Нннннннн

Нарықтық экономика жағдайындағы банктік несиенің маңызды мақсаты: Несие пайызын алу.Пайданы табу.Ұтымды пайызын алу.

Нарықтық экономикадағы салықтың атқаратын қызметі:

Фискалды, ынталандырушы.Әлеуметтік.Реттеуші.

Нарықтық шаруашылықтағы мемлекеттің негізгі функциялары: Экономиканың макро деңгейде орнықтылығы;

Өндірістік, табиғатты қорғайтын және әлеуметтік инфрақұрылымды дамыту;

Нарықтық экономикалық жүйе негізделеді: Меншікке, бәсекеге;Еркін кәсіпкерлік қызмет;Шаруашылық субъектілерінің еркіндігі.

Нарықтық шаруашылықтың негізгі субьектілері: Үй шаруашылығы, бизнес, үкімет;Бизнес;Үкімет.

Нарықтың негізгі белгісі: Ресурстарды тиімді бөлуі;Кәсіпкерліктің еркіндігі, жеке меншік;Өндірушілер мен тұтынушылардың дербестігі.

Нарықтың мәні:

-Айырбас айналыс категорияларға өзара тығыз байланысты және тұрмыстық деңгейде жай теңестіріледі.

-Өндіріс, бөлу, айырбас, тұтыну және сатумен сатып алу арқылы жүзеге асырлатын ұйымдық-экономикалық қатыстардың жүйесі.

-Өндірушілердің сатуға ұсынатын тауарларын ақша көмегімен айырбастау процесінде туындайтын экономикалық қарым-қатынастардың жиынтығы.

Нарықтық экономиканың принциптері: Жетілген бәсеке;Баға калыптастыру еркіндігі;Кәсіпкерлік қызығушылық;

Нарықтық экономика жағдайында дағдарыс ең бірінші көрінеді: Тауарды артық өндіруден;Несиенің қысқаруынан;Несие пайызының жоғарылауынан.

Нарықтық механизмнің элементіне мыналар жатпайды:

Жоспарлау;Бағдарламалау;Стратегия жасау.

Нарықтық бағаның төмендеуiне әсер етпейтiн факторлар:

Жұмысшылардың тек өндірістік ресурстары үшін ғана төлемдер;Жер иелерінің тек өндірістік ресурстары үшін ғана төлемдер;Капитал иелерінің тек өндірістік ресурстары үшін ғана төлемдер.

Нарықтық экономиканың бастапқы негізі болып табылады: Қызметтің түрін таңдаудың және кәсіпкерліктің еркіндігі;Бәсекелестік;

Нарықтық инфраструктура қамтиды… Еңбек және тауар биржасы; Қор биржасы;Банктер және кредиттік ұйымдар.

Нарыктық экономиканың принциптері: Жетілген бәсеке;Баға калыптастыру еркіндігі;Кәсіпкерлік қызығушылық.

Нарықтық экономиканың сипатына жатпайды: Орталықтан жоспарлау;Мемлекеттің бір орталықтан басқаруы;Кәсіпорынға керекті құрал-жабдықтарды бір орталықтан бөлу.

Нарықтық экономикада бағаның атқаратын 3 функциясы: Ақпараттық;Ынталандырушы;Орнатушы.

Нарықтық бағаның төмендеуiне әсер ететiн факторлар: Орташа жалақы;Ұсыныс сұраныстан артық;Технологиялық жалақы.

Нарықтық баға деңгейіне толықтай нарық жағдайымен анықталатын қызметтер жатады: Тұрмыстық қызмет көрсету; Банк қызметі;Коммерциялық, медициналық қызмет көрсету.

Нарықтық бағаның төмендеуiне әсер етпейтiн факторлар: Жеке тұтынушының талдауы; Капитал ағымдарының саны;Капитал түрлерінің саны.

Нарықтық бағаның қалыптасуына әсер етеді: Сұраныс пен ұсыныс заңы;Ұсыныс заңы;Сұраныс заңы.

Нарықтық экономика жүйе ретінде төмендегідей сипатталады: Жеке меншікке негізділген;Еркін таңдауға негізделген;Бәсекеге негізделген.

Нағыз конкуренция рыногының моделі сипатталады: Кәсіпорындағы бағаға бақылаудың жоқтығы; Ұсақ фирмалардың көптігімен;Салаға енудің жеңіл шарттары.

Натуралдық шаруашылық – бұл: Өмірге қажетті өнімдердің барлығы өз күшімен өндірілетін.Тауарлық айырбас жүрмейтін.Жабық, толығымен автономды.

Нақты жалақыны өзгертуге әсер етуші негігі факторлар: Номиналды жалақы деңгейіндегі өзгеріс;Тауарлар мен қызмет бағасы деңгейіндегі өзгерістер;Салықтар мен жалақылардағы өзгерістер.

Нақты жалақы: Салыққа және номиналды жалақыға байланысты;Тауарлар мен қызметтер бағасына байланысты;

Жұмысшы өзінің номиналды жалақысына тұтына алатын тауарлар мен қызметтер.

«Не, қалай және кім үшін өндіру керек» мәселесі төмендегі жүйеге қатысты: Жалпы экономикаға;Маркетингтік экономикаға;Ұлғаймалы ұдайы өндіріске.

Негізгі макроэкономикалық көрсеткіштер: Ұлттық табыс.

Жалпы ұлттық өнім.Таза ұлттық өнім.

Негізгі капитал - бұл: Еңбек құрал-жабдығы.Машиналар мен құралдар. Ғимарат, жабдық.

Негізгі және айнымалы капиталдың бөліну себептері: Капиталдың айналыс саласына өтуіне байланысты;Құнның қалыптасуына байланысты;Материалдық байлықтың құрылуына байланысты.

Негізгі өндіріс қорлары дегеніміз -

Өндірістік циклда бірнеше рет қолданылатын, дайындалатын өнімнің бөліктеріне өз құнын біртіндеп өткізетін материалдық құралдар;

Құрал-жабдықтар;

Станок, ғимарат, негізгі активтер.

Негізгі қорлардың физикалық тозуы: Негізгі қордың тұтыну бағасының жоғалтуын ұсынады;Негізгі қорларды қызметтендіру кезінде жүзеге асады;Негізгі қорлардың әрекетсіздігі кезінде жүзеге асады.

Негізгі қорлардың моральды тозуы:

Является следствием появления более эффективного оборудования;

Является следствием научно-технического прогресса;

Вызывается повышением производительности труда в отраслях, производящих основные фонды.

Негізгі капиталдың белгілері: Құн өндірілетін өнімге ауысады;Өзінің табиғи формасын көпке сақтайды;Құн ақшалай формада қайтып келеді.

Негізгі салымдар аммортизациясы болжайды:

Негізгі қорлардың тозуын ақшалай өтеу;

Негізгі қорлардың құндарының өндірілетін өнімге біртіндеп көшуі;

Негізгі қорлардың толығымен қалпына келуіне ақша қаражаттарын жинау.

Негізгі капиталды тұтынуға бағытталған аударымдар:

Амортизация және амортизациялық аударымдар;

Амортизациялық салымдар;

Негізгі қордың өтелуі үшін жасалатын салымдар.

Несиенің қажеттігі немен байланысты:

Ұдайы өндіріс процесінде ауыспалы айналым заңдылығымен.

Жаңа жабдықтарды сатып алумен.

Өнімдердің жаңа түрлерің шығарумен.

Несие берудің негізгі қағидалары: Материалдық жағынан қамтамасыз етілуі.Мерзімділігі.Қайтарымдылығы.

Несие бағасы көрсетеді: Ақшаны пайдаланғаны үшін төлем - пайыздық мөлшерлеме.Несиені қолданғаны үшін төлемдерді.Керекті сомасына қосымша төленетін пайыз.

Номиналды ЖІӨ төмендегідей есептеледі: Табыс бойынша;Шығын бойынша;Қосылған кұн бойынша.

Номиналды жалақы 12%-ға жоғарылады, тауарлар мен қызметтердің бағасы 7%-ға өсті. Осы жағдайда: Нақты табыс деңгейі өсті;Нақты жалақы өсті;Нақты жалақы 5 %-ға өсті.

Нарықтың негізгі элементі: Баға, сұраныс және ұсыныс; Сұраныс, ұсыныс, баға.

Натуралды шаруашылықтың тұрақты тапшылықтары:

Ақша; Уақыт; Ұлттық өнім, табыс және сауда балансы.

Нарықтық экономикалық жүйеде негізделеді: Өнімді сұранысқа сай сату және өткізу; Еркін кәсіпкерлік қызмет;

Меншікке,бәсекеге. Жоғары жұмыссыздық.

Нарықтың мәні:

Өндіріс, бөлу, айырбас, тұтыну және сатумен сатып алу арқылы жүзеге асырылатын ұйымдық-экономикалық қарым-қатынастардың жүйесі.

Нарықтық экономиканың принциптері: Баға қалыптастыру еркіндігі; Жетілген бәсеке; Кәсіпкерлік қызығушылық.

Нарықтың кемшілігі көрінеді:

Тауарлар мен қызметтерді ұжымдасқан түрде өндіруге ынта тудырмайды.

Несие беру принципі: Несие қайтарылымдылығы;

Несие ақылылығы.

Несие беру кезіңде қолданылатын ұстанымдар: Өсімқорлық; Мерзімділік; Қайтарымдылық.

Негізгі макроэкономикалық көрсеткіштер: Ұлттық табыс, жеке табыс, қолда бар табыс.

Номиналды еңбек ақының мерзімді түрінің төлену ерекшеліктері: Сағатқа байланысты; Жұмыс уақытына байланысты; Белгіленген мерзім бойынша.

Натуралды шаруашылықтың тұрақты тапшылықтары: Ұлттық өнім, табыс, сауда балансы.

Негізгі капиталдың моральдық тозуы: Өндіріс процесінде қызмет атқару не тоқтап қалуына байланысты тұтыну құнын жою;Пайдалану мерзімінің өтелуі төмендегенде;Ескі көліктерді өнімділігі жоғары жаңа көліктермен ығыстыру;

Негізгі капиталдың физикалық тозуы Негізгі капиталдың істен шығуы;

Негізгі капиталдың элементтері физикалық тұрғыдан қызмет етуге жарамсыз болып қалуы;

Негізгі капиталдың тұтыну құндарын жоғалтуы.

Несие беру кезінде қолданылатын ұстанымдар: Өсімқорлық;Мерзімділік;Қайтарымдылық.

Нарықтың кемшілігі көрінеді:

Қоғамда теңсіздікті туғызады.

Нарықтық экономиканың принциптері: Баға қалыптастыру еркіндігі;Кәсіпкерлік қызығушылық;Жетілген бәсеке.

Нарықтың негізгі элементі: Баға, сұраныс және ұсыныс;Ұсыныс, баға және сұраныс;Сұраныс, ұсыныс және баға.

Нарықтық экономикаға жатпайтындар: Салт- дәстүр бойынша даму;Әкімшіл-әміршіл жүйе;Орталықтандырылған жоспар.

Негізгі макроэкономикалық көрсеткіштер: Қолда бар табыс;Ұлттық табыс.

Нарықтық шаруашылықтың қызмет етуіне кедергі болатын шарттар: Өндіру мен бөлуде басқарудың қатаң жүйесі.

Негізгі капитал- бұл: Тұрғын үй;Ғимараттар;Станок.

Негізгі капитал бұл Ғимараттар;Жұмыскерлер.

Негізгі капитал: Бірнеше ұзақ жылдар бойы пайдаланылады;Бірнеше өндірістік цикл аралығында қолданылады.

Нақты ЖІӨ өлшенеді: Базистік жылдағы бағалармен;Тұтыну бағасының индексі бойынша.

Нарықтық экономикалық жүйеде негізделеді: Меншікке, бәсекеге;Еркін кәсіпкерлік қызмет.

Нарықтың артықшылығы байланысты: Шығындарды азайту және пайданы көбейту мақсатымен жаңа технологияларды оперативті қолдануы;Өзгеретін жағдайларға тез бейімделуі және икемделуі.

Нарық субъектісі: Үй шаруашылығы, кәсіпкер;Мемлекет.

Нарық субьектісі: Үй шаруашылығы;Ақша;Табыс көзі.

Негізгі капитал: Өндіріс процесінде құнын өзгертпейтін;Құнды қағаз түріндегі;Натуралдық түрі толығымен тұратын.

Натуралды шаруашылықтың түсінігі: Жеке қажеттілікке өндірілген еңбек өнімдері;Тауар тікелей және тұтыну үшін өндіріледі;Адамдардың жеке бас қажеттіліктерін өтеу үшін өндірілетін шаруашылық.

Натуралды шаруашылықтың тұрақты тапшылықтары: Ұлттық өнім, табыс, сауда балансы;Ақша;Уақыт.

Натуралды шаруашылық ерекшеліктері: Қол еңбегінің басымдылығы;Өндірушінің қажетін қанағаттандыру үшін өнімдер өндірісі.

Нарықтық экономикада мемлекет айналысатын мәселелер: Қоршаған ортаны ластау мәселелерін;Монополия қызметтерін реттеу.

Нарықтық экономикадағы меншіктің түрлері: Акционерлік, шетелдік, біріккен;Кәсіпорындық, муниципалдық.

Нарықтық экономикада меншіктің түрлері: Жеке, ұжымдық, қоғамдық;Жеке, мемлекеттік, нарықтық;Экономикалық және құқықтық.

Нарықтағы тауар ұсынысы тәуелді: Тұтынушылардың табысына;Өндірілетін тауарлар ресурстарының бағасына;Бағасы анықталған тауарларды нарыққа сатуға.

Нарықтың мәні Өндіру, бөлу, айырбас, тұтыну және сатумен сатып алу арқылы жүзеге асырлатын ұйымдық-экономикалық қатынастардың жүйесі;Өндірушілердің сатуға ұсынатын тауарларын ақша көмегімен айырбастау процесінде туындайтын экономикалық қарым-қатынастардың жиынтығы;

Табыс пен шығындарды салыстыру негізінде қалыптастыру.

Нарықтың кемшіліктері: Әлсіз әлеуметтік кепілділік;Балалар еңбегін қолдану;Еңбек ресурстардың толық жұмыс бастылығына кепілдік жоқ.

Нарықтың кемшілігі көрінеді Нарық еңбек пен табысқа құқықтық кепіл бермейді;Тауарлар мен қызметтерді қжымдасқан тұрде өндіруге ынта тудырмайды;Қоғамда теңсіздікті туғызады.

Нарықтық экономикада меншіктің түрлері: Жеке, ұжымдық, қоғамдық;Жеке, мемлекеттік, нарықтық;Экономикалық және құқықтық.

Нарықтың қызметі: Делдалдық.

Несие беру принципі: Несиенің ақылылығы;Несиенің қайтарылмауы;Несие жылдамдығы.

Негізгі капитал: Жұмысшылардың еңбек қоры;Ғимараттар.

Негізгі капитал: Бірнеше өндіріс процесіне қатысатын және өз құнын жаңа өнімге бөлшектеп ауыстыру.

Негізгі капитал: Өндіріс процесінде өз құнын толық жоятын және оны жаңа өнімге толық аударатын капитал;Натуралдық түрі толығымен тұратын капитал.

Неоклассикалық және кейнстік көзқарастатарға ортақ үлгі: AD-AS;IS-LM.

Нарықтық инфрақұрылымның түрлері: Тауарлар мен қызметтер нарығы;Қаржы нарығы.

Нарықтық экономикалық жүйеде негізделеді: Өнімді сұранысқа сай сату және өткізу;Еркін кәсіпкерлік қызмет.

Неоклассикалық теорияға сәйкес өндіріс факторларының түрлері: Кәсіпкерлік қабілет;Капитал;Жер және еңбек.

Нарықтық экономикаға: Экономикалық мәселелерді өзіндік шешу;Халықты толық жұмысбастылыққа ынталандыру.

Негізгі қордың тозған бөлігі: Ақша түрінде өнімнің өзіндік құнына кіреді.

Нарықтағы тауар ұсынысы тәуелді: Сұраныс көлеміне;Сапа, саны, бағаға.

Нарықтың қызметі Делдалдық;Ақпараттық;Реттеуші.

Нарықтық шаруашылықтың қызмет етуіне кедергі болатын шарттар: Тауар санының және көлемінің азаюы;

Экономика субъектілерінің экономикалық оқшаулануы.

Нарықтық экономикада негізгі элемент: Кәсіпкерлердің теңгермелі іс-әрекеті;

Несие – бұл: Қайтарылып берілетін капитал;Фирманың негізгі және айнымалы капиталының қайнар көзі;

Кәсіпорындардың бос қаржысы.

Номиналды еңбек ақының мерзімді түрінің төлену ерекшеліктері: Сағатқа байланысты; Жұмыс уақытына байланысты;Бухгалтерлік;Ақшалай.

Нарықтық экономика сипаттамасы: Бәсеке;Кәсіпкерлік таңдау еркіндігі;Жеке меншік.

Нақты ЖІӨ өлшенеді:

Тұтыну бағасының индексі бойынша.

Негізгі макроэкономикалық көрсеткіштер: Жеке салықтар;Жеке тұтыну;Жалпы ішкі өнім.

Нақты ЖҰӨ – бұл:

Циклдық жұмыссыздық жағдайындағы өндіріс көлемі;

Осы жұмыссыздық жағдайындағы өндіріс көлемі;

Нақты жұмыссыздық жағдайындағы өндіріс көлемі.

Нарыктык экономикада мына мәселелерді жартылай нарық, жартылай үкімет шешкен кездегі экономика: Нарықтық.Өндірістің ұлғаюы мен экономикалық өсуді қамтамасыз ету.Аралас.

Нарыктық экономикаға көшкенде рентабельділігі төмен өндірістерді ауыстыруға болады: Меншіктің еңбек ұжымдығына баскаруға көшуі. Меншіктің ұжымдық басқаруға көшуі. Жеке кәсіпкерліктің еркіндігі.

Нарық инфрақұрылымының элементі болып не табылады: Еңбек биржасы;Коммерцялық банктер;Қор биржалары.

Нарықтық шаруашылықтың қызмет атқаруы мен пайда болуына кедергі болатын шарттар:

Өндіру мен бөлуді басқарудың қатаң жүйесі;

Тауар санының және көлемінің азаюы;

Экономика субъектілерінің экономикалық оқшаулануы.

Нарықтық экономикада мемлекет аталғандардың ішінде қандай мәселелермен айналысуы керек:

Монополия қызметтерін реттеу;

Қоғам қажет ететін әскери тауарлар мен қызметтер айналымын анықтаумен; Қоршаған ортаны ластау мәселелерімен.

Нарықтың экономикаға не кіретіндігін көрсетіңіз:

Экономикалық мәселелерді өзіндік шешу;

Халықты толық жұмысбастылыққа ынталандыру;

Еркін баға қалыптастыру.

Негізгі және айнымалы капиталдың бөліну себептері:

Капиталдың айналыс саласына өтуіне байланысты;

Құнның қалыптасуына байланысты;

Материалдық байлықтың құрылуына байланысты.

Негізгі капиталдың элементтерінің түтыну кұнын жою дегеніміз: Өндіріс процесінде кызмет атқару не тоқтап қалуына байланысты.Техниканы жаңарту. Ескі көліктерді өнімділігі жоғары жаңа көліктермен ығыстыру.

Несие институттарына не жатпайды: Сақтандыру компаниялары; Инвестициялық банктерНесие-жинақ мекемелері.

Несие институтына не жатады: Сақтандыру компаниялары; Инвестициялық банктер;Банктік мекемелер.

Несиелік жүйе құрамдастарын көрсетіңіз: Коммерциялық банктер;Орталық банк; Сақтандыру компаниялары.

Нарықтық шаруашылықтың қызмет етуіне кедергі болатын шарттарды атаңыз: Тауар санының және көлемінің азаюы; Экономика субъектілерінің экономикалық оқшаулануы; Өндіру мен бөлуді басқарудың қатаң жүйесі;

Бағаны ырықтандыру.

Нарықтық экономикада мына мәселелерді жартылай нарық, жартылай үкімет шешкен кездегі экономика: Аралас; Өндірістің ұлғаюы мен экономикалық өсуді қамтамасыз ету;

Нарықтық;Марканте» - сату және тауарға қызмет қатынасы;Өтпелі.

Неоконсервативтік мемлекеттік реттеу үлгісі нені білдіреді: Рыноктың реттеуші қызметтерін ұсынысты ынталандыру негізінде қамтамасыз ету қажеттігін; Жеке кәсіпкерлікті қолдайды; Бәсекелестік ортаны қамтамасыз ету.

Несие қандай қағидаларда беріледі: Мерзiмге, төлем, қайтарылу қағидасы; Тұрақты жұмыс; Алты айлық табыс анықтамасы.

Нарықтық экономикаға көшкенде рентабельділігі төмен өндірістерді ауытыруға болады: Жеке кәсіпкерліктің еркіндігі; Меншіктің ұжымдық басқаруға көшуі;

Меншіктің еңбек ұжымдығына басқаруға көшуі; Акциаландыру.

Нақты еңбек деген не: Қарапайым электрик жасайтын еңбек;Тұтыну құнын жасайтын еңбек;Қолөнершінің игілік затарын жасайтын еңбек.

Нарықтың құрылымдық түрлері: Өндіріс факторының нарығы; Қаржы нарығы; Тауарлар мен қызметтер нарығы; Жұмыс күші нарығы;Құнды қағаздар нарығы.