в) қайта бөлу қызметі 9 страница

б) Тұлға, конфендициалды ақпаратқа қатысы жоқ.

в) Жағдайы жоқ қайыршы.

+г) Сақтандыруды жүргізетін ұйым.

д) Сауда агенті.

1459. Меншіктің экономикалық мазмұнын қандай қос-ұғым ашады?

а) Мәні-көрінісі.

б) Тұлға-зат.

в) Себебі-салдары.

г) Негіз-құрылым.

+д) Иемдену-айыру.

1460. Жұмыс күшінің тауарға айналу себептері:

а) Еңбек қабілеті төмен, жауапкершілігінің жоқтығы.

б) Жеке басының жалқаулығы қайыршылық күйге салынуының нәтижесі.

в) Білімі болмаған соң жұмыс істей алмауы.

+г) Тірішлік ету құралдары жоқ, азат ерікті адамның басқаларға жалдануы.

д) Бас бостандықтарының болмауы.

1461. Экономиканың әкімшілік – басқарушылық жүйесінің мәні:

а) Жеке меншікті кеңейту мүмкіндіктері.

+б) Орталықтан жоспарлау.

в) Еркін баға белгілеу.

г) Ауыл шаруашылығын аралас ұжымдастыру.

д) Жеке меншіктің билеуі.

1462. Бәсекелес фирмаға қарағанда монополияның әрекеті:

а) Икемсіз сұраныс қисығына сәйкес баға белгілеу.

б) MR=P болғандағы өнім көлемін өндіру.

в) Пайданы көбейту.

г) Өнімді көп өндіріп және соған сәйкес бағаны да өсіру.

+д) Өнімді аз өндіріп, бағаны өсіру.

1463. Дифференциалды өніммен монополиялық бәсекеде бақылаудың қандай дәрежесі қалыптасқан?

а) Бағаға өте нашар бақылау.

б) Бағаға толық бақылау жасау.

+в) Өте жоғары дәрежелі бақылау.

г) Бағаға жартылай бақылау.

д) Бағаға бақылаудың болмауы.

1464. Егер де тауардың бағасы сұраныс пен ұсыныс қисықтарының қиылысу нүктелерінен жоғары болса, онда қалыптасады:

а) Тұтынушылар нарығы қалыптасады.

+б) Артықшылық.

в) Тапшылық.

г) Жұмыссыздық.

д) Инфляция.

1465. Ресурсқа деген сұраныс икемді болады, егер....:

а) Ресурстың ұсынысы көп болса.

б) Жауаптардың жиынтығы.

+в) Алмастырушы ресурстар көп болса.

г) Жалпы шығындардың көлемінде үлесі көп болса.

д) Бағасы төмен болса.

1466. Адам еңбегін техникамен алмастырудың нәтижесінде пайда болатын жұмыссыздық түрі?

а) Маусымдық.

б) Құрылымдық.

+в) Технологиялық.

г) Циклдық.

д) Жасырын.

1467. Бір жылдан екінші жылға дейінгі кезеңді қамтитын және инвестициялық белсенділіктің тербелісі не деп аталады?

а) Тұрақты шаруашылық циклдары.

б) Күрделі шаруашылық циклдары.

в) Өзгермелі шаруашылық циклдары.

г) Жалпы шаруашылық циклдары.

+д) Жеке шаруашылық циклдары.

1468. Салық объектісі –бұл:

а) Нақты түрде төленетін салық.

б) Салық төлеу әдісі.

в) Салық неден төленетінін көрсетеді.

г) Заң бойынша салық төлеуге міндетті адам.

+д) Жалақы, пайда, құнды қағаздар, жылжымайтын мүлік.

1469. Кеден тарифтерінің түрлері қандай?

а) Ынталандырушы.

б) Протекционистік.

в) Фискальдық.

г) Қысқартылған.

+д) Протекционистік және фискальдық.

1470. Пайдалану құқығын қалай сипаттауға болады?

а) Қорларды тек жеке тұлға бақылауға алу құқығы.

б) Зат тағдырын анықтау құқығы.

+в) Заттан оның пайдалы қасиеттерін алу құқығы.

г) Байлықты мұраға қалдыру құқығы.

д) Жеке меншікті тиімді иелік ету құқығы.

1471. Жердің ұсынысы....:

а) Бірлік икемділік.

б) Икемді.

+в) Абсолютті икемсіз.

г) Икемсіз.

д) Абсолютті икемді.

1472. Тауар мен қызмет көрсетуге орташа баға пайызының өзгеруі қалай аталады?

+а) Баға индексі.

б) Айырбас индексі.

в) Сауда индексі.

г) Бақталас индексі.

д) Табыс индексі.

1473. Жұмыссыздық категориясына жатады:

а) Өз жұмысын ашқан програмист.

б) Жеке фирмаға қарауыл болып тұрған қарауылшы.

в) Толық емес жұмыс күнімен істейтін жұмысшы.

г) Толық емес жұмыс аптасына ауысқан «Ивановск» комбинатының жетекшісі.

+д) Жұмыстан шыққан токарь.

1474. Экономикадағы дағдарысқа байланысты жұмыссыз қалған адам, қандай жұмыссыздық қатарына жатады?

а) Фрикциондық.

б) Жұмысшылардың.

в) Табиғи.

+г) Циклдық.

д) Құрылымдық.

1475. Фискальдық саясат – бұл:

+а) Бюджеттік саясат.

б) Толық жұмыспен қамтуға жету, ЖҰӨ-нің көлемін өсіру, инфляцияны төмен деңгейде ұстап тұру мақсатымен елде экономикалық жағдайға бақылау жасау үшін жасайтын үкімен іс-әрекеті.

в) Эмиссиялық іс-әрекетті өзгерту арқылы жиынтық сұранысты реттеуге бағытталған саясат.

г) Табиғи ресурстарға, жерге, үйге, өндіріс құрал-жабдықтарына меншік формасын өзгерту процесі.

д) Елдің барлық еңбекке жарамды халықтың жұмысқа деген сұранысын қамтамасыз ету үшін жергілікті жұмыс орнының болуы.

1476. Маржинализм теориясы – бұл:

а) Протекционистік саясат.

+б) Шаруашылық қатынасқа тартылған артықшылықты жеке субъект психологиясы көзқарасы жағынан жасалған экономикалық талдау.

в) Бастапқы капитал.

г) Экономиканы мемлекеттік реттеу саясаты.

д) Капитал қозғалысының саясаты.

1477. Индукция деген не?

а) Экономикалық құбылысты тарихи көзқараспен қарастыру.

б) Экономика- математикалық үлгілерді жасау.

в) Жалпы қағиданың негізінде жекеліктерді түсіндіру.

+г) Жекеліктердің негізінде жалпылама қағиданы дәлелдеу.

д) Тәжірибені ғылыми негіздеу.

1478. Егер ақшаның номинальды құны өзгермей, ал тауарлар мен қызметтер 2 есе өссе, онда ақшаның сатып алу қабілеті:

а) Өзгермейді.

+б) 2 есе өседі.

в) 2 есеге төмендейді.

г) 4 есе төмендейді.

д) 1,5 есе өседі.

1479. Жеке – дара кәсіпкер тұрғысынан бәсеке – бұл:

а) Капиталды ауыстыру – жұмсау еркіндігі.

+б) Фирмалардың төлемдік қабілеті бар тұрғындардың сұранысы үшін күш – тартыс үрдісі.

в) Рынок тұлғаларына белгілі экономикалық еркіндік құқығын бекіту.

г) Экономикалық билікті бөлшектеу.

д) Кәсіпкерлердің өзара тәуелділігі.

1480. Өзгермелі шығын-бұл:

а) Айқын және айқын емес шығындар.

б) Альтернативті өндіріс шығындары.

в) Айқын шығындар.

г) Өндіріс көлемінің өзгеруіне байланысты шығындар.

+д) Өндірістің өзгермелі көлеміне байланысты өзгеретін шығындар.

1481. Экономикалық рента дегеніміз:

а) Баға өлшемі.

б) Жалақыға салынатын салық.

в) Саудалық процент.

+г) Жер және тағы басқа табиғи ресурстарды пайдаланғаны үшін төленетін төлем.

д) Несие.

1482. Өрлеу кезеңі үшін не сипатты емес?

а) Инфляцияның төмендеуі.

б) Жұмыссыздықтың қысқаруы.

в) Несиенің өсуі.

+г) Инвестициялардың қысқаруы.

д) Өндірістің өсуі.

1483. Жылдық есептеудегі ЖҰӨ өзгеруінің қарқыны жоғары – бұл:

а) Эмбарго.

+б) Экономикалық өсу.

в) Алыпсатарлық.

г) Икемділік.

д) Сақтанушы.

1484. Жерді иелену – бұл:

а) Белгіленген тәртіптегі заңдар мен салт – дәстүрлерге сәйкес жерді қолдану.

+б) Жерді қолдану құқығы.

в) Тарихи қалыптасқан негіздерде белгілі бір жер теліміне тұлғаның құқығы.

г) Жерді жалға беру.

д) Жер бағасы.

1485. Әміршілдік – әкімшілік экономиканы қалай сипаттауға болады?

а) Толық шаруашылық еркіндік.

б) Шаруашылық қызметке толық жауапкершілік.

+в) Экономикадағы идеология және саясатты жоғарыдан жүргізу.

г) Еркін баға белгілеу.

д) Экономикалық қызметті еркін таңдау.

1486. Антимонополиялық саясат қамтамасыз етуі керек:

+а) Бәсеке таңдауына мүмкіндік жасау.

б) Бәсекені шектеу.

в) Монополияға жол ашу.

г) Монополиялық өнімдерге мемлекеттік баға белгілеу.

д) Экономикалық саясат нәтижесінде монополиялық – кәсіпорындарды қолдау.

1487. Товар өндірісіне қажетті материалдарға бағаның өсуі бәлдіреді:

а) Сұраныс сызығының тікелей жылжуын.

б) Ұсыныс сызығының оңға (төмен) жылжуын.

+в) Ұсыныс сызығының солға (жоғары) жылжуын.

г) Сұраныс сызығының оңға (жоғары) жылжуын.

д) Сұраныс сызығының солға (төмен) жылжуын.

1488. Тағамдарға деген сұраныс икемсіз болады, егер сұраныстыі икемділік коэфициенті...:

+а) 0 ден кем болса.

б) 1-ден кем болса.

в) 2- ден артық болса.

г) 1-ден артық, бірақ 2-ден кем.

д) 1-ге тең болса.

1489. Капиталдың айналым жылдамдығы – бұл:

а) Назар аудару уақыты.

+б) Кәсіпорын өнім өндіргені үшін келіп түскен ақшаның айналым жылдамдығы.

в) Бір өндірістік цикл ішіндегі жұмыс күшінің қозғалысы.

г) Өнім өндіру уақыты.

д) Бір жыл ішіндегі ресурстардың айналым саны.

1490. Айналымның таза шығыны – бұл:

а) Тауарларды сату мен сатып алу шығындары.

б) Кассирлердің және сатушылардың жұмыс ақыларына шығындар.

в) Тауарларды сату және сатып алу шығындары және кассирлар мен сатушылардың жұмыс ақыларына, сауда ұйымдарын ұстауға кететін шығындар.

г) Сауда ұйымдарын қамтамасыз ету.

+д) Қаптауға, тасымалдауға, сақтауға кететін шығындар.

1491. Егер тауар ұлттық факторлармен елдің ішінде өндірілсе, онда қандай көрсеткіш қолданылады?

а) ТҰӨ.

б) ҰТ.

в) ЖҰӨ.

г) ЖТ.

+д) ЖІӨ.

1492. Жұмыссыздықтың басты себебі?

а) Инвестицияның көбеюі.

б) Инфляцияның жоқтығы.

+в) Тауарға сұраныстың болмауы және өндірістің қысқаруы.

г) Тауарға сұраныстың артуы.

д) Ұлттық табыстың артуы.

1493. Дағдарыстар арасындағы мерзімді не деп атаймыз?

а) Біркелкі цикл.

б) Тұрақты цикл.

в) Экологиялық цикл.

+г) Экономикалық цикл.

д) Өзгермелі цикл.

1494. Жұмыс күшінің көші-қоны –бұл:

+а) Еңбекке жарамды халықтың белгілі аймақ шекараларынан орын ауыстыруы және көшуі.

б) Жұмыссыздық элементтерінің пайда болуы.

в) Тұрғылықты орнын ауыстыру.

г) Адамдардың жақсы өмір жағдайларын іздестіріп, орнын ауыстыруы.

д) Мемлекеттен тыс көшкен және осы мемлекетке көшіп келегн адамдар санының арасындағы айырмашылық.

1495. Жекешелендіру – бұл:

а) Меншікті мұраға қалдыру.

б) Меншікті мемлекет иелігіне қайтару.

в) Меншікті сату.

+г) Мемлекеттік меншікті заңды және жеке тұлғаларға меншікке үлестіру.

д) Меншікті сыйға тарту.

1496. Қарқынды инфляция кезінде процент мөлшерлемесі қалай өзгереді?

+а) Өседі, себебі ақшаның құны төмендейді.

б) Төмендейді, себебі жұмысбастылық төмендейді.

в) Өседі, себебі ақшағы сұраныс өседі.

г) Төмендейді, себебі ақшаның құны төмендейді.

д) Инфляцияға байланысты өзгереді.

1497. Егер ақшаның номинальды құны өзгермесе, ал тауарлар мен қызметтер бағасы 2 есе өсіп кетсе, онда ақшаның төлем құны:

а) Өзгермейді.

б) 1,5 есе өседі.

в) 4 есе төмендейді.

г) 2 есе өседі.

+д) 2 есе төмендейді.

1498. Нашар қамтылған жанұяларға әлеуметтік қолдауға мемлекеттік шығындардың көбеюі қоғамдағы кедейшілік деңгейін:

а) Өзгеріссіз қалдырады.

б) Басында көтереді, сосын қайта төмендетеді.

+в) Үздіксіз төмендетеді.

г) Төмендету тенденциясы бар, бірақ өзгертпейді.

д) Басында төмендетеді, сосын қайта көтереді.

1499. Қолданылып жатқан салықтарды пропорционалды деп атауға болады, егер орташа салық ставкасы шамасы:

+а) Табыстың өзгеруіне сәйкес өзгерсе.

б) Табыстың өзгеруінен өзгермесе.

в) Табыстың кемуінен өзгермесе.

г) Табыстың өсуінен өзгермесе.

д) 10 %- ға өзгеретін болса.

1500. Ұлттық банктің мемлекеттің облигацияларын сатып және сатып алу қызметін қалай атайды?

+а) Ашық нарықтағы операциялар.

б) Міндетті резерв нормасы.

в) Еркін келісімдер.

г) Резервтік норманы өзгерту.

д) Есептік ставканы өзгерту.

1501. Өндірістік функция төмендегіні сипаттайды:

а) капитал өнімділігін.

б) өндірістік шығындардың қисығын.

в) еңбек өнімділігін.

г) бір ресурсты басқа ресурспеен ауыстыруды.

+д) өнірістік техникалық тиімді тәсілдерінің көпшілігін.

1502. Зерттелінетін құбылыстарды өзінің құрамды бөліктері мен жақтарына ажырату экономикалық теорияның қандай әдісі?

а) Индукция.

б) Дедукция.

в) Экстраполяция.

г) Абстракция.

+д) Талдау.

1503. Жетілген бәсеке – бұл:

а) Бағаның өзгеруі сұраныстың өзгеруіне әкелмейтін жағдай.

+б) Жетілген нарықта орын алатын өндірушілер мен сатушылар арасындағы бәсеке.

в) Сұраныс деңгейінің өзгеруі тауар бағасының өзгеруін қажет етпейтін жағдай.

г) Жалғыз сатып алушы.

д) Фирмалар өздері өндірген өнім бағасын бақылауға мүмкіндігі бар бәсеке.

1504. Егер сұраныстың табыстық икемділігі бірден көп болса, онда:

а) Гиффен тауары.

+б) Тауар қалыпта (нормалды).

в) Тауарға деген сұраныс икемсіз.

г) Тауарға деген сұраныс икемді.

д) Тауар төменгі сапалы.

1505. Егер де өндіріс жеке адамдар мүддесінде жүзеге асырылса, онда ол:

а) Коллективтік меншік.

б) Акционерлік меншік.

в) Қоғамдық меншік.

г) Кооперативтік.

+д) Жеке өндіріс.

1506. Жеке пайданың қайнар көзі:

а) Арендаға келген баспанадан келген.

б) Жеке меншіктен келген пайда.

+в) Еңбек ақы, жеке меншіктен келген пайда, төлемдер, трансферттік төлемдер.

г) Трансфертті төлемдер.

д) Еңбек ақы.

1507. Бағалы қағаздарды шығару, үлестіру және айналдыру жөніндегі қатынастар қалыптасатын адам қызметінің саласы:

а) Картель.

б) Сауда үйі.

в) Корпорация.

+г) Бағалы қағаздар нарығы.

д) Олигополия.

1508. Фискалды саясат - бұл:

а) Эмиссиялық іс- әрекетті өзгерту арқылы жиынтық сұранысты реттеуге бағытталған саясат.

б) Толық жұмыспен қамтуға жету, ЖҰӨ- нің көлемін өсіру, инфляцияны төмен деңгейде ұстап тұру мақсатымен елде экономикалық жағдайға бақылау жасау үшін жасайтын үкімет іс- әрекеті.

в) Елдің барлық еңбекке жарамды халықтың жұмысқа деген сұранысын қамтамасыз ету үшін жеткілікті жұмыс орнының болуы.

+г) Бюджеттік саясат.

д) Табиғи ресурстарға, жерге, үйге, өндіріс құрал- жабдықтарына меншік формасын өзгерту процесі.

1509. Қолдануға тиым салу құқығы - бұл:

+а) Сыртқы ортаға зиян келтіретін тәсілмен пайдалануға тиым салу.

б) Игілікті шексіз пайдалану құқығы.

в) Мұрагерлікке игілікті беру.

г) Сыртқы орта тарапынан келетін зиян мен игіліктердің экспроприациясынан қорғану құқығы.

д) Қарызды өтеу үшін игілікті өндірп алу мүмкіндігі.

1510. Жерді қолдану - бұл:

а) Жерді қолдану құқы.

б) Жер бағасы.

в) Тарихи қалыптасқан негіздерде белгілі бір жер теліміне тұлғаның құқығы.

+г) Белгіленген тәртіптегі заңдар мен салт- дәстүрлерге сәйкес жерді қолдану.

д) Жерді жалға беру.

1511. Қалыптасқан дәстүрлер мен әдет- ғұрыптар негізінде құрылатын, көпукладтық экономикалық жүйе үлгісін атаңдар:

а) Нарықтық.

б) Аралас.

+в) Дәстүрлі.

г) Басқарушылық әкімшілік.

д) Индустриалды.

1512. Тағамдарға деген сұраныс икемсіз болады, егер сұраныстың икемділік коэфициенті...

а) 1-ге тең болса.

+б) 1-ден кем болса.

в) 1-ден артық, бірақ 2 кем.

г) 2-ден артық болса.

д) 0-ден кем болса.

1513. Фирманың тұрақты шығындары - бұл:

+а) Өнім өндірілмеген жағдайда да болатын шығындар.

б) Өндірістің ең көп шығындары.

в) Айқын емес шығындар.

г) Айқын шығындар.

д) Баға бойынша ресурстарға жұмсалатын шығындар.

1514. Өнімді өндіруге байланысты жиынтық шығындарды атаңыз:

а) Өзгермелі шығындар.

б) Шектеулі шығындар.

в) Айналмалы шығындар.

+г) Өндіріс шығындары.

д) Тұрақты шығындар.

1515. Күтпеген инфлияциядан ең аз зардап шегетін:

а) Ақшалай қарызы барлар.

б) Тіркелген атаулы табыс алатындар.

+в) Баға төмен болған кезде қарызданғандар.

г) Баға деңгейінің өсуіне қарағанда баяу өсетін атаулы табысы өсетіндер.

д) Қарызы қайтарылған адам.

1516. Экономикадағы жүріп жатқан құрылымдық өзгерістерге байланысты пайда болатын жұмыссыздық - бұл:

а) Фрикциондық.

б) Жасырын (маусымдық).

+в) Құрылымдық.

г) Бірқалыпты.

д) Циклдық.

1517. Адам еңбегін техникамен алмастырудың нәтижесінде пайда болатын жұмыссыздық түрі?

а) Циклдық.

б) Жасырын.

в) Құрылымдық.

+г) Технологиялық.

д) Маусымдық.

1518. Орталық банктегі сақталатын коммерциялық банктердің пайызсыз салымдар түріндегі депозиттердің бір бөлігі:

а) Болашақ шығындар резерві.

б) Қысқа мерзімді сауда.

в) Ұзақ мерзімді сауда.

г) Банк пайдасы.

+д) Міндетті резервтер

1519. Ағымдағы өзгермелі курс жағдайында кез келген басқа баға сияқты, валюта курсы немен анықталады?

а) Алтын қорының болуымен.

б) Жағымды қаржы жағдайымен.

в) Валюталық ресурстар болуымен.

г) Әлемдік экономикадағы жағдайымен.

+д) Сұраныс пен ұсыныс факторларымен.

1520. Тауар өндірісінің қоғамдық қалыпты жағдайы деген не?

а) Ең арзан тауар өндірілетін жағдай.

б) Өндірістің ең нашар жағдайы.

+в) Осы тауар түрінің басым бөлігі өндірілетін жағдай.

г) Сапалы тауар шығарылатын жағдай.

д) Орташа жағдай.

1521. Мына міндеттердің қайсысы экономикалық жүйе үшін басты болып табылады?

+а) Өндірістің ұлғаюы мен экономикалық өсуді қамтамасыз ету.

б) Жекелеген экономикалық субьектілер қызметін сәйкестендіру.

в) Өндірістің техникалық жағдайын анықтау.

г) Жұмыссыздық пен инфляцияны жою.

д) Әділетті қоғамдық құрылыс орнату.

1522. Нарықты ЖҰӨ дегеніміз не?

а) Болашақтағы бағамен есептеу.

+б) Базистік бағамен анықталады.

в) Физикалық ЖҰӨ.

г) Жоспарланған ЖҰӨ.

д) Ағымдағы нарықтық бағамен анықталады.

1523. Дағдарыс кезіндегі жұмыссыздық қалай аталады?

а) Институтционалдық.

+б) Циклдық.

в) Жасырын.

г) Құрылымдық.

д) Фрикциондық.

1524. Жұмыссыздық мөлшерінің қысқаруы және тауар бағасының жоғарылауы негізгі қордың жаңаруы, кәсіпорынның өсуі факторлары өнеркәсіп циклының қай фазасына жатады?

а) Құлдырау.

б) Күйзелу.

+в) Өсу.

г) Қайта даму.

д) Тұрақтану

1525. Экономикалық өсу дегеніміз – бұл.....

а) Ұлттық өндірістің саны жағынан артуы.

б) Экономикалық өсуге бағытталған ақша – несие саясатының жетілдірілуі.

в) Жұмысшылардың квалификациясының жоғарылату.

г) Ұлттық өндірістің сапа жағынан артуы.

+д) Ұлттық өндірістің сан және сапа жағынан артуы.

1526. Егер экономика тұтас жүйе ретінде зерттелетін болса, онда ол жүйе:

а) Нормативтік.

+б) Макроэкономикалық.

в) Әкімшілік- әміршілдік.

г) Позитивтік.

д) Микроэкономикалық.

1527. Экономика ғылымының әдісі деген ұғым нені білдіреді?

а) Нақты деректерімен.

б) Ғылымының ой- өрісі.

+в) Барлық зерттеу құралдарын онтайлы әдісі.

г) Тәжірибені.

д) Пәнінің құрылымы.

1528. Монополистік бәсеке нарығын төмендегілердің қайсысын жатқызуға болады?

а) Автомобиль нарықтары.

б) Банк қызметтері нарықтары.

+в) Сабын, шампунь, тіс пастасы нарықтары.

г) Шикізат тауарларының нарықтары.

д) Энергетикалық нарықтары.

1529. Сіз баға 1% өзгергенде сұраныс көлемінің қалай өзгеретінін тексергіңіз келеді. Сонда сіз қандай көрсеткішті анықтауыңыз қажет?

а) Баға өсімшесін.