Экономикалық даму және экономикалық өсу

Экономикалық өсу – белгілі-бір уақыт аралығында тауар мен қызметтер көлемінің өсуі. Экономикалық өсуге барлық елдер ұмтылады. Оның динамикасына қарай ұлттықэконмиканың дамын, халықтың өмір деңгейінің жақсаруын көруге болады. Экономикалық өсу 2 көрсеткіш арқылы бағаланады.

1) ВНП жалпы өсуіне

2) адам басына ВНП өсуі

Экономикалық өсуді былай есептеу тек сандық көрсеткішті көрсетеді, ал бұдан басқа экономикалық өсудің сапалық жағын да білдіретін факторлар бар. Олар: * сұраныс;

· ұсыныс;

· бөлу;

Экстенсивті экономикалық өсу – қосымша ресурстарды пайдаланудың арқасында болатын эколномикалық өсу.

Интенсивті экономикалық өсу – жаңартылған өндіріс факторлары мен технологияларды пайдаланудың арқасында, яғни олардың қарқынды жұмыс атқару барысында экономикалық өсу. Интенсивті экономикалық өсу халықтың тұрмысының көтерілуіне әсер етеді.

Экономилық өсудің факторлары:

· Экстенсивті – капиталдың, еңбектің жұмсалуының өсуі.

· Интенсивті - өндіріс факторларын, олардың қолдану процесін сапалы дамытуға көмектесетін нәрсенің бәрі.

ü технологиялық прогресс;

ü қызметкерлердің білімі мен кәсіби деңгейлерінің өсуі;

ü өндірісті көбейту және ресурстарды бөлуді жақсарту;

ü өндірісті басқаруды жетілдіру;

ü тиісті заңшығарушылықты дамыту.

Экономикалық өсуді шектейтін себептер:

· өндірістің дамуына әсер ететін әлеуметтік шығындарды көп және әртүрлілігі;

· үкіметтің экономикалық саясатының кемшіліктері;

· ресурстық және экологиялық шектеулер.

Пайдалануға ұсынылатын әдебиеттер:

1. Әкімбеков С., Баймухаметова А.С., Жанайдарова У.А. Экономикалық теория. Оқу құралы. – Астана; 2002. – 464 б.

2. Экономическая теория: учебное пособие / В.М. Соколинский, В.Е. Корольков; под ред. А.Г.Грязновой и М. Соколинского. - 2-ое издание. - М.: КНОРУС, 2006. - 464 с.

3. Қазақстан республикасының «Банк және банктік қызмет» туралы заңы.