Жұқпалы ауруларға диагноз қоюдың генетикалық әдістері

Рестрикционды талдау. Бұл әдіс рестриктаза деп аталатын ферменттің қолданылуына байланысты негізделген. Рестриктазалар – эндонуклеазалар, олар ДНҚ молекуласының фосфатты байланыстарын бос жерлерде емес, белгілі бір нуклеотидтердің тіркестіктерін де үзе отырып ыдыратады. Молекулалық генетиканың әдістері үшін негізгі орынды рестриктаза алады, олар орталық симметриялы және симметрияның орталық осінен екі жаққа бірдей оқитын қабілеті бар тіркестіктерді таниды.

ДНҚ – ның үзілген нүктесі симметрияның осімен сәйкес келуі мүмкін, немесе оған сәйкес жылжытылуы мүмкін.

Қазіргі кезде әр түрлі бактериялардан 175 – ке жуық бірнеше рестриктазалар бөлінген және тазартылған.

Егер белгілі микробтан бөлінген ДНҚ – ны белгілі бір рестриктазамен өңдесе, ол ДНҚ фрагменттерінің белгіленген қатаң айқын мөлшерінің түзілуіне әкеледі.

Әр типтің фрагменттерінің мөлшерін электрофорез бойынша агарлы гельде анықтауға болады: ұсақ фрагменттер ірілерге қарағанда гелде жылдам байқалады, сонымен бірге олардың өсу ұзақтығы да ұзынырақ келеді. Гельді бромды этидимен бояп УК – сәулемен суретке түсіреді.Осындай тәсілмен микробтың бір түрінің рестрикциялық картасын алуға болады.

Әр түрлі штаммдардан бөлінген ДНҚ рестрикциясының карталарын салыстыру арқылы гентикалық туыстастықты ажыратуға, мутацияға ұшыраған аймақтарды табуға болады.

Бұл тәсіл сонымен бірге нуклеотидті жұптың тіркестігін анықтайтын әдістің бастамасы ретінде және молекулалық гибридизация әдісінде қолданылады.