Жауап бірдей)Ерлер кіші жамбас астауының қанмен қамтамасыз етілуі. 10 страница

Екінші реттік өрімдер жұп және тақ болып бөлінеді.

Жұп өрімдер:

Көкеттік өрім (төменгі), plexus phrenicus (inferioir), a. Phrenica inferioir, жолында жатады. Оның тармақтары: құрсақ қуысын тесіп өтетін көкеттік, нрвтің құрсақтық тармақтарымен байланысады, оосы жерде оң жағынан көкеттік түйін,, gangl. Phrenicum, орналасады. Көкеттік өрім тармақтары буйрекусті безе, төм. Кус веенаға жүріп, бауырлық және асқазандық өрімдері құрамана кіреді.

Буйрек үсті өрімі, plexus suprarenalis, осы өрімнің тармақтары құрасақтық өрімнің көршілес жатқан түйіндерімен жзүріп буйрек үсті артерия тармақтарымен жүріп қосарлана жүреді. Өрімге кейбір тармақтар бауырлық өрімнен және кіші ағзалық нервтен келеді.

Буйрек өрімі, plexus renalis, оның қалыптасуына құрсақтық өрімнің тармақтары мен бәрге іштік қолқа тармақтары, сонымен қатар кіші ағзалық нерв бөлігі және ең кіші ағзалық нерв қатысады

Атабез өрімі, plexus testicularis, іштік қолқаның және буйрек өрімі тармақтарымен түзіледі; ерлерде ол a. Testicularis - пен қосарлана жүріп, атабезге жетеді. Әйелде plexus ovaricus атауын алады.

Тақ өрімдер:

Бауыр өрімі, plexus hepaticus, құрсақтық өрімнен тамақталытын сабаушалармен түзіледі. Сонымен қатар, кезбе нервтердің жалпы алдыңғы сабаы және оң, сол төменгі көкет өрімдері қатысады.

Көкбауыр өрімі, plexus lienalis; оның түзілуіне құрасақтық өрім және кезбе нервтердің жалпы артқы сабау тармақтары қатысады

Жоғарғы асқазан өрімі, plexus gastricus suoerior, оның түзілуіне құрасақтық өрім және кезбе нервтердің жалпы сабаулары, тармақтары қатысады.

Төменгі асқазан өрімі, plexus gastricus inferior, оның құрамына құрасқтық және жоғарғы шажырқай өрімдерінің нервтері кіреді, ол асқазан- он екі елі ішек артериясы мен оның тармақтарымен қосарлана жүреді

Ұйқы без өрімі, plexus pancreaticus, оның құрамында құрсақтық бауыр,жоғарғы шажырқай және көкбауыр өрімдерінің тармақтары және сол буйрек өрімінің тармақтары кіреді

Жоғарғы шажырқай өрімі, plexus mesentericus superior; оның қалыптасуына құрсақтық өрім тармақтары мен ішкі қолқасы өрімінің бөлігі қатысады. Оның негізгі массасы жоғарғы шажырқай артерия негізінде орналасады. Осы жерде 1-2 кішкене жоғарғы шажырқай түйіндері,gangl. mesenterica superior, жатады.

Төменгі шажырқай өрімі plexus mesentericus inferior, төменгі шажырқай артерия түбіндегі 1-2 кішкене төменгі шажырқай түйіндерімен,gangl. Mesenterica inferior, бірге жатады. Өрім өзінің ірі ілмектерімен төм. шажырқай артерияны қоршап,оның тармақтарына өтеді және сигматәр. Жиек ішекке жиектік тармақтар, r. colici, түрінде жетеді. Жоғарғы тік ішек нервтері, түрінде төмен түсіп, жоғарғы тік ішек өрімінің түзілуіне қатысады, ортаңғы және төменгі тік ішек нервтерімен, n.rectalis medii et inferioris қосылысы бар

Іштік қолқа өрімдері, plexus aorticus abdominalis, ірі әртүрлі көлемді ілмекті құрылым түрінде жоғарғы және төменгі шажырқай артериялры арасындағы деңгейде, іштік қолқаның алдыңғы және латералды бетінде жатады. Жоғарыдан іштік қолқа өрімі құрсақтық өріммен латыралды жағынан қос буйрек өрімдерімен, төменнен оның жалғасы саналатын жоғарғы құрсақ асты өріммен байланысады

Жоғарғы құрсақ асты өрімі, plexus hypogastricus superior, жоғарыдан іштік қолқаның екі жалпы мықын артерияларға бөлінген жерімен латералды қос мықын артериямен, төменнен мүйістен 0,5 -1 см төмен жерімен шектелген кеңістікте жатады. Ол кішкене жалпайған, тығыз, жоғарыдан төмен керілген нерв табақшасы түрінде, онда әртүрлі пішінді және көлемді нерв сабаулары қалыңдығында сабау ішкі нерв жасушаларының көп мөлшері бар

Жоғарғы құрсақ асты өрімінен жалпы мықын артерия мен венаны қоршайтын өрімдерге сабаушалар кетеді:

А) мықын өрімі, plexus iliacus, оң және сол, жалпы мықын артерияны қоршайды

Б) сан өрімі, plexus femoralis, оң және сол сан артерияны қоршап оның тармақтарына жалғасады.

Жамбастық бөлігі

Симпатикалық сабаудың жамбас бөлігі, pars pelvina trunci sympathici, сегізкөз сүйектің жамбастық бетінде сегізкөз тесіктерінен медиалды жатады.

Симпатикалық сабаудың жамбас бөлігінде 3-4 сопақ пішінді түйіндер бар, олар төменге қарай кішірейіп, симпатикалық сабаудың сегізкөз түйіндерін, gangl. Sacralia trunci sympatici, және тақ құйымшақ түйініне, gangl. Coccygeum impar, жалғасады.

Сегізкөз сүйектің алдыңғы бетінде көлденең бағытта қос симпатикалық сабаудың арасында бірнеше қатар жіңішке сааушалар өтеді. Олар оң сабауды сол симпатикалық сабаумен байланыстырады.

Екі симпатикалық сабау орталық жазықтыққа жақындап, бірінші құйымшақ омыртқасының алдыңғы бетңнде сегізкөз ілмегінде бірігеді, ілмектің ортасында құйымшақ түйіні жатады.

Симпатикалық сабаудың сегізкөз және құйымшақ түйіндерінен дәнекер және ағзалық тармақтар таралады.

Симпатикалық сабаудың жамбас бөлігі тармақтары:

Дәнекер тармақтар, rami communicantes, әрбір түйіннің латералды бетінен тармақталып, сегізкөз және құйымшақ нервтердің алдыңғы тармақтар құрамына кіріп, осы нервтерддің құрамында тұлға мен аяқ бұлшықеттері мен тамырларрына кіріп, тері бездері мен шаш бұлшықеттеріне жатады.

Ағзалық тармақтар, rami viscerales, симпатикалық сабаудың симпатикалық түйіндерінің медиалды жиегінен тармақталып, кіші жамбас астауы өрімдерінің құрамында осы қуыстағы ағзаларға жетеді.

сыңар вена,сонымен бірге кеуде түтігі қабырғасына жетеді.Қалған тармақ кеуделік-қолқалық өрім,plexus aorticus-thoracicus,құрамына кіреді, ол өзінің бастапқы бөлімінде жалпы жүректік өріммен, төменнен – құрсақтық өріммен ж\е оның туындыларымен байл.оның кейбір тармақтар қатары ішкі ағзалар өрімдеріне: өңештік тармақтар,rami esophagei,өңештік өрімге,plexus esophageus, өкпклік және бронхтық тармақтар, rami bronhialis et pulmonales – өкпелік және бронхтыөқ өрімге,plexus bronhialis et pulmonales,кіреді.

6.Ішкі ағзалық нерв,n.splanchnicus major,Ү-ІХ кеуде түйіндерінің алдыңғы медиалді бетінен 3-5 тармақтарымен басталады.Нервті құрайтын барлық тармақтары омыртқа денесінің бүйір бетінде орналасып, 9-10 омыртқалар деңгейінде бір сабауға бірігеді.Ол көкеттің бел бөлінһгіне төмен ж\е медиалді бағытталады.Кейін көкеттің ортаңғы ж\е медиалді аяқшаларының арасымен (оңнан сыңар венамен,солдан жартылай сыңар венамен бірге) жүріп, құрсақ қуысына кіреді, қысқа сабау түрінде құрсақтық өрім, plexus cealiacus,құрамына кіреді.Одан нерв жолымен кеуделік қолқалық өрімге, кіші ағзалық өрімдер түзетін тармақтарға ж\е көкірекаралық өкпеқапқа баратын сабаушалар тармақталады.Ішкі ағзалық нервке дара сабауішілік нерв жасушалары кіріп, кішірек ағзалық түйін,ganglion splanchnicum,түзеді.

7.Кіші ағзалық нерв, n. splanchnicus minor,10-11 кеуде түйіндерінен 2-3 тармақпен басталып, үлкен ағзалық нерв бағытымен жүреді ж\е онымен бірге көкет арқылы құрсақ қуысына кіріп, бірнеше қатар тармақтарға бөлінеді, тармақтарының кішкене бөлігі құрсақтық өрімі құрамына, үлкен бөлігі – бүйрек өрімі құрамына кіреді.

8.Ең төменгі ағзалық нерв, n. splanchnicus minimus,12 кеуде түйінінен басталатын тұрақсыз тармақ, кіші ағзалық нерв жолымен жүріп, бүйрек өрімі құрамын кіреді.

Барлық 3 ағзалық нервтер құрсақ қуысы ағзаларын- асқазанды, бауырды, ұйқыбезді, ішектерді,көкбауырды ж\е бүйректі,сонымен қатар кеуде қуысы мен іштің қан және лимфа тамырларын нервтендіруге қатысатын өрімдер құрамына кіреді