Тақырыбы: Экожүйе өнімділігінің пирамида ережесі

Мақсаты: пирамида ережесіне қоректік тізбек бойынша биомасса қатынасын пайдалану

Құрал-жабдықтар: шалғындық жер.

Жұмыс барысы:

Жұмыс үшін шөп-қоян-түлкі организмдерінен тұратын қоректік тізбек пайдаланылады. Экологтар жыл бойына есептеген шалғындық жер участогінде жыл басында 25 қоян болды. Ал жыл соңында олардың саны 100-ге жетті. Әрбір қоян салмағы 1,5 кг болып, олардың жалпы салмағы 150 кг құрайды. Тірі салмағы 400 г болатын әрбір қоян үшін 4 кг қорек, ал барлық қояндарға 1600 кг қорек керек. Жыл басында 600 кг шөп болған, ал оның әлі 1800 кг өседі деп есептеген. Барлық шөп 2400 кг құраса, онда 800 кг қалады, яғни бұл жүйені қояндарға қажет қоректі шөптердің өсімімен қамтамасыз етуге болады.

1.Төменгісі шөп массасына, ал жоғарғысы қояндар массасына сәйкес келетін екі тікбұрыш салыңыздар. Бұл екі тікбұрыш -пирамиданың екі төменгі сатысы.

2. Осы шалғынға екі түлкі пайда болды деп есептелінеді. Әрбір түлкінің салмағы 6 кг, ал олардың жалпы салмағы 12 кг. Әрбір түлкі 60 кг қорек пайдаланса, екі жыртқышқа өмір сүру үшін 120 кг қорек қажет. Егер әрбір қоян 1,5 кг болса, онда түлкілер жыл сайын 75 қоян жейді. Жыл соңында 100 қояннан небәрі 25 қоян қалады. Сонда бұл экожүйеде 100 қоянды шөппен қамтамасыз етеді, ал олардың 75-і екі түлкіні қоректендіруге кетеді.

3. Енді пирамиданың ең кішкене, үшіншісін салыңыздар. Берілген қоректік тізбектің биомасса пирамидасы мынадай болады:

120 кг қоянды жеген 2 түлкі

1600 кг шөпті жеген 100 қоян

2400 кг шөп

Соңғы деңгейге қарағанда әрбір бұрынғы деңгейде биомасса саны белгілі уақытта құралады (берілген жағдайда жыл бойы).

4. Қоректік деңгей жоғарыласа, неліктен биомасса азаяды?

5. Жұмыс нәтижесін талдап, қорытынды жасаңыздар.