тест. 15- апта

Сыбайлас жемқорлық қылмыстары

тест. 15- апта

1. Сыбайлас жемқорлық қылмысының cубъектілері?

A) Арнайы немесе жеке тұлғалар

B) ҚР аумағында басталса және басқа мемлекет аумағында аяқталса

C) басқа мемлекет аумағында басталса ҚР аумағында аяқталса

D) басқа мемлекет аумағында басталса және аяқталса

E) ҚР қылмыстық кодексiнiң ерекше бөлiмiнде көзделген қылмыс белгiлерi болса

2. Сыбайлас жемқорлық қылмысының объектілері?

A) Сыбайлас жемқорлық қылмысын реттейтін қоғамдық қатынастар

B) қылмыс зардабы туындаған уақыт

C) залал келтiрiлген уақыт

D) қылмыс субъектiнiң кiнәсi анықталған уақыт

E) моральдық залал келтiрiлген уақыт

3. Сыбайлас жемқорлықтың интитуттануы?

A) сыбайлас жемқорлық жеке айқындалған, әлеуметтiк рөлге ие болуы

B) лауазымды қызметкерлердің біркелктілігі

C) қылмыс субъектiнiң кiнәсi анықталған уақыт

D) ҚР-ның Президентi шешедi

E) шет елдiң елшiлiгi шешедi

4. Сыбайлас жемқорлықтың бейiмделу қабiлетi:

A) ғаламат, үздiксiз мемкрияға түсе алады, түрiн өзгертедi және кемелдене бередi, құқық пен заңның бақылау кемшiлiктерiн шебер пайдаланады

B) әлеуметтiк категорияға жатады

C) мемлекеттiң азаматтық iзгiлiктi бұзатын жалпы сырқатының белгiсi

D) жақсы саяси тәртiп немесе жүйе жарамсызға айналатын дисфункционалдық үдерiс

B) барлығы дұрыс

5. Сыбайлас жемқорлық ұылмысының объективтік жағы:

A) пара беру немесе алу

B) жанама қасақаналықпен сурет салу

C) қасаналықпен

D) абайсыздықпен

E) менмедiкпен

6. Сыбайлас жемқорлыққа орыс тiлiндегi түсiндiрме:

A) пара мен сатып алушылық, лауазымды басшылардың, саяси қайраткерлердiң сатымпаздығы ретiнде сипаталады.

B) негiзгi жазаның түрі қолданылатын қоғамға қауіпті іс-әрекет

C) ең ауыр жазаның түрі қолданылатын қоғамға қауіпті іс-әрекет

D) түзеу жазаның түрі қолданылатын қоғамға қауіпті іс-әрекет

E) парақорлық қылмыстар

7. Сыбайлас жемқорлық қылмысының жазасы 12 жыл бас бостандығынан көп айырудан асатын қасақаналық әрекет есептелiнедi:

A) өте ауыр қылмыс

B) орташа

C) аяқталған

D) ауыр

E) кiшiгiрiм ауырлықтағы

8. Сыбайлас жемқорлық қылмысының жазасы 5 жылдан асатын бас бостандықтан айыру қолданатын, iстелiнген қылмыс есептелiнедi:

A) орташа

B) өте ауыр

C) ауыр

D) аяқталған

E) кiшiгiрiм іс- әрекет

9. Сыбайлас жемқорлық қылмысының жазасы 5 жылдан аспайтын бас бостандықтан айыру қолданатын, iстелiнген қылмыс есептелiнедi:

A) кiшiгiрiм ауырлықтығы

B) орташа

C) өте ауыр

D) ауыр

E) жеңiл

10. Сыбайлас жемқорлық қылмысы үшін адам қылмыстық жауапкершiлiкке тартылады:

A) 16 жастан

B) 18 жастан

C) 15 жастан

D) 17 жастан

E) 20 жастан

11. Сыбайлас жемқорлық қылмысының субъектілері өз iс әрекетiнiң қоғамға қауiп туғызуы мүмкiн екенiн алдын ала бiле тұрып жасауы

A) менмендiкпен жасалынған деп

B) немқұрайдылықпен\

C) жанама қасақаналықпен

D) тiкелей қасақаналықпен

E) қасақанлықпен

12. Сыбайлас жемқорлық қылмысының субъективтік жағы?

A) тiкелей қасақаналықпен

B) әрекеттілік

C) менмендiкпен

D) жанама қасаналықпен

E) қасақаналықпен

13. Сыбайлас жемқорлық қылмысының субъектілері, қылмысты ақырына дейiн жеткiзуден өз еркiмен бас тартса ол қылмыстық жауапкершiлiкке:

A) тартылмайды

B) тартылады

C) егер заңда басқа жағдай көзделмесе

D) сот шешедi

E) егер халықаралық шарттардабасқа жағдай көзделмесе

14. Сыбайлас жемқорлық қылмысының қатысушыларының қылмыстық жауапкершiлiгi анықталынады:

A) олардың әрқайсысының қылмыстың жасалуына қатысуының сипатымен және дәрежесiмен

B) әрекеттiң қоғамға қауiптiлiгiмен

C) әрекеттiң заңға қайшылығымен

D) қатысушылардың әр қайсысының әрекетiмен

E) олардың қасақаналық әрекеттерiмен

15. Сыбайлас жемқорлық қылмысы үшін, қылмыстық жауапкершiлiк көзделiнедi:

A) пара алу мен беру, екі айлық есептік көрсеткіштен асқанда

B) абайсыздықта

C) зиян келтiрiлгенде

D) абайсызда зиян келтiрiлгенде

E) қолсұғушылық жағдайда

16. Сыбайлас жемқорлық қылмысы үшін жазаның мәнi:

A) әділеттілікпен қоғамдық қатынастарды реттеу

B) қылмыс жасаған адамдарды құқықтарынан айыру

C) қылмыс жасағандарды бостандықтарынан шектеу

D) адамдардың құқықтары мен бостандықтарын тiктеу

E) қылмыскерге зәбiр көрсету

17. Рим құқығындағы коррупция сөзінің мәні:

A) сындыру, бүлдiру, бұзу, зиян, келтiру, фалсификациялау, және сатып алу.

B) парақорлық қылмыстар

C) егер заңға басқаша жағдай көзделмесе

D) қандай қылмыс жасалынғанына байланысты

E) қылмыстың ауылылығына қарай

18. Сыбайлас жемқорлық қылмысының қамау жазасы:

A) негiзгi жаза

B) қосымша жаза

C) негiзгi де және қосымшада жаза

D) ең ауыр жаза

E) түзеу жазасы

19. Сыбайлас жемқорлық қылмысының белгілі бір қызметпен айналысу құқығынан айыру жазасы:

A) қосымша

B) негізгі

C) негiзгi және қосымша

D) ең ауыр жаза

E) түзеу жазасы

20. Сыбайлас жемқорлық қылмысы үшін жаза тағайындалынады:

A) сот үкiмiмен

B) сот органдарының шешiмiмен

C) судьяның ұйғарымымен

D) сот қаулысымен

E) ҚР Жоғарғы сотының пленумының қаулысымен

21. Сыбайлас жемқорлық қылмысына көмектеспеу, заңсыз бұйрықты немесе үкiмдi орындамау үшiн қылмыстық жауапкершiлiк:

A) белгiленбеген

B) белгiленген

C) анықталынады

D) жеңiлдетiледi

E) ауырлатылады

22. Сыбайлас жемқорлық қылмысы үшін өмір бойы бас бостандығынан айыру жазасы қолданылады:

A) аса ірі мөлшерде пара алғанда немесе бергенде

B) ер кiсiлерге

C) әйелдерге

D) жас балаларға

E) мүгедектерге

23. Сыбайлас жемқорлық қылмысы үшін айыппұл салу:

A) негізгі жаза

B) сотталғанның мекен жайында

C) сотталғанның негiзгi тұратын жерiнде

D) бас бостандығынан айыру орындарында

E) органдардың көрсеткен жерiнде

24. Бас бостандығынан шектеу жазасының мерзiмi:

A) бiр жылдан бес жылға дейiн

B) бiр жылдан он жылға дейiн

C) он жылға дейiн

D) бес жылдан жетi жылға дейiн

E) бес жылға дейiн

25. Сыбайлас жемқорлық қылмысына қамау жазасы қолданғанда, айыптының жасы жетуi тиiс:

A) 16-ға

B) 15-ке

C) 18-ге

D) 17-ге

E) 14-ке

26. Сыбайлас жемқорлық қылмысы үшін қамау жазасы...

A) Белгіленбейді

B) 1 жылдан 6 жылға дейiн

C) 6 айдан 1 жылға дейiн

D) 6 жылға дейiн

E) 5 жылға дейiн

27. Сыбайлас жемқорлық қылмысы үшін өлiм жазасы...

A) Қолданылмайды

B) 17 толмаса

C) 21 толмаса

D) 14 толмаса

E) 20 толмаса

28. Сыбайлас жемқорлық қылмысының жазасы, үкiм күшiне енгеннен кейiн орындалады:

A) Бірден

B) кемiнде 2 жылдан кейiн

C) кемiнде 5 жылдан кейiн

D) кемiнде 10 жылдан кейiн

E) кемiнде 15 жылдан кейiн

29. Сыбайлас жемқорлық қылмысы үшін бас бостандығынан айыру жазасы ауыстырылуы мүмкiн:

A) айыппұл салумен

B) өмiр бойы бас бостандығынан айыруға

C) қамауға

D) бас бостандығын шектеуге

E) түзеу жұмыстарына

30. Сыбайлас жемқорлық қылмысы үшін жаза қолданғанда ескерiледi:

A) жауаптылық пен жазаны ауырлататын және жеңiлдететiн мән жайлар

B) әрекеттiң құқыққа қайшылығы

C) жаза тағайындаудың қылмыстың алдын алу

D) жазаның әдiлдiгi

E) қылмыстың жасалуы

31. Сыбайлас жемқорлық қылмысын алғашқы рет жасауы есептелiнедi:

A) жазаны жеңiлдететiн мән жай деп

B) жазаны ауырлататын мән жай деп

C) қылмыстың алдын алу

D) анықталынғандық деп

E) күшiн жойғандық деп

32. Сыбайлас жемқорлық қылмысының қайталануы есептелiнедi:

A) жазаны ауырлататын мән жай деп

B) жазаны жеңiлдететiн мән жай деп

C) қаталдататын мән жай деп

D) анықтайтын мән жай деп

E) күшiн жоятын мән жай деп

33. Сот жаза қолданғанда ҚР ҚК-iнде көрсетiлмеген жазаны ауырлататын жағдай деп:

A) ескермейдi

B) ескерiледi

C) шұғыл жағдайда

D) сирек

E) кей бiр кезде

34. Сыбайлас жемқорлық қылмысына дайындалғандық үшiн және оқталғандық үшiн өлiм жазасы...

A) тағайындалмайды

B) тағайындалады

C) сот шешедi

D) судья шешедi

E) iстiң мән жайы ескерiледi

35. Сыбайлас жемқорлық қылмысына өмiр бойына бас бостандығынан айыру жазасы қылмысқа оқталғандық үшiн...

A) қолданылмайды

B) қолданылады

C) қылмыстың жасалу мән жайына қарай

D) сот шешедi

E) қандай қылмыс жасалынғанына қарай

36. Бiрiншi рет кiшiгiрiм немесе орташа ауырлықтағы қылмыс жасаған адам жәбiрленушiмен татуласса және келтiрiлген зиянның есесiн толтырса қылмыстың жауаптан босатылуы мүмкiнбе:

A) босатылады

B) босатылмайды

C) ерекше жағдайларда

D) егер басқаша жағдай заңда көзделмесе

E) егер сот басқаша шешпесе

37. Шартты түрде жаза беру сыбайлас жемқорлық қылмысы үшін қолданылады ма?

A) Қолданылмайды

B) 2 жылдан 5 жылға дейiн

C) 1 айдан 3 жылға дейiн

D) 3 жылдан 5 жылға дейiн

E) 1 жылдан 5 жылға дейiн

38. Сыбайлас жемқорлық қылмысы үшін айыппұл салу кезiнде қосымша жаза қолданылады ма?

A) қолданылады

B) қолданылмайды

C) рұқсат етiледi

D) анықталынбайды

E) рұқсат етiлмейдi

39. БҰҰ -ның хатшылығы коррупцияны қанша қылмыстық iстерге жiктедi:

A) үшеу

B) алтау

C) айрықша жағдайларда

D) сот бiледi

E) соттың шешiмiмен

40. Коррупция неде көрiнiс табады:

A) лауазымды адамдардың мемлекет меншiгiн ұрлауы, жымқыруы және иеленуi.

B) Тек әлеуметтік процесте кездесетін құбылыс

C) Тек саясаттану процесінде кездесетін құбылыс

D) Тек тәрбиелену процесінде кездесетін құбылыс

E) Тек қоғамдық қарым-қатынаста кездесетін құбылыс

41. Сыбайлас жемқорлық қылмысымен сотталған адам үкiмдi орындаудан жалтарса ескiру мерзiмi:

A) тоқтатылады

B) жаңартылады

C) үзiледi

D) бiтедi

E) өтiп кетедi

42. Өлiм жазасына немесе өмiр бойы бас бостандығынан айыруға сотталған адамға ескiру мерзiмiн қолдану туралы мәселесi шешедi:

A) сот

B) заң

C) президент

D) уәкілеттi орган

E) арнаулы мемлекеттiк орган

43. Рақымшылық туралы актi шығарады:

A) парламент

B) президент

C) әдiлет министрi

D) үкiмет

E) iшкi iстер министрi

44. Коррупция мынада көрiнiс табады:

A) Жеке басының пайдасы үшiн қызмет бабын асыра пайдалануы

B) әлеуметтік материалдық қатынаста көрінеді

С) әлеуметтік процесте көрінеді

Д) саясаттану процесінде көрінеді

Е) тәрбиелену процесінде көрінеді

45. Рахымшылық актi қатысты шығарылады:

A) адамдардың жеке айқындалмаған тобына

B) белгiлi бiр топқа

C) жеке айқâындалған адамға

D) кiшiгiрiм ауырлықтағы қылмыстарды жасағандарға

E) құқықбұзушылық жасауға бейiм адамдарға

46. Кешiрiм жасау актi қатысты шығарылады:

A) белгiлi бiр жеке адамға

B) жеке айқындалмаған топқа

C) айқындалмаған топқа

D) кiшiгiрiм ауырлықтағы қылмыс жасағандарға

E) құқықбұзушыға бейiм адамдарға

47. Кешiрiм жасау актiн шығарады:

A) Президент

B) Парламент

C) Премьер-министр

D) Әдiлет министрi

E) Үкiмет

48. Сыбайлас жемқорлық қылмысы үшін сотталған адамдардың соттылығы жойылады:

A) ҚК те соттылық бойынша көрсетілген мерзім біткенде

B) жаза мерзiмi бiткенде

C) жаза өтелгеннен кейiн бiр жыл өткенде

D) жаза өтелгеннен кейiн үш жыл өткенде

E) жаза өтелгеннен кейiн алты жыл өткенде

49. Ауыр қылмыстарды жасаған адамдардан жаза өтелгеннен кейiн жойылады:

A) 6 жыл өткеннен кейiн

B) сынақ мерзiмi өткеннен кейiн

C) жаза өтелiсiмен

D) 2 жыл өткеннен кейiн

E) 3 жыл өткеннен кейiн

50.Коррупция:

A) қоғамдық парызбен жеке есеп арасындағы мүдделер қақтығысы.

B) жоқ

C) ерекше жағдайларда

D) егер заңда басқа жағдай көзделмесе

E) сот шешедi

51. Сыбайлас жемқорлық қылмысының субъектісіне үкiм шығару кезiнде жаза қандай жасқа толғанда қолданылады:

A) 16

B) 18

C) 17

D) 14

E) 20

52. Қамау жазасы сыбайлас жемқорлық қылмысының субъектісіне қолданылады ма?

A) Қолданылмайды

B) 1 жылдан 4 жылға дейiн

C) 5 айдан 6 айға дейiн

D) 1 айдан 5 айға дейiн

E) 2 жылдан 4 жылға дейiн

53. Белгiлi бiр қызметпен айналысу құқығынан айыру жазасы сыбайлас жемқорлық қылмысының субъектісіне қолданылады ма?:

A) Міндетті түрде, заңда көрсетілген мерзімге

B) бiр жылдан үш жылға дейiн ғана

C) екi жылдан үш жылға дейiн ғана

D) бiр айдан екi жылға дейiн ғана

E) бiр айдан бiр жылға дейiн ғана

54. Сыбайлас жемқорлық қылмысының субъектілеріне жазаның бiрнеше түрi:

A) тағайындалады

B) тағайындалмайды

C) қолданылмайды

D) белгiленбейдi

E) егер заңда басқа жағдай көзделмесе тағайындалынады

55. Күштеу шаралары сыбайлас жемқорлық қылмысын жасап, жалтарғанда...

A) тағайындалынады

B) тағайындалмайды

C) қолданылмайды

D) белгiленбейдi

E) егер заңда басқа жағдай көзделмесе тағайындалынады

56. Сыбайлас жемқорлық қылмысын жасағандық үшiн жазаны зерттейдi:

A) қылмыстық құқықтың ерекше бөлiмi

B) қылмыстық құқықтың жалпы бөлiмi

C) қылмыстық iстердi жүргiзу құқығы

D) қылмыстық атқарушылық құқығы

E) криминология

57.Сыбайлас жемқорлық қылмысы үшін, үкiмде көрсетiлген түзеу мекемесiн өзгертуде сот басшылығына алатын заң:

A) қылмыстық атқарушылық

B) қылмыстық

C) қылмыстық iс жүргiзушi

D) азаматтық

E) азаматтық iстердi жүргiзу

58. Сыбайлас жемқорлық қылмысына делдал болған, он сегiз жасқа толмаған адамның қылмыс жасағаны үшiн сотталғандығы, кейiн қылмыс жасағанында қылмыстың қайталануы деп:

A) ескерiлмейдi

B) ескерiледi

C) есепке алынады

D) сот шешедi

E) егер заңда өзгеше жағдай көзделмесе

59. Сыбайлас жемқорлық қылмысы үшін қылмыстық жауаптылықты көздейтiн өзгеде заңдар қолданылуға тиiс:

A) қылмыстық кодекске енгiзiлгеннен кейiн

B) оларды халықаралық құқық танығаннан кейiн

C) президент қол қойғаннан кейiн

D) парламент келiскеннен кейн

E) сот қарағаннан кейiн

60. Сыбайлас жемқорлық қылмысы үшін, жазаның неiзгi және қосымша түрi есебiнде қолданылады:

A) айыпұл салу

B) қамау

C) бас бстандығын шектеу

D) түзеу жұмыстары

E) мүлкiн тәркiлеу

61. Сыбайлас жемқорлық қылмысын орындауға итермелеу арқылы, көрнеу заңсыз бұйрықты немесе өкiмдi орындамағандық үшiн қылмыстық жауаптылыққа:

A) ұшыратпайды

B) көзделiнедi

C) жiберiледi

D) жiберiлмейдi

E) ұшыратады

62. Сыбайлас жемқорлық қылмысы орын алғандығы туралы ақпаратты мәлімдеуге құқығы бар адамдар?

A) барлық адамдардың

B) кейбiр белгiленген адамдардың

C) кәсiптiк дайындығы бар адамдардың

D) арнаулы дайындығы бар адамдардың

E) қорғану кезiнде

63. Сыбайлас жемқорлық қылмысы үшін жаза адамның қадiр қасиетiн қорлауды мақсат етедi ме?

A) жоқ

B) ия

C) қылмыстың ауырлылығына қарай

D) қылмыстың қайталануы кезiнде

E) егер қылмыстың алдын алатын болса

64. Сыбайлас жемқорлық қылмысымен күресудің мiндеттерi болып табылады:

A) ескерту, жазалау, болдырмау

B) қорғау, реттеу

C) тәрбиелiк, ғылыми

D) реттеу, ғылыми

E) ескерту, реттеу

65. Сыбайлас жемқорлық қылмысын шешу кезіндегі соттық прецедент - бұл:

A) iстiң аналогиялық немесе осыған жақын сипаттағы iстi шешуде сот үшiн мiндеттi шешiм

B) қылмыстың жiктелуi

C) кiнәсiздiк презулепциясы

D) жақтардың әрекетiне қылмыстық құрамды белгiлеу

E) кiнәсiз залал (нұқсан)келтiру

66. Сыбайлас жемқорлық қылмысын орындауы бойынша кiнәсiздiк презумпциясы-бұл:

A) сот үкімінен тыс кiнәлi деп табылуы мүмкiн емес және қылмыстық жазаға сот үкiмiнен тыс тартылмайды

B) құқықтық -қатынас бөлiгi, заңбұзушы мен мемлекет арасында пайда болатын құқықтық салдар

C) дәлелдеу ауыртпалығы – мемлекет ұйымдар мiндеттерi, бұлар кiнәлiге берiле алмайды

D) кiнәсiз залал тигiзу

E) жасалған iске сақ емес түрде жақтардың психикалық қатынасы

67. Сыбайлас жемқорлық қылмысы үшін сот мынадай шектеулерде жазалауды ұйғарады:

A) қылмысқа орай жауапкершiлiктi қарайтын заң баптары бойынша

B) жасаған қылмыс ауыртпалығы

C) ҚР жоғарғы сотымен бекiтiлген белгiлер

D) керiкүштi игеретiн қылмыс заңы

E) қылмыстық заң рұқсаты (санкциясы)

68. Сыбайлас жемқорлық қылмысы үшін санкция бұл:

A) қылмысы үшiн жазалау

B) қылмысты жасау

C) қылымстық iс жiктемелерi

D) қылмыспен келген залал

E) қылмыстық iс салдары

69. Сыбайлас жемқорлық қылмысының санкциялаыр мынадай болып келедi:

A) альтернативтi, қатысты –анық

B) даусыз анықталған

C) қатысты –анық және даусыз анықталған

D) даусыз, қатысты

E) анықталған

70. Сыбайлас жемқорлық қылмысының қатысты анық санкцияларында көрсетiледi:

A) жазаның жоғарғы және төменгi шегi

B) қылмыс белгiлерi

C) жаза түрлерi

D) қылмыспен келген залал

E) қылмыс салдары

71. Элитарлық сыбайлас жемқорлықтан ерекшелiктерi:

A) оны жасайтын субъектiлердiң әлеуметтiк жағдайының жоғарлығы

B) қатысты

C) анықталған

D) дәлме-дәл анықталған

E) бiршама анықталған

72. Сыбайлас жемқорлық қылмысының, қылмыстық жауапкершiлiктiң объективтiк негiзi болып табылады:

A) қылмыстың жасалуы

B) қылмыспен келтiрiлген залал

C) кiнә

D) заң бұзушылық

E) айып кiнә

73. Сыбайлас жемқорлық қылмысының, қылмыстық жауапкершiлiгінің субъективтiк негiзi болып табылады:

A) кiнә

B) нұқсан (зала) келтiру

C) айып

D) заңбұзушылық

E) қылмыс салдары

74. Қоғамға қауiптi қылмыс болып табылады?

A) сыбайлас жемқорлық қылмысы

B) қылмыстық заңмен қаралмаса

C) қылмыс белгiлерiн құраса

D) қылмыс жиынтығы әлементтерiн құраса

E) заңға қарама қайшы болса

75. Қоғамға қауiптi қылмыстың заңды айқындылығы:

A) заңға қайшылық

B) кiнәлiлiк

C) жазаланушылық

D) залал

E) шығын (зиян)

76. Сыбайлас жемқорлық қылмысының зардабының мәні?

A) қоғамдық қауiптiлiк

B) кiнәлiлiк

C) жазаланушылық

D) заңға қарамақайшылық

E) залал

77.Сыбайлас жемқорлық қылмысы бойынша, қылмыстық құқықтық қатынастардың басталуы:

A) қылмыс жасалған кезден бастап

B) қылмыстық заңның шығуы

C) сот үкiмiнiң күшiне енуiнен

D) iстегi ýлементтердiң белгiленуiнен

E) қылмыс құрамы ýлементтерiнiң iсте белгiленуiнен

78. Сыбайлас жемқорлық қылмысын айыру белгiлерi:

A) құқыққа қайшылық түрi, объектiсiне, қоғамға қауiптiлiк сипаты мен дәрежесiне байланысты

B) қоғамдық қауiптiлiктiң объектiсi мен дәрежесi бойынша

C) құқық салдары

D) қылмыстық субъектiлi жақтары, қылмыстық объектiлi жақтары

79. Сыбайлас жемқорлық қылмысының объектiсiнiң мiндеттi белгiсi- бұл:

A) қылмыстық заңның қорғауында болуы

B) қылмыстық құқыққа қарсылық

C) қоғамдық қауiптiлiк

D) залал келтiру

E) жазаланушылық

80. Сыбайлас жемқорлық қылмысының квалификасы- бұл:

A) қылмыстың құрамының белгiлерiне толық сәйкес келтiрiп әрекет жасауды белгiлеуi

B) жекеленушiлiк және қылмыс жасаған жаққа жаза қолдану

C) айыпталушыны құқықпен қамтамасыз етудiң әсерлi құралдары және құқық сотының толық жүзеге асырылуы

D) қылмыс себептерiн айқындау

E) сот үкiмiнiң күшiне енуi

81. Сыбайлас жемқорлық қылмысынан қорғайтын қоғамдық қатынастар мынаны құрайды:

A) қылмыс объектiсiн

B) қылмыс субъектiсiн

C) қылмыстық объектiлiк жағын

D) қылмыстың субъектiлiк жағын

E) қылмыс затын

82. Қылмыстың объективтiк жағына жататындар:

A) әрекет, орын, қылмысты жасаған уақыты

B) кiнә, әдiс, қылмыс жасау мақсаты

C) заңмен қорғалатын қоғамдық қатынастар

D) қылмыстық ұқыпсыздық және қылмыстық өзiне -үмiткерлiк

E) пиғылдық және сақсыздық

83.Сыбайлас жемқорлық қылмысы үшiн қылмыстық жауапкершiлiкке тартудың мiндеттi шарты:

A) мүмкiндiктiң болуы және белгiленген түрдегi мiндеттi әрекетi

B) мүмкiндiктiң болмауы және айқын кейiпте әрекет ету мiндеттерi

C) мүмкiндiктiң жоқтығы және тиiстi кейiпте әрекет ету мiндеттерi

D) қылмыстық ұқыпсыздық

E) қылмыстық өзiне үмiткерлiк

84. Сыбайлас жемқорлық қылмысында, қылмыстық әрекетсiздiктiң басталу сәтi:

A) жақ (тар) белгiлi, iс әрекеттер жасамаған кезде

B) залал тигенде

C) әрекет мүмкiндiгi жоқта

D) тиiстi кейiпте әрекет жасау мүмкiндiгi жоқта

E) анық -айқын жақтың құқығы бұзылғанда

85. Сыбайлас жемқорлық қылмысының қылмыстық жауапкершiлiгінің мiндеттi шарты:

A) қылмыс жасау

B) әрекет пен салдар арасындағы себептi байланыс

C) залал келтiру

D) нақты кемушiлiк

E) әрекетсiздiк

86. Қылмыскердiң сыртқы дүние мен жаратылыс заттарын пайдалана отырып, қылмыстың объектiсiне әсер етуi қылмыстың … құрайды:

A) құралдарын

B) заттарын

C) саймандарын

D) ыңғайлы құралдарын

E) элементтерiн

87. Сыбайлас жемқорлық қылмысының заты қылмыс … құрамдас бөлiгi болып табылады:

A) объектiсiнiң

B) объективтiк жағының

C) субъектiсiнiң

D) субъективтiк жағының

E) құралдарының

88. Сыбайлас жемқорлық қылмысын шын ниетiмен қылмыс жасауға шешім қабылдау бұл қылмыстың:

A) мотивi

B) мақсаты

C) құралмы

D) қасқаналық

E) зардабы

89. Сыбайлас жемқорлық қылмысын жасау барысында субъектiнiң қылмыс нәтижесiн болуын қалау, қылмыстың … құрайды:

A) мақсатын

B) мотивiн

C) қасақаналық

D) нәтижесiн

E) элементiн

90. Сыбайлас жемқорлық қылмысының зардабын саралап мән бермеу...

A) қасақана ұқыпсыздық

B) жанама қасақаналық

C) қылмыстық салақтық

D) менмендiк

E) өзiндiлiк

91. Сыбайлас жемқорлық қылмысының зардаптар келтiрiлгендегі, әрекеттiң қателiк құрылымы:

A) құқықтық

B) фактiлiк

C) қылмыстық

D) құқыққа қайшылық

E) кiнәлiлiк

92. Тiк сызықты сыбайлас жемқорлық дегенiмiз:

A) шенеунiктiң параны өз бастығына бұның сыбайлас жемқорлықты әрекетiн жасырып жабуы үшiн бергенi б.т

B) амнистия

C) ақталып шығу

D) кешiрiм сұрау

E) өтiнiш

93. ҚР соттарымен сотталған адамдарға кешiрiм беретiн:

A) президент

B) үкiмет

C) парламент

D) премьер-министр

E) әдiлет министрi

94. Сыбайлас жемқорлық қылмысына байланысты, әдiлетсiз жазаланғандардың кiнәсiн жариялау түрi:

A) ақталып шығу

B) амнистия

C) кешiрiм сұрау

D) кешiру

E) амнистия актi

95. Сыбайлас жемқорлық қылмысымен күресу кезіндегі басты құқықтық шара?

A) Жаппай қылмысты әшкерелеу

B) абайсыздық

C) қажеттi қорғану

D) өзiндiк қорғану

E) өзiне - өзi сенушiлiк

96. Сыбайлас жемқорлық қылмысының әзiрленiп жатқанын немесе жасалғанын үкiметке хабарламау:

A) мәлiмдемеушiлiк

B) жасырушылық

C) хабарламаушылық

D) қылмысқа қатысушылық

E) үкiметке бағынбаушылық

97. Сыбайлас жемқорлық қылмысы үшін, жазаның мақсаты жазалау ма?

A) қылмысты болдырмау

B) ия

C) жазаның түрiне байланысты

D) қылмыс субъектiсiне байланысты

E) қылмыстың түрiне байланысты

98.Сыбайлас жемқорлық қылмысы үшін, жазаны ескертудiң әсерi оның … келiсiлген:

A) болмай қоймантындығымен

B) қатаңдығымен

C) жазаланушылығымен

D) кiнәлiлiгiмен

E) жариялылығымен

99. Сыбайлас жемқорлық қылмысын бастауда, тiкелей ниетпен қылмыс құралдарын әзiрлеу, қылмыс жасауға жағдайлар жасау аталынады:

A) қылмысқа дайындалу

B) қылмысқа оқталу

C) аяқталған қылмыс

D) дайындалу санаттары

E) қылмыс жасауға ниет деп

100. Егер сыбайлас жемқорлық қылмысы жасалған әрекетте қылмыс құрамының барлық белгiлерi болса, аталады:

A) аяқталған қылмыс деп

B) қылмыс жасау сатылары деп

C) қылмыс құрамы деп

D) дәрежелеу деп

E) абайсыздық деп

101.Сыбайлас жемқорлық қылмысы бойынша, қылмысқа қатысушының, басқа қатысушылардың ойында болмаған қылмысты жасауы аталынады:

A) қылмысқа қатысушының шектен шығушылығы

B) қажеттi қорғану шегiнен шығу

C) сапалы шектен шығушылық

D) аса қажеттiлiк

E) қажеттi қорғану

102. Тiк сызықты сыбайлас жемқорлық жоғарғы және төменгi сыбайластықтар арасындща қандай қызметр атқарады:

A) жоғарғы және төменгi сыбайластықтар арасындағы көпiр қызмет атқарады.

B) Тікелей өзі атқарады

C) сирек

D) ерекше жағдайларда

E) егер заңға басқа мән жай көзделмесе

103. Сыбайлас жемқорлық қылмысын, бұрын қасақана жасағаны үшiн соттылығы бар адамның тағыда қасақана қылмыс жасауы:

A) қылмыстың қайталануы деп аталынады

B) қылмыстың жиынтығы деп

C) жүйеленген деп

D) қайтадан деп

E) бiр неше рет деп

104. Сыбайлас жемқорлық қылмысының субъективтiк жағы деп танылады:

A) кiнә

B) әрекет немесе әрекетсiзлдiк

C) зардап

D) әрекет пен зардаптың себептi байланысы

E) субъект

105. Мемлекеттiк емес ұйымдардағы сыбайлас жемқорлық жауабы:

A) коммерциялық немесе қоғамдық ұйымның қызметкерi өзiне тиесiлi емес ресурстарды пайдалануы

B) болуы мүмкiн қылмыс деп

C) аса қажеттiлiк деп

D) аяқталған деп

106. Сыбайлас жемқорлық қылмысының ескiру мерзiмi аяқталынады:

A) сот үкiмi шыққан кезде

B) қылмыстық iс қозғалғаннан бастап

C) қатаң жаза тағайындалғаннан бастап

D) қылмыс аяқталынғаннан бастап

E) алдын ала тергеу басталған кезде

107. Сыбайлас жемқорлық қылмысының материалдық мәнiн бiлдiредi:

A) қылмыстың заңда көрсетiлген қоғамға қауiптi келтiрiлуі

B) қоғамға қауiптi әрекет жасалған сотпен бастап қылмыстың аяқталуы

C) белсендi әрекет жасалуы

D) әрекетсiздiк

E) заңмен қозғалатын қоғамдық қатынастарға залал келтiру

108. Сыбайлас жемқорлық қылмысын, аяқталған қылмыс жасаған адамның өз еркiмен келтiрiлген материалдық зиянды өтеуi:

A) жазаны жеңiлдететiн мән -жай

B) жазаны ауырлататын мән-жай

C) жаза қолдану

D) қылмыстар жиынтығы

E) аяқталған қылмыс

109. Сыбайлас жемқорлық қылмысында, кiнә қылмыстық жауапкершiлiктiң қай негiзiне жатады:

A) субъективтiк негiз

B) құқық бұзушылық

C) қылмыстың зардабы

D) барлығы жатады

E) барлығы дұрыс емес

109. Сыбайлас жемқорлық қылмысы үшін жаза … атынан қолданылады:

A) мемлекет

B) үкiм шығарған соттың

C) үкiм шығарған судьяның

D) аудандық (қалалық) әкiмшiлiк

E) жоғарғы сот

110. Түзеу жұмыстары сыбайлас жемқорлық қылмысы бойынша қолданылады ма?

A) жоқ

B) ия

C) ерекше жағдайда

D) судьяның

E) егер басқа жаза түрлерi тағайындалмаса

111. Мемлекеттiк емес ұйымдардағы сыбайлас жемқорлықтық:

A) өзiне пайда табатын екiншi тараптың пайдасы үшiн ұйымның мүдделерiне нұқсан келтiретiн әрекеттер арқылы баю мүмкiндiгi.

B) прокуратура

C) нотариат

D) АХАЖ

E) полиция

112. Сыбайлас жемқорлық қылмысының, қылмыстық құрамы бар iс-әрекеттi iстегенi үшiн жаза белгiлейтiн норманың қайсысы қылмыстық- құқылық нормаға тән болып табылады:

A) арнаулы

B) анықтаушылық

C) декларативтiк

D) жалпы

E) ресми

113. Сыбайлас жемқорлық қылмысы бойынша, қылмыстық жауаптылық қайсы уақыттан басталады:

A) айыптау үкiмi шығарылған уақыттан басталады

B) нақты қылмысты жасаған уақыттан басталады

C) қылмыскердi ұстағаннан басталады

D) қылмыскерге айып жариялаған уақыттыан басталады

E) қылмыстың заң күшiне енген уақыттан

114. Сыбайлас жемқорлық қылмысы үшін жауаптылық басталады?

A) жасы 16-ге толған есі дұрыс адамдарға

B) жасы 18-ге толған, мүгедек адамдарға

C) 8 жасқа дейiнгi балалары бар еркектерге

D) бас бостандығынан айырылғандарға

E) I, II топтағы мүгедек адамдарға

115.Қоғамдық жұмысқа тарту, сыбайлас жемқорлық қылмысы бойынша жаза ретінде белгіленеді ме?

A) белгіленбейді

B) қоғамдық жұмысқа 60-тан 240 сағатқа дейiн

C) еңбек стажына қосылып

D) еңбек стажына қосылмай жүзеге асырылады

E) қоғамдық жұмысқа 280 сағатқа дейiн

116. Сыбайлас жемқорлық қылмысында, мафия құру, қылмысқа қатысудың қайсы нысанына жатады:

A) ұйымдасқан топ

B) алдын ала келiсiп қылмысқа қатысу

C) алдын ала келiспей қылмысқа қатысу

D) қылмысты бiрлестiк

E) оқталу

117. Сыбайлас жемқорлық қылмысы бойынша, қылмыстық жауаптылық қай уақытта басталады?

A) нақты қылмысты жасаған уақытан басталады

B) қылмыскердi ұстағаннан басталады

C) қылмыскерге айып жариялаған уақыттан басталады

D) айыптау үкiмi шығарылған уақыттан басталады

E) қылмысты пiкiр қалыптасқан кезден басталады

118. Сыбайлас жемқорлық қылмысы бойынша, қылмыстық жауаптылық қай уақыттан бастап тыйылады?

A) тағайындалған жазаны өтеп бiткеннен бастап

B) жаза тағайындаған уақыттан бастап

C) жазадан шартты түрде мерзiмiнен бұрын босатылғаннан бастап

D) сотталғандықан арылған кезден бастап

E) жазадан босатылғаннан бастап

119. Сыбайлас жемқорлық қылмысының мемлекетке зияны?

A) мемлекеттік функциялардың орындалмай қалуы

B) құқық тәртiбiн бұзған адамды ұстаған милиция қызметкерлерiне қарсы

C) аса қажеттiлiк жағдайда iстелiнген әрекетке қарсы

D) жеке адамды қорлау әрекетiн жасаған адамға

E) кез келген басқа адамға қарсы iстелiнген iс-әрекеттердi iстегенде

120. Сыбайлас жемқорлық қылмысының мына сатыларының қайсысында қылмыс iсеуден өз еркiмен бас тарту болуы мүмкiн?

A) аяқталмаған оқталуда

B) ақталған оқталуда

C) бiткен қылмыста

D) сәтсiз оқталуда

E) қылмысты ақырына жеткiзу барысында

121. Шартты жаза сыбайлас жемқорлық қылмысы үшін тағайындалуы мүмкін бе?

A) тағайындау заңда көрсетілмеген

B) жазаның орындалудың ерекше тәртiбi

C) бұл жазаңың бiр түрi

D) үкiмнiң орындалуын кейiнге қалдыру

E) жазаны өтеудiң нақты түрi

122. Сыбайлас жемқорлық қылмысы үшін жазаның мақсаттары?

A) сыбайлас жемқорлық қылмысын тыю

B) сазайын тартқызу

C) жанын қинау

D) жалпы және арнаулы сақтандыру

E) арнаулы

123.Өлiм жазасы мыналар үшiн тағайындалуы мүмкiн?

A) геноцид үшiн

B) мемлекеттiк құпияны жария еткенi үшiн

C) террорлық акт үшiн

D) өкмет билiгiiнiң немесе қызмет шегiнен шыққаны үшiн

E) аса кәнiгi бұзақылығы үшiн

124. Коррупцияның дамуының үш түрлi моделi:

A) азиялық,африкалық, Латын Америкалық модел.

B) үш айдан үш жылға дейiн

C) бiр жылдан екi жылға дейiн

D) екi айдан 2 жылға дейiн

E) бiр жылдан бес жылға дейiн

125.Азиялық моделдегi сыбайлас жемқорлық:

А) мемлекеттiң жұмысымен байланысты әдеттегi және қоғамда қабылдауға жарамды мәдени және экономикалық құбылыс.

B) айыппұлға

C) түзеу жұмысына

D) шартты жазаға сотталғандар

E) қамау жазасы

126. Сыбайлас жемқорлықтағы Африкалық модел:

А) билiк өзара келiскен басты экономикалық кландар тобына сатылады және саяси әдiс тәсiлдер арқылы олардың сенiмдi өмiр сүруiн қамтамасыз етедi.

B) ауырлығы орта қылмыс үшiн тағайындалған жазаның үштен екiсiн өтегеннен кейiн қолданады

C) ауырлығы орта қылмыс үшiн тағайындалған жазаның үштен бiрiн өтегеннен кейiн қолданады

D) ауырлығы орта қылмыс үшiн тағайындалған жазаның төрттен бiрiн өтегеннен кейiн қолданады

E) ауырлығы орта қылмыс үшiн тағайындалған жазаның екiден үшiн өтегеннен кейiн қолданады

127. Коррупяияның Латын Америкалық моделi:

A) коррупцияның бетiмен кетушiлiгi экономиканың көлеңкелi,қылмыстық секторларының мемлекет пен тең күш қуатқа жетуiне мүмкiндiк бередi.

B) шартты жазаға сотталған, сынақ мерзiмi iшiнде қылмыс жасамағандар

C) қоғамдық жұмысқа тартуға сотталғандар

D) жазадан мерзiмiнен бұрын шартты босағандар

E) қамауға алынғандар

128. Коррупияның Латын Американдық моделiнде билiк қалай орналасқан.

А) билiк мемлекет iшiнде мемлекет құрған мафия мен тiкелей бетпе бет келiп қалады.

B) егер қылмыс iстегеннен кейiн 12 жыл өтсе

C) егер қылмыс iстегеннен кейiн 5 жыл өтсе

D) егер қылмыс iстегеннен кейiн 15 жыл өтсе

E) егер қылмыс iстегеннен кейiн 10 жыл өтсе

129. Коррупцияның механихмiне:

А) мемлекеттiк немесе басқа адам заңсыз өз өкiлеттiлiгiн және қызметiн жеке және заңды тұлғаларда сататын,алсатып алушы оның қызметiн өз мақсатына пайдаланатын екi жақты келiсiм

B) қылмыстың iстелу сипатын

C) iстiң ерекше мән-жайларын

D) iстеген iс-әрекеттiң мәнiсiн

E) қылмыстың iстелу жғдайын ескередi

130. БҰҰ-ның 9 Конгресi сыбайлас жемқорлыққа қандай анықтама бердi:

A) жеке мақсатта пайда табу үшiн мемлекеттiк билiктi асыра пайдалану анықтамасы

B) лауазымды басшылардың, саяси қайраткерлердiң сатымпаздығы

C) пара мен сатып алушылық іс-әрекеттер

D) саяси қайраткерлердiң сатымпаздығы, пара алуы

E) мемлекеттiк зорлау шарасы қолданатын іс-әрекет

131. Сыбайлас жемқорлық:

A) мемлекеттiк лауазымды басшы, жеке қызметкер статусы бойынша жүктелген мiндеттемелерiнiң бұзылуы

B) мемлекеттiк лауазымды басшы, жеке қызметкерлер міндеттері

C) жеке қызметкер статусы бойынша жүктелген мiндеттемелерiнiң бұзылуы

D) жеке қызметкер статусы бойынша жүктелген мiндеттемелер

132. БҰҰ–ның Бас Ассамблясының 34 сессиясы Сыбайлас жемқорлыққа қандай анықтама бердi:

A) лауазымды басшының өз қызмет өкiлеттiгiн, ереженi бұзатын, бұзбайтын сыйлық берушiлердiң мүддесi үшiн кез-келген формадағы әрекетi немесе әрекетсiздiгi

B) залал келтiрсе

C) қоғамға қауiптi болса

D) мас күйде жасалынған болса

E) заңға қайшы болса

133.Сыбайлас жемқорлық туралы конвенцияның екiншi бабындағы қандай анықтама:

A) пара, жөнсiз артықшылық немесе соның мүмкiндiгiне ие болған адамнан талап етiлетiн, пара немесе басқа тиесiлi емес артықшылық пен соның мүмкiндiгiн ұсыну және оның қабылдануы.

B) кiнәсiз залал келтiру

C) жасалған қылмысқа тiкелей және қосалқы қасақана түрiндегi жақтардың психикалық қатынасы

D) жасалған iске қылмыстық ұқыпсыздық түрiндегi жақтардың психикалық қатынасы

E) қылмыстық өзiндiк үмiткерлiк

134.Көптеген әдебиеттерде сыбайлас жемқорлықты қайтып бөледi:

A) саяси және экономикалық

B) анық, ойлы, аудармалы, қатысты

C) қарапайым, күрделi

D) қатысы бар, анықталған

E) бланкеттi, доктриналды, ғлыми

135. Сыбайлас жемқорлық қандай түрлерге жiктеледi:

A) Элитарлық және төменгi

B) сот тәжiрибесi бойынша

C) сот санағы

D) қылмыстың жасалуына әсер етушi себептер мен шарттардың айқындалуы

136. коррупцияның механизмi:

А) қызметкерлердiң пара, көлденең сыйлықтар алу мақсатындағы боп салаушылықтар

B) күшейтiлген режимдегi тәрбие колониясында

C) қоныс колониясында

D) қатаң режимдегi тәрбие колониясында

E) ерекше режимдегi колонияда

137. Сыбайлас жемқорлық кылмысы бойынша, төменде көрсетiлгендердiң қайсысы қылмыстық заңның мiндетiне жатпайды?

A) неке-отбасылық қатынастарды қолдау

B) мемлекеттiк егемендiгiн қорғау

C) мемлекеттiк басқару жүйелерiн қорғау

D) меншiктi қорғау

E) табиғатты қорғау

138. Сыбайлас жемқорлық кылмысы бойынша, мына төменде көрсетiлген қылмыстардың қайсысы ауыр қылмыстарға жатады?

A) қасақана қылмыс үшiн 12 жылға сотталғандар

B) қасақана қылмыс үшiн 25 жылға сотталғандар

C) қасақана қылмыс үшiн 20 жылға сотталғандар

D) қасақана қылмыс үшiн 13 жылға сотталғандар

E) 15 жылға сотталғандар (қылмыс жиынтығы үшiн)

139. Сыбайлас жемқорлық -

A) өзiнен өзi пайда болатын құбылыс,бұғып жатады,мәдени этникалық аумақтық шекараларды мойындамайды

B) орташа қылмысқа

C) ауыр қылмысқа

D) аса ауыр қылмысқа

E) жеңiл қылмысқа

140. Сыбайлас жемқорлықпен күрес заңының қағидаттары:

A) заң мен сот алдында баршаның теңдiгi,құқықтық жұмыс тәртiбiнiң реттелуi,заңдылығы жариялылығы.

B) жауаптылықты ауырлататын

C) жауаптылықты жеңiлтетiн

D) күрделi болып бөлiнедi

E) негiзгi

141. Сыбайлас жемқорлықпен күрестiң басты бағыты:

A) оның алдын алу себептерiмен шарттарына ықпал жасау

B) бестен 15 процентке дейiн

C) оннан 25 процентке дейiн

D) он бестен 25 процентке дейiн

E) бестен 25 процентке дейiн

142.Сыбайлас жемқорлықтың алдын алу мiндетi:

A) коррупция мен күрестi оның барлық деңгейiнде ұйывмдастыру

B) күшейтiлген

C) қатаң, жалпы

D) ерекше, қатаң

E) осылардың барлығы

143. Сыбайлас жемқорлық кылмысы бойынша уақытша ұстау орны:

A) тергеу изоляторы

B) қоныс колониясы

C) тәрбие мекемесi

D) түрме

E) балалар үйлерi

144. Сыбайлас жемқорлыққа қарсы саясаттың қағидаттары:

A) коррупцияға қарсы саясат субъектiлерiнiң әрiптестiгi,бастауларының басымдылығы.

B) қылмыс жасаған кезде психикасының бұзылуы

C) осыған байланысты жаза тағайындау мүмкiн болмаса

D) осылардың барлығы жиналып

E) денсаулығының нашарлауына байланысты

145. Сыбайлас жемқорлық кылмысымен күресу қағидаттары?

A) пара алу мен пара беруді қатаң сынға алып жариялау

B) пара беру

C) пара алу

D) пара беруге делдал болу

E) пара алуға делдал болу

146. Сыбайлас жемқорлық кылмысындағы жазаның негізгі мақсаттары:

A) осылардың барлығы

B) түзеу

C) қылмыстан сақтандыру

D) әлеуметтiк әдiлеттiк

E) сазайын тарттыру

147. Қытай мемлекетінде сыбайлас жемқорлық кылмысы үшін берілетін жаза?

A) өлім жазасы

B) қоғамдық жұмыстарға тарту

C) түзеу мекемесінде ұстау

D) адамдар тобымен ұстау

E) қамау

148. Сыбайлас жемқорлық кылмысы бойынша, сотталғандарды түзеу – жазаның мақсаты ретiнде ненi бiлдiредi?

A) сотталған адамды қылмыс жасаудан сақтандыру

B) сотталған адамның психикасы мен мiнез-құлқын жақсы жаққа қалыптастыруды

C) басқа адамды қылмыс жасаудан сақтандыруды

D) адамды толығымен қайта тәрбиелеудi

E) әлеуметтiк әдiлеттiлiктi қалыптастыруды

149. Сыбайлас жемқорлық кылмысымен үздіксіз күрескен және 95 пайызға жойған мемлекет?

A) Сингапур

B) Ресей

C) Өзбекістан

D) Қырғыстан

E) Түрікменістан

150. Пара не үшiн берiледi:

A) тапшылықтың игiлiгiне немесе ерекше жеңiлдiктерге қол жеткiзу,жеке шығындарын қысқарту үшiн берiледi.

B) кем ақылдылыққа

C) шифофрения, қояншық ауруымен ауыратын адамдарға

D) ескiлiктi есi ауысқан адамдарға

Е) өз әрекетiнiң қоғамға қауiптiлiк сипаты сезiнбейтiн және әрекеттерiн басқара алмайтындарға