Е) 737-748 ж.ж

1. Орта Азия мен Қазақстанға ислам діні кеңінен тарай бастады: А) Арабтардың келуімен
2. Ғылыми зерттеулерге қарағанда, Қазақстанда, ертедегі діни наным дәстүрлері кең тараған аймақ: В) Жетісу 83. 03ж
3. Арабтардың «дін үшін соғыс» деген ұранмен көрші елдерді жаулап ала бастаған уақыты: С) 633 ж.
4. 714 жылы Шашты басып алған араб қолбасшысы: А) Күтейба ибн Муслим
5. Х ғасырда ислам дінін алғаш рет мемлекеттік дін деп жариялаған мемлекет: С) Қарахан
6. Оңтүстік Қазақстан мен Жетісудың Х ғасырдағы қалаларында мешіттердің көптеп салына бастағандығын жазған араб ғалымы: С) Әл - Макдиси
7. Қазақ жерінде ғылым білім салаларының дамуына ықпал еткен дін: D) Ислам
8. Оңтүстік Қазақстанда ислам діні кең түрде дами бастаған уақыт: D) X ғ.
9. Х ғасырдан бастап Қазақстанда әдеби және ғылыми шығармалар жазылған тіл: В) араб
10. Түрік тілдес тайпалардың бір-біріне жақындығын зерттеген белгілі ғұлама: С) М. Қашғари
11. М. Қашғари қалдырған үш кітаптан тұратын мәңгі өшпес мұра: А) «Түрік тілдерінің сөздіг
12. Ж. Баласағұни «Құтадғу білік» еңбегін Сүлеймен Арслан ханға сыйға тартқаны үшін алған лауазым атағы:

D) Ұлы хас - хажип

1. «Арабша, тәжікше кітаптар көп. Ал бұл-біздің тіліміздегі тұңғыш даналық инақ» деп өз тілін қорсынып, жат елдің тілінде сөйлеу, шығарма жазу сияқты әрекеттерге қарсы болған ғұлама: D) Ж. Баласағұни
2. «Жастығымда бейнет бер, Қартайғанда дәулет бер» деген қазақ мақал-мәтелі қай ғұламаның еңбегінде кездеседі А) Ж. Баласағұни
3. Жазба әдебиеттің көрнекті өкілі, Қарахан мемлекетінің кезінде даңқы шыққан ақын: В) А. Иүгінеки
4. Халықты инабатты болуға, адал өмір сүріп, арамдықтан аулақ болуға шақырған Қарахан халқына түсінікті түрік тілінде жазылған дастан: А) «Ақиқат сыйы»
5. VIII-IX ғасырда түрік жазуының өмірде қолданылу аясының тарылу себебі:

А) Ислам дінінің таралуына байланысты араб жазуының түрік билеушілері арасында тез қабылдануы

1. Көне түрік жазуының қалыптасқан уақыты: А) б.з.б. І мың жылдығы
2. Көне түрік тілінде жазылған жәдігерлер саны: В) 200 астам
3. «Қорқыт ата» кітабы мен «Оғызнама» дастанының қағазға түсе бастаған уақыты: D) ХІ ғ.
4. «Қорқыт ата» кітабы неше жырдың қосындысынан тұрады: С) 12
5. Қорқыт атаның туған жері: А) Қазақстан
6. Түрік жазба әдебиетінің көне ескерткіштері: А) «Күлтегін», «Тоныкөк»
7. Түріктер отбасына шапағатын тигізеді деп табынған: С) Ұмай анаға
8. Жазба деректердегі мағлұматтарда олардың қамыс қаламмен және IX-X ғасырларда ежелгі түрік жазуымен жазғанын көрсетеді: А) Қимақтар
9. Жетісу қазақтарының да Ұмай анаға табынатынын жазған ғалым: В) Ш.Уәлиханов
10. Дүние жүзіне Аристотель сынды ғұлама ғалым ретінде танылған: С) Әл-Фараби
11. X.ғ.Оңтүстік Қазақстан мен Жетісудың қалаларында мешіттердің көптеп салына бастағанын жазған ғұлама

С) Әл-Макдиси

1. Әл-Фараби шығармаларын қай тілде жазған А) Араб
2. Әл-Фараби дүниеге келген қала В) Отырар
3. “Диуани лұғат ат-түрік”кітабының авторы D) М.Қашғари
4. Шу өзенінің бойында дүниеге келген ғұлама А) А.Яссауи
5. Қарахан мемлекетіндегі даңқы шықан ақын А) А.Игункеи
6. Ахмет Игунекидің кітабы: В) Ақиқат сыйы”
7. Ахмет Яссауидің шәкірті А) С.Бақырғани
8. “Жүсіп-Зылиқа”атты поэманың авторы Е)Әли ақын
9. Орта ғасырлық Қазақстанда буддизм таралған аймақ С) Оңтүстік Қазақстан
10. Әбу Насыр Әл-Фараби Отырар қаласында қай тілде білім алған В) қыпшақ
11. Х1 ғасырда түркі тілдес халықтардың алғашқы ақсүйектер әдебиетінің ескерткіші: В) “Құтадғу білік”
12. Белгілі орта ғасырлық ақын және исламды таратушы Яссауидың ұстазы А) Арыстан баб
13. ХШ ғасырдың басында Оңтүстік Қазақстанда мұсылман дінінің кең етек жая бастауына байланысты жарық көрген “Жүсіп-Зылиқа” атты поэманың авторы С) Әли
14. .Ғұлама Әл Фараби туған қала: В) Отырар
15. Қараханидтер дәуірінің жаңа қалыптаса бастаған әдебиетінің өкілдерінің бірі, көрнекті ақыны: В) Жүсіп Баласағұн
16. Яссауидің Бұқар қаласында діни білім алуына көмектескен ғұлама С) Жүсіп Хамаданидың
17. Ислам дінін уағыздаушы, орта ғасырлық белгілі ақын, ел ішінде Хакім ата атанған: А ) Сүлеймен Бақырғаниды
18. Түркі тілдес халықтардың тұрмыс-тіршілігі, әдет-ғұрпы және тілі туралы жазған орта ғасырлық энциклопедист ғалым В) Махмұд Қашғари
19. Орта ғасырлық ақын Ахмет Иүгнекидің түрік тілінде жазған кітабы С) “Ақиқат сыйы”
20. Сопылық ілімнің насихатшысы, ақын: В) Ахмет Яссауи
21. Орта ғасырлық отқа табыну қасиетін байланыстырады: В) Ұмаймен
22. Белгілі ғалым, “Әлемнің екінші ұстазы” Әл Фараби өмір сүрді: А) 870-950 жылдары
23. Х1 ғасырға дейін түрік тілді халықтардың қоғамдық ой-санасында орын алған ғылыми еңбек: В) «Құтадғу білік»
24. А.Яссауидің “Диуан-и хикмет” жинағы С) адалдыққа, имандылыққа, даналыққа шақырады

522.Белгілі ғалым, “Әлемнің екінші ұстазы” Әл Фараби өмір сүрді: А) 870-950 жылдары

523.Х1 ғасырға дейін түрік тілді халықтардың қоғамдық ой-санасында орын алған ғылыми еңбек: В) «Құтадғу білік»

1. Ортағасырлық ғалым Махмұд Қашғаридың өмір сүрген жылдары 1030-1090
2. Х1 ғасырдағы түркі әдебиетінің жазу тілінің үлгілері көрініс тапты: С) «Диуани лұғат-ат түрікте»

526.Орта ғасырлық ақын, исламның сопылық бағытының негізін салушы, насихаттаушы В) А.Яссауи

527.Оңтүстік Қазақстанда мұсылман дінінің кең таралуы кезеңінде Әли ақынның жарық көрген поэмасы:

С) “Жүсіп-Зылиқа”

528.«Түрік тілдері сөздігінің» авторы: В) Махмұд Қашғари

529.Ежелгі түрік әліпбиіндегі әріп саны В) 35

530.Атақты қобызшы Қорқыт ата күмбезі орналасқан аймақ А) Қызылорда

1. “Оғызнаманы” XVII ғасырда толық жазып қалдырған ғұлама С) Әбілғазы хан
2. IХ-Х ғ. өмір сүрген данышпан, Шығыстың атақты ғалымы: А) Әл-Фараби
3. Ахмет Яссауи кесенесі кімнің бұйрығымен салынды? В) Әмір Темірдің
4. Шыњѓысхан әскери феодалдық Монғол мемлекетін құрды: А) ХІІІ ѓасырдыњ Басында.
5. Шыњѓыс хан тұсындаѓы Моњѓол империясыныњ астанасы: А) Қарақорым.
6. Шыңғыс хан Жетісудаѓы түркі халқын ізіне тарту үшін: А ) Діни қысым жасамау ұранын басшылыққа алды.
7. Алтын Орданың астанасы: А) Сарай-Бату.
8. Шыњѓысхан құрѓан монѓол мемлекетінің басты зањы: D) Жасақ.
9. Шыњѓысхан Енисей қырѓыздары мен Сібір орман халықтарын баѓындырды: А) 1207-1208 жылдары.
10. Шыњѓысхан 1217 жылы Күшліктің Жетісудаѓы иеліктерін басып алуѓа кімді аттандырды? В) Жебе ноянды.
11. Сыр бойындаѓы қалалар монѓолдардың иелігіне кµшті: А) 1219-1220 жылдар
12. Шыњѓысхан жаулап алѓан жерлерін балаларына бөліп берген.үлкен ұлы Жошыѓа тиісті ұлыс қай жерлерді қамтыды? В) Ертіс өзенінен батысы Еуропаға дейін.
13. Алтын Орданыњ негізін қалаушы: В) Батый.
14. Монѓол хандыѓы құрылды: С) 1206 жылы.
15. Отырар апаты болған жыл: А) 1218 жылы.
16. Керей хандығы мен монғол тайпаларының арасындағы қарым-қатынас қай еңбекте айтылды С) ”Монғолдың құпия шежіресі”
17. Монғол империясының негізін қалаған С) Шыңғыс хан.
18. Шыңғыс ханның өзін қорғайтын жасауыл қалай аталған В) ”Кешіктен”
19. 1207-1208 ж. Енисей қырғыздарын басып алған Шыңғысхан баласы В) Жошы
20. 1211-1215ж.Шыңғысхан Қытайға жорығында қолға түсірді: В) Дуалық құлататын, отлақтыратын соғыс техникаларын қолға түсірді.
21. Шыңғысхан 1217 жылы Күшіліктің Жетісудағы иеліктерін басып алуға аттандырды: В) Жебе ноянды
22. “Отырар апаты” – деген: А ) 1218 ж. Шыңғысхан жіберген саудагерлердің өлтірілуі
23. 1219 жылы Шағатай мен Үгедей қоршауға алған қала: D) Отырар
24. Шыңғысхан әскеріне 15 күндей берілмеген қала: Е) Ашнас
25. Сыр бойындағы қалалардың толығымен монғолдардың иелігіне өткен уақыты А) 1219-1220 ж.
26. Шағатай ұлысына қараған жер С) Оңтүстік және Оңтүстік-Шығыс Қазақстан
27. Шыңғысхан қайтыс болды: С) 1227 ж.
28. Ұлы хан атағын алған Үгедей тұрған қала С) Қарақорым
29. Ұлы хан атағын алған Үгедей тұрған қала С) Қарақорым
30. Ақ Орданың Алтын Ордадан біржола бөліне бастаған уақыты: D) XIV ғ– ң II ширегі
31. Орда Ежен билік құрған мемлекет: В) Ақ Орда
32. Ақ Орданың аумағы Жошының осы балаларының иелігін қамтыды: А) Орда Ежен мен Шайбани ханның
33. Моғолстан мемлекетінің негізін қалаған бірінші хан: С) Тоғылық Темір хан
34. Моғолстан мемлекетінің құрылуына басты рөл атқарған әмір, дулат тайпасының ақсүйегі: В) Поладшы
35. Әмір Темірдің Тоқтамысты пайдаланудағы түпкі мақсаты: С) Ақ Орданы да, Алтын Орданы да басып алу
36. Тоқтамыстың Мамай ордасын басып алу уақыты: С) 1380 ж.
37. Ақ Орда билеушісі болған Барақтың мақсаты: С) Сырдария бойындағы қалаларды қайтару
38. Ақ Орда мемлекетінің өмір сүруін тоқтатты: В) XV ғ. басы
39. Мұхаммед Хайдардың жазуы бойынша Моғолстанда Тоғылық – Темір тұсында бір күнде қанша мың адам ислам дінін қабылдаған: D) 160 мың
40. 563.Ноғай Ордасының екінші аты: С) Маңғыт елі
41. Mоғолстанда дулат әмірлерінің қолдауымен Есен – бұғаның хан тағында отырған уақыты: В) 1433-1462 жж
42. Моғолстан хандығы қай ханның тұсында ыдырай бастады: Е) Абд ар-Рашид хан
43. Әмір Темірдің Алтын Орданы басып алмас бұрын Ақ Орданы әлсіретуді көздеген мақсатына табылған себеп:

В) Түй – Қожаның ұлы Тоқтамыстың Темірге қашып баруы

1. Әмір Темір мен Тоқтамыс арасындағы Құндызша деген жерде болған шайқас уақыты: D) 1391 ж
2. Әмір Темір мен Тоқтамыс арасындағы Терек өзенінің жағасындағы шешуші шайқас уақыты: D) 1395 ж
3. Әмір Темір жорықтарының Қазақ жеріне тигізген әсері: С) Экономикасының, мәдениетінің дамуына адам айтқысыз зардабын тигізді
4. Ноғай Ордасының орталығы Сарайшық қаласының іргесі қаланған уақыт: В) X ғ.
5. 1580 ж. Сарайшық қаласының біржола қирау себебі: А) Дон, Еділ қазақтарының Жайық бойына шапқыншылық жасау салдарынан
6. Ноғай Ордасында Едігенің билік құрған уақыты: D) 1396-1411 жж
7. Ноғай Ордасының ыдырай бастау уақыты: D) XVI ғ.
8. Қазақ ханы Жәнібек тұсында достық қатынаста өмір сүрген ноғайлар мен қазақтарды «Екі туысқан Орда» деп атаған ғалым: А) Ш. Уәлиханов
9. Орыс патшасы ІІІ Иванмен өзара сауда қарым – қатынасын орнатқан хан: D) Ибақ
10. «Өзбек ұлысы», «Өзбек хандығы», «Шайбани ұлысы» сияқты атаулар осы хандыққа тән: В) Әбілқайыр хандығы
11. Батыс Сібір хандығының астанасы: С) Қызыл-Тура
12. Әбілқайыр хандығын әлсіреткен Сығанақ түбіндегі ойраттармен болған соғыс уақыты: С) 1456-1457 жж
13. Әбілқайыр қайтыс болған жер: А) Алматы маңындағы Аққыстауда
14. Әбілқайыр хандығы негізгі үш халықта тұғандығын және олардың ішіндегі ең көбі және ержүректері қазақтар болғанын айтқан тарихшы: В) Рузбихан
15. Әбілқайыр билік құрған уақыт: Е) 1428-1468 жж
16. Европаға жорықты бастаған монғол ханы Е) Батый
17. Алтын Орданың негізін қалаған хан Е) Батый
18. Алтын Ордада исламды мемлекеттік дін – деп жариялаған хан С) Өзбек
19. Алтын Орда тағында билігін нығайту үшін Тоқтамыстың Мәскеуді өртеген жылы В) 1382 ж.
20. Алтын Ордада әскери билік кімнің қолында болған: Е) беклербектің
21. Алтын Ордада уәзірлер билік жүргізген сала: Е) азаматтық іс
22. ХШ ғасыр мен ХV ғасыр басында Шығыс Дешті қыпшақта өмір сүрген мемлекет В) Ақ Орда
23. Ақ Орданың астанасы В) Сығанақ
24. Ақ Орданың күш-қуатын нығайтқан хан С) Ұрыс хан
25. 1379 ж. Тоқтамыстың Темір-Мәлікті жеңіп билікті қолына алған қаласы Е) Сығанақ
26. Ақ Орданың орнына келген мемлекет: А) Әбілқайыр хандығы.
27. Моғолстанның өмір сүрген уақыты С) XIV ғасырдың ортасы – XVI ғ. басы
28. Моғолстанның негізін қалаған хан А) Тоғылық Темір
29. Моғолстанның орталығы D) Алмалық
30. Әмір Темір мен Ілияс-қожа арасындағы “Батпақ шайқасы” болған жыл: С) 1365 ж. жаз
31. 1336-1405 жылдары өмір сүрген билеуші: С) Әмір Темір
32. Әмір Темір 1371-1372 ж. әскерін аттандырды: В) Моғолстанға
33. 1371-1390 ж. дейін Моғолстанға Ақсақ Темірдің жорығы В) 10 рет
34. Ноғай Ордасының орталығы С) Сарайшық
35. Ноғай Ордасының негізін қалаған тұлға А) Едіге
36. Ноғай Ордасының құрылуына себеп болды: В) Алтын Орданың әлсіреуі
37. XV ғасырда Әбілқайыр хандығы орналасқан аймақ В) Шығыс Дешті Қыпшақ
38. Әбілқайыр хан болып сайланды: D) 1428 ж.
39. 92 ру-тайпадан құралған ханды С) Әбілқайыр
40. 1456-1457 жылдары Әбілқайырдың ойраттардан жеңілген қаласы D) Сығанақ
41. Шыңғысханның балаларына бөліп берген жерлерінің атауы А) “Інжу”
42. Мал өсірушілерден жиналатын салық С) Құшыр
43. Алтын Орданың негізін қалаған хан Е) Батый
44. 1227-1255 жылдары Алтын Орданы билеген: А) Батый хан
45. Сақ, сармат, үйсін тайпаларының келбеттері андроновтықтарға ұқсас екендігін айтқан антрополог ғалым:

А) О. Смағұлов

1. Монғолоидтық белгілер тереңдей түсті: С) VI-IX ғғ.
2. Қазақтың халық болып қалыптасуының барысын бұзды: Е ) Моңғол шапқыншылығы
3. Қазақ жеріндегі халық болып қалыптасу үрдесі неше жылға кешеуілдеді: А) 150-200 жылға
4. Этносаяси қауымдастық дегеніміз: С) белгілі бір тарихи аймақта құрылған хандықтың тұрғындары
5. Қазақ халқының этникалық жағынан қалыптасуында басты рөл атқарған: А) Ақ Орда тайпалары
6. Моғол хандығында этносаяси құрамында үйсіндердің орынына уақытша аталған тайпалар: С) дулаттар
7. Үйсіндер өрбіген ежелгі қазақ халқының этносаяси қауымдастық аймағы: С) Жетісу жері
8. XIV ғ. аяғы мен XV ғ. I-ші жартысында қазақ деген этносаяси қауымдастықтың болғанын кім жазған: Е) Рузбихан
9. Өзбек ұлысында XV ғ. ер жүректері қазақтар екенін жазған тарихшы С) Рузбихан
10. ХІІІ ғасырға дейін «қазақ» атауының қолданып келген мағынасы: А) Еркін адамдар
11. Қазақ халқының құрамына енген ру-тайпалар өздерінің ен-таңбаларын салған жартас: В) Таңбалы Нұра
12. «Алаш» сөзін жиі кездестіретін қазақ халқының аңызы: С) «Алаша хан»
13. «Қазақ халқының жүзге бөлінуі, қазақ мемлекеті құрылғаннан кейінгі кезде өз жерін қорғау қажеттілігінен туған»-деп жазған қазақтың тұңғыш ағартушы ғалымы: D) Ш.Уәлиханов
14. Қазақ халқының құрылымына байланысты «қазақ» атауы біржола этникалық сипатқа ие болған уақыт:

Е) XV ғасырдың ІІ жартысы

1. Қазақтың халық болып құрылуына әсер еткен біріккен этникалық топ: А) қыпшақтар тайпалар одағы және үйсін тайпалар одағы
2. Жәнібек, Керей хандарымен бірігіп көшкен ру-тайпалардың алғашқы атауы: В) өзбек-қазақтар
3. Ежелгі Сібір тайпалары тілдерінде «қазақ» сөзінің мағынасы: С) мықты, берік, алып
4. «Қазақ» сөзі этникалық мағынаға ие бола бастаған ғасыр: D) XIV ғасыр
5. «Үш жүз» аңызы бойынша қазақ халқы ру-тайпаларының өз таңбаларын салған жері: Е) Таңбалы Нұра
6. Қазақ халқының, жүздерінің пайда болуы туралы айтылған аңыз: А) Алаша хан
7. Қазақ мемлекеті құрылғаннан кейінгі кезде қазақ халқының жүзге бөліну себебі: С) Өз жерін қорғау үшін
8. «Қазақ жүздерінің құрылу себебі, олар (қазақтар) көшіп-қонып жүрген жерлерінде өз құқықтарын қорғау үшін одақтар құрған. Ол одақ – қазақ жүздері»-деп жазған ағартушы ғалым: D) Ш.Уәлиханов
9. Қазақ жеріндегі ру-тайпалардың XV ғасырдың басындағы басқа хандықтарға ауа көшуінің басты мақсаттары:

Е) Ру-тайпалармен бірігу, тыныштықта өмір сүру үшін

1. XV ғасырда қыпшақ, қаңлы, арғын, қоңырат, дулат т.б. қазақ рулары мен тайпаларының өкілдері өмір сүрген жер: А) Түркістан аймағы
2. Орталық, Солтүстік, Оңтүстік Қазақстан қыпшақ тайпалар одағы мен Оңтүстік-шығыс Қазақстан үйсіндер одағының бірігу нәтижесінде құрылған халық: В) Қазақ
3. Сырдарияның орта бойындағы оғыздар мен қыпшақтардың арасындағы өзара байланыс басталған ғасыр:

С) Х ғасыр

1. XIII ғасырдың басында жасалған мәмлүктік Египет мемлекетінің сөздігінің атауы: D) Араб-қыпшақ
2. ««Қазақ» сөзі хорасан түркімендері арасында этникалық сипатта қолданылған тәрізді»-деп жазған тарихшы:

Е) Б.Е.Көмеков