Географиядан қазақ тiлiнде шпаргалка. 3 страница

Марқакөл

540.Сауыр-Тарбағатайдың негізгі құрылымы қалыптасқан кезең:

Герцин

541.Іле Алатауының қайта көтеріліп, қатпарлы-жақпарлы болып қалыптасқан кезеңі:

Альпі

542.“Малиус боката” алмасының жабайы түрлері өсетін қорық:

Наурызым

543.Қазақстанның Өзбекстанмен шекарасының ұзындығы (км):

544.Вольфрам қоры бойынша Қазақстанның дүниежүзінде алатын орны:

545.Темір рудаларының қоры бойынша Қазақстанның дүниежүзінде алатын орны:

546.Қазақстанның жер ресурстарының жалпы көлемі (млн. га):

270, 1

547.Марганец қоры бойынша Қазақстанның дүниежүзінде алатын орны:

548.Қазақстанның ішкі суларының мөлшері (млрд. м³):

115, 3

549.Еңбекке жарамды халық...:

Еңбек ресурстары

550.Қала рөлінің басымдылығы мен қала халқы санының артуы:

Урбандалу

551.Ірі қалалардың маңында шоғырланған шағын және орташа қалалар:

Агломерация

552.Халықтың көшіп-қонуы:

Миграция

553.1 000 адамға шаққандағы 1 жыл ішінде туған балалардың саны:

Туу

554.Халықтың көп бөлігінің шыққан елінен тыс жерде қоныстануы:

Диаспора

555.1 000 адамға шаққандағы 1 жыл ішіндегі өлген адамдар саны:

Өлім-жітім

556.Қазақстанның негізгі табиғи газ қоры шоғырланған жер:

Маңғыстау түбегі

557.Екібастұз көмірінің басты қолдану бағыты:

ЖЭС, МАЭС-да жағылады

558.Қазақстандағы көмірді ашық әдіспен өндіру кен орны:

Екібастұз

559.Қазақстанда 1911 жылы игерілген мұнай кен орны:

Доссор

560.Көмірді ашық әдіспен алатын ең ірі кесінді:

“Богатырь”

561.Қазақстан көмірінің жалпы қоры (млрд. т):

176, 6

562.2002 жылы салынған, ұзындығы 635 км құбыр:

Қарашығанақ-Атырау

563.Қазақстанның қара металлургия орталығы:

Теміртау

564.Қазақстанда ферроқорытпа шығаратын зауыттар:

Ақсу,Ақтөбе

565.Қазақстанның түсті металлургия орталықтары:

Балқаш,Жезқазған

566.Алюминий зауыты бар қала:

Павлодар

567.Қазақстандағы түсті металлургияның дами бастаған уақыты:

1717 ж

568.Қазақстандағы түсті металлургияның ең бірінші ірі кәсіпорындары орналасқан қала:

Риддер

569.Соколов-Сарыбай кен орнын ашқан:

М.Сургутанов

570.Энергияны көп қажет ететін металдар:

Титан,алюминий

571.Қазақстанда қара металлургия негізі қаланған жыл:

572.Қаратау жотасында мына кендер көп орналасқан:

Фосфорит, полиметалл

573.Трактор, ауыл шаруашалық машиналар шығаратын Қазақстанның қалалары:

Астана,Павлодар

574.Рентген аппаратурасын шығару орталығы:

Ақтөбе

575.Қазақстандағы машина жасау кешенінің дамыған салалары:

Ауыл шаруашылық машиналарын жасау

576.Қазақстандағы пресс-автоматтар шығаратын қала:

Шымкент

577.Қазақстанда бірінші трактор шыққан жыл:

578.Жоғарғы вольтты аппаратура шығаратын зауыт:

Шымкентте

579.Минерал тыңайтқыштарын шығаратын ірі комбинаты бар қала:

Ақтөбе

580.Химиялық жолмен алынатын синтетикалық материал:

Полимерлер

581.Қалдықсыз жұмыс істейтін өнеркәсіп саласы:

Химия

582.Пластмасса шығаратын зауыт салынған қала:

Ақтау

583.Фармацевтика препараттарын шығаратын кәсіпорын орналасқан қала:

Шымкент

584.Жоғары сапалы аққұм өндірілетін облыс:

Ақмола

585.Шифер зауыты орналасқан қала:

Тараз

586.Шыны зауыты орналасқан облыс:

Атырау

587.Цемент зауыты орналасқан қала:

Шымкент

588.Кварц құмы өндірілетін облыс:

Павлодар

589.Шығыс Қазақстанда өсірілетін техникалық дақылдар:

Күнбағыс

590.Марал шаруашылығымен айналысатын аймақ:

Шығыс Қазақстан

591.Ауыл шаруашылық өндірісіндегі өсімдік шаруашылығының үлесі (%):

56,9

592.Жылқының адай тұқымы тараған облыс:

Атырау

593.Қант зауыты бар қалалар:

Тараз, Боралдай

594.Маргарин, ашытқы, шай фабрикалары орналасқан қала:

Алматы

595.1 т қант өндіруге қажет қант қызылшасы (т):

6-9

596.1993 жылдан бері Алматы темекі комбинатын басқаратын фирма:

“Филипп Морис”

597.Фарфор заводы орналасқан қала:

Қапшағай

598.Орынбор-Ташкент темір жолы салынған жылдар:

1905-1907

599.Солтүстіктен оңтүстікке қарай өтетін трансқазақстан магистралі:

Петропавл-Шу

600.“Шығыс шеңбері” автомобиль жолдары... орталықтарын байланыстырады:

Кенді Алтайдың

601.Қазақстанда ең бірінші салынған мұнай құбыры:

Доссор-Ракуша

602.Қазақстанның оңтүстік аудандарын газбен қамтамасыз ететін газ құбыры:

Мубәрәк-Алматы

603.Шығыс Қазақстанның экономикасында жетекші рөл атқаратын өндіріс циклі:

Түсті металлургия

604.Теміртауда... циклді металлургия зауыты бар:

Толық

605.Орталық Қазақстандағы қара металлургияның даму себептері:

Шикізат пен отын энергетикасының болуы

606.Халықаралық экономикалық қатынастардың несие беру қызметін атқаруы:

Қаржы

607.“Африка жылы” болып есептелетін жыл:

608.Жаңа индустриялық елдер:

Корея, Сингапур, Тайвань

609.Конституциялық монархиялар:

Испания, Непал

610.Үлкен этникалық топтың екінші аз санды топты өзіне қосып алуы:

Ассимиляция

611.Аталғандардың ішіндегі ұлттық дін:

Синтоизм, конфуциан, индуизм

612.Темір кенін сыртқа шығаруда қоры мол мемлекет:

Бразилия

613.Орталық Африканың “Мыс белдеуі”:

Заир және Замбия аумағы

614.АҚШ-тың “автомобиль астанасы”:

Детройт

615.Ауыл шаруашылық салаларында еңбек ететін адамдар саны:

1,3 млрд

616.Дүние жүзі бойынша жүгері өсіруден көрнекті орын алатын мемлекет:

АҚШ

617.Шай өндіретін елдер:

Үндістан,Қытай

618.Теміржолдың ұзындығы жөнінен алдағы ел:

АҚШ

619.Әлемдегі ірі авиалайнер “Боинг-747” шығаратын компания орналасқан ел:

АҚШ

620.Дүние жүзіндегі жүк тасымалының ең күрделі аймағы, тәулігіне 500 кеме өтеді.

Ла-Манш

621.Дүние жүзіндегі автомобиль жолының ұзындығы (км):

24-25 мың

622.Шаруашылық өмірді интернационалдандырудың жоғары формасы:

Интеграция

623.Солтүстік америкалық еркін сауда қауымдастығы:

НАФТА

624.Халықаралық экономикалық байланыстардың дәстүрлі және ең дамыған түрі:

Халықаралық сауда

925.1996 жылы 26 сәуірде құрылған топ:

Шанхай ынтымақтастық ұйымы

626.Ресеймен құрлықта шекараласпайтын ел:

Словакия

627.Ресейдің мұнай-газ өндіретін экономикалық ауданы:

Батыс Сібір

628.Ресейдің астық жинайтын комбайндарын өндіретін аудан:

Солтүстік Кавказ

629.Ресейде троллейбус шығаратын жалғыз зауыт орналасқан қала:

Энгельс

630.Беларусь Республикасының өнеркәсіп саласының мамандануы:

Машина жасау, химия өндірісі

631.Беларусь жері арқылы өтетін мұнай құбыры:

Достық

632.Украина өнеркәсібінің басты саласы:

Отын-энергетика

633.Украина астанасы:

Киев

634.Украинаның көмір кен орны:

Донецк

635.Украинаның көлік жүйесінің ең басты түрі:

Темір жол

636.Молдова төмендегі өзендер аралығында орналасқан:

Прут, Днестр

637.Молдованың астанасы:

Кишинев

638.Молдовада қант шығаратын зауыт бар қала:

Рыбницы

639.Грузиядағы аса ірі СЭС:

Ингури

640.Грузия өнеркәсібінің дәстүрлі саласы:

Тамақ өнеркәсібі

641.Армениядағы СЭС:

Раздан

642.Арменияның маманданған саласының бірі:

Түсті металлургия, машина жасау

643.Әзербайжан ауыл шаруашылығының негізгі саласы:

Өсімдік

644.Өзбекстанның агроөнеркәсіп кешенінің басты саласы:

Мақта өсіру

645.Өзбекстанның химия өнеркәсібі өндірісі:

Тыңайтқыштар

646.Қырғызстанның мамандану салалары:

Түсті металлургия

647.Қырғызстанның дұрыс тұжырымды жауабы:

Негізгі сала – түсті металлургия

648.Түркменстан мал шаруашылығының басты саласы:

Қаракөл қой шаруашылығы

649.Тәжікстанның АӨК-ң басты саласы:

Мақта шаруашылығы

650.Тәжікстанның мамандану саласы:

Отын-энергетика

651.География ғылымы бөлінеді...

2 салаға

652.География ғылымы ретінде пайда болған

Грекияда

653.Тұңғыш рет дүние бөліктері туралы ұғымды айтқан

Гректер

654.Магелланның саяхатының нәтижесінде дәлелденді

Жердің шар тәрізді екендігі
655.Орта Азия мен Орталық Азияны зерттеуге үлкен үлес қосты

Ш. Уәлиханов
656.Күн жүйесіндегі планеталар саны

9 планета
657.Жердің полюстік радиусы экваторлық радиустан

21 км. қысқа
658.Жер пішіні шар тэріздес болғандықтан оның бетіне күн сәулесі түседі

әркелкі
659.Күн жүйесіне кіретін ұсақ аспан денелері

Астероидтар
660.Жер өз білігінен...айналады

Батыстан шығысқа қарай
661.Жер күнді бір рет айналып шығады

364-365 күнде
662.Жердегі “Кібісе жылы” қайталанып отырады

Әрбір 4-ші жылда
663.Меридиандар мен параллель сызықтарының қиылысуынан пайда болған тор

Градус торы
664.Жер бетінін қағазға кішірейтіліп түсірілген бейнесі

Карта

665.Әртүрлі сулар картада бейнеленеді

Көгілдір түспен
666.Атмосфераның жер бетіне таяу орналасқан ең төменгі қабаты

Тропосфера
667.Күннен таралатын “әсірекүлгін” сәулелерді ұстап қалатын атмосфераның қабаты

Озон қабаты
668.Атмосфералық қысымды өлшейтін құрал

Барометр
669.Ауаның салыстырмалы ылғалдығын өлшейтін құрал

Гигрометр
670.Жерге жауын-шашын әкелмейетін бұлт

Шарбы
671.Ауаның жер бетіне таяу қабатынан түсетін ылғал

Шық
672.Адам желдің күшін пайдаланады

Электр қуатын алуға
673.Солтүстік жарты шардағы ең ұзақ күн

22-ші маусым
674.Тропосфераның белгілі бір жердегі қысқа мерзімдік жай-күйі

Ауа райы
675.Жердегі әр жарты шарда негізгі ауа массасы... болады

4
676.Ауа райын бақылап отырады

Метеорологтар
677.Жердің тірі ағзалар мекендейтін қабығын атайды

Биосфера
678.Белгілі бір табиғи ортаға шоғырланған ағзалар тіршілік бірлестігін құрайды

Биоценоз
679.Өсімдік пен жануарлардың таралуына әсіресе қажетті жағдай

Климат
680.Географиялық компоненттің бір бөлігі

Су
681.Табиғат компоненттерінің жиынтығы... құрайды

Табиғат кешенін
682.Жердегі ең үлкен табиғат кешені

Географиялық қабық

683.Жер бетіндегі адамзат сыртқы келбетінің ерекшеліктеріне байланысты... бөлінеді

3 – нәсілге
684.Европеидтық нәсілдің өкілдеріне жатады

Орыс пен немістер
685.Әр түрлі нәсілдердің өкілдері бір-бірінен ерекшеленеді

Сырт қабілетімен
686.2-Дүниежүзілік соғыс қарсаңында нәсілдік кемсітушілік үлкен орын алған

Германияда
687.Материктік арал

Мадагаскар
688.Архипелаг деп атайды

Аралдар тобын
689.“География ғылымының атасы” деп атайды

Эратосфенді
690.Жаңа Гвинея аралындағы жергілікті халықтар туралы деректер жинаған ғалым

Н.Н.Миклухо-Маклай

691.“Үш теңіздің ар жағына саяхат” атты еңбек жазып қалдырған көпес

А. Никитин
692.Геохронологиялық кесте арқылы жүргізіледі

Геологиялық жыл санау
693.Литосфералық тақталар теориясын ұсынған ғалым

А. Вегенер
694.Жер бедерін өзгертетін сыртқы күштерге жатады

Күн сәулесі
695.Ауа райы “жасалынатын” орын деп атайды

Тропосфераны
696.Климаттық элементтердің таралауы картада бейнеленеді

Изосызықтармен
697.Қалыптасқан орнына байланысты жерде ауа массасының... түрі бар

4
698.Ауа массаларының горизонталь бағытта қозғалуын атайды

Жел
699.Тропитік белдеулерде жердегі аса ірі... шөлі орналасқан

Сахара
700.Жер бетін он үш климаттық белдеулерге бөлген ғалым

Б. Алисов
701.Мұхит суының тұздылығы есептеледі

Промиллемен
702.Мұхит суларын тазарта алады

Бактериялар
703.Мұхиттағы жылы және салқын ағыстар түйісетін белдеу

Қоңыржай
704.Жер шарындағы “тіршілік бесігі” деп аталатын орын

Мұхит
705.Мұхиттағы тіршілік дүниесі... топқа бөлінеді

3
706.Мұхиттағы кит тәрізділер қоректенеді

Планктонмен
707.Дүниежүзілік мұхиттың балыққа ең бай ауданы

Қоңыржай ендік
708.Антропогендік табиғат кешені

Бөген
709.Географиялық қабықтың аса маңызды заңдылығы

Тұтастығы
710.Табиғат зоналарының аттары сәйкес келеді

Өсімдік сипатына
711.Мұхиттардағы зоналық... аталады

Климат белдеулерімен
712.Биіктік белдеулер... болады

Тауларда
713.Табиғат зоналарының экватордан полюстерге қарай алмасуын... атайды

Еңдік зоналық
714.Адамдардың Еуразия жерін қоныстануы басталған

Жерорта теңізінен
715.Орталық Аз) И. ия табиғатын зерттеген орыс саяхатшысы

Н. Прежевальский
716.Еуразияның теңіз деңгейінен ең төмен жатқан жері

Өлі теңіз
717.Еуразия арқылы дүние жүзіндегі аса ірі... сейсмикалық белдеу өтеді

2
718.Еуразиядағы ең ірі тау мұздығы орналасқан

Памирде
719.Еуразиядағы ең аумақты климаттық белдеу

Қоңыржай
720.Еуразиядағы “Хуанхэ” өзені... мағынаны білдіреді

Сары өзен
721.Исландияда мұз басу дәуірінен бері сақталған... кездеседі

Қойөгіз
722.Халқы еуропа тектес нәсілге жататын ең көп тілді мемелекет

Үндістан
723.Жер көлемі жағынан Еуразиядағы ең үлкен мемлекет

Ресей
724.Солтүстік Мұзды мұхиттың ең ірі теңізі

Норвег
725.Солтүстік Мұзды мұхит арқылы халықаралық маңызы бар жол өтетін теңіз

Солтүстік
726.Үнді мұхитынан алынатын асыл тастар

Інжу, маржан
727.Тынық мұхитындағы құйын тәріздес дауыл

Тайфун
728.Атлант мұхитының ірі жанартаулық аралы

Исландия
729.Дүние жүзіндегі ең ұзын тау жүйесі орналасқан материк

Оңтүстік Америка
730.Жердің солтүстік магниттік полюсінің орнын анықтаған саяхатшы

Р. Амундсен
731.Солтүстік Америка материгінің құрамына кіретін ірі арал

Гренландия
732.Солтүстік Американың ең биік нүктесі

Мак-Кинли тауы
733.Солтүстік Американы Еуразиядан бөліп тұратын бұғаз

Беринг
734.“Өлім аңғары” орналасқан материк

Солтүстік Америка

735.Солтүстік Америкада орналасқан, Жердегі ең ұзын тау жүйесі

Кордильер

736.Солтүстік Америкадан өтпейтін климаттық белдеу

Экваторлық

737.Солтүстік Америкаға көп апат әкелетін жел

Торнадо

738.Ұзындығы бойынша дүние жүзінде үшінші орын алатын өзен

Миссисипи

740.Солтүстік Американың “Үлкен өзен” деген өзені

Макензи

741.Дүние жүзіне әйгілі “Үлкен коньон” орналасқан тау жүйесі

Кордильер

742.Солтүстік Американың Ұлы көлдерінің жүйесіне кіретін көлі

Онтарио

743.Солтүстік Американың биік шөптер өсетін табиғат зонасын... атайды

Прерий

744.Йеллоустон ұлттық паркінде қорғауға алынған

Гейзерлер

745.АҚШ-ты жер көлемі бойынша дүниежүзінде

4-ші орында

746.Солтүстік Американың қатал климатында өмір сүруге бейімделген халқы

Эскимостар

747.Канаданың мемлекеттік тілдері

Ағылшын, француз

748.Канаданың мемлекеттік туында бейнеленген ағаштың аты

Үйеңкі

749.Оңтүстік Американы тілдік ерекшелігіне қарай атайды

Латын Америкасы
750.Саргас теңізін ашқан саяхатшы

Х. Колумб
751.Дүние жүзіндегі ең ылғалды материк

Оңтүстік Америка
752.Оңтүстік Америкадағы ең жоғары температура байқалған белдеу

Тропиктік
753.Амазонка өзенінің салалары

500
754.Виктория-регия өсетін өзен

Амазонка
755.Анхель сарқырамасының биіктігі

1054 м.
756.Игуасу сарқырамасы орналасқан өзен

Парана
757.Су бетіндегі қалқыма салдарда үндістердің үйлері орналасқан көл

Титикака
758.Ғаламшардың “өкпесі” деп атайды

Амазония ормандарын
759.Бұтағы қатты, қабығынан тері илеуге қажетті шикізат алынатын ағаш өседі

Бразилия үстіртінде
760.Гуано деп аталатын бағалы азотты тынайтқыш жиналады

Атакама шөлінен
761.Анд тауының символы деуге болады

Кондор мен ламаны
762.Оңтүстік Америкаға адамдар алғаш рет қоныс аударған

Солтүстік Америкадан
763.Оңтүстік Американың халқының көпшілігі сөйлеседі

Латын тілінде
764.Анд елдеріне жатады

Чили
765.Дүние жүзіндегі теңіз деңгейінен ең биік орналасқан қала

Ла-Пас
766.Дүние жүзіндегі ең ұзын ел

Чили
767.Этиль спиртімен жұмыс істейтін автомобиль шығаратын мемлекет

Бразилия
768.Еуропалықтардың жергілікті үндістермен некелескен ұрпақтарын атайды

Метистер
769.Колумбия мемлекетінің алтын мұражайы орналасқан қаласы

Богота
770.Шеткі нүктелері жердің төрт бағытына қарай орналасқан материк

Африка
771.Африкадағы Виктория сарқырамасын ашқан ғалым

Д. Ливингстон
772.Африканың көлдерін зерттеген саяхатшы

Г. Стэнли
773.Бағалы қатты бидайдың отаны

Эфиопия
774.“Биосфераның Алтын қорына” енгізілген

Сахара шөлі
775.Африка – Арабия литосфералық тақтасының Еуразия тақтасымен соқтығысуынан пайда болған түбек

Арабия
776.Самум желдері соғып тұратын шөл

Сахара
777.Шөлді аймақтардағы кеуіп қалған өзен арналарын... атайды

Уэдтер
778.Африканың ең терең көлі

Танганьика
779.Африкада ғана кездесетін құс

Марабу
780.Шөлдердің ең құнарлы аудандары.. аталады

Шұраттар
781.Калахаридың халқы сусын ретінде пайдаланатын өсімдік

Жабайы қарбыз
782.Араб Африкасы деп атайды

Солтүстік Африканы
783.Аустралияның қысқы айлары

Шілде, тамыз аралығы
784.Ең Үлкен Артезиан алабы орналасқан материк

Аустралия
785.Аустралияда көп алқапты алып жатыр

Шөлдер
786.Аустралияның оңтүстігіндегі шөлдерді “налларбар” деп атаған саяхатшы

Д. Эйр
787.Аустралияда жиі болып тұратын желдер аталады

“Вилли-Вилли”
788.Тасмания аралындағы жыртқыш аң

Қалталы құбыжық
789.Аустралияның егістіктері мен ормандарын отап тоздырған жануарлар

Үй қояндары
790.Аустралияның күміс ақшаларына таңбаланған

Ехидна
791.Ел таңбасында Эму түейқұсы мен Кенгуру бейнеленген мемлекет

Аустралия Одағы
792.Аустралия Одағы жерінің ауданы бойынша дүниежүзінде

6-шы орында

793.Тынық мұхитына жер шарындағы барлық... сыйғызуға болады

Материктерді
794.Тынық мұхитымен шектеспейтін материк

Африка
795.Тынық мұхит пен Мұхит аралдарының табиғатының құпияларын зерттеген саяхатшы

Т. Хейердал
796.Мариана шұңғымасын ашқан саяхатшылар

Орыстар
797.Француз әскери теңізшісі Жак Ив Кусто басшылығымен жасап шығарылды

Акваланг
798.Тынық мұхитынан өтпейтін климаттық белдеу

Полярлық
799.Тынық мұхитында басқа мұхиттарда кездеспейтін балықтар кездеседі

Теңіз құндызы
800.Тынық мұхитынан жойылып кеткен теңіз жануары

Су сиырлары
801.Көптеген елдер Тынық мұхит қайраңдарынан өндіреді

Мұнайды
802.Мұхит аралдары еуропалықтарға белгілі болды

Ф. Магеллан саяхатынан кейін
803.Ірі материктік арал

Жаңа Зеландия
804.Мұхиттық аралдардың тұрмыс-тіршілігін зерттеген саяхатшы

Н.Н.Миклухо- Маклай
805.Жаңа Зеландияның эндемиктері

Қарағайлар
806.Жаңа Зеландияда мүлдем жоқ

Сүт қоректілер
807.Антарктида жағалауындағы мұхит сулары шартты түрде... деп аталады

Оңтүстік мұхит
808.Жер шарының суық) “Мирный” станциясы
“Восток” станциясы
809.Антарктиданың мұздан бос бөліктерінде өседі

Мүктер
810.Антарктида жағалауында пингвиндердің... түрі тараған

17
811.Қазақстанның географиялық орны... анықтайды

Табиғат жағдайын
812.Қазақстан Каспий теңізі арқылы шыға алады

Әзірбайджанға
813.Еуропаға мен Азияға күнде саяхат жасауға болатын Қазақстанның қаласы

Атырау
814.Бір сағаттық белдеудің ішіндегі уақытты атайды

Белдеулік уақыт

815.Әрбір белдеудегі уақыт көршілес белдеудегі уақыттан... айырмашылығы бар

1 сағатқа
816.Қазақстан аумағындағы тас ғасырдың көне ескерткіштері табылған

Қаратау маңынан
817.Қазақстан туралы алғашқы деректі берген

Геродот
818.Орталық және Орта Азия картасын жасаған

Қытай саяхатшылары
819.Энциклопедист-ғалым Әл-Фарабидің туған қаласы

Отырар
820.Қазақстан аумағын ландшафтық және морфологиялық облыстарға бөлген ғалым

Л. Берг
821.Картографиялық бағыт ұстанған ғалым

Птолемей
822.Ұлы Жібек жолы кезінде Батыс пен Шығысты жалғастырған өзен

Сырдария
823.БҰҰ-ның дүние жүзілік ескерткіштері қатарына енгізілді

Ахмет Иасауи кесенесі
824.Есік пен Аралтөбе қорымдарынан табылды

“Алтын киімді адам”
825.Күн мен Айдың тұтылу ұзақтығын есептеп шығаруға көңіл бөлген ғалым