ЖҰМЫС ЖАСАУ РЕТІ

Жетекші берген үлгіні көлемін және салмағын өлшеп,үлгі көлемін массасын және көлденең қимасының ауданын,тығыздығын білу қажет алады.Үлгінің мөлшері әр жақтарын екі рет шегіндегі орташа өлшем бойынша тағайындалады.Көлемін 0,05 грамға дейінгі дәлдікпен өлшейді.

Үлгіні престің төменгі плитасының дәл ортасына қояды.Бұдан престің барлық шүмектері мен қақпақшаларың дұрыс күйде,”жұмсақ қалпында” тұрған-тұрмағандығы тексеріледі.Престің үстінгі плитасының винтті бұрап, үлгіге толық жанасқанға дейін төмен түсіріледі.Бұдан соң қолмен немесе электірлі мотормен престің плиткасының астына май айдайды да үлгіні мүмкідігінше сығады.Бұл кезде назары тексерілетін үлгіге емес,манометер шкаласындағы бағдарша көрсеткішіне аудару керек,өйткені бағдарша есебі шектен тыс артып кетсе,үлгінің бұзылу күші арта түседі.Манометр шкаласындағы бағдарша үлгінің бұзылу күшін одан әрі көрсетпеген кезде престің жұмысын тоқтатады да май басатын шүмекті ашып,плитаны жоғары көтереді және пресс әрекетінің сызбанұсқасын салады.Үлгіні бұзушы күшті дәптерге жазып,сол жерде қысқан кезде үлгі беріктігінің шегін мына формула бойынша есептеп шығарады:

R =P\F

Мұндағы R -қысқан кездегі беріктік шегі (кг\см );

Р-бұзүшы күш (кг\с);

Ғ-үлгі қимасының ауданы (см )

Жазба мына үлгі бойынша жазылады:

7-кесте

Матер-иалдың аталуы	Үлінің мөлшері (см)	Үлгінің массасы (г)	Үлгінің көлденең қимасы- ның ауданы (см )	Көлемі (см )	Тығызығы (г\см )	қысу кезіндегі беріктік шегі
Кг\ см	МПа

ЕСКЕРТУ: 1.Бетонның қысқан кездегі беріктігі мөлшері 15 15 15см бетон текшесінің беріктігі бойынша сипатталады.Егер мөлшері 30 30 30 см үлгі сынаққа алынса,қысқан кезіндегі бетон беріктігін түзету коэфиценттеріне (1,1 немесе 1,05 немесе 0,95 немесе 0,85) көбейту қажет.

1.СИ жүйесі бойынша 1 кгс=9,80665 Н; 1\H\м -9,8 Па=10 Па=0,1 МПа.

Дебиет