ОСӨЖ. 1 .Студенттерде каталаза, пероксидазалар, оксигеназалар ферменттері құрылысы мен катализдік әсері туралы білім қалыптастыру

1.Тақырыбы: Ферменттер. Оксидоредуктазалар: каталаза, пероксидазалар, оксигеназалар.

2. Мақсаты:

1.Студенттерде каталаза, пероксидазалар, оксигеназалар ферменттері құрылысы мен катализдік әсері туралы білім қалыптастыру.

2. Жаңа терминдер мен түсініктер енгізу.

3. Кәсіби әдебиетпен жұмыс істеу дағдылары мен талдай алу қабілеттерін қалыптастыру \

3. Оқыту міндеттері:

1. Оксигеназалар, каталаза, пероксидаза – құрылысы, ролі.

2. Гидроксилазалардың құрылысын оқу.

3. Жаңа түсініктерді және терминдерді – оксигеназалар, гидроксилазалар, диоксигеназалар, каталаза, пероксидаза енгізу.

4. Білім берудің және оқытудың әдістері:

«Оксидоредуктазалар» кестес3н толтыру,жаттығулар,ситуациялық есептер

5. Әдебиеттер:

Қазақ тілінде:

1. У. Сайпіл және т.б. «Ферменттер, энергия алмасуы, витаминдер», Алматы 2000ж. – 48-62б.

2. Сеитов. Биохимия, Алматы,2007ж, 103-154 бет.

Орыс тілінде:

1. Николаев А.Я. “Биологическая химия”, Москва, 2004г, с 61-99.

2. Березов Т.Т., Коровкин Б.Ф. “Биологическая химия”, Москва,2004, 50-68

3. Северин Е.С. “Биологическая химия”, Москва, 2008г, с 643, 674-708.

4. Тапбергенов С.О,Тапбергенова Т.С. Медицинская и клиническая биохимия-Павлодар,2004

5. Марри Р.,ГреннерД, МейесП., РодуэлВ. Биохимия человека-2003г

6. Кольман Я., РемК-ГНаглядная биохимия-М.Мир,2004

7. Биохимия тесты и задачи:учебное пособие для студентов медвузов, под ред. Чл кор. РАН, проф Е.С. Северина-М,2005.

8. Биохимия в вопросах и ответах под ред.чл. корр. НАН РК, д.х.н. проф. Адекенова С.М..,Астана,2003

9. Аблаев Н.Р. “Биохимия в схемах и рисунках”, Алматы, 2005г, с 67-102.

Кесте «Оксидоредуктазалар»

Топ	Өкілдері	Кофермент,құрамындағы витамин	Катализдейтін реакция

Жаттығулар:

1.Мына реакцияны қандай фермент тездетеді? Қай класқа жатады?

АТФ+ глюкоза АДФ + глюкозомонофосфат

2.Мына реакцияны атаңыздар, қандай фермент қатысады, қай зат реакцияға түседі?

CH₃-CHNH₂-COOH +? COOH- (CH₂)₂- CHNH₂COOH + CH₃- CO- COOH

3. Креатин + АТФ АДФ + креатинфосфат

Осы реакцияға қандай фермент қатысады, қай класқа жатады?

4.COOH- (CH₂)₂- CHNH₂COOH COOH- (CH₂)₂- CHNH₂+ СО₂

Ферменттің құрылысы қандай? Реакция қалай аталады?

5.ПЖҚ-ң тотығудан декарбоксилдену реакциясын жазыңыз. Реакцияға қатысатын негізгі ферменттерді атаңыз.

6.В₆ витамині қандай ферменттің құрамына кіреді? Осы ферменттердің қатысуымен өтетін реакцияларды жазыңыз.

7.Пируватдегидрогеназа деген не? Қандай реакцияға қатысады?

Жағдайлық есептер:

1. Пробиркаларда a-аланин мен a-кетоглутар қышқылының қоспасы бар: бірінші пробиркаға - бауыр гомогенаты, екіншісінде – алдын ала қайнатылған бауыр гомогенатын қосты. Пробиркаларды оптимальды температуралық жағдайда 30-минут уақытқа қойды. Қай пробиркада қандай реакция өтеді? Қандай өнім түзіледі? Реакция теңдеуін жазыңыз. Неліктен басқа пробиркада реакция жүрмейді? Түсіндіріңіз.

2. ПЖҚ-ң декарбоксилденуі кезінде бір жағдайда сірке альдегиді, ал екінші жағдайда – ацетил-КоА түзіледі. Декарбоксилдену реакцияларының айырмашылығы неде?

Бақылау:

1.Пероксидазаның ролі.

2.Каталазаның асқын сутектің ыдырауына қатысуы

3.Гидроксилазалардың жіктелуі

4.Монооксигеназа мен диоксигеналардың катализдейтін реакцияларына мысал.

№5 ОСӨЖ

1.Тақырыбы: Энергия алмасуы. БТ және ТФ ажырауы. Ажыратушылар. Тыныс алуды бақылау. Тыныс алу комплекстер

2. Мақсаты:

1. Энергия алмасуы, оның сатылары, олардың арасындағы байланыстар туралы білімдерді пысықтау.

2. Энергия алмасуы, тыныс алу комплекстердің реттелуі туралы білімді қалыптастыру

3. Оқыту міндеттері:

Студенттер осы ОСӨЖ-ден кейін тиіс:

1) Оқытушының жетекшілігімен жағдайлық есептерді шығару

2) Ақпаратты Интертетте іздеу және кәсіби әдебиетпен жұмыс істеуге студенттерді стимулдеу

3) Өткізу түрі: видеофильм, тақырып бойынша кеңес беру, жаттығуларды және есептерді орындау, тесттермен жұмыс жасау.

4) Тақырып бойынша тапсырма: жаттығуларды орындау, кестелерді толтыру, жағдайлық есептерді шығару, тесттермен жұмыс жасау

5) Таратылатын материал: жаттығулар, жағдайлық есептер, тест

Жаттығулар:

1. Оттек жоқ жағдайда ҮКЦ жүреді ме? Неліктен?

2. α-Кетоглутар қышқылының тотығудан декарбоксилдену реакциясын жазыңыз. Осы реакцияны қандай фермент жылдамдатады? Қандай кетоқышқылдары осындай реакцияларға түседі?

3. Қымыздықсірке қышқылының ҮКЦ-дегі ролі.

4. Янтарь қышқылының тотығу реакциясын жазыңыз. Бұл реакцияға қандай фермент қатысады?

5. ҮКЦ 3 молекула НАД-ты тотықсыздандыратыны белгілі. ҮКЦ –ның қандай реакцияларында жүреді?

6. БТ тізбегінде флавин ферменттерінің тотығуы кезінде шамамен 19 кДж энергия бөлінеді. Тотығудан фосфорлану реакциясы жүруі мүмкін бе?

7. Тыныс алуды бақылау.

8. БТ және ТФ ажырауы.

9. Қандай ферменттер тыныс алу комплекстерге кірмейді?

10. Цх а-дан Цх b-ға электрондар тасмалдануы мүмкін бе? Неліктен?

11. Энергия алмасуы сатыларының өзара байланысын көрсетіңіз.

12. АцетилКоА толық тотыққанда қанша молекула НАДН₂ түзіледі?

Жағдайлық есептер:

1. Жасушада АТФ көп, ал АДФ аз. Қалай БТ жылдамдығы өзгереді? Неліктен?

2. Р/О коэффициенті 2 тең. Бұл нені білдіреді?

3.Р/О коэффициенті 1 тең. Бұл нені білдіреді?

4.ҮКЦ-да үш НАД молекуласы тотықсызданады. ҮКЦ-ның осы реакцияларын атап беріңіз.

5.Жасушада анаэробты жағдай пайда болды. ҮКЦ реакциялары жүре ма? Неліктен?

Тест:

1. Энергия алмасуының сатылары (ретпен орналастырыңыз):

1. ҮКЦ

2. БТ

3. ТФ

4. Заттардың арнайы жолдар арқылы АСҚ-на дейін ыдырауы

Дұрыс жауабын табыңыз

1. а, б, в, г

2. б, в, г, а

3. в, г, а, б

4. г, а, б, в

5. в, а, г, б

2. Лимон қышқылының циклі жүреді:

1. жасуша цитозолі

2. рибосомада.

3.ядро жасушасы

4.митохондрияда

5.Гольджи аппараты.

3.ҮКЦ-не түседі:

1.лактат

2.ПЖҚ

3..гидроксимай қышқыл

4.ацетилКоА

5.глюкоза

4.ҮКЦ – «метаболиттік ошақ» - онда:

1. АСҚ® 2СО₂ + 3НАДН₂ + ФПН₂ + АТФ

2. АСҚ® СО₂ + НАДН₂ + 3ФПН₂ + АТФ

3. АСҚ® 2СО₂ + 2НАДН₂ + 2ФПН₂ + АТФ

4. АСҚ® 2СО₂ + 3НАДН₂ + ФПН₂ +12АТФ

5.АСҚ®CО₂ + 4НАДН₂ + ФПН₂ +