Тэуекел хан (Т.х). Ресеймен жакындасудын жолдарын iздестру

Казак ханы болып Жэнiбек урпагы Шыгай сайланды (2 жыл биледi).Казак хандыгына Сырдария калаларын эз колдарына алып, сол аркылы хандыкты кушейту кажет болды.1586ж Шыгай улы Тэуекел Туркiстаннын калаларын эзiне каратып, Ташкентке кол созды.1584-94 жылдар аралыгында ол эзге султандармен хан тагына таласып, хандыкка кол жеткiздi. Ресей мемлекетi мен казак хандыгы арасында дип-к карым-катынас кушейдi. Ресейдiн максаты казак хандыгымен одактасып, сiбiр ханы Кэшiмге карсы куресу, осы одактастыкты пайдаланып,орта азия хандарымен келiссэз жургiзу, Тэуекел хан мен Иран шахы Аббас I арасында Букара хандыгына карсы одак кургызу едi.1594 ж. Кантарда орыс патша укiметi Т.х-га эскери кэмек кэрсетпекшi болды.Орыс мемлекетi мен казак хан-гы арасында Сiбiр ханы Кэшiмге жэне Бухара ханы Абдоллага карсы одак калыптасты.Осы кездегi тарихи окига-Кэшiм хан билеген Сiбiр хандыгынын жойылуы едi.1598ж Сiбiр хандыгы жойыды,казак тайпалары казак хандыгына бiрiктi.1598ж Орта Азияга жорык жасады. Сырдария бойындагы калаларды кайтарып алу жолында сэттi урыстар жургiзген Т.х ауыр жараланып бiр урыста Ташкентте кайтыс болады.

31.Жэнгiр хан. 17 г. 30-50 казак хандыгы. Есiмнен хан тагын мура етiп алган Жэнгiр 20 ж. iшiнде 1635ж-шi, 1643-шi, 1652-шi жылдары бiрiнен сон бiрi болган жонгарлардын уш сурапыл шапкыншылыгына карсы тура бiлдi. Жонгар жагынан кауып кушейгендiктен Жэнгiр Бухарамен араздыкты жойып, кайта жонгарларга карсы одак жасады. 1635 ж жонгар шапкыншылыгы немен аякталганы белгiсiз. 1643 ж жонгарлар 50000 кол болып казак жерiне кiрдi. Жэнгiр 600 дей гана колмен согыс эдiсiнiн шеберлiгiн кэрсетiп, терен сайга бекiнiп алып, жонгарларды откiзбей Самарканттан комекке 20000 колмен атакты Жалантэс батыр кэмекке жеткенше тапкыр карсылык кэрсетiп кана коймай, жаудын 10000 колын жойып улгерген. Жонгар шапкыншылыгына Жэнгiрден кейiнхан болган онын улы Тэуке де ойдагыдай тойтарыс берiп отырган.