828. Экономикалық тұрғыға байланысты адамның жұмыссыз қалуы, көбейтеді:

а) фрикционды жұмыссыздық

б) құрылымдық жұмыссыздық

+в) циклдік жұмыссыздық

г) нақты жұмыссыздық

д) шаруашылықтағы қамту саны

829. Экономикадағы құлдырауда жұмысынан айырылған адам қандай жұмыссыздыққа кезігеді:

а) құрылымдық

б) перманентті

в) фрикционды

+г) циклды

д) табиғи

830. Төмендегі келтірілген экономикалық жүйенің қайсысының дамуына циклдық сипат лайықты:

+а) нарықтық экономика

б) дәстүрлі экономикаға

в) әкімшілік-әміршілік экономикаға

г) аралас экономикаға

д) нарықтық және аралас экономикаға.

831. Ұлттық шаруашылықта экономикалық құлдырау кезінде жиынтық сұраныс:

а) көтеріледі

+б) төмендейді

в) өзгеріссіз қалады

г) көтеріледі немесе төмендейді

д) көтеріледі, егер өндірістің нақты көлемі өсетін болса.

832. Экономикалық интенсивті өсудің көздері:

а) жұмысшы санының өсуі

б) өндірістің жаңа факторларын қосу

в) қосымша материалдарды пайдалану

+г) жаңа технологияны қолдану

д) құрал-жабдықтың санының өсуі

833. Ақша-несие саясатын кім жүргізеді:

а) елдің Үкіметі

+б) мемлекеттің Орталық банкі

в) қаржы-несие мекемелері

г) қаржы Министрлігі

д) Мемлекеттік Табыс Министрлігі.

834. Егер ақшаға сұраныс пен ұсыныс өссе, онда:

а) ақшаның тепе-теңдік саны мен тепе-теңдік процент ставкасы өседі

б) ақшаның тепе-теңдік саны мен тепе-теңдік процент ставкасы қысқарады

+в) ақшаның тепе-теңдік саны қысқарады, ал процент ставкасы тепе - теңдігінің

өзгерісін айту мүмкін емес

г) тепе-теңдік процент ставкасы өседі, ал ақша санының тепе-теңдігін айтуға

болмайды

д) тепе-теңдік процент ставкасымен ақша санының тепе-теңдігі өзгермейді.

835. Салыстырмалы артықшылық принципін алғаш кім ұсынды:

а) Томас Мальтус

+б) Давид Рикардо

в) Адам Смит

г) Альфред Маршалл

д) Карл Маркс.

836. Төлем балансының сальдосы-бұл:

а) Ішкі Экономикалық кірісінің қызыметі.

б) Ішкі экономикалық шығыстым қызыметі.

+в) Ішкі экономикалық қызыметтің кіріс және шығыс айрмашылығы.

г) Барлық операциялық құжаттар.

д) Ақша бағасының бірлігі.

837. Салыстырмалы артықшылық қағидасын алғаш рет ұсынған

а) Томас Мальтус

б) Николай Кондратьев

в) Альфред Маршалл

+г) Пол Самуэльсон

д) Василий Леонтьев.

838. Төмендегі әлеуметтік құбылыстардың қайсысы қоғамдық еңбек бөлінісімен байланысты:

а) айырбасқа қажетті ақшалардың пайда болуы

б) капиталдың пайда болуы

в) өндірістегі адамдардың өзара байланысы мен тәуелділігі

+ г) аталғандардың барлығы

д) А және С жауаптары.

839. Қай экономикалық жүйеде жеке экономикалық ресурстарды өз таңдауымен тұтына алады, өндірісті өз талғамына сай ашып, жаба алады, қызмет саласын тәуелсіз таңдай алады:

а) дәстүрлі

б) әкімшілді-әміршілдік

в) қазіргі нарықтық экономикада

+г) еркін бәсекелі нарықтық экономикада

д) жоспарлық.

840. Қай мемлекет нарықтық экономикаға тез өтті?

а) Қытай

б) Шығыс Германия

+в) Польша

г) Венгрия

д) АҚШ

841. Нарық - бұл:

а) тауарлар салатын жер

б) кәсіпорын тауарларын өткізуге қажетті экономикалық жүйе

в) кәсіпкерлерге молырақ пайда беретін сауда орыны

+г) кәсіпорындар мен үй шаруашылықтарын ақша мен тауар арқылы кездестіретін экономикалық жүйе

д) өнім өндіретін және тауарлар сататын жер.

842. Дж. М. Кейнстің көзқарасы бойынша:

а) жеке меншікті жою керек

б) экономика орталықтандырылған жоспармен дамуы керек

+в) үкімет жұмыссыздықты азайту үшін мемлекеттік бюджет пен салықты пайдаланады

г) нарықтық жүйеде жұмысбастылық деңгейін қысқа мерзімді көтере алатын механизмдер бар

д) жоспар енгізу қажет.

843. Сұраныс икемділігінің коэффициенті мынаған тең: 0<EI<1. Бұл қандай тауарларға сәйкес келеді?

а) икемді

+б) ең қажетті зат

в) сән салтанат заттары

г) төмен сапалы

д) бірлік икемді

844. Икемсіз сұраныс нені көрсетеді:

+а) бағаның 1%-ға артуы, сұраныс көлемін 1%-ға қысқарады

б) бағаның 1%-ға артуы, сұраныс көлемін 1%-ға артық қысқарады

в) баға өзгерісі табысқа әсер етпейді

г) бағаның 1%-ға артуы, сұраныс көлеміне әсер етпейді

д) жауаптардың барлығы жалған.

845. Төмендегі жағдайлардың қайсысы капиталдың айналым жылдамдығын баяулатады:

а) машина және жабдықтар өнімділігінің өсуі

б) механизация және автаматизация

в) тұрғындардың төлем қабілеттілігі бар сұраныстың өсімі

+г) жұмыссыздық деңгейі

д) жаңа технологияны пайдалану.

846. Капиталдың үш функционалды формада болатынын және бір сатыдан екінші сатыға ауысуын былай дейміз:

+а) өнеркәсіптік капиталы

б) сауда капиталы

в) қарыз капиталы

г) жер капиталы

д) тауарлы капитал.

847. Өзіндік құнға қандай шығындар кіреді?

а) тұрақты шығындар

б) өзгермелі

в) шикізаттарға кеткен шығындар

+г) нақты шығындар

д) айнымалы шығындар.

848. Салықтар өндірістік шығындарға жата ма?

а) иә

+б) жоқ

в) егер кәсіпорын өнім өндірсе

г) егер кәсіпорын сауда – саттықпен айналысса

е) жартылай

849. Аралас экономикада:

+а) тауар мен қызмет мемлекеттік кәсіпорындарда да, жеке меншік кәсіпорындарды да өндіріледі

б) өкімет билік етеді немесе барлық компанияларды басқарады

в) экономикалық шешім дәстүр бойынша қабылданады

г) кедейлер мен байлар болады

д) экономикаға мемлекет араласпайды

850. Трансферттік төлемдерге жатқызуға болады:

а) Мемлекеттің тауар алуына кеткен шығындар

б) Мемлекеттің қорғанысына кеткен шығындар.

+в) Зейнетақы

г) Мемлекеттің бюджеттен төленетін жалақылық төлем

д) Мемлекеттік басқару аппаратына кеткен шығын

851.“Экономикалық ресурс” категориясы деп нені түсінеміз:

а) қалыпты ресурстар

б) еңбек ресурстары

в) адамдармен жасалған өндіріс құралдары

г) кәсіпкерлік қабілет

+д) аталғандардың барлығы

852. Өнеркәсіптің ең басты факторы болып табылады:

а) еңбек

б) өнеркәсіп

в) еңбек құралы

г) ғылым

+д) адам еңбегі, еңбек құралы

853.Оукен заңына сай нақты жұмыссыздықтан табиғи жұмыссыздықтан 3%-ке өссе, ЖҰӨ-ң нақты көлемі нақты көлемімнен қанша артта қалады:

а) 5,5%

б) 0,5%

+в) 7,5%

г) 7,5%

д) 1,2%

854. Инфляция себептері болып табылатындар:

а) бюджеттік тапшылық

б) өндіріс көлемінің қысқаруы

в) сұраныстың, ұсыныстың көбеюі

г) өндіріс шығындарының өсуі

+д) жоғары аталғандардың барлығы

855. Экономикалық цикл фазасына баға деңгейінің және жұмыссыздықтың біркелкі өсуі тән:

а) шың

+б) төмендеу

в) жандану

г) депрессия

д) рецессия

856. Экономика тиімді, егер жетістіктер қамтылса:

а) толық жұмыспен қамтылу

б) өндіріс ресурстарын толық пайдалану

+в) толық жұмыспен қамтылу және өндіріс ресурстарын толық пайдалану

г) рационалды қамтылу

д) рационалды қамтылу және рационалды ресурстарын пайдалану.

857. Экономикадағы өндірістік қуаттың толық қолданылмауына мемлекет тарапынан мынандай бағыттағы шаралар жүргізіледі:

+а) тұтынушылық кәсіпкерліктің сұранысын өсіреді

б) күрделі қаржыны жаңа зауыттар мен құрал-жабдықтарды сатып алуға жұмсағандары үшін оларды ынталандыру

в) өндірісті қуатын ұлғайту

г) тұтыну деңгейін қысқарту

д) тұтыну сұранысының түрақтылығы

858. Бөлінген ақша (ассигнование) – бұл:

а) мемлекеттік ақша жәрдемақысының бір түрі

+б) белгілі бір даму мақсаттарына жұмсалатын мемлекеттік ақша жәрдемақысы

в) кәсіпорындар мен мемлекеттерді қамтамасыз етуге ақша қаражаттарын беру

г) шығындарды жабу үшін берілетін ақша қаражаттары

д) бірлесіп шаруашылық жүргізетін жеке тұлғалардың қажеттіліктеріне жұмсалатын ақша қоры

859. Субвенциялау бұл –

а) мемлекеттік ақша жәрдемақысының бір түрі

б) белгілі бір даму мақсаттарына жұмсалатын мемлекеттік ақша жәрдемақысы

+в) кәсіпорындар мен мемлекеттерді қамтамасыз етуге ақша қаражаттарын беру

г) шығындарды жабу үшін берілетін ақша қаражаттары

д) бірлесіп шаруашылық жүргізетін жеке тұлғалардың қажеттіліктеріне жұмсалатын ақша қоры

860. Әлемдік сауданың дамуына байланысты халықаралық еңбек бөлінісі және мамандану

нәтижесінде:

а) бүкіл әлемде жұмыссыздық ықтималдығы жоғарлайды

б) әлемде тауарлар мен қызметтер өндірісі ұлғаяды

в) кедей елдерде өмір сүру деңгейі төмендейді

+г) әртүрлі елдердегі өмір сүру деңгейі арасындағы айырмашылық қысқарады

д) бүкіл әлемде жұмыссыздық ықтималдығы төмендейді

861. А.Смит және Д.Рикардо көзқарастарына сәйкес еркін сыртқы саудадан ұтым:

а) халықаралық мамандану нәтижесінде өндірістің барлық факторларының шығындарын азайтуда

б) бүкіл дүниежүзілік шаруашылық шеңберіндегі тиімділік өндірістің өсуінде

в) өнім бірлігіне өндіріс шығындарын азайтуда және оның бағасын азайтуда

г) мемлекеттер арасындағы айырбасталатын өнімнің сапасын көтеруде

+д) мемлекеттер арасындағы айырбасталатын өнімдердің тұтыну көлемін ұлғайтуда

862. Несиелік ақша қай функцияны орындайды?

а) назар аудару құралы

+б) төлем құралы

в) жиынтық құралы

г) дүниежүзілік құралы

д) білім алу қазынасының құралы

863. Ақшаның шығу себебі:

а) табиғи жаратылыс

б) мемлекет билігі

в) айырбастың дамуы

г) адамдар тілегі

+д) дұрыс жауабы жоқ

864. Мемлекеттік меншіктің пайда болу себептері:

а) шаруашылық жүргізу формасы

б) экономикалық билікті іске асыру тәсілі

+в) жалпы мемлекеттік және әлеуметтік мәселелерді шешу қажеттілігі, сонымен қатар тұрғындардың өмір сүру деңгейін көтеру

г) бәсеке

д) әлеуметтік экономикалық даму

865. Аукцион – бұл:

+а) бәсекелестік негізде өтетін ашық сауда

б) мүлік сатушы сатып алушыны өзі таңдап алады

в) кәсіпорындардың акцияларын сатып алып, купон иелеріне таратып беру

г) мүліктерді алдын ала сатып алу

д) жәрменке

866. Монополия – бұл:

+а) белгілі бір тауардың едәуір бөлігін өндіруді немесе сатуды өз қолына жинақтаған кәсіпорындардың келісімі

б) негізгі ірі экономикалық көрсеткіштердің дамуында үйлесімділіктің, сәйкестіктің бұзылуы

в) бедгілі бір кәсіпорында тауарлар өндіру барысында жасалатын құн өсімі:

г) кірістің мол көзі ретінде жыл сайын пайда алушы кәсіпорын

д) екі кәсіпорын үстемдік жасайтын нарық

867. Табиғи монополияға мысал:

а) ОПЕК – халықаралық мұнай картелі

б) ІВМ компаниясы

в) Ұлттық банк

+г) қалалық электр желісі

д) «Жалын» баспасы

868. Балмұздаққа сұраныс қисығы солға қарай өзгерсе, ол мынаған әкеледі:

а) тұрғындар табысының өсуі

+б) қыстың басталуы

в) балмұздақ ұсынысының өсуі

г) балмұздаққа бағаның төмендеуі

д) балмұздаққа бағаның өсуі

869. Гиффен парадоксы – бұл:

+а) егер сұраныстың өсуі бағаның өсуінен жоғары болса

б) ұсыныс заңынан тыс

в) алмастыру эффектісін сипаттайды

г) табыс эффектісін сипаттайды

д) бағаның төмендеуі нәтижесінде табыстың өсуі

870. Капиталдың қозғалысы неден басталады?

+а) ақша формасынан

б) товар формасынан

в) өндірістік формадан

г) сауда формасынан

д) коммерциялық формадан

871. Жиынтық инвестиция таза инвестициядан үлкен:

+а) амортизациялық төлемдер мөлшеріне

б) инвестицияның өсу сомасына

в) бірнеше жылдар көлемінде қосымша инвестицияның көлеміне

г) орнын толтыруға және капиталдың өсу мөлшерінің көлеміне

д) амортизация және пайда көлемі

872. Бәсекелі нарықта экономикалық пайданың өсуі неге себеп болады:

а) қызмет етуші фирмада өндірістің кеңеюіне

б) салада жаңа формалардың көбеюіне

в) тұтынылатын басқа ресурстарға бағаның көтерілуіне

+г) өнімнің нарықтық бағасының көтерілуіне

д) бұл пайданы нольге әкелетін күштің пайда болуына

873. Өндірістік шығындарды қысқарту үшін не істеу керек?

+а) еңбек өнімділігін арттыру қажет

б) тауар көлемін көбейту қажет

в) пайда көлемін арттыру керек

г) өнім өткізуді тездету керек

д) бағаны төмендету қажет

874. Ұлттық табыс – бұл:

а) жалпы ұлттық өнім алынған амортизация

+б) таза ұлттық өнім алынған жанама салықтар

в) жеке табыс қосылған трансфертті төлемдер

г) жеке табыс алынған салықтар

д) тауарлар мен қызметтердің белгілі бір көлемі

875. Ұлттық табыс – бұл:

а) жоспарлы түрде ұйымдастырылған еңбек пен жасалған таза өнім

б) ауыл шаруашылығы мен өнеркәсіп өнімдері

в) кәсіпорындардың белгілі уақыт ішінде шығарған өнім мөлшері

+г) қоғамдық жиынтық өнімнің жаңа құн түріндегі өндірілген бөлігі

д) барлық тұтынылған тауарлар мен қызмет көрсету саласы

876. Экономика біртұтас жүйе ретінде зерттелсе, онда мұндай талдау төмендегінің қайсысы болып табылады:

а) микроэкономикалық

+б) макроэкономикалық

в) позитивтік

г) негативті

д) нормативті

877.Экономикалық теория нені зерттейді

а) адамның табиғатқа, затқа қатынасын

б) адамның қоғамға қатынасын

в) өндіргіш күштерге қатынасын

+г) қоғамдық өндірістегі адамдар арасындағы қатынастар

д) адамдардың қарым-қатынастары

878.Ұзақ мерзімді кезеңде фирманың инвестициялық пессимизмі неге себеп болады:

а) жұмысбастылықтың азаюына

+б) нақты пайыздық мөлшерлеменің қысқаруына

в) жиынтық өндірістің қысқаруына

г) жұмыссыздықтың артуына

д) баға деңгейінің өсуіне

879. Инфляцияның қай түрі қоғамға өте қауіпті:

а) қалқымалы

б) аутқымды

+в) гиперинфляция

г) шығын инфляциясы

д) сұраныс инфляциясы

880. Экономикалық цикл қандай кезеңдерден тұрады?

а) дағдарыс-жандану-тоқырау-өрлеу

б) жандану-өрлеу-тоқырау-дағдарыс

+в) дағдарыс-тоқырау-жандану-өрлеу

г) тоқырау-дағдарыс-өрлеу-жандану

д) дағдарыс-жандану-өрлеу

881. Жай ұдайы өндіріс – бұл:

+а) жылдан жылға өндіріс мөлшері өзгермейтін ұдайы өндіріс

б) алтын шығарумен байланысты ұдайы өндіріс

в) жаңа ресурстарды игерумен байланысты ұдайы өндіріс

г) жеке тұтынудың төмендеуі

д) қол еңбегіне негізделген ұдайы өндіріс

882.К.Маркстің өндірістік циклдың негізгі фазаларын атап өтіңіз:

а) құлдырау, қысқару, жандану, дағдарыс

+б) тоқырау, дағдарыс, жандану, өрлеу

в) дағдарыс, тоқырау, қысқару, өрлеу

г) қысқару, тоқырау, жандану, өрлеу

д) тоқырау, қысқару, өрлеу

883. Қай жылы Қазақстанда ұлттық валюта енгізілді:

а) 1990 ж

б) 1992ж

+в) 1993ж

г) 1995ж

д) 1994ж

884.Экономиканың белгілі бір салаларын дамыту немесе дамуын тежеу - бұл салықтың қандай қызметі:

+а) фискалды қызметі

б) реттеу қызметі