Кіші тырысу ұстамаларында қолданылатын дәрілер

Этосуксимид (Ethosuximidum), суксилеп. Этосуксимидтің тырысуға қарсы, миорелаксациялық және үштік жүйке невралгиясында анальгетикалық белсенділігі басым препарат. Бас миының қыртысты қабатындағы моторлы зонаның синаптикалық берілуін тежейді, тырысу табалдырығын жоғарылатады. Кіші қояншық талмаларының жиілігін, эпилептиформалық атқылауды, пароксизмальды электроэнцефалографиялық белсенділікті, естің бұзылу абсансы үшін тән ассоцирленуді төмендетеді. Сонымен қатар, миоклонусты ұстамада тиімді. Үштің жүйке невралгиясы кезінде ауырсынуды басатын әсер көрсетеді.

Қолдану көрсеткіштері мен мөлшерленуі. Кіші қояншық талмалары: пикнолептикалық абсанстар, күрделі немесе атипиялық тырысу талмалары, миоклонико-астатикалық кіші талмалар (petit mal), жастардағы миоклоникалық талмалар (импульсивті кіші талмалар). Мөлшерді клиникалық суретіне қарай, науқастың дәріге деген реакциясына қарай және көтере алуына байланысты жеке тағайындайды. Бастапқы тәуліктік мөлшері ересектер мен балалар үшін 5-10 мг/кг біртіндеп әр бір 4-7 күн сайын 5 мг/кг-ға көтереді; қабылдау жиілігі тәулігіне 1-3 рет. Ең жоғары мөлшері тәулігіне ересектер үшін 30 мг/кг, балалар үшін 40 мг/кг, ұстап тұрушы мөлешер 15 мг/кг және 20 мг/кг сәйкес.

Кері көрсеткіштері. Жоғары сезімталдық, Бауыр және/немесе бүйрек жетіспеушілігі, қан аурулары, порфирия.

Жанама әсерлері. Атаксия болуы мүмкін, дискинезия, бастың айналуы, ұйқышылдық, бас ауыру, тітіркендіргіштік, қалжыраудың жоғарылауы, көңіл шоғырымының төмендеуі, басқыншылық, депрессия, тонико-клоникалық тырысулар, елесті –параноидты бұзылыстар, паркинсонизм, ықылық тию, лоқсу, құсу, тәбеттің жоғалуы, іштің өтуі/іштің қатуы, лейко-, тромбоцито-, панцитопения, агранулоцитоз, апластикалық қаназдық, эзинофилия. Стивенса-Джонсон синдромы, қызыл жегі тәрізді синдром, фотофобия, альбуминурия, дене салмағының төмендеуі.

Шығарылу түрі. Капсулалар 250 мг N. 120.

Рецепт үлгісі. Rp.: Ethosuximidi 0,25

D.t.d. N. 120 in caps

S. 1 таб күніне 2 рет.

#

Клоназепам (Clonazepamum), антелепсин. Клоназепам – тырысуға қарсы, анксиолитикалық, тыныштандырғыш, бұлшық етті босаңсыту дәріге жатады. Мидың лимбикалық жүйесіндегі, гипоталамустағы, ми діңгегінің өрлеуші белсендіруші ретукулярлы формациясындағы және жұлын миының бүйір мүйізіндегі бекітілген нейрондардың постсинаптикалық ГАМК_А-рецепторларында орналасқан өзіндік бензодиазепинді рецепторлармен әрекеттеседі. Медиаторлардың ГАМҚ-рецепторларға сезімталдығын жоғарылатады, ол хлор иондарының кіретін ағымы үшін цитоплазматикалық мембраналарында нейрон түтікшелерінің ашылу жиілігін жоғарылатады. Нәтижесінде ГАМҚ тежегіш әсері күшейеді және ОЖЖ сәйкес бөлімдерінде нейрон аралық өткізгіштіктің тежелуі жүреді.

Қолдану көрсеткіштері мен мөлшерленуі. Атипиялық, атониялық және миоклоникалық, сонымен катар қояншықтың психомоторлық түрлерінде, бұлшықет тонусының жоғарылауында, ұйқының бұзылуында, үрейлік бұзылыстарда; қояншық статусында. Мөлшерлеу тәртібі қолдану көрсеткіші бойынша, аурудың барсы бойынша, көтере алуына байланысты жеке белгіленеді. Бастапқы мөлшері ересектерге – 1мг/тәулігіне (егде жастағы науқастарға - 0,5 мг/тәу), әдетте түнге 4 күн бойы, кейін мөлшерін біртіндеп 2-4 апта бойы ұстап тұрушы мөлшерге дейін жоғарылатады қатаң жеке дара (2-6 мг/тәу шегінде), қабылдау жиілігі – 3 рет тәулігіне, ең жоғары мөлшері 20мг/тәу. Қояншық статусын шеттету үшін: көк тамырға баяу балаларға 0,5 мг, ересектерге 1 мг; қажет кезде қайталайды; ең жоғары тәуліктік мөлшері к/т енгізуі 13 мг құрайды.

Кері көрсеткіштері. Жоғары сезімталдық, сонымен қатар бензодиазепиндерге, жабық бұрышты глаукома, миастения, тыныс алу орталығының тежелуі, айқын тыныс алу жеткіліксіздігі, айқын бауыр және/немесе бүйрек жеткіліксіздігі, емізетін және жүкті әйелдерге, 18 жасқа дейінгі балаларға (үрейлену бұзылыстары кезінде) қолданбайды.

Жанама әсерлері. ОЖЖ тежелуі – ұйқышылдық және атаксия, кейбір жағдайларда уақыт өте азайады, тәртібінің бұзылуы, әсіресе анамнезенде психикалық бұзылыстары бар науқастарда; көрудің бұзылуы (анық көрудің, нистагм, диплопия), көз алмасының патологиялық қозғалыстары, афония, хорееформды тарылулар, дизартрия, дисдиадо тұрыстыхокинез, бас ауыруы, гемипарез, бұлшық ет әлсіздігі, дірілдеу, бастың айналуы, әлсіздік, қалжыраудың жоғарылауы, дезориентация, тез реакция мен көңіл қою шоғырымының төмендеуі; естің шатасуы, депрессия, амнезия, елестер, долылық, инсомния, психоз, өзін өзі өлтіруге ұмтылу, жүрек соғуы, қаназдық, лейкопения, тромбоцитопения, эозинофилия, тыныстың тежелуі, ң, ой-пікірінің бұзылуы, бұлшық еттің босаңсуы, қан түзілуінің төмендеуі және аллергиялық өзгерістер болады.

Шығарылу түрі. 0,25, 0,5, 1 и 2 мг таблетка N.30, 50; 0,05% инъекцияға арналған ерітінді ампуладан 1-2 мл N.5 және 0,1% қосымша еріткіші бар ампулада 1мл ерітінді.

Рецепт үлгісі. Rp.: Clonazepami 0,00025

D.t.d. N. 10 in tab.

S. 1 таблеткадан күніне 2 реттен.

#