в) қайта бөлу қызметі 7 страница

г) Халықтың санының жұмыспен қамтылғандар санына.

д) Жұмыссыздар санының халықтың санына.

1317. Жұмыс алушының өз еркімен жұмыс орнын ауыстыру нәтижесінде қалыптасатын жұмыссыздық – бұл:

а) Бірқалыпты.

+б) Фрикциондық.

в) Жасырын (маусымдық).

г) Құрылымдық.

д) Циклдық.

1318. Дискрециялық саясат:

а) Тек ақша – несие саясаты.

б) Сыртқы экономикалық саясат.

+в) Бұл тұрақтандыру саясаты.

г) Тек фискальдық саясат.

д) Ішкі экономикалық саясат.

1319. Товар экспорты мен товар импортының айырмашылығы мынаны құрайды:

а) Таза табысты.

б) Баланстық пайданы.

в) Жалпы пайданы.

г) Бухгалтерлік пайданы.

+д) Сауда балансын.

1320. Құн заңы бойынша:

а) Құн пайдалық пен өндіріс шығындары негізінде реттеледі.

б)Тауарлар олардың шекті пайдалықтарын салыстыру арқылы сатылады.

в) Құн сұраныс пен ұсыныс арақатысымен реттеледі.

+г) Тауар өндірісі мен айырбасты қоғамға қажетті еңбек шығындары негізінде жүреді.

д) Тауарлар бағасы құнға тең болуы қажет.

1321. Сіздің ойыңызша қандай нарық монополия үшін тиімді болады?

а) Пәтер тазалау.

б) Бөлшек сауда.

в) Аяқ киім өндіру.

г) Картоп өндіру.

+д) Су арналары.

1322. Жалпы ішкі өнім дегеніміз?

а) Сатылған тауарлардың құны.

б) Барлық дайын тауарлардың құны.

+в) Ел шеңберінде өндірілген тауарлар мен қызметтердің бір жылғы нарықтық құны.

г) Өндірілген барлық тауарлардың құны.

д) Ұлттық өндірушілермен өндірген тауарлардың құны.

1323. Экономикалық тоқырау, дағдарыста пайда болатын жұмыссыздықтың түрі?

+а) Циклдық.

б) Фрикциондық.

в) Құрылымдық.

г) Маусымдық.

д) Жасырын.

1324. Дағдарыс кезіндегі жұмыссыздық қалай аталады?

а) Фрикциондық.

б) Құрылымдық.

в) Жасырын.

г) Институциональдық.

+д) Циклдық.

1325. Экономикалық циклдың төрт фазалары – бұл:

+а) Дағдарыс, стагнация, жандану, өрлеу.

б) Өрлеу, шарықтау, құлдырау, дағдарыс.

в) Өндіріс, бөліну, айырбас, тұтыну.

г) Сұраныс, ұсыныс, нарықтық тепе – теңдік.

д) Өндіріс, еңбек бөлінісі, мамандану, сауда.

1326. Өндірістін қатынастар дегеніміз:

а) Адамның табиғатқа қатынасы

б) Табиғи, матермалды, информациялық ресурстарды пайданлану қатынасы

в) Өндірістегі әлеуметтік қатынастарды зерттеу

+г) Адамдар арасындағы материалдық, рухани игіліктерді өндіру, бөлу, айырбастау, тұтыну қатынастары

д) Құқықтық қатынастарды зерттеу

1327. Мемлекеттің «кім үшін өндіру керек?» мәселесін шешудегі ролі мәнді, егер де ол:

+а) Экономикалық тұрақтылыққа ықпалын тигизсе

б) Қоғамдағы тепе – теңдікті күшейтуге жағдай жасаса.

в) Пайданың өсуін ынталандырса.

г) Экономика тиіміділігінің өсуін ынталандырса.

д) Экономикалық дағдарысты жоюға әрекет жасаса.

1328. Егер бағаның 5 % азаюы, оған деген сұраныс көлемінің 3 % өсуіне әкелсе, онда ол сұраныс:

а) Абсолюттік икемсіз.

б) Икемді.

в) Абсолюттік икемді.

+г) Икемсіз.

д) Бірлік икемді.

1329. Шекті шығын – бұл:

а) Өндірістің өсуіне мүмкіндік бермейтін өндірістік өнім шығындары.

б) Альтернативтік шығын.

+в) Өндірістегі қосымша өнімге кеткен шығын.

г) Өндіріс көлемі нөлге тең шығын.

д) Әрбір өнімге кеткен шығын.

1330. Тұтынушы оңтайлы жағдайға төмендегі шарттардың қайсысы орындалғанда жетеді?

а) Бюджеттік шектеудің координаттар осін қиып өтетін нүктелерінде.

б) Талғамсыздық қисығы мен бюджеттік шектеу сызығының жанама нүктесінде.

в) Бюджеттік шектеудің бойында орналасқан барлық нүктелерде.

г) Талғамсыздық қисығының барлық нүктелерінде.

+д) Талғамсыздық қисығы мен бюджеттік шектеу сызығының қилысу нүктесінде.

1331. Еңбек өнімділігін арттыру, капиталды тарту және табиғи қорларды пайдалану арқылы өндіріске басқа қосымша факторларды қоспай экономиканы өсіру – бұл:

+а) Экстенсивті өсу.

б) Толық өнім.

в) Интенсивті өсу.

г) Аралас жолмен өсу.

д) Өндіргіш өсу.

1332. Ақша – бұл:

а) Баға.

б) Айналым шығындары.

+в) Ерекше тауар, жалпыға бірдей эквивалент.

г) Еңбек шығындары.

д) Өндіру шығындары.

1333. Несие – бұл:

а) Тауарларды комиссиялық сату.

+б) Қайтарымдылық шартында қарыз алушыға берілген қарыздың үстінен пайыз көру негізінде берілетін қарыз.

в) Ақша жинақтарын қолдануда банктер арасындағы жарыс.

г) Ақшаны бергені туралы ақпарат көрсетілген қағаз.

д) Екі немесе бірнеше банктердің өзара қосылуы.

1334. Меншік үлгісі (типі) деген не?

а) Меншіктің формасы.

б) Өндірісті қоғамдастыру қатынастары.

в) Заттың меншік құқығы.

г) Меншік құқықтарының ерекшелік жүйесі.

+д) Өндірістік қатынастардың сипатымен анықталған иемдену қатынастары.

1335. Игіліктерді мұраға қалдыру құқығы – бұл:

+а) Мұрагерлікке игілікті беру.

б) Сыртқы ортаға зиян келтіретін тәсілмен пайдалануға тыйым салу.

в) Қарызды өтеу үшін игілікті өндіріп алу мүмкіндігі.

г) Сыртқы орта тарапынан келетін зиян мен игіліктердің экспроприациясынан қорғану құқығы.

д) Игілікті шексіз пайдалану құқығы.

1336. Қоғамға қажетті жұмыс уақыты деген не?

а) Бір өнім данасына жұмсалған уақыт мөлшері.

+б) Қоғамда қалыптасқан өндіріс жағдайында товарға жұмсалатын уақыт мөлшері.

в) Еңбектің қарқыны.

г) Товар өндірісіне жұмсалған жиынтық еңбек шығыны.

д) Әрбір жеке жұмыскердің товарға жұмсалған еңбек мөлшері.

1337. Әкімшілдік – әміршілдік экономикаға қатысты емес сипат:

+а) Бәсекені дамыту.

б) Басқарушылық жоспарлау.

в) Индикативті жоспарлау.

г) Ресурстарды орталықтан бөлу.

д) Баға қалыптастыруды жоспарлау.

1338. Қай фактор сұраныс қисығын оңға немес солға жылжыта алады?

а) Шекті пайдалылықтың төмендеу заңы.

+б) Тұтынушының ұнатуы.

в) Салық пен дотация.

г) Шекті қайтарымдылықтың төмендеу заңы.

д) Ресурстар бағасы.

1339. Ұлғаймалы ұдайы өндірістің түрлері қандай?

+а) Экстенсивті, интенсивті, аралас.

б) Интенсивті, аралас.

в) Жай және ұдайы.

г) Интенсивті.

д) Экстенсивті, интенсивті.

1340. Өнімді өндіруге байланысты жиынтық шығындарды атаңыз:

а) Тұрақты шығындар.

+б) Өндіріс шығындары.

в) Өзгермелі шығындар.

г) Шектеулі шығындар.

д) Айналмалы шығындар.

1341. Төмендегі экономикалық мақсаттардың қайсысы нақты өлшемге келеді?

а) Экономикалық бостандық.

б) Табысты бөлу әдісі.

в) Экономикалық кепілдік.

г) Әділ тұтыну.

+д) Толық жұмысбастылық.

1342. Төмендегі бағыттардың қайсысы еңбек биржасының қызметін мінездейді?

а) Инвестицияны кеңейту жолымен жұмы орындарын құру.

б) Бос орындарды тіркеу.

в) Жұмыссыздық бойынша көмек ақы төлеу.

г) Жұмыссыздарды тіркеу.

+д) Жұмыс іздеушілерді жұмысқа тұрғызу және үгіттеу.

1343. Кедейлік деңгейі анықталады:

+а) Өмір сүру құнының ең төменгі деңгейімен.

б) Орташа зейнетақы мөлшерімен.

в) Минималды зейнетақы мөлшерімен.

г) Жалақы деңгейімен.

д) Минималды жалақы мөлшерімен.

1344. Халықаралық экономикалық қатынастардың негізгі формаларына не жатпайды?

+а) Капитал тарту.

б) Экспорт және импорт.

в) Халықаралық сауда.

г) Халықаралық қаржы және валюта нарығы.

д) Халықаралық жұмыс күші.

1345. Төмендегілердің қайсысы микроэкономикалық үлгі болмайды?

+а) Инфляцияның үлгісі.

б) Нарықтық тепе – теңдік үлгісі.

в) Сала үлгісі.

г) Фирманың моделі.

д) Тұтынушылардың үлгісі.

1346. Бәсекелес фирмадан монополияның айырмашылығы:

а) Пайданы барынша өсіруге деген талпыныс.

+б) Өндірілетін өнімнің көлемін азайтып, оған бағаны өсіруге деген талпыныс.

в) Белгілі бір өнімге деген сатып алушылық қажеттіліктерді барынша толық өтеу.

г) Өндірілетін өнімнің санын көбейтіп, олардың бағасын өсіруге деген талпыныс.

д) Өндірілетін өнімнің санын өсіріп, олардың бағасын түсіруге деген талпыныс.

1347. Кейнстік экономикалық саясаттың негізгі мақсаты – бұл:

а) Экономика дамуының тұрақтылығы.

б) Тұрғындардың өмір сүру деңгейін жоғарылату.

в) Толық жұмыспен қамту.

г) Инфляциямен күрес.

+д) Дағдарысқа қарсы реттеу.

1348. Оукен заңына сәйкес нақты жұмыссыздықтың табиғи жұмыссыздықтан 2 % артып кетуі есебінен ЖҰӨ төмендеуі қандай көлемде болады?

а) 4%.

б) 2%.

в) 3%.

г) 5% артық шамада.

+д) 5%.

1349. Жұмыссыздық мөлшерінің қысқаруы және тауар бағасының жоғарылауы, негізгі қордың жаңаруы, кәсіпорынның өсу факторлары өнеркәсіп циклының қай фазасына жатады?

а) Қайта даму.

б) Тұрақтану.

в) Күйзелу.

+г) Өсу.

д) Құлдырау.

1350. Төмендегілердің қайсысы К.Жуглярдың экономикалық цикл түрін көрсетеді? (уақыт аралығын қамтиды?)

а) 2-4 жыл.

б) 40-60 жыл.

в) 200 жыл.

г) 18-20 жыл.

+д) 10 жыл.

1351. Қандай экономикалық мектепте ауыл шаруашылығындағы табысты бөлу мен ұдайы өндіру талданады?

+а) Физократтар.

б) Меркантелизм.

в) Маржинализм.

г) Ағылшын классикалық буржуазиялық саяси экономия.

д) Марксизм.

1352. Экономикалық мәселелерді жартылай нарық, жартылай үкімет шешкен кездегі экономика:

а) Дәстүрлік.

б) Командалық.

в) Өтпелі.

г) Нарықтық.

+д) Аралас.

1353. Егер нарықта ұқсас тауарларды өндіретін бірнеше бәсекелестер болса, онда сұраныс:

а) Икемділігі бірге тең.

б) Абсолютті икемсіз.

в) Икемсіз.

г) Икемділігі нольге тең.

+д) Икемді.

1354. Қандай шығындар тұрақты деп аталады?

а) Құрамына айқын емес шығындар кіретін шығын.

+б) Шамалары өнім шығару көлемінің өзгеруіне байланысты емес.

в) Өнеркәсіптің ресурстары төлеуге кететін шығындар.

г) Бухгалтерлік шығындар.

д) Өнімнің бір бірлігіне шаққандағы шығындар.

1355. Жердің сапасымен байланысты сапа түрі:

+а) Абсолютті рента.

б) 2 дифференциалды рента.

в) 1 дифференциалды рента.

г) Рентаның барлық түрлері.

д) Монополиялық рента.

1356. Ақша мен жартылай ақшалардың айырмашылығы қандай?

+а) Ақша «жартылай қағаздарға» қарағанда жылдам айналады.

б) «Жартылай ақша» құрамына банк есепшоттарындағы депозиттер кіреді, ал ақша құрамына олар кірмейді.

в) Ақшаны жартылай ақшаға қарағанда бірден тікелей жұмсауға болады.

г) «Жартылай ақша» - бұл ұсақталмайтын қағаз ақша түрі.

д) Біреуі қағаз ақша болса, екіншісі – металл ақша.

1357. Мемлекеттік бюджет – бұл:

+а) Мемлекет шығындары мен табыстардың шоты.

б) Проценттік ставканың ұлғаюы.

в) Мемлекеттік табыстардың барлық көздері.

г) Жалдамалы жұмысшылардың еңбек ақысы.

д) Мемлекет шығындарының барлық баптары.

1358. Жалпы табыс – ол:

а) Өткізгеннен түскен түсім – бухгалтерлік шығындар.

б) Өткізгеннен түскен түсім – экономикалық шығындар.

в) Өткізгеннен түскен түсім – белгісіз шығындар.

+ г) Барлық өнімді өткізгеннен соң түскен табыс.

д) Барлық өндірілген өнімнің құндық мәні.

1359. Егер белгілі бір мүлік арендаға алынған болса, онда арендатор:

а) Мүліктер иесіз.

б) Толық меншік иесі.

в) Потенциалды меншік иесі.

г) Сол мүліктің бағалығын пайдалана алады (сата алады немесе сыйлай алады).

+д) Мүліктің тұтыну құнының иесі.

1360. Еңбектің өндіріс факторы ретіндегі мінездемесі:

а) Адам өмір сүруінің негізгі шарты.

+б) Адамның мақсатқа сай қызметі.

в) Нарық қатынастарының анықтауышы.

г) Табиғат күштерін игеру мүмкіндігі.

д) Өз мүмкіндіктерін дамыту мүмкіндігі.

1361. Индустриалды экономикалық жүйе – бұл:

а) Капиталдың еңбекке тәуелді жүйесі.

+б) Капиталдың билігіне негізделген нарықтық экономика.

в) Иемденуші шаруашылық.

г) Жалпы рынок.

д) Экономикалық емес мәжбүрлеу жүйесі.

1362. Баға мен билік еті сфераларын бөлу туралы келісіммен ешқандай өзара байланысы жоқ, екі сатушының қолында товарлар мен қызмет көрсетулер ұсынысының барлығы жинақталған кездегі рыноктағы ситуация қалай аталады?

а) Монополиялық бәсеке.

б) Жетілген бәсеке.

+в) Дуополия.

г) Монопсония.

д) Олигополия.

1363. Сұраныстың заңы нені дәлелдейді?

а) Ұсыныс сұраныстан болған бағаны төмендетеді.

б) Өндірістің технологиясы жетілдірсе, онда тауарлардың бағасы төмендейді.

+в) Тауарлардың бағасы төмендесе, сатып алынған тауарлардың көлемі өседі.

г) Баға мен өндіріс көлемі арасындағы кері байланыс.

д) Сатушылардың саны ұлғайса, онда баға төмендейді.

1364. Айнымалы капиталды көрсетіңіз...

а) Ғимарат.

б) Машина.

в) Құрал – жабдық.

г) Техника.

+д) Жағар – жанар май.

1365. Еңбек ақының әртүрлі деңгейі қандай элементтермен анықталады?

а) Тарифтік ставка көмегімен.

б) Тарифті жүйе көмегімен.

в) Тарифтік тор көмегімен.

+г) Жұмыс ақы деңгейін реттейтін нормативтердің нормативтер жиынтығының көмегімен және тарифтік жүйемен.

д) Жұмыс ақы деңгейін реттейтін нормативтердің жалпылығының көмегімен.

1366. Жиынтық ұсыныс қисығының кейнстік кесіндісіне:

а) Бағалар өседі, бірақ нақты ЖҰӨ динамикасына ешқандай әсер етпейді.

б) Баға төмендейді, ал нақты ЖҰӨ көлемі өседі.

в) Баға өседі, нақты ЖҰӨ көлемі қысқарады.

+г) Нақты ЖҰӨ өседі, бірақ баға деңгейіне әсер етпейді.

д) Баға деңгейі де, нақты ЖҰӨ де өседі.

1367. Кәсіпкерлікке салық өссе, онда:

а) Жиынтық ұсыныс қысқарады, ал жиынтық сұраныстың көлемі өзгеріссіз қалады.

б) Тек сұраныс өседі.

в) Жиынтық сұраныс қысқарады, ал жиынтық ұсыныстың көлемі өзгеріссіз қалады.

г) Жиынтық сұраныс та, жиынтық ұсыныс та өседі.

+д) Жиынтық сұраныс та, жиынтық ұсыныс та қысқарады.

1368. ҚР – сында қандай банк эмиссиялық болып табылады?

+а) Ұлттық банк.

б) Казкоммерцбанк.

в) Тураналембанк.

г) Агропромбанк.

д) Халықтық.

1369. «Халықаралық шаруашылық» түсінігіне анықтама беріңіз:

+а) Нарықтық экономиканың объективтік заңдылықтарына бағынышты, өзара тығыз байланысты және тәуелді ұлттық экономикаларының жиынтығы, үлкен экономикалық жүйе.

б) Өз заңдылықтарына бағынышты өзіндік құбылыс.

в) Тек өзіне бағынатын, өзара тығыз байланысты және тәуелді ұлттық экономикаларының жиынтығы, үлкен экономикалық жүйе.

г) Тек қана социалистік елдер.

д) Бір-бірінен тәуелсіз ұлттық экономикалардың жиынтығы, үлкен экономикалық жүйе.

1370. Кейнсиандық мектептің экономистері ақша – несие саясатын ең бірінші мына жағдайда қолдану керек дейді:

а) Сыртқы саудаға саясатында.

+б) Мемлекеттік бюджеттік тапшылықты қаржыландыруда.

в) Банктік жүйенің тұрақтылығын қамтамасыз етуде.

г) Кірістерді басқаруда.

д) Ақша ұсынысы динамикасына бақылау орнатуда.

1371. Меңгеру құқығын қалай сипаттауға болады?

а) Байлықты мұраға қалдыру құқығы.

б) Зат тағдырын анықтау құқығы.

+в) Заттан оның пайдалы қасиеттерін алу құқығы.

г) Қорларды тек жеке тұлға бақылауға алу құқығы.

д) Жеке меншік тиімді иелік ету.

1372. Мына шамалардың қайсысы шығын мөлшері бойынша ЖҰӨ – ге кірмейді:

а) Тауар мен қызметтің таза экспорты.

б) Тауар мен қызметті мемлекеттің сатып алуы.

в) Жалпы инвестиция.

+г) Жалақы және қызмет үшін төленетін сыйақы.

д) Тұтыну шығыны.

1373. Жұмыссыздықтың табиғи деңгейі төмендегілердің қайсысына тән?

а) Потенциалдық ЖҰӨ.

+б) Инфляцияны жоғарылатпайтын жұмыссыздық.

в) Нақты ЖҰӨ.

г) Номинальды ЖҰӨ.

д) Циклдық жұмыссыздық.

1374. Төмендегілердің қайсысы Дж. Китчиннің экономикалық цикл түрлерін көрсетеді? (уақыт аралығын қамтиды)

а) 18-20 жыл.

б) 200 жыл.

в) 10 жыл.

+г) 2-4 жыл.

д) 40-60 жыл.

1375. Тоқырау фазасында мемлекет ақша – несие саясатын қолданады, оның мәнін көрсетіңіз?

а) Шаруашылық белсенділігін ынталандыру.

б) Мемлекеттік инвестицияларды арттыру.

в) Жалақы мен тарифтерді төмендету.

г) Фискальдық саясатты ынталандыру.

+д) Пайыз мөлшерлемесін төмендету.

1376. Құнның еңбек теориясын жақтаушы кім?

а) К.Менгер.

б) В.Визер.

в) Е. Бем - баверк.

+г) А.Смит.

д) Г.Госсен.

1377. Экономикалық теория дегеніміз не?

а) Ұлттық нарықтың дамуын.

б) Экономиканы басқарудың шаралық жиынтығы.

в) Бағаны қалыптастыру процесін.

г) Қоғамның дамуын.

+д) Адамдардың материалдық жағдайын толығымен қамтамасыз ету үшін шектелген ресурстарды тиімді пайдаланудың жолын іздейтін ғылым.

1378. Айнымалы капитал – бұл:

а) Өндіріс құрал – жабдықтары.

б) Тұтыну заттары.

+в) Бір немесе бірнеше айналымда өзінің құнын ауыстыратын құралдардың бір бөлігі.

г) Еңбек заттар мен жұмыс күші.

д) Жұмыс күші.

1379. Шекті шығындарды және шекті пайданы ескере отырып ұтымды экономикалық таңдау төмендегіні болжайды:

а) Бұндай жағдайда таңдауды қоя тұру қажет.

+б) Шекті шығын шекті пайдаға тең.

в) Шекті пайда шекті шығыннан көп.

г) Шекті шығындар шекті пайдадан көп.

д) Шекті шығын шекті пайдадан аз.

1380. Банктің айлық процент мөлшерлемесі 2 %. Жылдық процент неше болады?

+а) 24.

б) 200.

в) 26,8.

г) 124.

д) 92,4.

1381. Тәуелсіз шығындардың өсуі немен қалай сипатталады?

+а) Тұтынушылық функция сызығы бойымен жоғары қарай жылжу.

+б) Тұтынушылық функция сызығының жоғары жылжуымен.

в) ТҰӨ- нің өсуіне сәйкес инвестициялардың өсуі ретінде.

г) Тұтынушылық функция сызығы бойымен төмен жылжу.

д) Жалпы инвестициялардың қысқаруы.

1382. Фишер теңдігі:

а) Q/PV.

+б) MV=PQ.

в) PQ/V.

г) KД= T/P.

д) MV/Q.

1383. Циклге қарсы реттеудің тиімділігі монетарлық және фискалдық саясаттың мына инструменттерінің ұштасуы нәтижесінде жоғарылайды:

а) Мемлекет шығындарының төмендеуі және есептік ставканың өсуі;

б) Салық деңгейінің өсуі және есептік ставка пайызының төмендеуі.

+в) Салық деңгейінің төмендеуі және есептік ставка пайызының төмендеуі.

г) Мемлекет шығындарының төмендеуі және төмендегі деңгейдегі резерв нормаларыныың жоғарлауы.

д) Мемлекет шығындарының жоғарылауы және төмендегі деңгейдегі резерв нормаларының жоғарлауы.

1384. Жерді қолдану – бұл:

а) Жер бағасы.

+б) Тарихи қалыптасқан негіздерде белгілі бір жер теліміне тұлғаның құқығы.

в) Белгіленген тәртіптегі заңдар мен салт-дәстүрлерге сәйкес жерді қолдану.

г) Жерді қолдану құқығы.

д) Жерді жалға беру.

1385. Мерзімсіздік құқығы – бұл:

а) Мұрагерлікке иелікті беру.

+б) Иелікті шексіз пайдалану құқығы.

в) Сыртқы ортаға зиян келтіретін тәсілмен пайдалануға тыйым салу.

г) Сыртқы орта тарапынан келетін зиян мен игіліктердің экспроприациясынан қорғану құқығы.

д) Қарызды өтеу үшін игілікті өндіріп алу мүмкіндігі.