Тодлтн. 1. Йөркг өвстә багла көвңд орана, һол кенә

Пучки заворачивают в вату

В лампадку наливают масло

Фитиль вставляют в лампадку

Зажигают

1. Йөркг өвстә багла көвңд орана, һол кенә.

2. Зулын цөгцд тос кенә.

3. Һол цөгцд углна.

4. Шатана.

Умштн.

Рис. житняк (вид травы) в степи

Цөгцин һол

Нег өрүн Дорҗин ээҗ кеерәгшән йовхар белдв. Дорҗ ээҗәсн сурна:

- Ээҗ, альдаран йовхар бәәнәч? Ээҗнь хувцан өмсчәһәд келв:

- Би тег орад, йөркг өвс цуглулхар бәәнәв.

- Йөркг өвсн ямаран бәәдлтә? Юуна төлә кергтәв? – гиҗ Дорҗ соньмсв.

- Йөркг өвсәр Зулын байрла насна цөгцд һол кедмн, гиҗ ээҗ ачтан цәәлһв.

- Ээҗ, Зул күртл одачн бүкл сар бәәнәлм, – гиҗ Дорҗ алмацна.

- Кеер бәәх өвсиг сара хонг эртәснь авч ирәд хагсадмн, - гиҗ ээҗнь цәәлһв.

Дорҗ йөркг өвсиг наадк өвснәс яһҗ йилһдгинь медхәр ээҗән дахад теегүр йовв. Теегт олн зүсн өвсн урһна. Йөркг өвсн ямаран бәәдлтәнь медгдхш. Өвснә заагас нег багла болҗ урһсн өндр һо цаһан өвснүр ээҗ заав:

- Хәлә, Дорҗ, йөркг өвсн гисн эн. Эн өвсиг цевр һазрас түүҗ авх кергтә, юңгад гихлә энүгәр насна цөгцд һол кедмн.

Ээж ачтаһан түүсн өвсән хагсу, дулан ормд сегләд тәвв.

- Зулын байр иртл хагсад кевтг, - гиҗ ээҗ келв.

а) Сурврмудт хәрү өгтн.

1. Дорҗин ээҗ ю цуглулхар белдв?

2. Ямаран байрин белдвр болҗана?

3. Дорҗ йөркг өвснә бәәдл меддг бәәҗий?

4. Эн ю медхәр ээҗән дахв?

5. Йөркг өвсиг ямаран һазрт цуглулх кергтә?

6. Эн өвсн юуна төлә кергтә?

4. Тодлҗ автн.

Рис. стол на столе разложены пучки трав житняка, внук формует пучки трав, бабушка обрезает стебли и делает фитили для лампадки

Зул өргдг авъясиг цеврәр кех кергтә. Зул өргхиннь өмн һаран уһаһад, аман зәәлх кергтә. «Ом-ма-ни-пад-ма-хум» гиҗ дотран зәлврх кергтә. Терүнә хөөн зулын цөгцән, зулд кех шар тосан, көвң, һол кех өвсән ширә деер тәвх кергтә. Һол кех өвсиг өндртән дөрвн хурһ күргәд хуһлхмн. Зулын һолан цөгцин дунднь батлҗ тәвхмн. Терүнә хөөн цөгцән бурхн бәәсн шүтәнд тәвәд, деернь шар тос кехмн. Асхн зулан өргәд, өрк-бүләрн мөргдмн. Иим кевәр зул өргдг авъяс күцәгднә.

Челбана Е.И.