 |
Главная Случайная страница Контакты | Мы поможем в написании вашей работы! | |
Нормалау
|
|
Основная литература
1. Батыр К.И., История государства и права зарубежных стран: учебник / Батыр К.И.; под ред. проф. К. И. Батыра. - М.: Проспект, 2006.
2 Жидков О.А., История государства и права зарубежных стран.
Часть 1. Учебник для вузов. Под ред. проф. Крашенинниковой Н.А и проф. Жидкова О. А.-М.: Издательская группа НОРМА - ИНФРА • М, 1998. - 480 с. 3. Желудков А.В., Буланова А.Г. История государства и права зарубежных стран: курс лекций, М.: ПРИОР, 2003. — 176 с.
4. Скоробогатов А.В., СD: История государства и права зарубежных стран. Хрестоматия. Части 1-2. Электронный учебник
Дополнительная литература
1. Графский, В. Г. Всеобщая история права и государства: учебник /
В. Г. Графский. — М.: Норма, 2005.— 737 с.
2. Омельченко, О. А. Всеобщая история государства и права: учебник: в 2 т. Т. 2 / О. А. Омельченко. — М.: Эксмо, 2006. — 574 с.
3.Омельченко, О. А. Всеобщая история государства и права: учебник: в 2 т. Т. 1 / О. А. Омельченко. — М.: Эксмо, 2006. — 592 с.
4. Хрестоматия по истории государства и права зарубежных стран: в
2 т. Т. 1. Древность и Средние века / сост. проф. В. А. Томсинов. — 2-е изд., доп. — М.: Зерцало-М, 2004. — 608 с.
5. Хрестоматия по истории государства и права зарубежных стран: в
2 т. Т. 2. Новое и Новейшее время / сост. проф. В. А. Томсинов. — М.: Зерцало, 1999. — 730 с.
Нормалау
Тиімді ДҚ құру үшін ДҚ-ң құрылымың құру үшін нормалдық формалар деп аталатың ережелерді қолданады. ДҚ-ң нормалдық формаларға келтіру процессі нормалау деп аталады.
Бірінші нормалдық форма (1НФ) кестенің әр бір өрісі бөлінбейтін және қайталанатың топатардың тұрмауың талап етеді.
Мысал 1.1: ФИО өрісін жеке үш өрістерге бөлуге болады.
Кестені 1НФ-ға келтіру.
Келтірілмеген
| ФИО | Тетради | Карандаши | Ручки | Ластики |
| Иванов Иван Иванович | ||||
| Петров Петр Петрович |
1НФ-ға келтірілген
| Фамилия | Имя | Отчество | Канц. тов. | Кол-во |
| Иванов | Иван | Иванович | Карандаши | |
| Петров | Петр | Петрович | Тетради |
Екінші нормалдық форма (2НФ) кестенін барлық өрістері бастапқы кілт өрісінен тәуелді болуың талап етеді, яғни бастапқы кілт өрісі жазбаларды бірқалыпты аңықтау. Бас тапқы кілтін тек қана бір бөлігіне тәуелді өрістерді басқа кестеге бөліп шығару қажет.
Кестені 2НФ-ға келтіру.
Келтірілмеген 2НФ-ға келтірілген
Мұнда бастапқы кілт болып Дата және Номер өрістері келеді. Счет, Город және Телефон өрістері Покупатель өрісіне тәуелді, бірақ бастапқы кілттен тәуелсіз. Сондықтан оларды Клиенты аталған басқа кестеге бөліп шығаруға болады.
Үшінші нормалдық форма (3НФ) кілт емес өрістердін арасында транзитивтік байланыстар болмауын, яғни кілт құрамына кірмейтін әр бір өрістін мәні басқа, кілт құрамына кірмейтін өріске тәуелді болмауың талап етеді.
Мысалы Цена за единицу, Количество, К оплате өрістер. К оплате өрістін мәні Цена за единицу және Количество өрістерге тәуелді, яғни К оплате өрістін мәнін, есеп, сұрау құру барысында, қажет болғанда есептеуге болады.
Кестелерді нормалау процессі артық деректерді жойып деректер қоймасының мөлшерін кішірейтуге мүмкіндік береді.
Сұрау – негіздік кестелердегі деректерді өндеуге арналған деректер қоймасының объектісі. Сұрау деректерді жоюға, қосуға, жаңартуға, сұрыптауға, деректер нігізінде есептеу жасауға мүмкіндік береді. Сұрауды орындағанда, деректерді өндеу нәтижесін көрсететін виртуалдық (сұрау терезесін жапқанда нәтижелер сыртқы жадыда сақталынбайды) кесте құрылады.
Сұрауда өндеуге жататың деректер қайнары болып кестелер және басқа сұраулар келеді.
Сұрауды құру үшін ДҚ-ң терезесінде ЗАПРОСЫ салымыңда Создание запроса в режиме конструктора батырмасың басу қажет.
Сұрау конструктор терезесінін жоғарғы бөлігінде өндеуге жататың деректер орналасқан кестелерді, сұралурады қосу қажет, ал төменгі бөлігінде – сұрау бланкісінде, условие отбора жолында, деректерді сұрыптауға қажет логикалық өрнекті құру қажет.
9.11 сурет. Сұрау конструктор терезесі
9.7 Сұраулар түрлері
Жоюға арналған сұрау (Запрос на удаление). Бұл түрлі сұрау кестелерден жазбаларды жоюға мүмкіндік береді. Басында жоюға жататың деректерді сұрыптауға араналған сұрау құру қажет.
9.12 сурет. Сұрыптауға орналған сұрау
Содан соң сұрыптауға арналған сұрауды, Запрос-Удаление амалды орындап, жоюға арналған сұрауға ауыстыру қажет.
9.13 сурет. Сұрыптауға арналған сұрауды жоюға арналған сұрауға аудару
Запрос-удаление амалды орындау нәтижесінде сұрау бланкісінде УДАЛЕНИЕ жолы пайда болады.
9.14 сурет. Жоюға аранлған сұраудың конструктор терезесі
Жоюға аранлған сұрауды орындау нәтижесінде, жоюға жататың жазбалардың саның көрсететін хабарландыру терезесі ашылады.
9.15 сурет. Жоюға жататың жазбалардың саның көрсететін хабарландыру терезесі
Жаңартуға арналған сұрау. Бұл түрлі сұрау сұрыпталған жазбаларда өрістін ескі мәнің жаңа мәніне ауыстыруға мүмкіндік береді.
Басында, жаңартуға жататың жазбаларды сұрыптауға арналған, сұрау құру қажет.
9.16 сурет. Толтырылған сұрау бланкісі
9.17 сурет. Сұрыптауға арналған сұрадың орындалу нәтижесі
Содан соң сұрауды жаңартуға арнлған сұрауға аударып, сұрау бланкісінде пайда болған ОБНОВЛЕНИЕ жолда өрістін жаңа мәнін енгізу қажет.
9.18 сурет. Сұрыптауға арналған сұрауды жаңартуға арналған сұрауға аудару және сұраудың толтырылған бланкісі
Жаңартуға арналған сұрауды орындау нәтижесінде экранда жаңартуға арналған жазбалардың саның көрсететін хабарландыру терезесі шығады.
9.19 сурет. Жаңартуға жататың жазбалардың саның көрсететін хабарландыру терезесі
Қосуға арналған сұрау. Бұл түрлі сұрау бір кестеден жазбаларды екінші кестеге қосуға арналған.
9.20 сурет. Деректердін көзі және деректерді қабылдаушы болатың деректер қоймасының файлдары
Мысалы, екі оқу жылдағы оқу процессі бойынша деректерден тұратың файлдар бар. «Высшая математика» пән бойынша жазбаларды ВКГТУ2006-2007.mdb файлдаң ВКГТУ2007-2008.mdb атты файлға қосу қажет.
Қосу туралы сұрауды құру үшін, басында деректерді алатың кесте негізінде сұрыптауға арналған сұрау қажет. Оның мақсаты қосуға жататың жазбаларды сұрыпау.
9.21 сурет. Кестеден қосуға жататың жазбаларды табу үшін толтырылған сұрау бланкісі
Содан соң қосуға арналған сұрауға аудару.
9.22 сурет. Сұрыптауға араналған сұрауды қосуға араналған сұрауға аудару
Сұрауды орындау нәтижесінде экранда жазбаларды қабылдайтың кестенін атың сұрайтын терезе ашылады. Қажет болса қосымша қабылдаушы кесте орналасқан файлды көрсету керек.
9.23 сурет.Жазбаларды қабылдайтың ДҚ-ң кестесін көрсету
Қосуға арналған сұрауды орындағанда экранда қосуға жататың жазбалардың саның көрсететін терезе ашылады.
9.24 сурет. Қосуға жататың жазбалардың саның көрсететтін хабарландыру терезесі
Сұрыптауға арналған сұрау. Бұл түрлі сұрау, қойылған шартты қанағатандыратың жазбаларды сұрыптауға арналған. Сұрау бланкісінде, Условие отбора атты жолда жазбаларды сұрыптау үшін арналған шарт болатың логикалық өрнекті жазады. Сұрыптау жасайтың шартты құрғанда келесі логикалық амалдарды қолдануға болады:
1. Between … and – өрістін мәні көрсетілген диапазонда жататың жазбаларды сұрыптау.
Between 10 and 200
Between #10.05.2005# and #30.06.2005#
2. Not – кері айту
Not Between 10 and 200
3. Like – келтірілген шаблонға өрістін мәнін сәйкестігін тексереді.
3 кесте. Like амалмен бірге қолданылатың арнайы символдар
| СИМВОЛ | СИПАТТАУ |
| ? | - кез келген бір символы |
| * | - кез келген символы тізімі |
| # | - кез келген цифр (0 ден 9-ға дейін) |
| [A-Р] | -көрсетілген диапазонда жататың кез келген символ |
| [!A-Р] | -көрсетілген диапазонда жатпайтың кез келген символ |
| [A,Д,Ш] | -көрсетілген тізімде жататың кез келген символ |
| [!A,Д,Ш] | -көрсетілген тізімде жатпайтын кез келген символ |
Мысалдар:
Like “a*a”
Like “[A-Р]”
Like “![A-Р]”
Like “a#a”
Like “a[К]#[!к-т]a”
Like “В?Т*”
Like “[A,Д,Ш]”
Like “![A,Д,Ш]”
9.25 сурет. Сұрыптау шартында логикалық амалдар мен операндтарды қолдану
Мәні есептелінетін өрістен тұратың сұрау. Деректердін негізінде есептеу жасау үшін арналған сұрау. Есептеуге арналған өрнектен басқа мұндай сұрауларда бір неше өрістердін мәндерінен керек жолды құруға болады. Мәні есептелінетін өрнекті қолдан құруға болады немесе өрнек құрушы деп аталатың терезеде.
Мәні есептелінетін өрістердін мысалдары:
1. [Преподаватели_анкета]![Фам] & " " & Left([Преподаватели_анкета]![Имя];1) & "." & Left([Преподаватели_анкета]![Отч];1) & "."
2. IIf ([Товар]![Количество]>500; [Товар]![Стоимость] *0.8; [Товар]![Стоимость])
3. [Товар]![Стоимость] * [Товар]![Количество]
9.26 сурет. Өрнектер құрғыш терезесі
9.27 сурет. Есептелінетін өрістерден тұратың сұраудың конструктор терезесі
Топталған амалдар сұрауы. Бұл түрлі сұрау жазбалар топтарында сандық өрістер бойынша қортындыларды есептеу үшін арналған. Сұрау бланкісінде тек қана екі түрлі өрістерді қосуға болады: жазбаларды топтарға болу негізінде жататың өріс және есептеу жүргізілетін өріс.
9.28 сурет. Топтауға жататың жазбалардаң тұратың кесте
9.29 сурет. Сұрау конструкторы. Жазбалардың топтарың өндеуге арналған функцияңы тандау
9.30 сурет. Сұраудың орындау нәтижелері
Параметрлік сұрау. Параметрлік сұрау орындалу барысында сұрыптау шарттың параметрлерін диалог режимінде дәлелдейді. Параметрлік сұрауды құру барысында, диалогты ұйымдастыру үшін қажетті параметрді шарт жолында тікбұрыш жақшаға алу қажет.
9.31 сурет. Жазбаларына параметрлік сұрауды қолдануға жататың кесте
9.32 сурет. Параметрлік сұраудың конструктор терезесі
9.33 сурет. Параметрлік сұрау орындалынғанда экранда пайда болатың терезе
9.34 сурет. Параметрлік сұраудың орындалу нәтижесі
Айқасқан сұрау. Бұл түрлі сұрау, жолдар тақырыбы ретінде бір өрістін мәнін қолданатың, бағаналар тақырыбы ретінде екінші өрістін мәнін қолданатың, ал олардың қиылысқан нәтижесінде пайда болатың ұяшықтарда – статистикалық функциялардың көмегімен өнделінген үшінші өрістін мәнін қолданатың аналитикалық кестені құрады.
Айқасқан сұрау арнайы шебер көмегімен құрылады.
9.35 сурет. 1-ші адым: Деректер орналасқан объектіні тандау
9.36 сурет. 2-ші адым: Жолдардың тақырыбы ретінде мәндері қолданылатың өрісті тандау
9.37 сурет. 3-ші адым: Бағаналардың тақырыбы ретінде мәндері қолданылатың өрісті тандау
9.38 сурет. 4-ші адым: Кестенін ұяшықтарында өнделінген мәндері ораналасатың өрісті тандау
9.39 сурет. 5-ші адым: Сұраудың атын енгізу
9.40 сурет. Айқасқан сұрауды орындалу нәтижесі
9.8 Нысан. Нысандарды құру әдістері
Нысан, деректер қоймасы интерфейсінің негізгі объектісі. Нысандар ДҚ-ң қалған объектілеріне өтуге мүмкіндік береді.
Нысандар келесі мүмкіндіктер береді:
- Кестелерде орналасқан деректерді ыңғайлы және көрнекі түрде суреттеуге мүмкіндік береді;
- кестелердегі деректерді қосуға, жоюға және өзгертуге мүмкіндік береді;
- есептерді, басқа нысандарды, деректерге өту парақтарды көруге мүмкіндік береді;
- ДҚ-ң ашқанда автоматты түрде орындалатың элемент ретінде қолданылады;
- макрос пен функцияларды орындауға мүмкіндік береді;
Нысандар, функционалдылықтарыны қарай үш негізгі түрлерге бөлінеді:
- деректерге әр түрлі әрекеттерді қолдануға мүмкіндік беретін нысандар (деректерді көрсету, қосу, жою, өзгерту);
- Мәзір ретінде қолданылатың командалық нысандар. Бұл топқа жататың нысандарда, басқа нысандарды ашу, макростарды орындау және т.б. амалдарды орындау үшін арналған басқару элементтері орналасады.
- Қолданушының диалог терезелері;
Басқару элементтерді келесі топтарға бөледі:
- Нысанды бейнелеу үшін арналған әр түрлі графикалық элементтер;
- Кестелердін өрістері мен байланған басқару элементтер;
-Мәндері есептелінетін басқару элементтері;
-Басқа элементтердін арнауың түсіндіретін элементтер;
Нысандарды келесі әдістердін біреумен қолданып құруға болады:
- Конструктор;
- Мастер форм;
-Автоформа: бағаналар;
-Автоформа: ленточная;
-Автоформа: табличная;
-Автоформа: сводная таблица;
-Автоформа:сводная диаграмма;
- Диаграмма;
- Сводная таблица;
Конструктор режимі
Нысанды конструктор режимінде құру үшін ДҚ-сы терезесінде Формы салымына көшіп Создание формы в режиме конструктора амалың тандап Создать батырманы басу қажет.
9.41 сурет. ДҚ терезесінде Формы салымы
Экранда нысан макеті ашылады.
9.42 сурет. Нысан конструкторы
Нысанды ерекшелеу батырмасы (Form Selector). Уақыттың әр бір мезетінде нысанның тек қана элементі жұмысты болуы мүмкін. Сол мезетте қолданылатың амалдар жұмысты элементке қатысты болады. Егер барлық нысанды жөндеу қажет болса, онда оны толық ерекшелеу керек. Ол үшін жоғарыда айтылған батырманы шерту қажет.
9.44 сурет. Нысанды ерекшелеу
Тарауды ерекшелеу батырмасы (Section Selector). Нысанның бір тарауың ерекшелеуге арналған.
Тарау тақырыбы (Section Header). Тараудың басың белгілеуге қажет.
Көлденең және тік айландыру сызықтары (Ruler). Элементтерді бір бірі арқылы тегістеуге арналған.
Деректер аумағы (Detail). Нысанның негізгі тарауы.
Координаттық тордың сызықтарды (Grid). Басқару элементтерді дәлелдеп тегістеуге арналған.
Нысан тараулары
Нысанда беске дейін әр түрлі тараулар болуы мүмкін:
Нысан тақырыбы (Form Header). Тақырыта барлық жазбаларға жалпы ақпарат орналасады. Нысанды экранда көру режимінде, тақырыптағы ақпарат терезенін басында орналасады, ал баспаға шығарғанда бірінші парақтың бас жағында.
Жоғарғы колонтитул (Page Header). Бұл тарауда нысанды баспаға шығарғанда қолданылатың деректер орналасады. Жоғарғы колонтитулдағы ақпарат әр бір парақтың жоғарғы жағында орналасады. Нысанды экранда көргенде колонититулдағы ақпарат көрінбейді.
Деректер аумағы (Detail). Насынның бұл тарауында негізгі ақпарат орналасады: кесте немесе сұраудың өрістер мәндері, есептелінетін өрістердін мәні және т.б. көрсетіледі.
Төменгі колонтитул (Page Footer). Жоғарғы колонтитулға ұқсайды.
Нысан ескертуі (Form Footer). Мұнда барлық жазбаларға жалпы ақпарат орналасады.
Конструктор режимінде құрылған жаңа нысан басында тек қана деректер аумағынаң тұрады. Қажет болса, қалған тарауларды Вид/Заголовок/Примечание және Вид/Колонтитулы амалдар көмегімен қосуға болады.
9.45 сурет. Нысанның макетіне колонтитуталдар, тақырып және ескерту тарауларың қосуға арналған басқару мәзірдін амалдары
Басқару элементтердін тақтайы
Нысанды құру барысында оның макетінде басқару элементтерді орналастырып жөндеу қажет. Ол үшін басқару элементтердін тақтайы қолданылады.
Объектілерді тандау - элементті тандағанда бұл батырма өшіріліп тұрады. Бұл батырмаңы қайтадан басып тандаудыдаң бас тартуға болады.
Шеберлер – Егер бұл батырма қосылып тұрса, элементті тандағанда, сәйкес шебер қосылады.
Элементтер:
- Жазба;
- Өріс (байланған және бос)
- Ауыстырғыш тобы;
- Ауыстырғыш;
- Жалау;
- Сурет – графикалық файлды көрсетеді;
- Объектінін бос рамасы;
- Объектінін қоысған рамасы;
- Бағынышты нысан/есеп;
- Сызық;
- Тік төртбұрыш;
- Салымдар жинағы;
9.47 сурет. Нысанның және деректер кестенін макеттері
9.9 Есеп объектісі
Есеп – Деректерді баспа түрінде бейнелеп көрсету үшін арналған ДҚ-ң объектісі.
Есептер деректерді тек қана көріп басуға арналған. Есептін ақырғы түрі компьютерде қойылған принтер драйверіне байланысты. Егер еш қандай драйвер орналаспаса, онда MS Access есепті жаңадаң құруға және бұрың құрылған есепті жөндеуге мүмкіндік бермейді.
Есепті келесі үш режимде ашуға болады: конструктор, алдың алдында көру, үлгі түрінде көру.
Есептерді құру режимдері: конструктор, шебер, автоесеп, диаграммалар шебері, пошта жапсырмалар.
Шебер режимі
9.48 сурет. Есеп құру шеберімен жұмыс істеу. Деректер объектісін, өрістерді тандау. Топтау денгейлерін қосу
9.49 сурет. Есеп құру шеберімен жұмыс істеу. 
Жазбаларды реттеу үшін өрістерді тандау. Статистикалық функцияларды тандау.
9.50 сурет. Есеп құру шеберімен жұмыс істеу. Есептін макет түрін тандау. Стильді тандау
9.51 сурет. Есеп құру шеберімен жұмыс істеу. Есептін атың енгізу
9.52 сурет. Есептін ақырғы түрі
Пошта жапсырмаларың құру
Пошта жапсырмалары – бір парақта ақпараттардың бір неше топтарың басуға арналған көпбағаналық есептердін арнайы түрі.
9.53 сурет. Пошта жапсырмаларды құру режимін тандау
9.54 сурет. Пошта жапсырмалардың мөлшерін тандау
9.55 сурет. Пошта жапсырмалардың стальін тандау
9.56 сурет. Пошта жапсырмаларға арналған өрістерді тандау.
9.57 сурет. Жазбаларды реттеу үшін өрістерді тандау.
9.58 сурет.Есептін атың енгізу
9.59 сурет. Пошта жапсырмалар конструкторы
9.60 сурет. Пошта жапсырмалары көру түрінде
Конструктор режимі
Есепті конструктор режимінде құру үшін, ДҚ терезесінде Отчеты салымында сәйкес режимін тандау қажет.
9.61 сурет. Есептер конструктор режимін тандау
Есеп конструктордың құрылымы нысан конструткор терезенін конструкторына ұқсас.
9.62 сурет. Есептін макеті конструктор режимінде
Нысандағы бес тараулардаң басқа есептін макетінде топтардың тақырыбы мен ескертулер тараулары болуы мүмкін. Бұл тарауларды, егер есепте жазбалар иерархиялық түрде орналасса, қосу қажет. Жазбаларды реттеу үшін Вид/Сортировка и группировка амалың орындау немесе 
батырмасың басу қажет. Экранда ашылған терезеде жоспарлаған иерархия бойынша қажетті өрістерді тандау керек.
9.63 сурет. Есептін жазбаларың реттеу және топтау режимі
Жаңа тарауларды қосқаннаң кейін есеп макетінін түрі.
9.64 сурет. Есеп макетінін тараулары
Есептін колонтитулларына датаны, парақтар нөмірлерін Вставка /Номера страниц…, / Дата и время…амал көмегімен қосуға болады.
9.65 сурет. Колонтитулға дата мен нөмірлерді қосу
Жазбаларды автоматты түрде нөмірлеу үшін бос өрісті жөндеу қажет.
9.66 сурет. Есепте ретті нөмірлер өрісін құру
9.67 сурет. Конструктор режимінде есеп макеті
9.68 сурет. Есептін ақырғы түрі
9.10 Макрос объектісі
Макрос - бір амалдарды орындауға арналған бір неше макрокомандалар жиынтығы.
Макрокоманда – ДҚ-ң объектілерімен олардың элементтеріне арнап қолданатың амалдарды орындау үшін инструкция. Мысалы, нысанды ашу,сұрауды орындау және т.б.
Макросты тек қана конструктор режимінде құруға болады. Макросты құру үшін ДҚ терезесінде Макросы салымында Создать батырманы басу қажет. Макросты құру диалог режимінде орындалады және макрос конструктор терезесінде макрокомандаларды жазудан тұрады.
9.69 сурет. Макрос конструктор терезесі
Макрокомандаңы тізімнен тандауға немесе тінтіур арқылы қосуға болады (ДҚ-ң терезесінен қажетті объектіні макрос конструктор терезесіне көшіру қажет (макрокоманда жолдарына немесе макрокоманданың аргументтеріне)).
9.70 сурет. Макроспен өндеуге қажетті объектіні тандау
9.71 сурет. Макроспен өндеуге қажетті объектіні тандау
Әр бір макросқа аты меншіктелінеді. Макросты орындағанда макрокомандалар орналасу ретімен біртіндеп орындалады. Макросты орындау шарттарың аңықтауға болады.
Макростарды келесі әдістермен орындауға болады:
- деректер қоймасы терезесінен;
- көп түрлі оқиғалар орындалғанда (объектіні ашып жабу, өрісітн мәнін өзгерту және т.б.);
Макросты оқиға мен байланыстыру үшін объектілер немесе оның элементерінін қасиеттер бланкісінде осы оқиға жолына макростын атың енгізу қажет.
|
|
9.72 сурет. Объектіні тандау
Макростар топтары
Макростар тобы бір макрос түрінде, бір есептерді шешуге арналған немесе бір нысанда қолданылатың макростар жиынтығынан тұрады.
Макростардың тобың құру үшін, макрос конструктор терезесінде Имя макроса бағанасың ашу қажет. Ол үшін Вид / Имена макросов амалың орындау немесе 
батырмасың басу қажет.
9.73 сурет. Макрос тобың құру
Имя макроса бағаның ұяшығына макростар тобына кіретін бірінші макростың атың енгізу қажет. Содан соң бірінші макроста орындалатың макрокомандалар сипатталынады. Осыған ұқсас әдіспен басқа макростармен макрокомандалар енгізіледі. Бір терезеде құрылған барлық макростар бір макростар тобың құрады.
 |
|
|
9.74 сурет. Макростар тобың құру консруктор терезесі
Мұндай макростар тобың сақтау жағдайда енгізілетін аты, топтың аты болады. Топқа кірген макросты орындау үшін ИмяГруппыМакросов.ИмяМакроса форматта сілтемені орындау қажет.
9.75 сурет. Топқа кіретін макросқа сілтеу
Бір макросты екінші макростаң шақырту
Макросты шақырту үшін ЗапускМакроса макрокомандаңы қолданады. Бұл макрокоманданың аргументтері:
Макрос аты.
Қайталау саңы.
Қайталау шарты –логикалық өрнек. Өрнектін мәні False болғанда макрос қайталанып орындалмайды.
Число повторов және Условие повтора аргументтер болмаса, онда макрос тек қана бір рет орындалады. Егер екі аргументтердін мәні берілсе, онда, макрос шарт жалған болғанша немесе берілген рет қайталанып болғанша орындалады. Бұл аргументтер циклдерді іске асыруға мүмкіндік береді.
Шарт арқылы бағдараламның құрылымың әзірлеу
Макростың макрокомандалары ішінде басқару ретін аңықтау және бағдарламаның бағыттарың орындау үшін шарттар қолданады.
Шарт макрокоманданың жолына Условие бағанасына енгізіледі. Условие бағанасы Вид/Условия амалың орындау немесе 
батырманы басу арқылы қосылады.
Шарттар логикалық өрнектер көмегімен аңықталынады. Шартқа байланысты макрокомандалар жолында (…) жазады.
9.76 сурет. Шарттармен аңықталыған макрокомандаларды орындау логикалық схемасы
 | ||
 |
9.77 сурет. Шарттары бар макрокомандаңы орындау мысалы
Шарттарда қолданатың логикалық өрнектердін мысалдары:
1. Стоимость билета (тг)=2500
2. [Дата продажи] Between #01.03.2008# and #01.05.2008#
3. Is Null([Код скидки]) или 4. [Код скидки] Is Null
5. [Дата продажи]=#16.09.2008# And [Номер места]=4
6. DCount(“[Код пассажира]”,”Продажи билетов”)>6
|
10 АЛГОРИТМДЕУ НЕГІЗДЕРІ
10.1 ЭЕМ-де есептерді шешу кезендері
· Мәселе пайда болған саланың тілінде есептін шартың аңықтау.
· Формалдау кезені, яғни есептін шартың математика тілінде қою.
· Есепті шығару үшін қажетті математикалық және логикалық аппаратты аңықтау.
· Есепті шешу үшін арналған алгоритмді аңықтау.
· Есепті шешу үшін арналған логикалық схемаңы құру.
· Логикалық схемаға сәйкес бағдарламаны жазу.
· Бағдарламаңы жөндеу. Бұл кезенде синтаксистік қателер табылып жойылады.
· Бағдарламаңы тестілеу. Бұл кезенде семантикалық (логикалық) қателер табылып жойылады.
· Бағдарламаны орындау.
· Бағдарламаны орындау нәтижелерін түсіндіру.
10.2 Алгоритмдер
Есептін шешу алгоритмі деп есепті шешу үшін қажетті амалдардың жиынтығы.
Алгоритм келесі қасиеттерге ие болуға тиіс:
· детерминанттылық (аңықталғандық) –алгоритмнін әр бір амалыбірқалыпты аңықталыған болуға тиіс;
· жалпылық – алгоритм бір қатар ұқсас есептерді шешуге қолайлы болуға тиіс;
· нәтижелік – алгоритм есептін нәтижесіне міндет ретінде келтіруге тиіс;
· дискреттік – есептін шешу жолың қарапайым кезендерге бөлу үшін мүмкіндік болуға тиіс;
Алгоритмдер құрылымына қарай келесі түрлерге бөлінеді:
· сызықтық – амалдар біртіндеп бірінен кейін бірін орындалады;
· тармақталған – қойылған шарттың мәніне қарай амалдардың мүмкіндік вариантың тандау;
· циклдік –қайталанып амалдардың тобы;
Циклдік алгоритмдер келесі түрлерге бөлінеді:
§ жүйелі цикл – циклдін қайталанатың саңы белгілі;
§ шарт бойынша орындалатың цикл – циклдін қайталануы шартқа байланысты;
Шарт бойынша орындалатың циклдін екі түрін айырады:
· шарт басында тексерілетін цикл – циклді жалғастыру шартты циклдін басында тексереді;
· шарт соңында тексерілетін цикл – циклді жалғастыру шартты циклдін соңында тексереді;
Логикалық схема
Логикалық схема – есептін шешу алгоритмін графикалық түрде бейнелеу.
Логикалық схема блок деп аталатың арнайы геометрикалық фигуралар көмегімен құрылады.
Блоктар түрлері:
-логикалық схеманың басы мен соңы
- деректерді енгізу, нәтижелерді шығару
- амал орындау
- тармақталу процессін ұйымдастыру (шарт тексеру)
- цикл процессін ұйымдастыру
k – цикл басқаратың айнымалы
(цикл параметрі)
kn – цикл айнымалының бастапқы мәні
kk – цикл айнымалының соңғы мәні
kh – цикл айнымалының өзгеру адымы
Мысалдар:
1. Сызықты алгоритм. Айнымалының мәнән есептеу 
10.1 сурет. Есепті шешу логикалық схемасы
2. Тармақталған алгоритм. 
тендеуді шешу
10.1 сурет. Есепті шешу логикалық схемасы
Дата публикования: 2014-10-18; Прочитано: 1204 | Нарушение авторского права страницы | Мы поможем в написании вашей работы!
