Озғалыс

1. Механикалық қозғалыс дегеніміз – ____________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________

2. Cанақ жүйесі дегеніміз –_____________________________________________
________________________________________________________________________________________________________________________________________________

3. Планеталардың қозғалысын қалай анықтауға болады?

________________________________________________________________________________________________________________________________________________

4. Әуе шарынан Жердің айналатынын көруге бола ма? Неліктен?

________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

5. Не себепті Уранда жыл мезгілінің күрт ауысуы болып тұрады?

________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

6. Aстық жинаған комбайнның дән қорабынан жүк машинасына астық төгу керек. Комбайнды тоқтатпай-ақ оны қалай істеуге болады?

________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

7. Зодиак белдеуі дегеніміз – ______________________________________________

________________________________________________________________________________________________________________________________________________

8. Эклиптика дегеніміз – _________________________________________________

_______________________________________________________________________
________________________________________________________________________

9. Планеталар мен жұлдыздардың қайсысы Жерге жақынырақ орналасқан?

________________________________________________________________________________________________________________________________________________

10. Суретте қай планеталар көрсетілген?

____________________________________

_____________________________________

_____________________________________

11. Птоломейше Әлем жүйесінің құрылысы қандай еді? Ол қандай жүйе деп аталады?________________________________________________________________________________________________________________________________________

12. Астероидтар дегеніміз – _______________________________________________

_______________________________________________________________________

13. Мына планеталардың ішінен Алып планеталарды бір бағанға, Күн маңындағы планеталарды екінші бағанға теріп жаз: Жер, Шолпан, Юпитер, Марс, Плутон, Сатурн, Нептун, Уран, Меркурий.

Алып планеталар	Күн маңындағы планеталар

14. Коперник жасаған жүйе қалай аталады?

________________________________________________________________________

________________________________________________________________________

15. Коперник ілімін жақтаушы ғалымдар:____________________________________
________________________________________________________________________________________________________________________________________________

16. Төменде келтірілген мысалдардың қайсысында зерттелетін денені материялық нүкте деп алуға болады?

1. Ракетаның көтерілу биіктігін анықтағанда;

2. Мензурканы пайдаланып, кішкене болат шардың көлемін анықтағанда.

________________________________________________________________________________________________________________________________________________

17. Траектория дегеніміз – ______________________________________________
________________________________________________________________________

________________________________________________________________________

18. Мына қозғалыстар түзу сызықты ма, әлде қисық сызықта ма?

a) Стадион жолымен 3000 м жүгіріп келген спортшы;

b) Лифт кабинасы;______________________________

c) Желсіз ауадағы жаңбыр тамшысы; ______________

d) Жазу кезіндегі қарындаш.______________________

19. Сөйлемдерді аяқтаңдар:

Жол дегеніміз – _________________________________________________________
________________________________________________________________________

________________________________________________________________________

Орын ауыстыру дегеніміз -________________________________________________

________________________________________________________________________

________________________________________________________________________

20. Біз таксиге не үшін төлейміз: жолы үшін бе, әлде орын ауыстыру үшін бе? Ұшаққа ше?

________________________________________________________________________

________________________________________________________________________

________________________________________________________________________

21. Доп 3 м биіктіктен еденге түсіп, одан ыршып 1 м биіктікке көтерілгенде, оны ұстап алды. Доптың жолын және орын ауыстыруын тап:_______________________

________________________________________________________________________________________________________________________________________________

22. Материялық нүкте дегеніміз - __________________________________________

________________________________________________________________________

________________________________________________________________________

23. Төмендегі денелердің қайсысы түзу сызықпен, қайсысы қисық сызықпен қозғалады: станция платформасымен жүрген пойыз, метрополитеннің эскалаторының баспалдағы, жол бұрылысындағы велосипеді, сағаттың минуттық тілі, тақтайға қағылып жатқан шеге, әткеншектегі бала, Жердің жасанды серігі.

Түзу сызықты	Қисық сызықты

24. Суреттегі ОА штрихталған сызығы трамплиннен секірген шаңғышының жолы ма, әлде орын ауыстыруы ма?

А. Жол

В. Орын ауыстыру

________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

25. Сөйлемді толықтыр:

Әр түрлі қозғалыстар арасындағы айырмашылықты сипаттау үшін ___________

________________________________ деп аталатын физикалық шама қолданылады.

26. Жылдамдық мына формуламен анықталады:______________________________

________________________________________________________________________

________________________________________________________________________

27. Арбаша үстел үстімен жылжығанша оның тамызғысынан 15 тамшы тамып, бірінен-бірі 20 см қашықтықта із қалдырды. Тамшылар әрбір 4 с сайын бір таматын болса, арбашаның жылжу жылдамдығын есепте:_________________________________________________

______________________________________________________________________________________________________________

28. Мына шамалардың өлшем бірліктері қандай?

[υ] = ____________

[S] = ____________

[t] = _____________

29. Жүрдек пойыз 120 км жолды 3 сағат аялдамай жүріп өтті. Пойыздың жүрісін бірқалыпты қозғалды деуге бола ма?

________________________________________________________________________

________________________________________________________________________

30. Велосипедші 5 сағат 30 минутта 99 км жол жүрді. Велосипедші қандай орташа жылдамдықпен қозғалған?

________________________________________________________________________

________________________________________________________________________

31. Өрге қарай 3 км-ге тең жолды шаңғышы 5,4 км/сағ жылдамдықпен жүріп өтті. Таудан 10 м/с жылдамдықпен түскен шаңғышы 1 км жол жүрді. Шаңғышының барлық жолдағы қозғалысының орташа жылдамдығын анықта.

________________________________________________________________________

________________________________________________________________________________________________________________________________________________

32. 60 км жерді қоян 1 сағатта, қасқыр 1 сағат 20 минутта жүгіріп өтеді. Бұл жануарлардың жылдамдығын есепте және оларды салыстыр.

________________________________________________________________________

________________________________________________________________________

________________________________________________________________________

33. 16500 м/с жылдамдығын км/сағ және м/мин өлшемдерінде жаз:

16500 м/с=____________ км/сағ

16500 м/с=____________ м/мин

34. Велосипедші дөңес жазықтықпен жүріп келеді. Дөңнің үстіне шыққанда ол 5 км/сағ жылдамдықпен, ал дөңнен түскенде 20 км/сағ-пен жүреді. Егер дөңге шыққандағы және түскендегі жолдар тең болса, велосипедшінің орташа жылдамдығы қандай?_____________________________________________________

________________________________________________________________________

________________________________________________________________________

35. Берілген график бойынша дененің бастапқы координатын және с уақыт өткеннен кейінгі координатын анықта.

__________________________________________________

__________________________________________________

__________________________________________________

36. Неге лақтырылған доп, сен оны жібере салсаң да, әрі қарай жоғары ұша береді?

________________________________________________________________________________________________________________________________________________

37. Жолаушылар автобустың жылдамдығын кенет арттырғанда артқа қарай шалқайып, ал кілт тоқтағанда алға қарай еңкейеді. Неліктен?

________________________________________________________________________________________________________________________________________________

38. Мылтықтан оқ атқанда оның дүмін неліктен иыққа тіреп ұстау керек?

________________________________________________________________________________________________________________________________________________

39. Кеңістіктің қандай негізгі қасиеттері бар?_________________________________

________________________________________________________________________